Action in the Socially Justified Interest versus Defamation in the Press Statement

• Autorzy: Adam Olejniczak

Warianty tytułu

Działanie w społecznie uzasadnionym interesie a naruszenie czci wypowiedzią prasową

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

A perpetrator's action in the socially justified interest is sometimes perceived as a circumstance excluding lawlessness of his conduct. It also applies to a person infringing publicity rights. The topic is broad and triggers a widespread debate. The article focuses on an analysis of civil law issues of publicity rights protection and only the problems that occur in case a perpetrator of publicity rights infringement is charged with defamation, which is based on facts (not opinions). The author supports the thesis that in such cases a defamer's profession is not important, and what can exclude lawlessness of his conduct and only when the accusation is true is an action with "due diligence" within the protection of socially justified interest. Social significance of the press and imposition of special duties in the field of information collection and dissemination on a journalist by the Act on the Press law do not constitute sufficient grounds for modifying the general rules of liability for dignity impairment only for the representatives of this profession. False press statements are not in the public interest and the aggrieved party should have the right to demand apology also from a journalist who maintained due diligence in his faulty action. (original abstract)

Działanie sprawcy szkody w społecznie uzasadnionym interesie jest niekiedy postrzegane jako okoliczność wyłączająca bezprawność jego zachowania. Dotyczy to także zachowania osoby naruszającej dobra osobiste. Zagadnienie jest bardzo obszerne i budzi szeroką dyskusję. Opracowanie ogranicza się do analizy zagadnień cywilnoprawnej ochrony dóbr osobistych oraz wyłącznie do problemów, jakie pojawiają się w razie postawienia sprawcy naruszenia dobra osobistego zarzutu zniesławiającego, który oparty jest na faktach (nie dotyczy opinii). Autor broni tezy, że w tych przypadkach nie jest istotna profesja sprawcy zarzutu, a działanie "z należytą starannością" w obronie społecznie uzasadnionego interesu może wyłączyć bezprawność jego zachowania tylko wówczas, gdy zarzut jest prawdziwy. Społeczne znaczenie prasy i nałożenie na dziennikarza przez ustawę Prawo prasowe szczególnych obowiązków w zakresie zbierania i przekazywania informacji nie stanowią wystarczającej podstawy do modyfikowania tylko dla reprezentantów tej profesji ogólnych reguł odpowiedzialności za naruszenie czci. W interesie społecznym nie leżą nieprawdziwe wypowiedzi prasowe, a pokrzywdzony nieprawdziwą informacją powinien mieć prawo żądać przeproszenia także przez dziennikarza, który dochował należytej staranności w swoich krzywdzących działaniach. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Personal rights; Protection of personal goods; Violation of the law; Manipulation of information; Press

PL

Dobra osobiste; Ochrona dóbr osobistych; Naruszenie przepisów prawa; Manipulacje informacją; Prasa

• Czasopismo: Ius Novum
• Rocznik: 2016
• Tom: 10
• Numer: nr 2
• Strony: 179--192

