Rola dziadków w życiu dziecka z zaburzeniem ze spektrum autyzmu

• Autorzy: Aneta Wojciechowska

Warianty tytułu

The Role of Grandparents in the Life of Children with Autism Spectrum Disorders

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest próba znalezienia odpowiedzi na pytanie, jaka jest rola dziadków w rozwoju, wychowaniu oraz w opiece nad dzieckiem z ASD, a także jakie są sposoby wspierania dziadków w podejmowanych przez nich rolach. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problem badawczy został sformułowany w formie pytań: 1) Jakie role podejmują dziadkowie dziecka z ASD? 2) Czy i jakiego wsparcia potrzebują dziadkowie w pełnieniu roli babci/dziadka? 3) W jaki sposób dziadkowie mogliby wspierać rozwój wnuka/ wnuczki z ASD? W pracy zastosowano metodę analizy literatury przedmiotu. PROCES WYWODU: Punktem wyjścia artykułu jest wskazanie objawów zaburzenia ze spektrum autyzmu, następnie przegląd literatury dotyczącej roli dziadków w życiu dziecka. Następna cześć dotyczy przeglądu badań nad dziadkami dzieci z ASD. Ostatnia część dotyczy wskazania, w jaki sposób dziadkowie mogą uczestniczyć w życiu wnuka/wnuczki z ASD, w jaki sposób mogą wspierać jego rozwój, współuczestniczyć w wychowaniu i opiece. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Z przeprowadzonych analiz wynika przede wszystkim brak dostatecznej liczby badań i analiz dotyczących dziadków dziecka z ASD, a dalej wskazują one trudności w zrozumieniu zachowań i funkcjonowania dziecka z ASD przez dziadków oraz trudności w odgrywaniu roli babci/dziadka wnuka/wnuczki z ASD. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: W świetle przeprowadzonych analiz należy zwrócić uwagę na potrzebę prowadzenia badań nad dziadkami dzieci z ASD, a także na podjęcie działań ukierunkowanych na wspieranie seniorów w odgrywaniu roli babci/dziadka dziecka z ASD.(abstrakt orH OBJECTIVE: The aim of this paper is to analyze the psychological counseling posted on the educational portal Librus Family from a linguistic perspective. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The research problem is to define the thematic scope of online psychological counselling: analyze its formal structure, the applied transmissionreception strategies and linguistic mechanisms, with particular emphasis put on lexical and syntactic phenomena. The methods used for research included stylistic research, critical discourse analysis and linguistic genology. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The article indicates the increasing role of electronic media in the process of upbringing, presents the causes and consequences of this phenomenon. The analytical part focuses on the discussion of the internal architecture of Internet counselling texts with the indication of the linguistic mechanisms characteristic for them. RESEARCH RESULTS: As a result of the analyses, it was found that the thematic scope of online psychological counseling relates to important problems troubling parents (depression, school phobias, speech disorders, child emotions). The internal structure of the online advice consists of seven components, the linguistic formulation of statements is typical for the popular science style, which significantly facilitates the perception of specialized content by parents. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: Professional psychological counselling on a public educational portal is an important support for parents and can improve their parenting skills. It also completes the existing support offered by traditional educational institutions.(yginalny)

EN

RESEARCH OBJECTIVE: The aim of this paper is an attempt to answer the questions what the role of grandparents is in the development, upbringing and care of a child with autism spectrum disorders and how to support grandparents in their roles. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The research problem was formulated in the form of the following questions: 1) What roles do the grandparents of a child with ASD take? 2) What kind of support do they need in their role of a grandmother or a grandfather? 3) How could grandparents support the development of their grandchild with ASD? The study uses the method of document analysisliterature on the subject. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The starting point of the research is to indicate the symptoms of autism spectrum disorder, followed by the review of the literature concerning the role of grandparents in the child life. The next section refers to the review of grandparents of children with ASD The last part relates to the ways the grandparents can participate in a life of their grandson / granddaughter with ASD, support their development and coparticipate in their upbringing and care. RESEARCH RESULTS: The conducted analyzes show, first of all, the lack of a sufficient amount of research and analyzes concerning the grandparents of a child with ASD, and then, indicate the difficulties in understanding the behavior and functioning of a child with ASD by grandparents and difficulties in performing the role of a grandmother / grandfather of a child with ASD. CONCLUSIONS, INNOVATIONS AND RECOMMENDATIONS: In the light of the analyzes carried out, attention should be paid to the need for conducting research on grandparents of children with ASD, and undertaking activities aimed at supporting seniors in performing the roles of a grandmother/ grandfather of a child with ASD.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Spektrum zaburzeń autystycznych (ASD); Rozwój; Rodzina; Psychologia człowieka

