Zasiedzenie udziału we współwłasności nieruchomości przez jednego ze współwłaścicieli

• Autorzy: Adrian Malicki

Warianty tytułu

Acquisition of a Share in a Real Estate Co-Ownership by Acquisitive Prescription by One of the Co-Owners

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Niniejszy artykuł stanowi próbę wyjaśnienia, w jakich okolicznościach możliwe jest nabycie w drodze zasiedzenia udziału we współwłasności nieruchomości przez jednego z dotychczasowych współwłaścicieli. Przyjęto w nim i wykazano, że dopuszczalne jest nabycie w drodze zasiedzenia udziału we współwłasności, także przez jednego z dotychczasowych współwłaścicieli - na co wskazują chociażby funkcje instytucji zasiedzenia. Głównym obszarem badawczym jest przesłanka posiadania samoistnego, która to na gruncie opisywanego stanu rzeczy ulega istotnym modyfikacjom w porównaniu do sytuacji, w której uzukapientem jest podmiot nieuwikłany w stosunki właścicielskie rzeczy. Zwrócono uwagę na trudności związane z ustaleniem wejścia w posiadanie samoistne udziałów we współwłasności przez jednego ze współwłaścicieli, wynikające z przyznanych, w art. 206 k.c., uprawnień współwłaścicielowi; konieczne jest odróżnienie posiadania "jako współwłaściciel" oraz posiadania "jak właściciel". Opisano tendencje w rozstrzyganiu tego problemu, dostrzegalne w orzecznictwie Sądu Najwyższego, a nadto podkreślone zostały zagrożenia wynikające z przyjęcia takich rozwiązań przez Sąd Najwyższy. W artykule rozróżnione zostały sytuacje nabycia przez współwłaściciela wszystkich pozostałych udziałów we współwłasności i nabycia tylko kilku z tych udziałów. Poruszono także zagadnienia związane z wpływem na zasiedzenie umów o korzystanie z rzeczy wspólnej oraz przesłanki czasu, w tym problematyki accessio possessionis. (abstrakt oryginalny)

EN

The article makes an attempt to explain in what circumstances it is possible to acquire a share in a real estate ownership by acquisitive prescription by one of the former co-owners. It proves that it is possible to acquire a share in co-ownership by acquisitive prescription by one of the former co-owners, which is indicated by the functions of acquisitive prescription. The main research area is the circumstance of being in the role of an owner which, based on the described state, undergoes substantial modifications in comparison to a situation in which a person in the role of an owner has no legal title to property. Attention is drawn to difficulties in establishing ripening into ownership of shares in co-ownership by acquisitive prescription by one of co-owners resulting from a co-owner's rights under Article 206 CC. It is necessary to distinguish between possession by "a co-owner" and by "an owner". The article describes trends in solving the problem seen in the Supreme Court decisions and highlights risks resulting from the adoption of the solutions by the Supreme Court. The article differentiates situations when a co-owner acquires all the remaining shares in co-ownership and when only a few shares are acquired. It also discusses issues connected with the influence of agreements to use co-owned property and the time factor, including accesio possessionis. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Nieruchomości; Prawo własności; Własność nieruchomości; Prawo rzeczowe

EN

Real estate; Ownership; Ownership of real property; Property law

• Czasopismo: Ius Novum
• Rocznik: 2016
• Tom: 10
• Numer: nr 3
• Strony: 179--194