Twórcy

autor

Adam Olejniczak

Bibliografia

• Banaszczyk Z., [in:] Kodeks cywilny. Komentarz [Civil Code: Commentary], (ed.) K. Pietrzykowski, Warszawa 2011, vol. I, commentary on Article 415.
• Barta J., Markiewicz R., Bezprawność naruszenia dobra osobistego wobec rozpowszechnienia w prasie nieprawdziwych informacji [Lawlessness of publicity rights infringement versus dissemination of untrue information in t he press], [in:] Rozprawy prawnicze. Księga pamiątkowa Profesora Maksymiliana Pazdana [Legal studies. Professor Maksymilian Pazdan's commemorative book], (ed.) L. Ogiegło, W. Popiołek i M. Szpunar, Kraków 2005.
• Bieniek G., [in:] Komentarz do Kodeksu cywilnego. Zobowiązania [Commentary on the Civil Code: Liabilities], Vol. I, Warszawa 2006.
• Czachórski W., [in:] System prawa cywilnego [Civil law system], Vol. III, Part 1, (ed.) Z. Radwański, Wrocław 1984.
• Dubis W., [in:] Kodeks cywilny. Komentarz Civil Code: Commentary], (ed.) E. Gniewek i P. Machnikowski, Warszawa 2016, commentary on Article 415.
• Kordasiewicz B., Jednostka wobec środków masowego przekazu [Individual versus mass media], Wrocław 1991.
• Kordasiewicz B., review of a monograph: J. Wierciński, Niemajątkowa ochrona czci [Non-pecuniary protection of dignity], Państwo i Prawo 2004, vol. 12.
• Księżak P., [in:] Kodeks cywilny. Część ogólna. Komentarz [Civil Code: General issues. Commentary], (ed.) M. Pyziak-Szafnicka and P. Księżak, Warszawa 2014, commentary on Article 24.
• Machnikowski P., [in:] Kodeks cywilny. Komentarz [Civil Code: Commentary], (ed.) E. Gniewek and P. Machnikowski, Warszawa 2016, commentary on Article 24.
• Panowicz-Lipska J., [in:] Kodeks cywilny. Komentarz [Civil Code: Commentary], (ed.) M. Gutowski, vol. I, Warszawa 2016, commentary on Articles 23 and 24.
• Pazdan M., Dobra osobiste i ich ochrona [Publicity rights and their protection], [in:] System Prawa Prywatnego [Private law system], vol. 1, (ed.) M. Safjan, Warszawa 2012, p. 1225 and subsequent ones.
• Pązik A., Wyłączenie bezprawności naruszenia dobra osobistego na podstawie interesu społecznego [Exclusion of lawlessness of publicity rights infringement due to public interest], Warszawa 2014.
• Radwański Z., Koncepcja praw podmiotowych osobistych [Concept of personal rights], Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 1988, vol. 2.
• Radwański Z., gloss on the ruling of the Supreme Court of 14 May 2003, I CKN 463/01, Orzecznictwo Sądów Polskich 2004, vol. 2, item 22.
• Radwański Z., gloss on the resolution of the Supreme Court (7) of 18 February 2005, III CZP 53/04, Orzecznictwo Sądów Polskich 2005, vol. 9, item 110.
• Radwański Z., A. Olejniczak, Prawo cywilne - część ogólna [Civil law - general issues], Warszawa 2015.
• Radwański Z., A. Olejniczak, Zobowiązania - część ogólna [Liabilities - general issues], Warszawa 2014.
• Rudnicki S., Wybrane problemy z zakresu ochrony dóbr osobistych na tle orzecznictwa Sądu Najwyższego [Selected issues of publicity rights protection against the background of the Supreme Court judgements], [in:] Prawo prywatne czasu przemian. Księga pamiątkowa dedykowana profesorowi Stanisławowi Sołtysińskiemu [Private law of the transformation times. Professor Stanisław Sołtysiński's commemorative book], Poznań 2005.
• Sadomski J., Naruszenia dóbr osobistych przez media [Infringement of publicity rights by the media], Warszawa 2003.
• Sieńczyło-Chlabicz J., gloss on the resolution of the Supreme Court (7) of 18 February 2005, III CZP 53/04, Państwo i Prawo 2005, vol. 7, p. 113 and subsequent ones.
• Sobczak J., Ustawa Prawo prasowe. Komentarz [Act on the Press law: Commentary], Warszawa 1999, p. 100.
• Sobolewski P., gloss on the resolution of the Supreme Court (7) of 18 February 2005, III CZP 53/04, Orzecznictwo Sądów Polskich 2005, vol. 12, item 144.
• Sośniak M., Bezprawność zachowania jako przesłanka odpowiedzialności cywilnej za czyny niedozwolone [Lawlessness of conduct as a condition for civil liability for forbidden acts], Kraków 1959.
• Szpunar A., Nadużycie prawa podmiotowego [Abuse of rights], Kraków 1947.
• Święcka K., Okoliczności wyłączające bezprawność naruszenia dóbr osobistych przez prasę [Circumstances excluding lawlessness of publicity rights infringement by the press], Warszawa 2010.
• Wierciński J., Niemajątkowa ochrona czci [Non-pecuniary protection of dignity], Warszawa 2002.
• Wilejczyk M., Dlaczego nie należy chodzić w tłumie ze szpilką wystającą z rękawa? Naruszenie obowiązku ostrożności jako przesłanka odpowiedzialności deliktowej za czyn własny [Why shouldn't you walk in the crowd with a needle sticking out of a sleeve? Infringement of the duty to be careful as a premise of tort liability], Studia Prawa Prywatnego 2013, no. 1.