Infodemia w pandemii

• Autorzy: Katarzyna Materska

Warianty tytułu

Infodemic in a Pandemic

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

CEL NAUKOWY: Poszerzenie perspektywy badawczej zachowań informacyjnych o zagadnienie błędów poznawczych, co pozwoli trafniej projektować i interpretować badania empiryczne. Kontekstem rozważań uczyniono infodemię związaną w wirusem COVID19. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Podjęto próbę opisania błędów poznawczych z perspektywy informatologicznej, wpływających na zachowania informacyjne. Zaprezentowano teoretyczne podejście z zastosowaniem krytycznej analizy aktualnej i reprezentatywnej dla tematu literatury przedmiotu, podpartej publikacjami z obszaru psychologii kognitywnej. PROCES WYWODU: Krótkie wprowadzenie do teorii zachowań informacyjnych uznano za nie zbędne dla zrozumienia tematu. Następnie scharakteryzowano infodemię jako ich kontekst. Na tak zarysowanym tle pokazano najczęstsze błędy poznawcze, które zdaniem autorki mają związek z natłokiem, złożonością, zniekształceniami informacji, a przez to z niepewnością sytuacji odbiorcy informacji i podejmowanymi zachowaniami informacyjnymi. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Uzyskano bardziej spójną podbudowę/perspektywę teoretyczną do projektowania oraz pogłębionej oceny i interpretacji badań empirycznych, podpartą kontekstowymi przykładami. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Uzupełnienie perspektywy zachowań informacyjnych o mechanizmy aktywacji błędów poznawczych stwarza szerokie pole do korygowania i kształtowania pożądanych zachowań przez różne zainteresowane podmioty.(abstrakt oryginalny)

EN

RESEARCH OBJECTIVE: Expanding the research perspective of informational behavior on the issue of cognitive errors, will allow to design more accurately the empirical research and interpret it. The context of the considerations was the COVID19 infodemic. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: An attempt to describe cognitive errors that affect informational behavior was made from an information science perspective. The theoretical approach was presented with the use of critical analysis of current and representative subject literature supported by publications belonging to the field of cognitive psychology. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: Abrief introduction to informational behavior theory was necessary for understanding the topic. Then, infodemic was characterized as their context. Against the background outlined in this way, the most common cognitive errors, which, in the author's opinion, are related to the overload, complexity, distortions of information, thus, to the uncertainty of the recipient's situation, and the informational behaviors undertaken, are shown. RESEARCH RESULTS: The author proposed a more coherent theoretical perspective for projecting empirical research and an indepth evaluation and interpretation supported by contextual examples. CONCLUSION, INNOVATION, AND RECOMMENDATION: Broadening the perspective of informational behaviors with the awareness of cognitive errors creates a wide field for correcting and shaping the desired informational behaviors by various stakeholders.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

COVID-19; Dezinformacja; Informacja

EN

COVID-19; Disinformation; Information

• Czasopismo: Horyzonty Wychowania
• Rocznik: 2021
• Tom: 20
• Numer: nr 55 Codzienność w dobie pandemii
• Strony: 61--71

Twórcy

autor

Katarzyna Materska

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

Bibliografia

• ALLEA (2021). Fact or fake? Tackling science disinformation. ALLEA Discussion Paper, 5. Berlin. DOI: 10.26356/factorfake.
• Bąkowicz, K. (2020). Fake news. Produkt medialny czasów postprawdy. Oficyna Wydawnicza ASPRAJR.
• Boot A.B., Eerland, A., Jongerling, J., Verkoeijen, P.P.J.L. i Zwaan, R.A. (2021). Gathering, processing, and interpreting information about COVID19. Scientific Reports. 11:6569. https://www. nature.com/articles/s41598021-86088-3.
• Cisek, S. (2017). Zachowania informacyjne - wybrane aspekty. Biuletyn EBIB, 173. http://ebibojs. pl/index.php/ebib/article/view/129/131.
• Cisek, S. i Krakowska, M. (2020) Zachowania informacyjne naukowców: w poszukiwaniu modelu zintegrowanego. W: M. Nowina Konopka, W. ŚwierczyńskaGłownia iA. Hess (red.), Komunikowanie interdyscyplinarne (s. 1536). Instytut Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Farooq, A., Laato, S., Najmul Islam, A.K.M. i Isoaho, J. (2021) Understanding the impact of information sources on COVID19 related preventive measures in Finland. Technology in Society, 65. https://doi.org/10.1016/j.techsoc.2021.101573.
• Kahneman D. (2012). Pułapki myślenia. O myśleniu szybkim i wolnym (P. Szymczak, tłum.). Media Rodzina.
• KamińskaCzubała, B. (2013). Zachowania informacyjne w życiu codziennym. Informacyjny świat pokolenia Y. Wydawnictwo SBP.
• Lamża, Ł. (2020). Światy równoległe. Czego uczą nas płaskoziemcy, homeopaci, różdżkarze. Wydawnictwo Czarne.
• Ledzińska, M. (2009). Człowiek współczesny w obliczu stresu informacyjnego. Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
• Li, Ch., Fung, H.H., Tse, D.C.K., Tsang, V.H.L., Zhang, H. i Mai, Ch. (2021). Obtaining information from different sources matters during the COVID19 pandemic. Gerontologist, 61(2), 187195. DOI: 10.1093/geront/gnaa222.
• Mierzecka, A. (2013). Badania zachowań informacyjnych. Wydawnictwo SBP.
• Pindlowa, W. (1984). Kształcenie studentów jako użytkowników informacji naukowej. Z pogranicza informatologii i pedagogiki. Uniwersytet Jagielloński.
• Rosińska, K. i Brzóska, P. (2020). Analiza indywidualnej podatności użytkowników mediów społecznościowych na fake newsy - perspektywa polska. Studia Medioznawcze, 3(82), 661688.
• Sharot, T. i Sunstein, C.R. (2020). How people decide what they want to know. Nature Human Behaviour, 4, 1419.
• Skarpa, P.E. i Garoufallou, E. (2021). Information seeking behavior and COVID19 pandemic: A snapshot of young, middle aged and senior individuals in Greece. International Journal of Medical Informatics, 150. https://doi.org/10.1016/j.ijmedinf.2021.104465.
• Soroya, S.H., Farooq, A., Mahmood, K., Isoaho, J. i Zara, S. (2021). From information seeking to information avoidance: understanding the health information behavior during a global health crisis, Information Processing and Management, 58(2). https:// doi.org/10.1016/j.ipm.2020.102440.
• Tversky, A. i Kahneman D. (1974). Judgment under Uncertainty: Heuristics and Biases. Science, 185(4157), 11241131.
• UE (2020). Wspólny komunikat do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej, Rady, Europejskiego Komitetu SpołecznoEkonomicznego i Komitetu Regionów. Walka z dezinformacją wokół COVID19 - dajemy dojść do głosu faktom (Bruksela, 10.6.2020 r. JOIN(2020) 8 final).
• WHO (2020). Coronavirus disease 2019 (COVID19) Situation Report - 45. https://www.who. int/docs/defaultsource/coronaviruse/situation-reports/20200305-sitrep-45-covid-19. pdf?sfvrsn=ed2ba78b_4.
• Zhao, H., Fu, S. i Chen, X. (2020). Promoting users' intention to share online health articles on social media: The role of confirmation bias. Information Processing and Management, 57(6). https://doi.org/10.1016/j.ipm.2020.102354.

Identyfikatory

DOI

10.35765/hw.2105