Zagadnienie immisji pośrednich w prawie lokalowym i górniczym

• Autorzy: Wojciech Jan Katner

Warianty tytułu

The Problem of Indirect Immission in Housing Law and Mining Law

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Można więc wyodrębnić dwie grupy regulacji prawnych co do immisji pośrednich. Pierwsza grupa dotyczy wypadków braku osobnego unormowania immisji pośrednich, mimo że są do pomyślenia w praktyce sytuacje oddziaływania pośredniego nieruchomości. Druga grupa dotyczy przepisów, które rozpatrują zdarzenia zaliczane do kategorii immisji pośrednich, ale albo pomijają kryteria ich dopuszczalności, albo formułują je mało precyzyjnie. W pierwszym wypadku bez wątpienia skorzystamy z ogólnej reguły zawartej w kodeksie cywilnym (art. 144). Czy jednak tą samą drogą pójść również w sytuacjach drugiej grupy, zwłaszcza, jeżeli w przepisach znajdujemy jakieś ślady mierników dozwolonych oddziaływań pośrednich? Trudno jest sformułować regułę ogólną. Trzeba rozpatrzeć konkretne kompleksy norm, próbując z rozwiązań częstkowych uzyskać pewne tendencje normatywne. Spośród możliwych ustaw do zbadania mój wybór padł na prawo lokalowe i prawo górnicze. Są to dwie dosyć odległe od siebie sfery regulacji prawnej, stąd pożytek z ich odrębnego zbadania. W efekcie powinno się dojść do wspólnych wniosków dotyczących unormowania naruszeń pośrednich w - ustawodawstwie szczególnym. Badaniom moim przyświeca pewna tendencja uniwersalistyczna. Przyjęta metoda badawcza może - jak sądzę - posłużyć do ewentualnych ustaleń na tle innych ustaw szczególnych. Ponadto - ze względu na obszar stosunków społecznych, normowanych przez obie wymienione ustawy i prawdopodobieństwo występowania immisji pośrednich - do podjęcia tematu skłaniają motywy praktyczne. (fragment tekstu)

EN

The interaction of immovables belonging to different owners is called 'immission'. There are two form of immission - direct and indirect. The direct immission is such an action which takes place within the neighbour's premises and the results arise entirely there. The indirect immission arises when an action taken on any premises is then passed on to neighbouring premises, in form of smoke, dust, fluids, vibration, noise, as dewatering or flooding of premises, performing of earth works endangering the stability of neighbouring premises, etc. This paper deals almost exclusively with indirect immissions. The basic rule referring to indirect immission is article 144 of the Civil Code (C. C.). It provides that the owner of immovadle property, while executing his rights, should restrain from activities excessively disturding the use of neighbour's property, based upon its socioeconomic predestination and local conditions'. Besides the Civil Code, the rules concerning neighbour law are contained in several particular laws, e.g. in water law, building law, mining law, housing law, environment law, etc. For practical reasons, from among the adove mentioned laws, only the housing law and mining law will de considered more closely, as regards the admissible scope level size of indirect action and redress due in case of transgress. 1. The housing law - the Act of 10 April 1974 (Dziennik Ustaw 1983, No 11, item 55) - is associated here with the regulations of. C. C. about renting. They impose on the tenant of premises the duty to comply to rules of local order and to respect the needs of other tenants and neighbours. In case of a gross or persistent violation of rules of order by the tenant, or such improper behaviour which makes living in other apartments of the building a nuisance, the house owner may claim to terminate the renting contract without a term of notice (art. 685 C. C.) and to have the tenant evicted (art. 35, item 1 housing law). To find the behaviour to be a nuisance, an auxiliary criterion of average level size of immission (art. 144 C. C.) should be applied. This regulation is a determinant of illegality for negatory claims from art. 222 § 2, together with art. 690 C. C. 2. The mining law - the decree of 6 May 1953 (Dziennik Ustaw 1978, No 4, item 12). The relation between a mining enterprise, active in a mining area, and owners of other premises is not identical with that between other owners of neighbouring and interacting premises. They are, however, so similar that the principles of neighbour law of immission may be applied correspondingly. A mining enterprise can influence indirectly the neighdouring premises, working on or underground (art. 31 mining law). The mining law does not provide for admissible size level of immission, resulting from the activity of a mining enterprise, except the regulation about protective pillars (the government decree of 18 April 1963, Dziennik Ustaw, No 18, item 98). The author admits a very cautious application of rules of C. C. in relation to conditions proper for the mining law. Therefore, he admits an auxiliary application of art. 144 C. C., provided that the tolerable level size of indirect immission should be high enough to enable to execute the rights of a mining enterprise, according to mining law. It also refers to negatory claims (art. 222 § 2 C. C.) which the author considers both legally and socially justified, in case the established level of toleration is transgressed. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Prawo lokalowe; Prawo; Górnictwo

