Pytanie 104: Jak mierzyć turystykę zrównoważoną?

• Autorzy: Michał Kępski , Wojciech Mania , Anna Pawlikowska-Piechotka , Magdalena Kugiejko , Natalia Latuszek , Piotr Zmyślony , Alina Zajadacz , Krzysztof Kasprzak , Beata Raszka , Mateusz Rogowski , Dariusz Brzostek , Elżbieta Binczycka-Gacek
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Turystyka ma niebagatelny i wielokierunkowy wpływ na wszystkie podmioty w niej uczestniczące (chcące tego lub nie). Jedną z odpowiedzi na coraz wyraźniej dostrzegane negatywne oddziaływania tego zjawiska (m.in. niesławny overtourism) miałaby być turystyka zrównoważona. Jest ona pochodną skrystalizowanej w latach 80. XX wieku koncepcji zrównoważonego rozwoju. Turystyka zrównoważona zakłada zintegrowane zarządzanie dziedzictwem (kulturowym, przyrodniczym) oraz aktywnością turystyczną w celu zminimalizowania negatywnego wpływu na środowisko naturalne oraz kulturę lokalną, przy jednoczesnym zachowaniu jej pozytywnego wpływu społecznego i ekonomicznego, także dla przyszłych pokoleń. Ta idea pojawia się nie tylko w dyskursie akademickim. Została również skodyfikowana w dokumentach strategicznych i jest promowana m.in. przez Światową Organizację Turystyki (UNWTO) czy Unię Europejską. Warto tutaj zwrócić szczególna uwagę na opracowania, które podnoszą wątek ochrony i interpretacji dziedzictwa w kontekście antropogenicznych zmian klimatu [przygotowane m.in. przez ICOMOS - The Future of Our Pasts, 2019]. Zawarte w nich wskazówki i dobre praktyki mają stanowić zachętę do rzeczywistych działań. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Turystyka zrównoważona; Turystyka; Rozwój zrównoważony; Dziedzictwo kulturowe

EN

Sustainable tourism; Tourism; Sustainable development; Cultural heritage

• Czasopismo: Turystyka Kulturowa
• Rocznik: 2023
• Numer: nr 3
• Strony: 248--277

Twórcy

autor

Michał Kępski

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza; Poznańskie Centrum Dziedzictwa

