(Nie)widzialny obraz bezdomności

• Autorzy: Iwona Staszkiewicz-Grabarczyk

Warianty tytułu

(The Invisible) Image of Homelessness

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The aim of the article is to present the 'portrait' of homelessness in Poland and the perception of the phenomenon and homeless people by the state as well as society. The paper attempts to analyze the basic terms related to the phenomenon of homelessness. It also focused on the sociodemographics data of homelessness, including quantitative issues of the homeless population, their places of stay, factors that influence the creation of homelessness, age and gender of the responders, education, the length of time they have been homeless and their sources of income. The research showed that homeless people need comprehensive and professional support and that their postulated needs are primarly for housing, financial and food assistance. Protection of people in homelessness crisis is conditioned by law, from the Constitution to laws and regulations. Social service is provided by government administrative organs and local government bodies, in cooperation with community organisations and individuals. There are many Polish as well as international organisations that support the recovery from the homelessness crisis. (original abstract)

Bezdomność jest trudnym zjawiskiem społecznym, uzależnionym od wielu czynników, do których należą, m.in. kwestie ilościowe, dynamika zjawiska, postrzeganie przez społeczeństwo, zmiany w strukturze populacji bezdomnych, skala potrzeb ludzi bezdomnych, przyczyny wykluczenia z aktywności społecznej i zawodowej. Obraz bezdomności w Polsce odnosi się do danych socjodemograficznych (liczba osób bezdomnych, miejsce przebywania, przyczyny, wiek, wykształcenie, czas pozostawania w bezdomności, źródła dochodu i inne) oraz postrzegania zjawiska bezdomności i bezdomnych przez państwo i społeczeństwo. Ochrona ludzi w kryzysie bezdomności uwarunkowana jest prawnie, począwszy od Konstytucji po ustawy i rozporządzenia. Pomoc społeczną organizują organy administracji rządowej i samorządowej, współpracując z organizacjami społecznymi i osobami fizycznymi. Istnieje wiele organizacji polskich jak i międzynarodowych, które wspomagają wyjście z kryzysu bezdomności. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Homelessness; Causes of homelessness; Typology of homeless; Social assistance; Legal regulations

PL

Bezdomność; Przyczyny bezdomności; Typologia bezdomnych; Pomoc społeczna; Regulacje prawne

• Czasopismo: Rozprawy Społeczne
• Rocznik: 2023
• Tom: 17
• Numer: nr 1
• Strony: 184--208

