Sądy administracyjne jako promotorzy zachowań niedyskryminacyjnych w Polsce na przykładzie praw osób LGBTQ+

• Autorzy: Jakub Grzegorz Firlus

Warianty tytułu

Administrative Courts as Advocates for Non-Discriminatory Competence Behaviors in Poland - LGBTQ+ Case

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W opracowaniu poruszana jest kwestia relacji pomiędzy postawą sądów a ochroną praw osób LGBTQ+. Autor staje na stanowisku, że formalizm w większym stopniu może przyczynić się do promocji postaw niedyskryminacji wśród organów administracji. Materiał empiryczny dla opracowania stanowiły m.in. sprawy uchwał anty-LGBT oraz kwestia dyskryminacji asocjacyjnej dziecka, którego rodzicami są osoby tej samej płci. Rola promotora postaw niedyskryminacyjnych stanowi pierwszy etap na drodze do budowy inkluzywnego i tolerancyjnego otoczenia prawnego. (abstrakt oryginalny)

EN

The study addresses the issue of the relationship between the attitude of the courts and the protection of LGBTQ+ rights. The author is of the opinion that formalism can to a greater extent contribute to the promotion of non-discrimination among administrative bodies. The empirical material for the study was the cases of anti-LGBT resolutions and the issue of associative discrimination of a child whose parents are persons of the same sex. The role of the advocate of the non-discriminatory attitudes is the first step on the way to building an inclusive and tolerant legal environment. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Osoby LGBT; Dyskryminacja; Sąd administracyjny

EN

LGBT people; Discrimination; Administrative court

• Czasopismo: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
• Rocznik: 2023
• Numer: nr specjalny W trosce o godność, życie i zdrowie człowieka - zagadnienia administracyjnoprawne
• Strony: 65--80

