Fertility as an Object of Influence of Public Policies of the State

• Autorzy: Izabela Kaźmierczak-Kałużna
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The fertility rate in Poland has remained below the level of simple generation replacement. Recent attempts to change the demographic situation and modify (pro)family policy have turned out to be ineffective. The pro-natalist "Family 500+" programme, also turned out to be ineffective in this area. Polish families decide to have children less and less often, and this trend continues, placing Poland among the fastest aging countries in Europe. The paper is a review article. It is based on selected data from Eurostat and Statistics Poland. The main goal is to present the factors responsible for fertility, taking into account the relationship between what is private and what is public/political. The author focuses on institutional solutions, especially on the role of family policies. She also poses questions about the causes of Poland's demographic collapse, trying to explain why the attempts to affect fertility do not bring the expected results. Poland's problems are presented against the background of other European countries that are experiencing similar population problems. The analyses also take into account the impact of social crises, which may contribute to postponing reproductive decisions, and result in further depopulation of Poland (e.g. the pandemic, legal changes limiting the availability of abortion). (original abstract)

Słowa kluczowe

EN

Fertility; Demographic situation; Social policy; Pro-family policy; Public policy

PL

Płodność; Sytuacja demograficzna; Polityka socjalna; Polityka prorodzinna; Polityka publiczna

• Czasopismo: Problemy Polityki Społecznej
• Rocznik: 2023
• Tom: 62
• Numer: nr 3
• Strony: 1--19

