Partycypacja obywatelska w badaniach Pawła Starosty

• Autorzy: Agnieszka Murawska , Małgorzata Marks-Krzyszkowska

Warianty tytułu

Civic Participation in Paweł Starosta's Research

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Research on the condition of democracy in post-socialist countries focuses primarily on issues of civic participation. This article, which provides an analytical overview, presents civic participation in light of the achievements of Professor Paweł Starosta. The text has the character of an analytical overview study. Particular attention is focused on the social context, the aims and directions of the research, the definition and determinants of public participation, and the main results of the observations made by Starosta. Starosta's contribution, visible in the analysed works, extends the perception of public participation beyond the behavioural dimension and constructs theoretical concepts to explain political involvement based on the criterion of subjectivity. It also distinguishes ideal types of political involvement at the local level. In conclusion, Starosta's research has considerable application potential in the context of the methods used to measure and explain participation at the local level. The comparative value may be particularly useful for researchers of local systems, especially rural systems (rural studies), who come from various scientific disciplines, including political sociology, rural or urban sociology, and sociopolitical geography.(original abstract)

Badania dotyczące kondycji demokracji w krajach posocjalistycznych przede wszystkim skupiają się na kwestiach aktywności obywatelskiej. Celem artykułu jest zaprezentowanie zagadnienia uczestnictwa obywatelskiego w dorobku publikacyjnym profesora Pawła Starosty. Tekst ma charakter studium przeglądowego. Szczególną uwagę skoncentrowano na kontekście społecznym, celach i kierunkach badań, definiowaniu i determinantach partycypacji publicznej oraz na głównych wynikach obserwacji prowadzonych przez Pawła Starostę. Widoczny w analizowanych pracach wkład w naukę prof. Pawła Starosty polega rozszerzeniu postrzegania partycypacji publicznej poza wymiar behawioralny oraz skonstruowaniu koncepcji teoretycznych tłumaczących zaangażowanie polityczne według kryterium podmiotowości, a także wyodrębnieniu idealnych typów zaangażowania politycznego na poziomie lokalnym. Podsumowując, uzasadniony wydaje się wniosek o znacznym potencjale aplikacyjnym prac badawczych Pawła Starosty, zarówno w kontekście stosowanych metod pomiaru, jak i wyjaśniania zjawisk partycypacji na poziomie lokalnym. Szczególnie duża w tym zakresie może być wartość porównawcza dla badaczy układów lokalnych, zwłaszcza wiejskich (tzw. rural studies), reprezentujących różne dyscypliny naukowe, w tym np. socjologię polityki, socjologię wsi lub miasta, geografię społeczno-polityczną.(abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Social participation; Alienation; Rural areas; Post-industrial areas

PL

Partycypacja społeczna; Alienacja; Obszary wiejskie; Tereny poprzemysłowe

• Czasopismo: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica
• Rocznik: 2023
• Numer: nr 87 Sociology of Paweł Starosta - inspirations
• Strony: 27--43

