Zmiany nierówności przestrzennych dochodów w Polsce na poziomie lokalnym w latach 2004-2021

• Autorzy: Robert Perdał , Martyna Burchardt

Warianty tytułu

Changes in Spatial Inequality of Income in Poland at the Local Level from 2004 to 2021

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest analiza zmian poziomu nierówności dochodów osobistych ludności w Polsce, w układach między- i wewnątrzregionalnych w latach 2004-2021, m.in. w świetle miar nierówności bazujących na statystyce entropii i indeksie Giniego. W pracy podjęto próbę odpowiedzi na następujące pytania badawcze: jak zmieniał się poziom nierówności wewnątrz- i międzyregionalnych w Polsce w latach 2004-2021 w świetle wartości wskaźnika dochodów osobistych ludności, w jakim stopniu nierówności na poziomie lokalnym wpływają na ogólny poziom nierówności dochodowych w Polsce oraz jakie prawidłowości występują w zakresie zmienności rozkładu przestrzennego nierówności dochodowych w Polsce. W toku postępowania badawczego wykazano, że w badanym okresie poziom nierówności dochodowych w Polsce uległ zmniejszeniu. Nie-równości wewnątrzregionalne w większym stopniu kształtują poziom nierówności niż nierówności międzyregionalne. Wśród województw o najwyższym poziomie nierówności są mazowieckie i małopolskie, a o najniższym - opolskie i zachodniopomorskie. W większości województw znacznie szybsze tempo wzrostu dochodów osobistych ludności ob-serwowano w gminach o relatywnie najniższych dochodach.(abstrakt oryginalny)

EN

The purpose of the article is to analyze changes in the level of inequality of personal income of the population in Poland, in inter- and intra-regional systems in 2004-2021, among others, in the light of measures of inequality based on entropy statistics and the Gini index. The paper attempts to answer the following research questions: how did the level of intra- and inter-regional inequality in Poland change in 2004-2021 in the light of the value of the personal income index of the population?, to what extent does the level of inequality at the local level affect the overall level of income inequal-ity in Poland? and what are the regularities in the variability of the spatial distribution of income inequality in Poland? In the course of the research procedure, it was shown that the level of income inequality in Poland decreased in the period under study. Intra-regional inequality shapes the level of inequality to a greater extent than inter-regional inequality. Among the provinces with the highest level of inequality are Mazowieckie and Malopolskie, and the lowest are Opolskie and Zachodniopo-morskie. In most regions, a much faster rate of growth in the personal income of the population was observed in municipalities with relatively lowest incomes.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Dochody; Współczynnik Giniego; Dochody ludności; Nierówności dochodowe

EN

Income; Gini coefficient; People's income; Income inequalities

• Czasopismo: Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna / Instytut Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Rocznik: 2023
• Numer: nr 65
• Strony: 91--108