autor

Wojciech Mania

• Poznańska Lokalna Organizacja Turystyczna

autor

Anna Pawlikowska-Piechotka

• Akademia Wychowania Fizycznego w Warszawie

autor

Magdalena Kugiejko

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

autor

Natalia Latuszek

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

autor

Piotr Zmyślony

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

autor

Alina Zajadacz

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

autor

Krzysztof Kasprzak

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

autor

Beata Raszka

• Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

autor

Mateusz Rogowski

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

autor

Dariusz Brzostek

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika

autor

Elżbieta Binczycka-Gacek

• Uniwersytet Jagielloński

Bibliografia

• 1. Beck U., 2012, Społeczeństwo światowego ryzyka. W poszukiwaniu utraconego bezpieczeństwa, Wydawnictwo Scholar, seria: Społeczeństwo Współczesne, Warszawa
• 2. Błasik-Nowak B., Rajczewska M., 2018, Przygotowanie do wdrażania celów zrównoważonego rozwoju. Agenda 2030 w Polsce, "Kontrola Państwowa", nr 5, s. 70-83 (714-727)
• 3. Borowiec J., 2017, Efekty strategii rozwoju zrównoważonego Unii Europejskiej, "Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Uniwersytetu Szczecińskiego. Studia i Materiały", t. 47, nr 2, s. 165-174
• 4. Borys T. (red.), 1999, Wskaźniki ekorozwoju, Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok
• 5. Climate Change and Cultural Heritage Working Group International, 2019, The Future of Our Pasts: Engaging cultural heritage in climate action. Outline of Climate Change and Cultural Heritage. Technical Report, International Council on Monuments and Sites, Paris
• 6. Czaja St., Becla A., 2017, Rozumienie rozwoju zrównoważonego i trwałego (rozwoju zintegrowanego) a sposoby jego pomiaru - wybrane problemy metodologiczno-metodyczne, "Optimum. Studia Ekonomiczne", nr 4 (88), s. 12-25
• 7. ETIS The European Tourism Indicator System toolkit for sustainable destination management, 2016, Publications Office of the European Union, Luxembourg
• 8. Fischer M., Foord D., Frecè J., Hillebrand K., Kissling-Näf I., Meili R., Peskova M., Risi D., Schmidpeter R., Stucki T., 2023, Sustainable Business Managing the Challenges of the 21st Century, Springer
• 9. Font X., Torres-Delgado A., Crabolu G., Palomo Martinez J., Kantenbacher J., Miller G., 2023, The impact on sustainable tourism indicators on destination competitiveness: the European Tourism Indicator System, "Journal of Sustainable Tourism", Vol. 31, No. 7, s. 1608-1630; doi.org/10.1080/19669582.2021.1910281
• 10. Gasparini M. L., Mariotti A., 2023, Sustainable tourism indicators as policy making tools: lessons from ETIS implementation at destination level, "Journal of Sustainable Tourism", Vol. 31, No. 7, s. 1719-1737; doi.org/10.1080/19669582.2021.1968880
• 11. Gawroński K., 2003, Wskaźniki i kryteria zrównoważonego rozwoju w aspekcie gospodarki przestrzennej, "Inżynieria Rolnicza", t. 1, nr 3, s. 215-227
• 12. Gunther W., Mehrizi M. R., Huysman M., Feldberg F., 2017, Debating big data: A literature review on realizing value from big data, "Journal of Strategic Information", Vol. 26, No. 3, s. 191-209; doi.org/10.1016/j.jsis.2017.07.003
• 13. Hadzik A., Hadzik A., 2008, Wybrane aspekty turystyki zrównoważonej na wiejskich obszarach uzdrowiskowych, "Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich", nr 2, s. 287-296
• 14. Kim Y., Kim C. K., Lee D. K., Lee H. W., Andrada R. I. T., 2019, Quantifying nature-based tourism in protected areas in developing countries by using social big data, "Tourism Management", Vol. 72, s. 249-256; doi.org/10.1016/j.tourman.2018.12.005
• 15. Królikowska-Tomczak A., 2017, Europejski system wskaźników zrównoważonego zarządzania turystyką a publiczne zarządzanie turystyką w aglomeracji poznańskiej, "Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Organizacja i Zarządzanie", t. 74, s. 161-177
• 16. Loaiza J. P. V., Pérez-Torres A., Contreras K. M. D., 2019, Semantic icons: A sentiment analysis as a contribution to sustainable tourism, "Sustainability" (Switzerland), Vol. 11, No. 17; doi.org/10.3390/su11174655
• 17. Miller G., Torres-Delgado A., 2023, Measuring sustainable tourism: a state of the art review of sustainable tourism indicators, "Journal of Sustainable Tourism", Vol. 31, No. 7, s. 1483-1496; doi.org/10.1080/19669582.2023.2213859
• 18. Nawrocka E., 2010, Rozwój turystyki i rozwój zrównoważony, "Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Ekonomia", nr 140, s. 87-100
• 19. Niezgoda A., 2023, Opportunities for evaluation of sustainable tourism - assessing the availability of ETIS indicators in Poland, "Turyzm - Tourism", Vol. 33, No. 1, s. 57-66; doi.org/10.18778/0867-5856.33.1.06
• 20. Ostrowska-Tryzno A., Pawlikowska-Piechotka A., 2023, Turystyka w czasie pandemii i okresie post-pandemicznym, Studia i Monografie, Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie, Warszawa
• 21. Pawlikowska-Piechotka A., 2013, Planowanie przestrzeni turystycznej, Wydawnictwo Novae Res w Gdyni, Gdynia
• 22. Pawlikowska-Piechotka A., 2016, Odpowiedzialne kształtowanie przestrzeni turystycznej, [w:] Turystyka akademicka 1906-2016, red. W. Błaszczuk, Z. Kruczek, Almatur, Warszawa, s. 289-298
• 23. Periañez-Cristobal R., Luengo P., Calvo-Mora A., 2019, The heritage character and service quality in urban defensive structures renovated as hotels, "Journal of Heritage Tourism", Vol. 15, No. 1, s. 44-59; doi.org/10.1080/1743873X.2019.1590375
• 24. Sikora B., Sowiński M., Okularczyk-Okoń M., Wojtacha-Gonsior A., 2022, Program rozwoju turystyki dla miasta Torunia do 2030 roku, Urząd Miasta Torunia, Collect Consulting S.A., Katowice-Toruń
• 25. Skorupski J., 2018, Czy rozwój zrównoważony jest ekologiczny?, "Przegląd Uniwersytecki", nr 10-12, s. 11-14
• 26. UNWTO (United Nations World Tourism Organization), 2022, Statistical Framework For Measuring The Sustainability Of Tourism (SF-MST) Draft, Draft prepared for the Expert Group on MST December
• 27. Visegrad Grants, 2023-2025, Data collection Guidelines for tourism and sustainability monitoring in cultural destinations, project ID