Twórcy

autor

Agnieszka Murawska

• University of Lodz, Poland

autor

Małgorzata Marks-Krzyszkowska

• University of Lodz, Poland

Bibliografia

• Almond G., Verba S. (1963), The Civic Culture, Princeton University Press, Princeton.
• Arnstein S.R. (2012), Drabina partycypacji, [in:] Partycypacja. Przewodnik Krytyki Politycznej, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
• Beetham D. (2001), Political legitimacy, [in:] K. Nash, A. Scott (eds.), The Blackwell companion to political sociology, John Wiley & Sons.
• Brady H. (1999), Political Participation, [in:] J.P. Robinson, P.R. Shaver, L.S. Wrightsman (eds.), Measures of Political Attitudes, Academic Press, San Diego.
• Campbell A., Gurin D., Miller W.E. (1954), The Voter Decides, Row, Peterson and Company, New York.
• Cichosz M., Herbut R., Sroka J., Wójta-Kempa M. (2001), Oblicza wyborcy. Społeczne determinanty zachowań politycznych Dolnoślązaków, Wydawnictwo Profil, Wrocław.
• Curtis J., Baer D., Grabb E. (1992), Voluntary Association Memberships in Fifteen Countries, "American Sociological Review", no. 57(2). https://doi.org/10.2307/2096201
• Cześnik M. (2002), Partycypacja wyborcza w Polsce 1991-2001, [in:] R. Markowski (ed.), System partyjny i zachowania wyborcze. Dekada polskich doświadczeń, ISP PAN i Fundacja im. Friedricha Eberta, Warszawa.
• Cześnik M. (2007), Partycypacja wyborcza w Polsce: perspektywa porównawcza, Wydawnictwo Scholar, Warszawa.
• Dahl R.A. (1995), Demokracja i jej krytycy, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa.
• Etzioni A. (2012), Aktywne społeczeństwo. Teoria procesów społecznych i politycznych, Nomos, Kraków.
• Falecki W., Starosta P. (1987), Postawy obywateli w wyborach do rad narodowych, "Wieś Współczesna", no. 10.
• Gostkowski Z. (1961), Zainteresowanie wyborami do rad narodowych wśród ludności Łodzi, "Studia Socjologiczne", no. 2.
• Inglehart R., Baker W.E. (2000), Modernization, Cultural Change, and the Persistence of Traditional Values, "American Sociological Review", vol. 65. https://doi.org/10.2307/2657288
• Jasińska-Kania A. (1989), Moral values and political attitudes, [in:] N. Eisenberg, J. Reykowski, E. Staub (eds.), Social and Moral Values. Individual and Societal Perspectives, Routledge.
• Kaźmierczak T. (2011), Partycypacja publiczna: pojęcia, ramy teoretyczne, [in:] A. Olech (ed.), Partycypacja publiczna. O uczestnictwie obywateli w życiu wspólnoty lokalnej, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
• Markowski R. (1992), Polscy non-voters. Część I: Strukturalne rozmieszczenie bierności wyborczej, "Studia Polityczne", vol. 1.
• Markowski R. (1993), Polscy non-voters. Część II: Elementy świadomości społecznej a partycypacja wyborcza, "Studia Polityczne", vol. 1-4(5).
• Markowski R. (2000), Electoral Research in Poland?, [in:] H.-D. Klingemann, E. Mochmann, K. Newton (eds.), Elections in Central and Eastern Europe, Edition Sigma Berlin.
• Maźnica Ł. (2013), Czym jest partycypacja społeczna?, http://partycypacjaspoleczna.org/on-linebiblioteka/baza-wiedzy/49-czym-jest-partycypacja (accessed: 13.02.2014).
• Murawska A. (2020), Aktywność obywatelska mieszkańców Łodzi i Iwanowa - struktura i uwarunkowania, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Narojek W. (1967), System władzy w mieście, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław. Wydawnictwo PAN.
• Norris P. (2002), Democratic Phoenix: Reinventing Political Activism, Cambridge University Press, Cambridge. https://doi.org/10.1017/CBO9780511610073
• Nowak S. (1973), Pojęcie postawy w teoriach i stosowanych badaniach społecznych, [in:] S. Nowak (ed.), Teorie postaw, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• Parry G., Moyser G., Day N. (1992), Political Participation and Democracy in Britain, Cambridge University Press, Cambridge. https://doi.org/10.1017/CBO9780511558726
• Pattie Ch., Seyed P., Whiteley P. (2003), Citizenship and Civic Engagement; Attitudes and Behaviour in Britan, "Political Studies", vol. 51. https://doi.org/10.1111/1467-9248.00435
• Peisert A. (2011), Demokracja deliberacyjna a praktyka społeczna, [in:] A. Olech (ed.), Partycypacja publiczna. O uczestnictwie obywateli w życiu wspólnoty lokalnej. Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
• Raciborski J. (1997), Polskie wybory, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Riesman D., Glazer N., Denney R. (1996), Samotny tłum, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• Rykiel Z., Śleszyński P. (2018), Geografia wyborcza w Polsce, [in:] M. Kowalski, P. Śleszyński (ed.), Atlas wyborczy Polski, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, Warszawa.
• Sartori G. (1998), Teoria demokracji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Schlozman K.L., Brady H.E. (2022), Political Science and Political Participation, [in:] G. Marco, M. Grasso (eds.), The Oxford Handbook of Political Participation, Oxford Handbooks. https://doi.org/10.1093/oxfordhb/9780198861126.013.3
• Skarżyńska K. (2005), Człowiek a polityka, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Starosta P. (1993), Dynamika orientacji wyborczych mieszkańców wsi i małych miast w wyborach lokalnych w 1884, 1988 i 1990 roku, "Wieś i Rolnictwo", vol. 3(80).
• Starosta P. (1995), Poza metropolią: wiejskie i małomiasteczkowe zbiorowości lokalne a wzory porządku makrospołecznego, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Starosta P. (2010), Civic participation in rural Europe, "Przegląd Socjologiczny", vol. LIX/2.
• Starosta P. (2012), Zakres i uwarunkowania partycypacji politycznej w wiejskich gminach centralnej Polski, [in:] E. Bogacz-Wojtanowska, W. Gumuła, S. Rębisz (eds.), Zróżnicowanie i zmienność społecznego świata: księga jubileuszowa poświęcona Kazimierzowi Z. Sowie, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Starosta P. (2016), Społeczny potencjał odrodzenia miast poprzemysłowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Starosta P., Stanek O. (2002), Zaangażowanie polityczne mieszkańców wiejskich i małomiasteczkowych społeczności lokalnych w Bułgarii, Kanadzie, Polsce i Rosji, "Przegląd Socjologiczny", vol. LI/1.
• Teorell J., Torcal M., Montero J.R. (2007), Political Participation: Mapping the Terrain, [in:] J.W. van Deth, J.R. Montero, A. Westholm (eds.), Citizenship and Involvement in European Democracies: A Comparative Analysis, Routledge, London-New York.
• Verba S., Nie N.H. (1972), Participation in America: Political Democracy and Social Equality, Harper & Row, New York.
• Verba S., Nie N.H., Kim J-O. (1978), Participation and Political Equality: A Seven-Nation Comparison, Chicago University Press, Chicago.
• Verba S., Schlozman K.L., Brady H.E. (1995), Voice and equality: Civic voluntarism in American politics, Harvard University Press, Harvard. https://doi.org/10.2307/j.ctv1pnc1k7
• Wiatr J.J. (1959), Niektóre zagadnienia opinii publicznej w świetle wyborów 1957 i 1958 roku, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• Wiatr J.J. (ed.), (1980), Władza lokalna a zaspokojenie potrzeb, Instytut Filozofii i Socjologii PAN, Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
• Wiatr J.J. (ed.), (1983), Władza lokalna u progu kryzysu, Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.18778/0208-600X.87.03