Twórcy

autor

Robert Perdał

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

autor

Martyna Burchardt

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Bibliografia

• Amin S. 2004. Zmurszały kapitalizm. Wydawnictwo Akademickie Dialog, Warszawa.
• Atkinson A. 2015. Inequality: What Can Be Done? Harvard University Press, Cambridge.
• Churski P., Herodowicz T., Konecka-Szydłowska B., Perdał R. 2020. Teoretyczny i praktyczny wymiar polityki rozwoju zorientowanej terytorialnie. Studia KPZK PAN, 9/201.
• Churski P., Herodowicz T., Konecka Szydłowska B., Perdał R. 2021. European Regional Development. Contemporary regional and local perspectives of socio-economic and socio-political changes. Economic Geography Series. Springer.
• Ciołek D. 2017. Oszacowanie wartości produktu krajowego brutto w polskich powiatach. Gospodarka Narodowa, 3(289): 55-87.
• Cliff A.D., Ord J.K. 1973. Spatial Autocorrelation. Pion, London.
• Czyż T. 2012. Poziom rozwoju społeczno-gospodarczego Polski w ujęciu subregionalnym. Przegląd Geograficzny, 84, 2: 219-236.
• Czyż T., Hauke J. 2015a. Spatial entropy in regional analysis. Quaestiones Geographicae, 34(4): 30-47.
• Czyż T., Hauke J. 2015b. Zastosowanie miary entropii do badania zmian w zróżnicowaniu regionalnym Polski. Rozwój Regionalny i Polityka regionalna, 32: 17-30.
• Dixon P.M., Weiner J., Mitchell-Olds T., Woodley R. 1987. Bootstrapping the Gini Coefficient of Inequality. Ecology, 68, 5: 1548-1551.
• Domański B. 2021. Sprawiedliwość społeczna a przestrzenne zróżnicowanie rozwoju społeczno-gospodarczego Polski - kilka refleksji dyskusyjnych. Studia Regionalne i Lokalne, 2(84): 109-116.
• Drezner T., Drezner Z., Hulliger B. 2014. The Quintile Share Ratio in location analysis. European Journal of Operational Research, 238, 1: 166-174.
• Dubownik A., Rudnicki R., Szyda B., Adamiak C., Kaliński K. 2018. Fundusze Unii Europejskiej jako czynnik rozwoju regionalnego. Studia Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN, 1/193.
• Gorzelak G. (red.) 2022. Terytorialne efekty polityk Unii Europejskiej w Polsce. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Gorzelak G., Przekop-Wiszniewska E. 2021. European Union Funds in Poland: Sociological, Institutional and Economic Evaluations. Polish Sociological Review, 4(216): 451-471.
• GUS 2023. Dochody i warunki życia ludności Polski - raport z badania EU-SILC 2021. Główny Urząd Statystyczny, Departament Badań Społecznych, Warszawa.
• Harvey D. 2016. The Ways of the World. Profile Books, London.
• Hauke J. 2018. Entropijne porównanie nierówności regionalnych postsocjalistycznych państw członkowskich UE w latach 2000 i 2014. Rozwój Regionalny i Polityka regionalna, 41: 101-110.
• Kołsut B., Bajerski A. 2013. Propozycja wskaźnika dochodów osobistych ludności na poziomie lokalnym w Polsce. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 21: 53-68.
• Kossowski T., Motek P. 2021. Zróżnicowanie i polaryzacja przestrzenna dochodów własnych gmin. Wiadomości Statystyczne, 66, 8: 1-23.
• Motek P. 2011. Przestrzenne zróżnicowanie dochodów gmin z podatku rolnego. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 14: 43-56.
• Motek P. 2018. Nierówności dochodowe gmin województwa wielkopolskiego w latach 2004-2017. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 44: 9-18.
• Novotný J. 2007. On the measurement of regional inequality: does spatial dimension of income inequality matter? The Annals of Regional Science, 41: 563-580.
• Raczyk A. 2007. Dochodowość i efektywność gospodarki w Polsce w układach lokalnych. [W:] P. Brezdeń, S. Grykień (red.), Przekształcenia regionalnych struktur funkcjonalno-przestrzennych. Od lokalnego do globalnego wymiaru gospodarowania przestrzenią - nowe jakości przestrzeni społeczno-ekonomicznej. Uniwersytet Wrocławski, Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego, Wrocław, s. 237-248.
• Semple R.K., Gauthier H.L. 1972. Spatial-Temporal Trends in Income Inequalities in Brasil. Geographical Analysis, 4, 2: 169-179.
• Shannon C.E. 1948. A mathematical theory of communication. The Bell System Technical Journal, 27: 379-423, 623-656.
• Shannon C.E., Weaver W. 1964. The mathematical theory of communication. The University of Illinois Press, Urbana, Illinois.
• Silber J. (red.) 1999. Handbook of Income Inequality Measurement. Springer, Netherlands.
• Stanny M. 2013. Przestrzenne zróżnicowanie rozwoju obszarów wiejskich w Polsce. Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa, Polska Akademia Nauk, Warszawa.
• Suchecki B. (red.) 2010. Ekonometria przestrzenna. Metody i modele analizy danych przestrzennych. Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
• Theil H. 1972. Statistical decomposition analysis. North Holland, Amsterdam.
• Theil H. (red.) 1996. Studies in global econometrics. Advanced Studies in Theorethical and Applied Econometrics, 30. Kluwer Academic Publisher, Dordrecht.
• Wójcik P. 2018. Metody pomiaru realnej konwergencji gospodarczej w ujęciu regionalnym i lokalnym. Konwergencja równoległa. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.

Identyfikatory

DOI

10.14746/rrpr.2023.65.07