Sposoby ochrony lotnictwa cywilnego przed zagrożeniami

• Autorzy: Artur Rybaczek , Krzysztof Ogonowski

Warianty tytułu

Methods of Protecting Civil Aviation Against Threats

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Ochrona lotnictwa to inaczej zapewnienie bezpieczeństwa, czyli ochrona przed bez- prawną ingerencją. W lotnictwie przyjmuje się, że bezpieczeństwo to "stan, w którym możliwość uszkodzenia ciała lub mienia jest zredukowana i utrzymywana na akceptowalnym poziomie lub poniżej tego poziomu poprzez ciągły proces identyfikacji zagrożeń i zarządzania ryzykiem dotyczącym bezpieczeństwa". Pojęcie bezpieczeństwa w piramidzie Abrahama Maslowa usytuowane jest w grupie podstawowych potrzeb człowieka, ale zalicza się je do potrzeb niższego rzędu. Ochrona lotnictwa ma na celu zapobieganie działaniom przestępczym przeciwko statkom powietrznym oraz ich pasażerom i załodze. Wydarzenia z 11 września 2001 roku (skuteczne zamachy w USA) na zawsze zmieniły świat i lotnictwo. Unia Europejska (UE) w 2001 roku przyjęła zbiór przepisów dotyczących ochrony lotnictwa cywilnego po zamachach na World Trade Center. Przepisy te są regularnie aktualizowane w reakcji na zmniejszające się zagrożenia. Państwa członkowskie UE zachowują prawo do stosowania bardziej rygorystycznych środków.(fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Lotnictwo; Lotnictwo cywilne; Identyfikacja zagrożeń bezpieczeństwa; Zagrożenia społeczne

EN

Aviation; Civil aviation; Safety risk identification; Social risks

• Czasopismo: Studia Społeczne
• Rocznik: 2023
• Numer: nr 2 (41)
• Strony: 63--80

Twórcy

autor

Artur Rybaczek

autor

Krzysztof Ogonowski

• Lotnicza Akademia Wojskowa w Dęblinie)