Twórcy

autor

Izabela Kaźmierczak-Kałużna

• University of Zielona Góra

Bibliografia

• 1. Aassve, A., Cavalli, N., Mencarini, L., Plach, S., & Livi Bacci, M. (2020). The COVID-19pandemic and human fertility. Science, 369(6502), 370-371. https://www.science.org/doi/10.1126/science.abc9520
• 2. Aspalter, Ch. (2017). Ten worlds of welfare capitalism: an ideal-typical perspective. In Ch. Aspalter (ed.), The Routledge international handbook to welfare state systems. Routledge.
• 3. Aspalter Ch., Kim J., & Park S. (2009). Analysing the welfare state in Poland, the Czech Republic, Hungary and Slovenia: an ideal-typical perspective. Social Policy & Administration, 43(2), 170-185. https://doi.org/10.1111/j.1467-9515.2009.00654.x
• 4. Balcerzak-Paradowska, B. (2009), Ogólne kierunki zmian w polityce rodzinnej krajów Unii Europejskiej. Biuletyn RPO - MAT. NR 67 ZESZYTY NAUKOWE, 15-30.
• 5. Balcerzak-Paradowska, B. (2014). Modele polityki rodzinnej - od zróżnicowań do konwergencji. Ubezpieczenia społeczne. Teoria i Praktyka, 3(120), 15-24.
• 6. Barbier, J.-C. (2013). The road to social Europe. A contemporary approach to political cultures and diversity in Europe. Routledge.
• 7. Bartnicki, S. & Alimowski, M. (2022). W poszukiwaniu demograficznych efektów rządowego programu "Rodzina 500 plus". Studia Socjologiczne, 1(244), 193-219.
• 8. Beaujouan, E. & Berghammer, C. (2019). The gap between lifetime fertility intentions and completed fertility in Europe and the United States: a cohort approach. Population Research and Policy Review, 38(1), 507-535. DOI:10.1007/s11113-019-09516-3
• 9. Blumer, H. (1993). Social problems as collective behaviour. In R.L. Curtis and B.E. Aguiree (eds.), Collective behaviour and social movements. Allyn and Bacon.
• 10. CBOS. (2013). Postawy prokreacyjne kobiet. Komunikat z badań, 29(2013).
• 11. CBOS. (2016). Program "Rodzina 500 plus" jako element systemu wspierania rodzin i dzietności. Komunikat z badań, 25(2016).
• 12. CBOS. (2018). Polityka państwa wobec rodzin - oceny i oczekiwania. Komunikat z badań, 83(2018).
• 13. CBOS. (2019a). Preferowane i realizowane modele życia rodzinnego. Komunikat z badań, 46(2019).
• 14. CBOS. (2019b). Program Rodzina 500 plus po trzech latach funkcjonowania. Komunikat z badań, 52(2019).
• 15. CBOS. (2020). Modele życia małżeńskiego Polaków. Komunikat z badań, 157(2020).
• 16. Cherlin, A.J. (2004). The deinstitutionalization of American marriage. Journal of Marriage and Family, 66(4), 848-861. https://doi.org/10.1111/j.0022-2445.2004.00058.x
• 17. Ditrich, R. (2022). Czeski cud demograficzny - mieli najniższą dzietność na świecie, dziś są wzorem do naśladowania. Obserwator Gospodarczy. https://obserwatorgospodarczy.pl/2022/01/13/czeski-cud-demograficzny-mieli-najmniejsza-dzietnosc-swiata-dzis-sa-wzorem-do-nasladowania/
• 18. Duncan, S. (2011). Personal life, pragmatism and bricolage. Sociological Research Online, 16(4), 1-12. http://www.socresonline.org.uk/16/4/13.html
• 19. Durasiewicz, A. (2017). W kierunku rozwoju polityki rodzinnej w Polsce. Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. J. Korczaka.
• 20. ESHRE. (2017). A policy audit on fertility analysis of 9 EU countries. https://www.slideshare.net/FEChair/epaf-final
• 21. Esping-Andersen, G. (1990). The three worlds of welfare capitalism. Polity Press.
• 22. Eurostat. (2022). How many children were born in 2020? https://ec.europa.eu/eurostat/en/web/products-eurostat-news/-/ddn-20220428-2
• 23. Fenger, H.J.M. (2007). Welfare regimes in Central and Eastern Europe: incorporating post-communist countries in a welfare regime typology. Contemporary Issues and Ideas in Social Sciences, 3(2), 1-30. http://hdl.handle.net/1765/34876
• 24. Ferrera, M. (1996). The "Southern model" of welfare in social Europe. Journal of European Social Policy, 6(1), 17-37. https://doi.org/10.1177/095892879600600102
• 25. Golinowska, S. (2018). Modele polityki społecznej w Polsce i Europie na początku XXI wieku. Fundacja im. Stefana Batorego.
• 26. Grant, J., Hoorens, S., Sivadsan, S., van het Loo, M., Da Vanzo, J., Hale, L., Gibson, S., & Butz, W. (2005). Population Implosion? Low Fertility and Policy Responses in the European Union. RAND Corporation. https://www.rand.org/pubs/research_briefs/RB9126.html
• 27. GUS. (2017). Podstawowe dane dotyczące zasięgu ubóstwa w Polsce w 2016 roku. https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5487/19/1/1/podstawowe_dane_dotyczace_ubostwa_w_polsce_w_2016.pdf
• 28. GUS. (2018). Urodzenia i dzietność. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/urodzenia-i-dzietnosc,34,1.html
• 29. GUS. (2021). Sytuacja społeczno-gospodarcza kraju w 2020 r. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/inne-opracowania/informacje-o-sytuacji-spoleczno-gospodarczej/sytuacja-spoleczno-gospodarcza-kraju-w-2020-r-,1,104.html
• 30. GUS. (2022a). Polska w liczbach. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/inne-opracowania/inne-opracowania-zbiorcze/polska-w-liczbach-2022,14,15.html
• 31. GUS. (2022b). Rocznik Demograficzny2022. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/roczniki-statystyczne/roczniki-statystyczne/rocznik-demograficzny-2022,3,16.html
• 32. GUS. (2022c). Sytuacja demograficzna Polski do roku 2021. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/sytuacja-demograficzna-polski-do-roku-2021,40,2.html
