Korzyści z wdrożenia koncepcji miasta 15-minutowego w stymulowaniu społecznych potencjałów odrodzenia miast

• Autorzy: Agnieszka Michalska-Żyła

Warianty tytułu

Benefits of Implementing The 15-Minute City Concept in Stimulating The Potential of Social Urban Resurgence

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The issue presented in the article is a proposal to look at a specific vision of the socio-spatial organization of the city, namely the concept of the 15-minute city. In this proposed approach, this concept can become a source of inspiration for urban development, as well as a stimulating factor for the social potential of the urban community, which form the basis for the resurgence of cities after the crisis. In the theoretical realm, the basis for the considerations presented in this text is a socio-spatial perspective, according to which the city is perceived as a socio-spatial structure that is reproduced through daily social practices, reflecting both institutionalized patterns and the material organization of space. This text contributes to the discussion about the potential benefits of applying the 15-minute city concept for the development and resurgence of cities in line with the idea of livable cities, ensuring a high quality of life for their residents.(original abstract)

Prezentowana w artykule problematyka stanowi propozycję przyjrzenia się określonej wizji organizacji społeczno-przestrzennej miasta, jaką jest koncepcja miasta 15-minutowego. W proponowanym ujęciu koncepcja ta może stać się źródłem inspiracji dla rozwoju miast, a także czynnikiem stymulującym społeczny potencjał odradzenia miast po kryzysie. W sferze teoretycznej podstawą rozważań przedstawionych w niniejszym tekście jest perspektywa społeczno-przestrzenna, zgodnie z którą miasto postrzegane jest jako struktura społeczno-przestrzenna, która reprodukowana jest poprzez codzienne praktyki społeczne, odzwierciedlające zarówno zinstytucjonalizowane wzorce, jak i materialną organizację przestrzeni. Niniejszy tekst stanowi wkład w dyskusję na temat potencjalnych korzyści płynących z zastosowania koncepcji 15-minutowego miasta dla rozwoju i odrodzenia miast zgodnie z ideą miast przyjaznych do życia, zapewniających wysoką jakość życia ich mieszkańcom.(abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Development potential; Society; City

PL

Potencjał rozwojowy; Społeczeństwo; Miasto

• Czasopismo: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica
• Rocznik: 2023
• Numer: nr 87 Sociology of Paweł Starosta - inspirations
• Strony: 45--58