Bibliografia

• Bogusz D., Wprowadzenie w problematykę bezpieczeństwa lotnictwa cywilnego, [w:] Bezpieczeństwo lotnictwa cywilnego, red. K. Ogonowski, Wydawnictwo Lotniczej Akademii Wojskowej, Dęblin 2022.
• Bujnowski M., Bezpieczeństwo lotnictwa cywilnego - aspekty współpracy międzynarodowej, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2016.
• Dynia E., Cieciński P., Aktualne problemy prawa lotniczego, Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów 2015.
• Klich E., Bezpieczeństwo lotów w transporcie lotniczym, Biblioteka Problemów Eksploatacji, Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji - PIB, Radom 2010.
• Nakonieczna J., Ochrona lotnictwa cywilnego przed aktami bezprawnej ingerencji i zagrożeniami o charakterze terrorystycznym, "Roczniki Studenckie" Akademii Wojsk Lądowych, 2017, r. 1(1).
• Nowak J., Bogusz D., Ogonowski K., Ocena możliwych środków używanych podczas aktów bezprawnej ingerencji i stosowanych środków ochrony w portach lotniczych, [w:] Bezpieczeństwo lotnictwa cywilnego, K. Ogonowski, Wydawnictwo Lotniczej Akademii Wojskowej, Dęblin 2022.
• Zarządzanie bezpieczeństwem w lotnictwie cywilnym, red. K. Łuczak, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Katowice 2016.
• ŹRÓDŁA PRAWA: Konwencja o międzynarodowym lotnictwie cywilnym, podpisana w Chicago 7 grudnia 1944 r. - Konwencja chicagowska, Dz.U. 1959 nr 35 poz. 212 z późn. zm.
• Rozporządzenie Komisji (UE) nr 139/2014 z dnia 12 lutego 2014 r. ustanawiające wymagania oraz procedury administracyjne dotyczące lotnisk zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008, Dz.U. L z 14.2.2014.
• Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 11 września 2014 r. w sprawie warunków eksploatacji lotnisk, Dz.U. 2014 poz. 1420.
• Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 31 lipca 2012 r. w sprawie Krajowego Programu Ochrony Lotnictwa Cywilnego, Dz.U. 2012 poz. 912.
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008 z dnia 20 lutego 2008 r. w sprawie wspólnych zasad w zakresie lotnictwa cywilnego i utworzenia Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego oraz uchylające dyrektywę Rady 91/670/EWG, rozporządzenie (WE) nr 1592/2002 i dyrektywę 2004/36/WE, Dz.U. L 79 z 19.3.2008.
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 300/2008 z dnia 11 marca 2008 r. w sprawie wspólnych zasad w dziedzinie ochrony lotnictwa cywilnego i uchylające rozporządzenie (WE) nr 2320/2002, Dz.U. L 97/72 z 9.4.2008.
• Rozporządzenie (WE) nr 1592/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 lipca 2002 r. w sprawie wspólnych zasad w zakresie lotnictwa cywilnego i utworzenia Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Transportu Lotniczego, Dz.U. L 240 z 7.9.2002.
• Rozporządzenie (WE) nr 2320/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 2002 r. ustanawiające wspólne zasady w dziedzinie bezpieczeństwa lotnictwa cywilnego, Dz.U. L 355 z 30.12.2022.
• Ustawa z dnia 3 lipca 2002 r. - Prawo lotnicze, Dz.U. 2023 poz. 2110.10.
• Załącznik 17 do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym, https://www.ulc.gov.pl/_download/prawo/prawo_miedzynarodowe/konwencje/Zalacznik_19_ICAO.pdf [dostęp: 21.09.2023].
• Załącznik 19 do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym. Zarządzanie bezpieczeństwem, https://www.ulc.gov.pl/_download/prawo/prawo_miedzynarodowe/ konwencje/zalacznik-19.pdf [dostęp: 22.09.2023].
• NETOGRAFIA: ICAO, GASP Doc 10004 (2023-2025 Edition), https://www.icao.int/safety/GASP/Pages/ GASP-Doc.-10004.aspx [dostęp: 5.10.2023].
• ICAO, Global Air Navigation Plan 2013-2028, Doc 9750, 2013, https://www.icao.int/meetings/a38/documents/ganp_en.pdf [dostęp: 5.10.2023].
• ICAO, Safety Management Manual (Doc 9859), 4th edition, 2018, https://www.ulc.gov.pl/_download/bezpieczenstow_lotow/Przepisy/icao/Doc_9859_-_Safety_Management_Manual_4th_edition_2018.pdf [dostęp: 23.09.2023].
• ICAO, Safety Oversight Manual. Part A: The Establishment and Management of a State's Safety Oversight System, Doc. 9734, https://www.icao.int/WACAF/AFIRAN08_Doc/9734_parta_cons_en.pdf [dostęp: 20.08.2023].
• ICAO, SARPs - Standards and Recommended Practices, https://www.icao.int/safety/ safetymanagement/pages/sarps.aspx [dostęp: 22.09.2023].
• Krajowa Konferencja Bezpieczeństwa w Lotnictwie Cywilnym, 20 czerwca 2013 r., Warszawa, https://www.ulc.gov.pl/pl/zarzadzanie-bezpieczenstwem/kultura-i-promocja-bezpieczenstwa/konferencje-bezpieczenstwa-w-lotnictwie-cywilnym/2220-krajowa-konferencja-bezpieczenstwa-w-lotnictwie-cywilnym-2013-r [dostęp: 23.09.2023].
• Ortyl A. Zmiany w prawie UE w zakresie przewozu lotniczego. Systemy zarządzania, prezentacja, http://www.ulc.gov.pl/_download/bezpieczenstow_lotow/standardy_sms/prezentacja_bl_2013_ops.pdf [dostęp: 22.09.2023].
• Urząd Lotnictwa Cywilnego, Krajowy Program Bezpieczeństwa w Lotnictwie Cywilnym, https://www.ulc.gov.pl/pl/zarzadzanie-bezpieczenstwem/program-bezpieczenstwa-w- lotnictwie-cywilnym/krajowy-program-bezpieczenstwa-w-lotnictwie-cywilnym-kpbwlc [dostęp: 22.09.2023].
• Urząd Lotnictwa Cywilnego, Zaproszenie do podpisania deklaracji "Just Culture", https://ulc. gov.pl/pl/aktualnosci/3854-zaproszenie-do-podpisania-deklaracji-just-culture [dostęp:22.09.2023].