Odpowiedzialność prawna parlamentarzysty w toku czynności wchodzących w zakres sprawowania mandatu i poza nim - kilka uwag polemicznych de lege ferenda

• Autorzy: Robert Rynkun-Werner

Warianty tytułu

Legal Liability of a Parliamentary in the Course of Activities Including the Scope of the Exercise of the Mandate and Outside it - Some Polemic Comments De Lege Ferenda

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Publikacja stanowi próbę podsumowania podstawowych zasad odpowiedzialności prawnej parlamentarzystów w polskim porządku prawnym. Autor poddaje krytyce aktualne rozwiązania legislacyjne w tym zakresie, które jego zdaniem idą zbyt daleko w ochronie parlamentarzysty, zarówno w stosunku do jego działalności wchodzącej w zakres sprawowania mandatu, jak i w stosunku do działań pozaparlamentarnych. Społeczeństwo oczekuje od swoich przedstawicieli zachowania godnego i uczciwego, ukierunkowanego troską o dobro wspólne. Mandat parlamentarny nie powinien być ucieczką od odpowiedzialności czy też jej odroczeniem w czasie. W konkluzji autor podkreśla, że nie ma żadnych racjonalnych przesłanek, aby w dalszym ciągu ochrona posła i senatora była tak silna, nawet wówczas gdy w oczywisty sposób godzi to w społeczne poczucie sprawiedliwości.(abstrakt oryginalny)

EN

Legal responsibility of a parliamentarian in the course of activities falling within the scope of performing his mandate and outside it - some polemical remarks de lege fer- enda. The publication is an attempt to summarize the basic principles of legal liability of parliamentarians in the Polish legal system. The author criticizes the current legislative solutions in this area, which, in his opinion, go too far in protecting the parliamentarian, both in relation to his activities falling within the scope of exercising his mandate and in relation to non-parliamentary activities. Society expects its representatives to behave in a dignified and honest manner, focused on the concern for the common good. A par- liamentary mandate should not be an escape from responsibility or a postponement. In conclusion, the author emphasizes that there are no rational premises for the con- tinued protection of the deputy and senator to be so strong, even when it obviously violates the social sense of justice.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Parlament; Parlament narodowy; Prawo; Politycy

EN

Parliament; National parliament; Law; Politicians

• Czasopismo: Studia Społeczne
• Rocznik: 2023
• Numer: nr 2 (41)
• Strony: 149--172

