Wpływ wybranych metali ciężkich na środowisko glebowe i ogniwa łańcucha pokarmowego

• Autorzy: Barbara Skwaryło-Bednarz

Warianty tytułu

Influence of Selected Heavy Metals on Soil Environment and Food Chain Links

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Znaczącą rolę w zanieczyszczeniu i degradacji środowiska przyrodniczego, w tym glebowego, odgrywają metale ciężkie, których źródłem jest przede wszystkim antropogeniczna działalność człowieka. Do najważniejszych metali ciężkich zalicza się m.in. ołów (Pb), cynk (Zn), miedź (Cu) i inne o masie atomowej powyżej 20. W ostatnim latach coraz większą uwagę przywiązuje się do toksycznego oddziaływania metali ciężkich na glebę oraz organizmy ją zasiedlające. Badania dowodzą, że metale ciężkie, takie jak Pb, Zn i Cu mogą powodować skażenia środowiska przyrodniczego. Istotna jest przede wszystkim forma występowania metali ciężkich w glebie, bo to od niej zależy szybkość z jaką korzenie roślin pobierają te pierwiastki, które następnie przedostają się do dalszych ogniw łańcucha pokarmowego, czyli zwierząt i człowieka. Po przekroczeniu dopuszczalnej dawki i przerwaniu działania barier biologicznych, nawet niezbędne do funkcjonowania metale ciężkie (np. Zn, Cu), prowadzą do toksycznych, w ostrej postaci lub chronicznych wraz z ich następstwami chorób. (abstrakt oryginalny)

EN

A significant role in the pollution and degradation of the natural environment, including soil, is played by heavy metals, the source of which is primarily anthropogenic human activity The most important heavy metals include lead (Pb), zinc (Zn), copper (Cu) and others with an atomic mass over 20. In recent years, more and more attention has been paid to the toxic impact of heavy metals on the soil and the organisms inhabiting it. Research shows that heavy metals such as Pb, Zn and Cu can cause contamination of the natural environment. The form of occurrence of heavy metals in the soil is important, because it determines the rate at which the roots of plants take up these elements, which then get to the further links of the food chain, i.e. animals and humans. After exceeding the permissible dose and breaking the action of biological barriers, even heavy metals necessary for functioning (e.g. Zn, Cu) lead to acute or chronic diseases with their consequences. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Zanieczyszczenie środowiska; Zanieczyszczenie gleby; Metale ciężkie

EN

Environmental pollution; Soil contamination; Heavy metals

• Czasopismo: Aura
• Rocznik: 2023
• Numer: nr 6
• Strony: 24--25

Twórcy

autor

Barbara Skwaryło-Bednarz

• Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

Bibliografia

• [1] Baran S. 2000. Ocena stanu degradacji i rekultywacji gleb. Wyd. Akademii Rolniczej w Lublinie.
• [2] Furmanek T., M. Andrzejewska-Ponomarev. 2006. Wpływ ołowiu na rozwój roślin pomidora Lycopersicon sp. Określony w warunkach in vitro. Słupskie Prace Biologiczne 3,5-12.
• [3] Gruca-Królikowska S., W. Wacławek. 2006. Metale w środowisku Cz. II. Wpływ metali ciężkich na rośliny. Chemia. Dydaktyka. Ekologia. Metrologia 11,1 -2,41 -56.
• [4] https://sklepfarmera.pl/blog/cynk-i-bor-cynko-bor-w-zywieniu-roslin
• [5] Kabata Kabata-Pendias A., Pendias H. 1999. Biogeochemia pierwiastków śladowych. Wyd. PWN, Warszawa.
• [6] Ociepa-Kubicka A., E. Ociepa. 2012 Toksyczne oddziaływanie metali ciężkich na rośliny, zwierzęta i ludzi, .Inżynieria i Ochrona Środowiska", 15(2), 169-180.
• [7] Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie standardów jakości gleby oraz jakości ziemi. Dz.U. 2002, Nr 165, poz. 1359.
• [8] Skwaryło-Bednarz B. 2007. Zawartości Pb, Cu i Zn w glebach otuliny Roztoczańskiego Parku Narodowego i terenów produkcyjnych do nich przyległych. ActaAgroph. 10(1), 199-205.
• [9] Skwaryło-Bednarz B. 2008. Reaction of amaranthus to pollution of soil with copper. Ecol. Chem. Eng. 15, 9,979-983.
• [10] Skwaryło-Bednarz B. 2012. Influence of contamina-tion of soil with copper on the activity of dehydroge-nases in areas where amaranthus is cultivated. Ecol. Chem. Eng. A19,1-2,155-160.
• [11] Żurek G. 2009. Rośliny alternatywne w fitoekstrakcji metali ciężkich z obszarów skażonych. Problemy Inżynierii Rolniczej 3,83-89.

Identyfikatory

DOI

10.15199/2.2023.6.3