Architektura porzucona i jej wpływ na potencjał mitygacyjny wybranych skutków zmian klimatu

• Autorzy: Bartosz Felski

Warianty tytułu

Abandoned Architecture and its Impact on the Mitigation Potential of Selected Effects of Climate Change

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule poruszono wpływ porzuconych i niezainwestowanych terenów miejskich, podlegających naturalnej sukcesji na łagodzenie zmian klimatu. Na podstawie studium przypadku "porzuconej" inwestycji oraz przykładów z zakresu "czwartej przyrody" przeanalizowano potencjał samoistnie tworzących się ecospotów - refugiów przyrody seminaturalnej jako mitygantów miejskiej wyspy ciepła w przestrzeni zurbanizowanej. Potencjał ecospotów, jako elementów przedefiniowujacych negatywnie odbierane nieużytki w pozytywne elementy "przyrody tymczasowej" jest bardzo ważnym aspektem ze względu na potencjalne scenariusze klimatyczne prognozowane przez klimatologów. Zarówno gwałtowne zmiany w obszarze ziemskiego klimatu, które przebudowują priorytety globalnej społeczności, jak również równolegle postępujący kryzys gospodarczy i energetyczny, mogą skutkować coraz częstszymi tąpnięciami na rynku nieruchomości i szerzej, w całym sektorze budowlanym w Polsce i w krajach sąsiednich. Kryzys ten poprzez zaniechanie działań mitygacyjnych i adaptacyjnych może wręcz wpłynąć na zintensyfikowanie zmian klimatu i ich odbioru. Z tego względu, prowadzone badania nad zależnościami porzuconej architektury i natury rozwijającej się samoistnie są zdaniem autora istotne w kontekście przyszłości współczesnych miast. (abstrakt oryginalny)

EN

The article discusses the impact of abandoned and uninvested urban areas to natural succession on climate change mitigation. On the basis of a case study of an "abandoned" investment and examples from the field of "fourth nature", the potential of spontaneously forming ecospots - refugium of semi-natural nature as mitigants of an urban heat island (UHI) in urban space was analyzed.The potential of ecospots as elements redefining negatively perceived wastelands into positive elements of "temporary nature" is a very important aspect due to potential climate scenarios forecast by climatologists. Both the rapidly progressing changes in the area of the Earth's climate, which are rebuilding the priorities of the global community, as well as the parallel economic and energy crisis may result in more and more frequent collapses in the real estate market and, more broadly, in the entire construction sector in Poland and in neighboring countries. This crisis will not mitigate climate change, and by abandoning mitigation and adaptation activities, it may even affect the intensification of climate change and its reception. For this reason, the research conducted on the relationship between abandoned architecture and selfdeveloping nature is, according to the author, important in the context of the future of contemporary cities. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rozwój zrównoważony; Architektura; Ekologia; Nieużytki; Zmiany klimatyczne

EN

Sustainable development; Architecture; Ecology; Wasteland; Climate change

• Czasopismo: Przestrzeń, Ekonomia, Społeczeństwo
• Rocznik: 2022
• Numer: nr 22/2
• Strony: 11--33