Twórcy

autor

Agnieszka Michalska-Żyła

• University of Lodz, Poland

Bibliografia

• Allam Z., Moreno C., Chabaud D., Pratlong F. (2020), Proximity-Based Planning and the "15-Minute City": A Sustainable Model for the City of the Future. In The Palgrave Handbook of Global Sustainability, Springer International Publishing, Cham, Switzerland, pp. 1-20. https://doi.org/10.1007/978-3-030-38948-2_178-1
• Bartkowski J. (2007), Kapitał społeczny i jego oddziaływanie na rozwój w ujęciu socjologicznym, [in:] M. Herbst (ed.), Kapitał ludzki i kapitał społeczny a rozwój regionalny, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa, pp. 54-97.
• Bierwiaczonek K. (2016), Społeczne znaczenie miejskich przestrzeni publicznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
• Bierwiaczonek K. (2021), Człowiek w przestrzeni publicznej miasta: społeczne znaczenia i zjawiska zagrażające przestrzeni publicznej, "Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna", no. 56, pp. 45-60. https://doi.org/10.14746/rrpr.2021.56s.05
• Biłozor A., Cieślak I. (2021), Review of Experience in Recent Studies on the Dynamics of Land Urbanization, "Land", vol. 10(11), 1117. https://doi.org/10.3390/land10111117
• Bloom D., Canning D. (2003), Health as Human Capital and Its Impact an Economic Performance, "The Geneva Paperson Risk and Insurance", vol. 28, no. 2, April, pp. 311-312.
• Bramley G., Power S. (2009), Urban Form and Social Sustainability: The Role of Density and Housing Type. Environment and Planning B, "Planning and Design", vol. 36(1), pp. 30-48. https://doi.org/10.1068/b33129
• Ciastoń-Ciulkin A. (2016), Nowa kultura mobilności - istota i ujęcie definicyjne, "Transport Miejski i Regionalny", no. 1.
• De Jong M., Joss S., Schraven D., Zhan C., Weijnen M. (2015), Sustainable-Smart-Resilient-Low Carbon-Eco-Knowledge Cities; Making sense of a multitude of concepts promoting sustainable urbanization, "Journal of Cleaner Production", vol. 109, pp. 25-38, https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2015.02.004
• Domański B. (2009), Rewitalizacja terenów poprzemysłowych, [w:] W. Jarczewski (ed.), Przestrzenne aspekty rewitalizacji - śródmieścia, blokowiska, tereny poprzemysłowe, pokolejowe i powojskowe, Instytut Rozwoju Miast, Kraków.
• Fainstein S.S. (2010), The Just City, Cornell University Press, Ithaca NY.
• Fernández Agueda B. (2014), Urban Restructuring in Former Industrial Cities, "Urban Planning Strategies. Territoire en movement", vol. 23-24, pp. 3-14. https://doi.org/10.4000/tem.2527
• Florida R. (2017), The New Urban Crisis, Basic Books, New York.
• Gądecki J., Kubicki P. (2014), Polityki miejskie, "Politeja. Pismo wydziału Studiów Międzynarodowych i Politycznych UJ", no. 27. https://doi.org/10.12797/Politeja.11.2014.27.07
• Gehl J. (2009), Życie między budynkami, Wydawnictwo RAM, Kraków.
• Gehl J. (2014), Miasta dla ludzi, Wydawnictwo RAM, Kraków.
• Giddens A. (2003), Stanowienie społeczeństwa. Zarys teorii strukturacji, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań.
• Good Growth for Cities. Taking Action on Levelling up (2022), PWC, https://www.pwc.co.uk/government-public-sector/good-growth/assets/pdf/good-growth-2022.pdf.
• Gottdiener M. (2010), The Social Production of Urban Space, University of Texas Press.
• Graham W. (2016), Miasta wyśnione, Karakter, Kraków.
• Harvey D. (2012), Bunt miast. Prawo do miasta i miejska rewolucja, Fundacja Bęc Zmiana, Warszawa.
• Jacobs J. (2014), Śmierć i życie wielkich miast Ameryki, Fundacja Centrum Architektury, Warszawa.
• Jadach-Sepioło A. (2018), Rafy procesu rewitalizacji - teoria i polskie doświadczenia, "Gospodarka w Praktyce i Teorii", vol. 49(4), pp. 23-39. https://doi.org/10.18778/1429-3730.49.02
• Karwińska A. (2015), Rola miast w procesach przemian społecznych w Polsce, [in:] M. Malikowski, M. Palak, J. Halik (eds.), Społeczne i ekonomiczne aspekty urbanizacji i metropolizacji, Uniwersytet Rzeszowski, Rzeszów.
• Klekotko M. (2012), Rozwój po śląsku: Procesy kapitalizacji kultury w społeczności górniczej, Wdawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Kubicki P. (2021), Odporność miast i nowe polityki miejskie, "Politeja", vol. 18(5/74), pp. 225-239. https://doi.org/10.12797/Politeja.18.2021.74.14
• Lefebvre H. (2003), The Urban Revolution, University of Minnesota Press, Minneapolis, MN.
• Maciejewska A., Turek A. (2012), Rewitalizacja obszarów zurbanizowanych i poprzemysłowych jako kierunek zrównoważonego rozwoju miast, "Studia KPZK PAN", vol. 142, pp. 465-476.