EN

Autism spectrum disorders (ASD); Development; Family; Human psychology

• Czasopismo: Horyzonty Wychowania
• Rocznik: 2021
• Tom: 20
• Numer: nr 55 Codzienność w dobie pandemii
• Strony: 147--156

Twórcy

autor

Aneta Wojciechowska

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Bibliografia

• APA. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (wyd. 5). American Psychiatric Publishing.
• Appelt, K. (2007). Współcześni dziadkowie i ich znaczenie dla rozwoju wnuków. W: A. Brzezińska, K. OberŁopatka, R. Stec i K. Ziółkowska (red.), Szanse rozwoju w okresie późnej dorosłości. Wydawnictwo Fundacji Humaniora.
• Bee, H. (2004). Psychologia rozwoju człowieka (A. Wojciechowski, tłum.). Zysk i Ska.
• Bengston, V.L. (1985). Diversity and symbolism in grandparent roles. W: V.L. Bengtson i J.F. Robertson (red.), Grandparenthood (s. 1126). Sage.
• Buchnat, M. i Wojciechowska, A. (2019). Sytuacja wczesnej edukacji i opieki nad małym dzieckiem o nieprawidłowym rozwoju w Polsce - jej znaczenie i bariery. Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej, 24, 7187.
• Centers for Disease Control and Prevention. (2017). Design and Operation of the National Survey of Children's Health, 20112012. Vital Health Stat, 1(59). National Center for Health Statistics.
• Hastings, R.P. (1997). Grandparents of children with disabilities: A review. International Journal of Disability, Development, and Education, 44, 329340.
• Hillman, J. (2007). Grandparents of children with autism: a review with recommendations for education, practice, and policy. Educational Gerontology, 33, 513527.
• Hillman, J.L. i Anderson, C.M. (2019). It's a battle and a blessing: The experience and needs of custodial grandparents of children with Autism Spectrum Disorder. Journal of Autism and Developmental Disorders, 49, 260269.
• Hillman, J., Marvin, A. i Anderson, C. (2016). The experience and contributions of grandparents of children with autism spectrum disorders. Journal of Intergenerational Relationships, 14(2), 7692.
• Interactive Autism Network. (2010). Grandparents of children with ASD. https://www.iancommunity. org/cs/ian_research_reports/ian_research_report_apr_2010.
• Margetts, J.K., Le Couteur, A. i Croom, S. (2006), Families in a state of flux: the experience of grandparents in autism spectrum disorder. Child: Care, Health and Development, 32(5), 565574.
• MirfinVeitch, B., Bray, A. i Watson, M. (1997). 'We're just that sort of family'. Intergenerational relationships in families including children with disabilities. Family Relations, 46, 305311.
• Namysłowska, I. (2000). Terapia rodzin. Instytut Psychiatrii i Neurologii.
• Stelle, Ch., Fruhauf, Ch.A., Orel, N. i LandryMeyer, L., (2010), Grandparenting in the 21st century: Issues of diversity in grandparent-grandchild relationships. Journal of Gerontological Social Work, 53(8), 682701.
• Steuden, S. (2011). Psychologia starzenia się i starości. Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Strom, R.D. i Strom, S.K. (2000). Intergenerational learning and family harmony. Educational Gerontology, 26, 261283.
• Szpringer, M. i Dąbrowska, A. (2011). Misja dziadków w rodzinach XXI wieku: nowe role, wyzwania, oczekiwania. Studia nad Rodziną, 15(2829), s. 247254.
• Wright, S.D., D'Astous, V., Wright, Ch. i Diener M. (2012). Grandparents of grandchildren with Autism Spectrum Disorders (ASD): Strengthening relationships through technology activities. The International Journal of Aging and Human Development, 75(2), 169184.
• Zakirova Engstrand, R., RollPettersson, L., Westling Allodi, M. i Hirvikoski, T. (2020). Needs of grandparents of preschoolaged children with ASD in Sweden. Journal of Autism and Developmental Disorders, 50(1), 19411957.

Identyfikatory

DOI

10.35765/hw.2063