EN

Housing law; Law; Mining sector

• Czasopismo: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
• Rocznik: 1986
• Numer: nr 27 Prawo i postępowanie cywilne
• Strony: 21--40

Twórcy

autor

Wojciech Jan Katner

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• 1. A. Agopszowicz, Obowiązek zapobieżenia szkodzie, Wrocław 1978, s. 172 i n.
• 2. A. Agopszowicz, Odpowiedzialność za szkody wyrządzone robotami górniczymi, Warszawa 1964, s. 66-67.
• 3. A. Agopszowicz, Prawo wydobywania kopalin, RPEiS 1966, nr 3, s. 43.
• 4. A. Agopszowicz, System prawny górnictwa, Katowice 1969, s.43-45.
• 5. A. Agopszowicz, Zarys systemu prawnego górnictwa, Warszawa 1974, s. 50-53.
• 6. A. Agopszowicz, Zarys systemu prawnego górnictwa, t. 1, Katowice 1979, s. 39, 58.
• 7. F. Błachuta, [w:] Komentarz do k.c., Warszawa 1972, s. 1480.
• 8. R. Czarnecki, Ochrona środowiska za pomocą środków cywilnoprawnych po wejściu w życie ustawy z dn. 31.01.1980 r. o ochronie i kształtowaniu środowiska, "Palestra" 1981, nr 6, s. 40 i n.
• 9. R. Czarnecki, [w:] Komentarz do k.c., Warszawa 1972, s. 381.
• 10. J. Gładyszowski, Mierniki dopuszczalnych zakłóceń sąsiedzkich na tle przepisu art. 144 k.c., NP 1975, nr 3, s. 413.
• 11. J. Ignatowicz, Prawo rzeczowe, Warszawa 1977, s. 78.
• 12. A. Jaroszyński, Z. Kuczyńska, Prawo lokalowe z komentarzem, Warszawa 1978, s. 110.
• 13. W. Katner, Charakterystyka przepisów prawa sąsiedzkiego, ZNUŁ 1976, S. I, nr 6, s. 247.
• 14. W. Katner, Ochrona własności nieruchomości przed naruszeniami pośrednimi, Warszawa 1982, rozdz. 2.
• 15. W. Katner, Ukształtowanie legitymacji w procesie negatoryjnym o pośrednie naruszenie własności, "Palestra" 1981, nr 5.
• 16. W. Katner, Zastosowanie art. 144 k.c. do różnego rodzaju immisji, ZNUŁ 1978, S. I, nr 42, s. 53.
• 17. A. Klein, Elementy stosunku prawnego prawa rzeczowego, Wrocław 1976, s. 177.
• 18. W. Kocon, Pojęcie działania w rozumieniu art. 144 k.c., PiP 1978, nr 2, s. 91.
• 19. R. Mikosz, W. Pańko, Funkcja programu ochrony terenów górniczych w zakresie planowania przestrzennego, PUG 1978, nr 10, s. 292.
• 20. J. St. Piątowski, [w:] System prawa cywilnego, t. 2, Wrocław 1977, s. 122.
• 21. T. Płodowski, glosa do orz. SW w Katowicach z 12.03.1964 r. III CR 4069/63, PiP 1965, nr 5-6, s. 908.
• 22. T. Płodowski, Prawo górnicze, Warszawa 1967, s. 19-22.
• 23. T. Płodowski; Prawo górnicze, suplement 1967, s. 44-45.
• 24. T. Płodowski, System prawny górnictwa, Warszawa 1967, s. 19-22.
• 25. Prawo górnicze, zbiór przepisów wykonawczych i związkowych (opr. A. Lipiński), Katowice 1979, poz. 9 i 10.
• 26. W. Radecki, Odpowiedzialność za naruszenie wymogów ochrony środowiska naturalnego w górnictwie, PUG 1978, nr 10.
• 27. Z. Radwański, Najem lokali w świetle przepisów k.c. a prawo lokalowe, PiP 1966, nr 2, s. 237.
• 28. Z. Radwański, [w:] System prawa cywilnego, t. 3, cz. 2, s. 340.
• 29. K. Siarkiewicz, Dochodzenie i naprawa szkód górniczych, Warszawa 1972, s. 9, 19.
• 30. J. Szachułowicz, Prawnorzeczowe środki ochrony stosunku najmu, "Palestra" 1968, nr 5, s. 23.
• 31. A. Wasilewski, Obszar górniczy, Warszawa 1969, s. 76, 127.
• 32. A. Wasilewski, Szkody górnicze, Warszawa 1964, s. 65.
• 33. J. Zimoch, Nowelizacja prawa górniczego, PUG 1978, nr 1.