Wpływ doświadczeń teatralnych i predyspozycji scenicznych Karola Wojtyły na charakter publicznych wystąpień Jana Pawła II

• Autorzy: Magdalena Jankosz

Warianty tytułu

Influence of Karol Wojtyła's Theatrical Experiences and Acting Predispositions on the Character of John Paul II's Public Appearances

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest ukazanie zależności pomiędzy doświadczeniami teatralnymi i predyspozycjami scenicznymi Karola Wojtyły a zachowaniem Jana Pawła II podczas jego publicznych wystąpień. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Poruszany w tekście problem koncentruje się wokół pytań: Czy doświadczenia teatralne i wybrane umiejętności Karola Wojtyły wywarły wpływ na charakter późniejszych publicznych wystąpień Jana Pawła II? Jeśli tak, jaki był ten wpływ? W czym się wyrażał? Metody wykorzystane do zbadania tego problemu to przegląd wybranej literatury oraz analiza nagrań wideo. PROCES WYWODU: W pierwszej części przybliżona zostanie przeszłość teatralna Karola Wojtyły, głównie jego związki z Teatrem Rapsodycznym Mieczysława Kotlarczyka. W drugiej części na kilku przykładach zaprezentowane będą zachowania papieża podczas publicznych wystąpień. W trzeciej części zostanie pokazane, jaki wpływ na te zachowania miały predyspozycje sceniczne i doświadczenie aktorskie Jana Pawła II. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Z przeprowadzonej analizy wynika, że Jan Paweł II wykorzystywał zarówno zdobyte u Kotlarczyka doświadczenie teatralne, jak i wrodzone predyspozycje w swoich publicznych wystąpieniach. Posługiwał się nimi bardzo umiejętnie. Pomagały mu one budować mocniejszą więź ze swoimi odbiorcami, zjednywały sympatię, czyniły bardziej przekonującym. Sprawiały, że nie tylko treść jego homilii czy przemówień, ale także sposób ich wygłaszania przyciągał uwagę odbiorców. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Papież Polak miał bardzo wysoko rozwinięte kompetencje komunikacyjne, potrafił posługiwać się różnymi środkami wyrazu. Posiadał wrodzone umiejętności sceniczne, wykształcenie aktorskie i korzystał z tego również w swojej posłudze duszpasterskiej i kaznodziejskiej. Artykuł pokazuje wybrane zachowania papieskie podczas publicznych wystąpień, w których widać wpływ doświadczeń teatralnych. Można spróbować pod tym kątem przeanalizować dokładnie tylko jedną pielgrzymką albo - bardzo szczegółowo - jedno konkretne wystąpienie. Można także zwrócić uwagę na aspekt świadomego reżyserowania danego wystąpienia.(abstrakt oryginalny)

EN

RESEARACH OBJECTIVE: The aim of the article is to show the relationship between Karol Wojtyła's theatrical experiences and his acting predispositions and the later behavior of John Paul II during his public appearances. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The issue discussed in the text revolves around the following questions: Did Karol Wojtyła's theatrical experiences and his selected skills have an impact on the character of John Paul II's later public appearances? If so, what was this impact? What was expressed in? The methods used to investigate the problem were: literature review and analysis of video recordings. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The first part introduces Karol Wojtyła's theatrical past, focusing on his ties to Mieczysław Kotlarczyk's Rapsodic Theater. In the second part, the Pope's behavior during his public speeches is presented on a few examples. The third part shows the impact of John Paul II's acting predispositions and acting experience on these behaviors. RESEARCH RESULTS: The analysis shows that John Paul II used both his theatrical experience gained with Kotlarczyk and his inborn predispositions in his public appearances. He used them very skillfully. They helped him build a stronger bond with his audience, won him their affection and made him more convincing. They made the content of his homilies or speeches on top of the way they were delivered, attract the attention of the audience. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATION: The Polish Pope had highly developed communication skills, he was able to use various means of expression. He had innate acting skills and acting education, which he also used in his pastoral and preaching work. The article shows selected papal behaviors during his public speeches, in which the influence of his theatrical experiences can be seen. From this perspective, one may try to thoroughly analyze one pilgrimage only or - in great detail - one specific speech. One can also pay attention to the aspect of the Pope's consciously directing a given performance.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Teatr; Komunikowanie; Kultura

EN

Theater; Communication; Culture

• Czasopismo: Horyzonty Wychowania
• Rocznik: 2021
• Tom: 20
• Numer: nr 54 Opieka i wychowanie w czasach kryzysu
• Strony: 111--121

Twórcy

autor

Magdalena Jankosz

• Uniwersytet Papieski Jana Pawła II

Bibliografia

• Borowski, A. (2014). Jan Paweł II i retoryka. W: M. Jačov, F. Ziejka i W. Zuziak (red.). Przesłanie Jana Pawła II na XXI wiek (s. 99-106). Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II.
• Dziedzic, S. (2008). Adept sztuki teatralnej. W: K. Flader i W. Kawecki (red.), Jan Paweł II człowiek kultury (s. 71-90). Kraków: Dom Wydawniczy Rafael.
• Jan Paweł II. (2012). Pielgrzymki do ojczyzny. Przemówienia, homilie. Kraków: Znak.
• Jankosz, M. (2018a). Sytuacje komunikacyjne publicznych wystąpień Jana Pawła II podczas I pielgrzymki do Polski. Polonia Sacra, 50(1), 183-194.
• Jankosz, M. (2018b). Wpływ sytuacji komunikacyjnej na zachowania Jana Pawła II podczas spotkania z młodzieżą na Wzgórzu Lecha w 1979 roku. Poznańskie Spotkania Językoznawcze, 35-36, 23-32.
• Jankosz, M. (2019). Gesty narracyjne Jana Pawła II. Horyzonty Wychowania, 18(45), 121-131.
• Jankosz, M. i Przyczyna, W. (2020). Rapsodyk na ambonie? Jan Paweł II na placu Zwycięstwa w Warszawie w świetle założeń Teatru Rapsodycznego Mieczysława Kotlarczyka. Roczniki Humanistyczne, 68, 249-261.
• Kosiński, D. (2008). Performer. Jan Paweł II i polski teatr przemiany. Więź, 10. http://wiez.pl/laboratorium/teksty.php?_performer_jan_pawel_ii_i_polski_teatr_przemiany&p=1.
• Kotlarczyk, M. (1975). Sztuka żywego słowa. Rzym: Fundacja Teatru Religijnego i Przyjaciół Teatru Rapsodycznego.
• Michałowska, D. (2008). Aktor. W: K. Flader i W. Kawecki (red.), Jan Paweł II człowiek kultury (s. 91-100). Kraków: Dom Wydawniczy Rafael.
• Jan Paweł II - urodzony aktor (2013). [Audycja radiowa]. https://www.polskieradio.pl/8/1594/ Artykul/957402,Jan-Pawel-II-urodzony-aktor.
• Poniewierski, J. (2006). Gesty Jana Pawła II. Kraków: Znak.
• Popiel, J. (2006). Los artysty w czasach zniewolenia. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Popiel, J. (2014). Karol Wojtyła w świecie teatru. W: M. Jačov, F. Ziejka i W. Zuziak (red.). Przesłanie Jana Pawła II na XXI wiek (s. 123-137). Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II.
• Słownik wiedzy o teatrze. (2005). Bielsko-Biała: ParkEdukacja.

Identyfikatory

DOI

10.35765/hw.1945