• 33. GUS. (2022d). Zasięg ubóstwa ekonomicznego w Polsce w 2021 roku. https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5487/14/9/1/zasieg_ubostwa_ekonomicznego_w_polsce_w_2021_roku.pdf
• 34. GUS. (2023). Ludność. Stan i struktura oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym w 2022 roku. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/ludnosc-stan-i-struktura-ludnosci-oraz-ruch-naturalny-w-przekroju-terytorialnym-w-2022-r-stan-w-dniu-30-czerwca-2022,6,33.html
• 35. Hacker, B. (2009). Hybridization instead of clustering: transformation processes of welfare policies in Central and Eastern Europe. Social Policy & Administration, 43(2), 152-169. https://doi.org/10.1111/j.1467-9515.2009.00653.x
• 36. Hemerijck, A. (2013). Changing welfare states .Oxford University Press.
• 37. Igel, C., Brandt, M., Haberkern, K., & Szydlik M. (2009). Specialization between family and state. Intergenerational time transfers in Western Europe. Journal of Comparative Family Studies, 40(2), 203-226.
• 38. Kaźmierczak-Kałużna, I. (2010). Bezrobocie i bieda jako społeczne koszty "wielkiej zmiany". Rocznik Lubuski, 36(2), 71-85.
• 39. Kaźmierczak-Kałużna, I. (2019). W orbicie "500+". Funkcjonowanie ubogich rodzin wielodzietnych w warunkach zmiany polityki rodzinnej w Polsce. Kultura i Społeczeństwo, 4(2019), 125-149. https://doi.org/10.35757/KiS.2019.63.4.7
• 40. Kaźmierczak-Kałużna, I. (2020). Gdzie te dzieci? O pronatalistycznej (nie)efektywności programu "Rodzina 500 plus". Rocznik Lubuski, 46(2), 131-144.
• 41. Komitet Nauk Demograficznych Polskiej Akademii Nauk. (2020). Stanowisko członków KND PAN w sprawie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 22.10.2020 r. https://instytucja.pan.pl/images/2020/Stanowisko_KND_PAN_2.11.2020_14_final.pdf
• 42. Kotowska, I.E. (ed.). (2014). Niska dzietność w Polsce w kontekście percepcji Polaków. Diagnoza społeczna 2013. Raport tematyczny. MPiPS & CRZL.
• 43. Kuropka, I., Rossa, A., Wróblewska, W., Wojtyniak, B., & Śleszyński, P. (eds.). (2021). Pandemia i jej skutki zdrowotne i demograficzne. Komitet Nauk Demograficznych PAN.
• 44. Magda, I., Brzeziński, M., Chłoń-Domińczak, A., Kotowska, I. A., Myck, M., Najsztub, M., & Tyrowicz, J. (2019). "Rodzina 500+" - ocena programu i propozycje zmian. www.for.org.pl/pl/d/8aac2498710dbf7b1626846048c1ca70
• 45. Marody, M. (2012). Dynamika postaw wobec pracy. In A. Jasińska-Kania (ed.), Wartości i zmiany: przemiany postaw Polaków w jednoczącej się Europie. Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• 46. Popenoe, D. (1993). American family decline, 1960-1990: a review and appraisal. Journal of Marriage and Family, 55(3), 527-542.
• 47. Prokopowicz, D. (2017). Sytuacja materialno-ekonomiczna gospodarstw domowych w Polsce oraz znaczenie wprowadzenia programu "Rodzina 500 plus" w ramach kompleksowej polityki społecznej. Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne, 18(1), 57-75.
• 48. Rękas, M. (2013). Dzietność w krajach Unii Europejskiej i czynniki wpływające na jej poziom - przegląd wybranych badań. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 305(2013), 638-652.
• 49. Ruzik-Sierdzińska, A. (2018). Krótkookresowe skutki programu Rodzina 500+. Studia z Polityki Publicznej, 1(17), 63-75. doi: 10.33119/KSzPP.2018.1.4
• 50. Rymsza, M. (2017). Zrozumieć ten plus. Więź, 3(669), 7-15.
• 51. Saraceno, C. (2007). Family Policies in Europe: a comparative perspective. Polityka Społeczna, Special Issue, 2-10.
• 52. Sikorska, M. (2021). Czy zwiększenie dzietności w Polsce jest możliwe? IBS Policy Paper, 4(2021). https://ibs.org.pl/publications/czy-zwiekszenie-dzietnosci-w-polsce-jest-mozliwe/
• 53. Slany, K. (2002). Alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego w ponowoczesnym świecie. Nomos.
• 54. Szczudlińska-Kanoś, A. (2019). Polska polityka rodzinna w okresie przemian kontekst krajowy i międzynarodowy. Instytut Spraw Publicznych UJ. https://isp.uj.edu.pl/documents/2103800/139368467/Polska+polityka+rodzinna+w+okresie+przemian/ae-6b7a98-d860-4932-a41d-e712debf42bf
• 55. Szelewa, D. & Polakowski, M. P. (2008). Who cares? Changing patterns of childcare in Central and Eastern Europe. Journal of European Social Policy, 18(2), 115-131. https://doi.org/10.1177/0958928707087589
• 56. Szlendak, T. (2012). Socjologia rodziny: ewolucja, historia, zróżnicowanie. Wydawnictwo Naukowe PWN.
• 57. Szukalski, P. (2009). Czy w Polsce nastąpi powrót do prostej zastępowalności pokoleń? Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica, 231, 59-75.
• 58. Szyszka, M. (2017). Polityka rodzinna dopełnieniem solidarności rodzinnej. Studia Socjologiczne, 2(225), 241-266.
• 59. Titkow, A., Duch-Krzystoszek, D., & Budrowska, B. (2004). Nieodpłatna praca kobiet: mity, realia, perspektywy. Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.
• 60. Witkowska, M. (2017). Wybrane pronatalistyczne instrumenty polityki rodzinnej. Polityka Społeczna, 2(515), 24-31.
• 61. Zgliczyński, W.S. (2017). Polityka społeczna w państwach UE - wydatki i rozwiązania modelowe. Infos, 10(233).BAS.
• 62. Żurek, A. (2020). Kobiety a instytucjonalizacja i deinstytucjonalizacja rodziny. Przegląd Socjologiczny, 69(1), 9-25.
• 63. The Act of February 11, 2016 on state assistance in upbringing of children ([Polish] Journal of Laws of 2016, item 195).
• 64. The Act of November 17, 2021 on family care capital ([Polish] Journal of Laws of 2021, item 2270).

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.31971/pps/172233