Twórcy

autor

Bartosz Felski

• Sopocka Akademia Nauk Stosowanych

Bibliografia

• 1. "Adoption of The Paris Agreement", Framework Convention on Climate Change, Paryż 2015.
• 2. Edmondson J., Stott I., Davies Z. et al., Soil surface temperatures reveal moderation of the urban heat island effect by trees and shrubs, "Scientific Reports" 2016, 6, 33708.
• 3. Felski B., Architecture as a tool for mitigating climate change. Case study on the example of selected project, V Interdyscyplinarna Akademicka Konferencja Ochrony Środowiska, Gdańsk 2020.
• 4. Hebbert M., Jankovic V., Webb B., City Weathers meteorology and urban design 1950-2010, Manchester 2011.
• 5. https://businessinsider.com.pl/wiadomosci/rynek-nieruchomosci-takkoncza-sie-marzenia-polakow-o-wlasnychdomach/lv483xj?utm_source =fb&utm_medium=social&utm_campaign=fb_bi [dostęp: 11.01.2023].
• 6. https://naukaoklimacie.pl/aktualnosci/ziemia-stabilna-czy-cieplarniana309 / [dostęp:18.12.2022].
• 7. https://www.ipcc.ch/report/ar6/wg1/downloads/report/IPCC_AR6_WGI _SPM.pdf [dostęp: 18.03.2022].
• 8. https://www.researchgate.net/publication/344097136_Green_Infrastruct ure_as_an_Urban_Heat_Island_Mitigation_Strategy_-_A_Review/citations [dostęp: 10.01.2023].
• 9. https://www.researchgate.net/publication/259389620_Cities_and_wilder ness_A_new_perspective [dostęp: 10.01.2023].
• 10. https://www.rp.pl/nieruchomosci/art9288141-nieuzytki-miejskienabieraja-znaczenia [dostęp: 10.08.2023].
• 11. https://www.un.org/sustainabledevelopment/blog/2018/05/68-of-theworld-population-projected-to-live-in-urban-areas-by-2050-saysun/[dostęp:17.12.2020].
• 12. IPCC, 2022: Climate Change 2022: Mitigation of Climate Change, Contribution of Working Group III to the Sixth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change [P. R. Shukla, J. Skea, R. Slade, A. Al Khourdajie, R. van Diemen, D. McCollum, M. Pathak, S. Some, P. Vyas, R. Fradera, M. Belkacemi, A. Hasija, G. Lisboa, S. Luz, J. Malley, (eds.)], Cambridge University Press, Cambridge, and New York, USA.
• 13. Jakubowski K., Czwarta przyroda. Sukcesja przyrody i funkcji nieużytków miejskich, Kraków 2020.
• 14. Kaloustian N., Aouad D., Battista G., Zinzi M., Leftover Spaces for the Mitigation of Urban overheating in Municipal Beirut, "Climate" 2018, 6, 68; doi:10.3390/ cli6030068, s. 1, [dostęp: 12.12.2022].
• 15. Kus M., Felski B., Greenery in anthropogenic space as a part of improvement of social attractiveness and climate efficiency of cities, "Przestrzeń, Ekonomia, Społeczeństwo" 2018, 14.
• 16. Legutko-Kobus P., Adaptacja do zmian klimat jako wyzwanie polityki rozwoju miast w kontekście krajowym i europejskim, "Biuletyn KPZK PAN", Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju Polskiej Akademii Nauk, 2017, Zeszyt 268.
• 17. Mieszkowska K., Ogólnomiejski system terenów aktywnych biologicznie (OSTAB) w Gdańsku, jako jeden ze sposobów wdrażania rewitalizacji przyrodniczej miasta, "Teka Komisji Architektury Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych" 2005, 01.
• 18. Mohajerani A., Bakaric J., Jeffrey-Bailey T., The urban heat island effect, its causes, and mitigation, with reference to the thermal properties of asphalt concrete, "Journal of Environmental Management" 2017, vol. 197, Elsevier, United Kingdom.
• 19. Rahola S., Baldiri T., Oppen P., Mulder K., Heat in the city - an inventory of knowledge and knowledge deficiencies regarding heat stress in Dutch cities and options for its mitigation, Delft 2009.
• 20. Rosenfeld A. H., Akbari H., Romm J. J., Pomerantz M., Cool communities: Strategies for heat island mitigation and smog reduction, "Energy Build" 1998, 28.
• 21. Srivanit M., Hokao K., Evaluating the cooling effects of greening for improving the outdoor thermal environment at an institutional campus in the summer, "Building and Environment" 2013, vol. 66.
• 22. Steffen W., Rockström J., Richardson K., Lenton T., Folke C., Liverman D., Summerhayes C., Barnosky A., Cornell S., Crucifix M., Donges J., Fetzer I., Lade S., Scheffer M., Winkelmann R., Schellnhuber H., Trajectories of the Earth System in the Anthropocene, "Proceedings of the National Academy of Sciences" 2018.
• 23. Stewart I. D., A systematic review and scientific critique of methodology in modern urban heat island literature, "International Journal of Climatology" 2011, 31.
• 24. Tadeo Baldiri Salcedo Rahola, Heat in the city - an inventory of knowledge and knowledge deficiencies regarding heat stress in Dutch cities and options for its mitigation, "Klimaat voor Ruimte", 2009.
• 25. Taha H., Sailor D., Akbari H., High-Albedo Materials for Reducing Building Cooling Energy Use, Report Number LBL-31721, Lawrence Berkeley National Laboratory University of California, California 1992.