Twórcy

autor

Adrian Malicki

Bibliografia

• Cisek A., Górska K., Komentarz do art. 195 KC, [w:] E. Gniewek i P. Machnikowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, Warszawa 2013.
• Cisek A., Górska K., Komentarz do art. 206 KC, [w:] E. Gniewek i P. Machnikowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, Warszawa 2013.
• Dajczak W., Giaro T., Longchamps de Bérier F., Prawo rzymskie. U podstaw prawa prywatnego, Warszawa 2009.
• Dziczek R., Postępowania cywilne w sprawach dotyczących nieruchomości, Warszawa 2011.
• Gniewek E., Nabycie i utrata własności, [w:] E. Gniewek (red.), System Prawa Prywatnego, Tom 3., Warszawa 2013.
• Gniewek E., Prawo rzeczowe, Warszawa 2012.
• Gniewek E., Współwłasność, [w:] E. Gniewek (red.), System Prawa Prywatnego, Tom 3., Warszawa 2013.
• Gołaczyński J., Komentarz do art. 346 KC, [w:] E. Gniewek i P. Machnikowski (red.), Kodeks Cywilny. Komentarz, Warszawa 2013.
• Gołaczyński J., Posiadanie, [w:] E. Gniewek (red.), System Prawa Prywatnego, Tom 3., Warszawa 2013.
• Gudowski J. (red.), Komentarz do Kodeksu cywilnego. Księga Druga, Własność i inne prawa rzeczowe, Warszawa 2013.
• Hans W., Ignatowicz J., Dwugłos w sprawie zasiedzenia udziału we współwłasności, Nowe Prawo 1956, nr 9.
• Ignatowicz J., Stefaniuk K., Prawo rzeczowe, Warszawa 2012.
• Janeczko E., Zasiedzenie, Warszawa - Zielona Góra 2000.
• Kępiński J., Kępiński M., Zasiedzenie udziału we współwłasności nieruchomości przez jednego ze współwłaścicieli, [w:] M. Pecyna, J. Pisuliński, M. Podrecka (red.), Rozprawy Cywilistyczne. Księga pamiątkowa dedykowana profesorowi E. Drozdowi, Warszawa 2013.
• Nadler J., Komentarz do art. 172 KC, [w:] E. Gniewek i P. Machnikowski (red.), Kodeks cywilny Komentarz, Warszawa 2013.
• Postanowienie SN z 1.4.2011 r., III CSK 184/10, (LEX nr 863394).
• Postanowienie SN z 11.10.2002 r., I CKN 1009/00, (LEX 75269).
• Postanowienie SN z 13.3.1998 r., I CKN 538/97 (LexPolonica nr 350704).
• Postanowienie SN z 14.10.1999 r., I CKN 154/98, (LexPolonica nr 390267).
• Postanowienie SN z 20.10.1997 r., II CKN 408/97, OSNC 1998, nr 4, poz. 61.
• Postanowienie SN z 20.9.2012 r., IV CSK 117/12 (LEX nr 1230156).
• Postanowienie SN z 23.07.2014 r., V CSK 437/13 (Lexis.pl nr 8681670).
• Postanowienie SN z 28.4.2004 r., III CK 472/02.
• Postanowienie SN z 29.6.2010 r., III CSK 300/09 (Legalis nr 392577).
• Postanowienie SN z 29.9.2004 r., II CK 550/03, (LEX nr 182090).
• Postanowienie SN z 30.10.2013 r., V CSK 488/12, (LEX nr 1408230).
• Postanowienie SN z 6.6.1973 r., I CR 413/73 (LEX nr 7265).
• Radwański Z., Olejniczak A., Prawo cywilne - część ogólna, Warszawa 2011.
• Rudnicki S., Nabycie przez zasiedzenie, Warszawa 2010.
• Rudnicki S., Własność nieruchomości, Warszawa 2012.
• Skowrońska-Bocian E., Komentarz do art. 336 KC, [w:] K. Pietrzykowski (red.), Kodeks Cywilny. Komentarz, Tom I, Warszawa 1999.
• Sokołowski K.P., Posiadanie samoistne a zasiedzenie nieruchomości, PiP 2010, nr 11.
• Uchwała SN z 14.5.1986 r., III CZP 19/86, OSN 1987, nr 2-3, poz. 34.
• Uchwała SN z 15.3.1989 r., III CZP 14/89, OSNCP 1992, nr 2, poz. 27.
• Uchwała SN z 26.1.1978 r., III CZP 96/77, OSN 1978, nr 11, poz. 195.
• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tekst jedn. Dz.U. z 2014 r., poz. 121 ze zm.).
• Wszołek J., Nabycie udziału we współwłasności nieruchomości w drodze zasiedzenia, Transformacje Prawa Prywatnego 2/2011.
• Wyr. TK z 28.10.2003 r. P 3/03, OTK-A-, nr 8, poz. 82.
• Ziemienin B., Dadańska K.A., Prawo rzeczowe, Warszawa 2008.