Twórcy

autor

Iwona Staszkiewicz-Grabarczyk

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Bibliografia

• Chotkowska, K. (2020). Przyczyny bezdomności, próby polepszenia swojej sytuacji i nadzieje na przyszłość - analiza indywidualnych wywiadów pogłębionych bezdomnych mężczyzn z wyższym wykształceniem, Praca Socjalna, nr 1(35) 2020, s. 73. https://doi.org/10.5604/01.3001.0014.1178
• Firlit-Fesnak, G., Szatur-Jaworska, B. (1995). Leksykon pojęć socjalnych, Warszawa: Dom Wydawniczy ELIPSA.
• Gąsior, H. (1998). Fenomen bezdomności jako problem społeczny w woj. katowickim (lata 1996-1997), Auxilium Sociale - Wsparcie Społeczne, (nr 1), s. 124-130.
• Grabarczyk, I. (2006). O funkcjonowaniu trzech pojęć: żebracy (żebractwo), włóczędzy (włóczęgostwo), bezdomni (bezdomność), W: K. Białobrzeska, S. Kawula (red.) Człowiek w obliczu wykluczenia i marginalizacji społecznej. Wokół zagadnień teoretycznych. Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne AKAPIT.
• Grabarczyk, I. (2007). System wsparcia i pomocy bezdomnym (na przykładzie działalności Domu Odzyskanych dla Życia - Markot w Marwałdzie), Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
• Gruszka, J. (2012). Badania nad bezdomnością w Polsce. Wytyczne do ogólnopolskich badań osób bezdomnych. Studia Humanistyczne AGH, (Tom 11/4), s. 75-76. https://doi.org/10.7494/human.2012.11.4.75
• Janicka, D. (2019). O zwalczaniu żebractwa i włóczęgostwa w II Rzeczypospolitej (1918-1939). Studium historycznoprawne, Archiwum Kryminologii, (T. XLI, Nr 1), s. 465-495. https://doi.org/10.7420/AK2019K
• Kamiński, T. (1997). Wokół pojęcia bezdomności. Roczniki Naukowe Caritas, (nr 1), s. 14-28.
• Kawula, S. (2012), Pedagogika społeczna. Dzisiaj i jutro, Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne AKAPIT.
• Kuchta, J. (1936). Dziecko włóczęga, Lwów: Towarzystwo Szkoły Ludowej we Lwowie.
• Legutko, P. (1999). Nie bezdomni, lecz wykorzenieni. Rzeczpospolita, (nr 39), s. 8.
• Małecka-Łyszczek, M., Mędrzycki, R. (2021). Osoby ubogie, niepełnosprawne i bezdomne w systemie pomocy społecznej, Warszawa: Wolters Kluwer.
• Moraczewska, B. (2013). Bezdomność. Definicja, problemy, rozwiązania obecne oraz historyczne odwołanie do ludzi luźnych. Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość, (t. X), s. 113.
• Piekut-Brodzka, D.M. (2000). O bezdomnych i bezdomności - aspekty fenomenologiczne, etiologiczne i terapeutyczne. Warszawa: Chrześcijańska Akademia Teologiczna.
• Pietrzak-Komar, K. (2015). Wykluczenie bezdomnych. Warmińsko-Mazurski Kwartalnik Naukowy, (nr 1), s. 31-54.
• Porowski, M. (1995). Bezdomność - obraz zjawiska i populacji ludzi bezdomnych, W: T. Pilch, I. Lepalczyk (red.), Pedagogika społeczna, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie "Żak".
• Słownik języka polskiego. (1989). Warszawa: PWN.
• Słownik współczesnego języka polskiego. (1996) Warszawa: WILGA.
• Staszkiewicz-Grabarczyk, I. (2021). Działania wspierające i aktywizujące osoby w kryzysie bezdomności w czasie pandemii SARS-COV-2, Rozprawy Społeczne, 2021, (Tom 15, Nr 4), s. 4-6, 14. https://doi.org/10.29316/rs/138895
• Truskolawska, E.M. (2019). Kryminologiczne aspekty bezdomności. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości.
• Truskolawska, E.M., Truskolawski, T. (2021). Kryminologiczne i ekonomiczne aspekty bezdomności na przykładzie Białegostoku. Studia Prawnoustrojowe (52), s. 502-503. https://doi.org/10.31648/sp.6575
• Zaborowska, A. (2015). Dostrzegać bezdomność. Bezdomność w perspektywie pomocy społecznej. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
• http://www.bratalbert-pabianice.org/bezdomni/o-bezdomnosci-w-siec; (dostęp: 16.07.2023).
• Kuchta, J. (1936). Dziecko Włóczęga. Pobrane z: https://dbc.wroc.pl/Content/33260/PDF/RP%20678%20Dziecko%20w%C5%82%C3%B3cz%C4%99ga.pdf; (dostęp: 15.07.2023).
• https://onas.org.pl/wizytowka; (dostęp: 20.10.2021).
• Co robimy. Pobrane z: https://sites.google.com/view/bezdomnosc-pl/federacja/co-robimy; (dostęp: 16.07.2023).
• Spis organizacji. Pobrane z: https://spis.ngo.pl/174375-pomorskie-forum-na-rzecz-wychodzenia-z-bezdomnosci; (dostęp: 16.07.2023).
• https://www.eurodesk.pl/organizacje/pomorskie-forum-na-rzecz-wychodzenia-z-bezdomnosci; (dostęp: 16.07.2023).
• Ogólnopolskie badanie liczby osób bezdomnych - Edycja 2019. Pobrane z: https://www.gov.pl/web/rodzina/edycja-2019-i; (dostęp: 15.07.2023).
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku; (Dz.U. 1997, nr 78, poz. 483).
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Opieki Społecznej z dnia 25 maja 1929 roku O organizacji przytułków, domów pracy dobrowolnej o przymusowej; (Dz.U. 1929, nr 41, poz. 349, 350).
• Rozporządzenie wydane przez Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 14 października 1927 roku O zwalczaniu żebractwa i włóczęgostwa; (Dz.U. 1927 nr 92 poz. 823).
• Ustawa z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej; (Dz.U. 2004, nr 64, poz. 593, z 2023, poz. 901, 1693, 1938, Art. 6., 8).
• Ustawa z dnia 16 sierpnia 1923 roku O opiece społecznej; (Dz.U. 1923, nr 92, poz. 726).
• Ustawa z dnia 29 listopada 1990 roku o pomocy społecznej; (Dz.U. 1990, nr 87, poz. 505, 506).
• Ustawy z dnia 12 lipca 1983 roku o szczególnej regulacji prawnej w okresie przezwyciężania kryzysu społeczno-ekonomicznego oraz o zmianie niektórych ustaw; (Dz.U. 1983, nr 39, poz. 176).
• Zarządzenie nr 1619 Komendanta Głównego Policji z dnia 3 listopada 2010 roku w sprawie metod i form wykonywania zadań przez policjantów w zakresie przeciwdziałania demoralizacji i przestępczości nieletnich oraz działań podejmowanych na rzecz małoletnich; (Dz.U. KGP 2010, nr 11, poz. 64).
• Zarządzenie nr 18 Komendanta Głównego Policji z dnia 23 maja 2014 roku zmieniające zarządzenie w sprawie metod i form wykonywania zadań przez policjantów w zakresie przeciwdziałania demoralizacji i przestępczości nieletnich oraz działań podejmowanych na rzecz małoletnich; (Dz.U. KGP 2014, poz. 41).
• Zarządzenie nr 87 Komendanta Głównego Policji z dnia 1 września 2022 roku zmieniające zarządzenie w sprawie metod i form wykonywania zadań przez policjantów w zakresie przeciwdziałania demoralizacji i przestępczości nieletnich oraz działań podejmowanych na rzecz małoletnich; (Dz.U. KGP 2022, poz. 220).

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.29316/rs/174633