• Majer A. (1997), Duże miasta Ameryki. "Kryzys" i polityka odnowy, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Majer A. (2011), Odrodzenie miejskie, "Przegląd Socjologiczny", vol. 2-3/60, pp. 29-46.
• Majer A. (2017), Odrodzenie średnich miast, "Przegląd Socjologiczny", vol. 2, pp. 91-112.
• Makuch M. (2009), Kapitał ludzki - próba definicji, [in:] D. Maroń (ed.), Kapitał ludzki i społeczny. Wybrane problemy teorii i praktyki, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
• Mattessich P.W. (2009), Social Capital and Community Building, [in:] R. Philips, R.H. Pittman (eds.), An Introduction to Community Development, Routledge, London.
• Montgomery Ch. (2015), Miasto szczęśliwe. Jak zmienić nasze życie, zmieniając nasze miasta, Wysoki zamek, Warszawa.
• Moreno C., Allam Z., Chabaud D., Gall C., Pratlong F. (2021), Introducing the "15-minute City": Sustainability, Resilience and Place Identity in Future Post-pandemic Cities, "Smart Cities", vol. 4(1), pp. 93-111. https://doi.org/10.3390/smartcities4010006
• Przywojska J. (2016), Rewitalizacja miast. Aspekt społeczny, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Raczyńska-Buława E. (2016), Bezpieczeństwo w ruchu drogowym w Europie: założenia polityki UE i ocena podejmowanych działań z perspektywy danych statystycznych, "Autobusy-Technika, Eksploatacja, Systemy Transportowe", vol. 10.
• Rose J.F.P. (2019), Dobrze nastrojone miasto, Karakter, Kraków.
• Rzeńca A., Wojech W. (2017), Zrównoważony rozwój miast. Perspektywa władz lokalnych i mieszkańców - przykład Łodzi, [in:] R.F. Sadowski, Z. Łepko (ed.), Theoria i praxis zrównoważonego rozwoju, Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego, Warszawa, pp. 555-566. https://doi.org/10.21852/tnfs.2017.2
• Sagan I. (2017), Miasto. Nowa kwestia i nowa polityka, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Scott Allen J. (2008), Resurgent Metropolis. Economy, Society and Urbanization in an Interconnected World, "International Journal of Urban and Regional Research", vol. 32(3), pp. 548-564. https://doi.org/10.1111/j.1468-2427.2008.00795.x
• Sim D. (2020), Miasto życzliwe. Jak kształtować miasto z troską o wszystkich, Wysoki zamek, Warszawa.
• Smagacz-Poziemska M. (2015), Czy miasto jest niepotrzebne? (Nowe) przestrzenie życiowe młodych mieszkańców miasta, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Kraków. https://doi.org/10.12797/Politeja.11.2014.27.13
• Starosta P. (2016), Społeczny potencjał odrodzenia miast poprzemysłowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Stawasz D. (2017), Odnowa miasta poprzez rewitalizację, "Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu", vol. 477, pp. 253-261.
• Stawasz D., Sikora-Fernandez D., Turała M. (2012), Koncepcja smart city jako wyznacznik podejmowania decyzji związanych z funkcjonowaniem i rozwojem miasta, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego", vol. 29(721). https://doi.org/10.15611/pn.2017.477.24
• Suchacka M. (2014), Transformacja regionu przemysłowego w kierunku regionu wiedzy: Studium socjologiczne Województwa Śląskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
• Sztando A. (2008), Pomiar rezultatów programu rewitalizacji miasta, "Samorząd Terytorialny", vol. 9, pp. 21-37.
• Szymańska D. (1995), Zjawisko urbanizacji i jej konsekwencje, [in:] J. Turło (ed.), Badania środowiska, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu, Toruń, pp. 71-79.
• Ugolin F., Massetti L., Calaza-Martínez P., Cariñanos P., Dobbs C., Ostoić S.K., Sanesi G. (2020), Effects of the COVID-19 Pandemic on the Use and Perceptions of Urban Green Space: An International Exploratory Study, "Urban Forestry & Urban Greening", vol. 56. https://doi.org/10.1016/j.ufug.2020.126888
• Weng M., Ding N., Li J., Jin X., Xiao H., He Z., Su S. (2019), The 15-minute Walkable Neighborhoods: Measurement, Social Inequalities and Implications for Building Healthy Communities in Urban China, "Journal of Transport and Health", vol. 13, pp. 259-273. https://doi.org/10.1016/j.jth.2019.05.005
• Wronkowski A., Główczyński M. (2021), Miejskie otwarte przestrzenie publiczne w kryzysie - percepcja i zachowania przestrzenne użytkowników w trakcie pandemii COVID-19, "Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna" vol. 56, pp. 61-79. https://doi.org/10.14746/rrpr.2021.56s.06
• Zuziak Z. (1998), Strategie rewitalizacji przestrzeni śródmiejskiej, Politechnika Krakowska im. T. Kościuszki, Kraków.

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.18778/0208-600X.87.04