Twórcy

autor

Robert Rynkun-Werner

• Menedżerska Akademia Nauk Stosowanych w Warszawie

Bibliografia

• Banaszak B., Porównawcze prawo konstytucyjne współczesnych państw demokratycznych, Wolters Kluwer, Warszawa 2010.
• Banaszak B., Prawo konstytucyjne, C.H. Beck, Warszawa 2010.
• Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2012.
• Dudek D., Biznes i (nie)odpowiedzialność konstytucyjna posła, "Studia Iuridica Lublinensia" 2014, nr 22.
• Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Wolters Kluwer, Warszawa 2019.
• Gierach E., Uwagi do art. 104, [w:] Konstytucja RP T. II. Komentarz do art. 87-243, red. M. Safjan, L. Bosek, C.H. Beck, Warszawa 2016.
• Gierach E., Uwagi do art. 105, [w:] Konstytucja RP. T. II. Komentarz do art. 87-243, red. M. Safjan, L. Bosek, C.H. Beck, Warszawa 2016.
• Gierach E., Uwagi do art. 107, [w:] Konstytucja RP. T. II. Komentarz do art. 87-243, red. M. Safjan, L. Bosek, C.H. Beck, Warszawa 2016.
• Grajewski K., Odpowiedzialność posłów i senatorów na tle zasady mandatu wolnego, Wolters Kluwer, Warszawa 2009.
• Granat M., Prawo konstytucyjne. Pytania i odpowiedzi, Wolters Kluwer, Warszawa 2018.
• Odrowąż-Sypniewski W., Uwagi do art. 147, [w:] Komentarz do Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, red. A. Szmyt, Warszawa 2018.
• Odrowąż-Sypniewski W., Uwagi do art. 21, [w:] Komentarz do Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, red. A. Szmyt, Warszawa 2018.
• Odrowąż-Sypniewski W., Uwagi do art. 22, [w:] Komentarz do Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, red. A. Szmyt, Warszawa 2018.
• Szepietowska B., Analiza stanowiska Biura Legislacyjnego na temat kontynuowania w Sejmie IV kadencji postępowań wszczętych i niezakończonych przez Komisje Etyki Poselskiej III kadencji, [w:] Regulamin Sejmu w opiniach Biura Analiz Sejmowych, red. W. Odrowąż-Sypniewski, Warszawa 2010, t. II.
• Szymanek J., Etyka parlamentarzysty a charakter mandatu przedstawicielskiego, "Przegląd Sejmowy" 2008, nr 4.
• Wiliński P., Opinia dotycząca zakresu temporalnego obowiązku rozpoznania wniosku o wyrażenie zgody na pociągnięcie posła do odpowiedzialności karnej w sprawach o przestępstwa ścigane z oskarżenia prywatnego, "Przegląd Sejmowy" 2008, nr 4.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz.U. 1997 nr 78 poz. 483 ze zm.
• Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 czerwca 2018 r., I CSK 506/17, OSNC 2019, nr 6, poz. 69.
• Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 czerwca 2018 r., I CSK 506/17, Lex nr 2506135.
• Postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 26 grudnia 2015 r., SK 8/13, OTK-A 2015, nr 10, poz. 182.
• Postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 listopada 2004 r., SK 38/03, OTK-A 2004, nr 10, poz. 104.
• Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16 lutego 1994 r., I KZP 40/93, OSNKW 1994, nr 3-4, poz. 18.
• Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 17 lipca 1998 r. - Zasady Etyki Poselskiej, M.P. 1998 nr 24 poz. 338.
• Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992 r. Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, M.P. 2021 poz. 20483.
• Uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 23 listopada 1990 r. - Regulamin Senatu, M.P. 2018 poz. 846.
• Uchwała Trybunału Konstytucyjnego z dnia 2 czerwca 1993 r., W 17/92, OTK ZU, 1993, poz. 44.
• Uchwała Trybunału Konstytucyjnego z dnia 2 czerwca 1993 r., W 17/92, OTK ZU 1993, poz. 44.
• Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego, Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296 ze zm.
• Ustawa z dnia 2 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, Dz.U. 2021 poz. 1128.
• Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. - Kodeks wykroczeń, Dz.U. 1971 nr 12 poz. 114 ze zm.
• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93 ze zm.
• Ustawa za dnia 26 marca 1982 r. o Trybunale Stanu, Dz.U. 2022 poz. 762.
• Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, Dz.U. 2021 poz. 1128.
• Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych, Dz.U. 2020 poz. 2072.
• Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy, Dz.U. 2022 poz. 1277. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny, Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553 ze zm.
• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego, Dz.U. 1997 nr 89 poz. 555 ze zm.
• Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, Dz.U. 2021 poz. 162.
• Ustawa z dnia 9 maja 1996 r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora, Dz.U. 2022 poz. 1339.
• Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 31 marca 2011 r., I Acz 532/11, Legalis nr 831241.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2013 r., III CSK 4/13, Legalis nr 1061000.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 października 2010 r., I CSK 651/09, OSNC 2011, nr. 6 poz. 74.
• Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 1 grudnia 2016 r., K 45/14, OTK-A 2016/99.
• Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 lipca 2011 r., K 9/11, OTK-A, 2011, nr 6, poz. 66.
• Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 kwietnia 2016 r., K 2/14, OTK-A 2016, poz. 18.
• Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 27 lutego 2001 r., SK 22/00, OTK-A 2012, nr 2, poz. 12.
• Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 28 listopada 2001 r., K 36/01, OTK 2001, nr 8, poz. 255.
• Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 28 listopada 2001 r., K 36/01, OTK-A 2001, nr 8, poz. 255.
• Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 listopada 2004 r., SK 38/03, OTK-A 2004, nr 10, poz. 104.
• Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 października 2002 r., K 36/00, OTK-A 2002, nr 5, poz. 63.