Twórcy

autor

Jakub Grzegorz Firlus

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Bibliografia

• 1. Barut, Arkadiusz. 2019. "Sąd jako twórca symbolicznej reprezentacji społeczeństwa". Państwo i Prawo 7: 64-81.
• 2. Chmielewski, Jan. 2021. "Niedopuszczalność skargi na uchwałę organu jednostki samorządu terytorialnego w sprawie sprzeciwu wobec prób wprowadzenia «ideologii LGBT» do wspólnot samorządowych oraz promocji tej ideologii w życiu publicznym. Glosa do postanowienia WSA z dnia 30 września 2019 r., II SA/Ke650/19". Orzecznictwo Sądów Polskich 2: 137-149.
• 3. Dolnicki, Bogdan. 2022. "Pojęcie sprawy z zakresu administracji publicznej. Glosa do postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 2 lipca 2021 r., III OSK 3353/21". Orzecznictwo Sądów Polskich 7-8: 197-226.
• 4. Drewniowska, Kinga. 2021. "Glosa do uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 2 grudnia 2019 r., sygn. II OPS 1/19". Przegląd Prawa i Administracji 127: 547-561. https://doi.org/10.19195/0137-1134.127.36
• 5. Hadel, Maciej. 2020. "Problematyka aksjologicznego nadużycia kompetencji w kontekście tzw. uchwał «anty-LGBT». Rozważania na kanwie aktualnego orzecznictwa sądów administracyjnych". Samorząd Terytorialny 12: 7-20.
• 6. Hajduk, Gabriela. 2021. "Transkrypcja aktu urodzenia dziecka pary jednopłciowej". Rocznik Administracji Publicznej 7: 7-24. https://doi.org/10.4467/24497800RAP.21.001.14817
• 7. Helfer, Laurence R. Voeten, Erik. 2014. "International Courts as Agents of Legal Change: Evidence from LGBT Rights in Europe". International Organization 68 (Winter): 1-34. https://doi.org/10.1017/S0020818313000520
• 8. Jakubowski, Tomasz. 2022. "NSA: Konstytucja nie zabrania małżeństw osób tej samej płci. Wystarczy zmienić ustawę". Wyborcza.pl. https://wyborcza.pl/7,75398,29102672,nsakonstytucja-nie-zabrania-malzenstw-osob-tej-samej-plci.html (dostęp: 3.11.2022).
• 9. Kamiński, Marcin. 2016. Mechanizm i granice weryfikacji sądowoadministracyjnej a normy prawa administracyjnego i ich konkretyzacja. Warszawa: C.H.Beck.
• 10. Karakulski, Jacek. 2022. "Obligatoryjność transkrypcji. Glosa do wyroku NSA z dnia 10 października 2018 r., II OSK 2552/16". Przegląd Prawa Publicznego 2: 94-101.
• 11. Kopacz, Marta. 2014. "Legalność działania organów administracji publicznej w postępowaniu administracyjnym a kontrola tej legalności sprawowana przez sądy administracyjne". Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego 2: 40-54.
• 12. Maliszewska-Nienartowicz, Justyna. 2020a. "Pojęcie i źródła europejskiego prawa antydyskryminacyjnego". W Prawo antydyskryminacyjne. System Prawa Unii Europejskiej. Red. Justyna Maliszewska-Nienartowicz. 1-38. Warszawa: C.H.Beck.
• 13. Maliszewska-Nienartowicz, Justyna. 2020b. "Szczególne rodzaje dyskryminacji". W Prawo antydyskryminacyjne. System Prawa Unii Europejskiej. Red. Justyna Maliszewska-Nienartowicz. 192-206. Warszawa: C.H.Beck.
• 14. Maroń, Grzegorz. 2020. "Sędziowie jako «arbitrzy moralni» i «moraliści» na przykładzie wybranych orzeczeń sądów karnych". Prokuratura i Prawo 10-11: 5-38.
• 15. Matan, Andrzej. 2021. "Komentarz do art. 101". W Ustawa o samorządzie gminnym. Red. Bogdan Dolnicki. 1017-1036. Warszawa: Wolters Kluwer.
• 16. Matczak, Marcin. 2007. Summa iniuria. O błędzie formalizmu w stosowaniu prawa. Warszawa: Scholar.
• 17. Morawski, Lech. 2006. "Czy sądy mogą się angażować politycznie?". Państwo i Prawo 3: 6-23.
• 18. Mostowik, Piotr. 2019. "Glosa do wyroku NSA z dnia 10 października 2018 r., II OSK 2552/16". Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego 4: 132-148.
• 19. Mostowik, Piotr. 2022. "Swoboda przemieszczania się w Unii Europejskiej przez dziecko pod pieczą osób tej samej płci a krajowe reguły obywatelstwa i prawa rodzinnego na tle wyroku Trybunału Sprawiedliwości z 14.12.2021 r., C-490/20, V.M.A. przeciwko Stolichna obshtina, rayon «Pancharevo». Europejski Przegląd Sądowy 4: 28-42.
• 20. Pawliczak, Jakub. 2021. "Odmowa transkrypcji zagranicznego aktu urodzenia dziecka, w którym jako rodziców wskazano dwie kobiety. Glosa do uchwały NSA z dnia 2 grudnia 2019 r., II OPS 1/19". Państwo i Prawo 1: 146-156.
• 21. Przyśliwska, Ewa. 2017. "Kolizyjna i procesowa klauzula porządku publicznego". Metryka 1: 69-83.
• 22. Sadowska, Dominika. 2020. "LGBT to nie potop szwedzki". Personel Plus 10: 62-67.
• 23. Sarnowiec-Cisłak, Marta. 2023. "Artykuł 145a § 1 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi w świetle orzecznictwa sądów administracyjnych". Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego 3: 25-41.
• 24. Siedlecka, Ewa. 2022. "Tęcza łączy". Polityka 27(3370): 29-31.
• 25. Suwaj, Patrycja Joanna. 2022. "Wyzwania dla stosujących prawo administracyjne stoją poza tym prawem? W stronę człowieka w rozstrzyganiu administracyjnym". W Kierunki rozwoju jurysdykcji administracyjnej. Red. Marek Szewczyk, Lucyna Staniszewska, Maciej Kruś. 467-487. Warszawa: Wolters Kluwer.
• 26. Szwast, Michał. 2020. "Postulaty zmian w zakresie wybranych aspektów rządowej i społecznej kontroli nad działalnością uchwałodawczej samorządu terytorialnego". Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego 1: 9-29.
• 27. Tadla, Tomasz Jan. 2019. "Glosa do wyroków NSA z dnia 10 i 30 października, II OSK 1868/16, II OSK 1869/16, II OSK 1870/16, II OSK 2552/16". Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego 3: 150-159.
• 28. Tadla, Tomasz Jan. 2022. "Transkrypcja aktu stanu cywilnego. Glosa do uchwały NSA z dnia 2 grudnia 2019 r., II OPS 1/19". Państwo i Prawo 3: 170-178.
• 29. Wiącek, Marcin. 2022. "Głos wprowadzający". W Dylematy wokół prawa do sądu. Red. Jerzy Ciapała, Robert Piszko, Agata Pyrzyńska. 1-6. Warszawa: C.H.Beck.
• 30. Wojciechowski, Bartosz. 2022a. "Refleksje na temat dynamiczności i deliberatywności wykładni trudnych przypadków na przykładzie spraw dotyczących osób LGBTQ+" Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej 4: 21-38. https://doi.org/10.36280/AFPiFS.2022.4.21
• 31. Wojciechowski, Bartosz. 2022b. "Wybór stylu życia a świadomość praw podstawowych". Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej 2: 97-108. https://doi.org/10.36280/AFPiFS.2022.2.97
• 32. Wojewoda, Michał. 2020. "Zagraniczne rodzicielstwo osób jednej płci a rejestracja stanu cywilnego w Polsce. Glosa do uchwały NSA z dnia 2 grudnia 2019 r., II OPS 1/19". Europejski Przegląd Sądowy 8: 30-38.
• 33. Zschirnt, Simon. 2016. "Gay Rights, the New Judicial Federalism, and State Supreme Courts: Disentangling the Effects of Ideology and Judicial Independence". Justice System Journal 37: 348-366. https://doi.org/10.1080/0098261X.2016.1153988
• 34. Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 559 ze zm.).
• 35. Ustawa z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (t.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 137 ze zm.).
• 36. Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 329 ze zm.).
• 37. Ustawa z dnia 28 listopada 2014 r. - Prawo o aktach stanu cywilnego (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 1681).
• 38. Postanowienie NSA z dnia 2 lipca 2021 r., III OSK 3353/21, LEX nr 3193519.
• 39. Postanowienie NSA z dnia 2 lipca 2021 r., III OSK 3682/21, LEX nr 3193497.
• 40. Postanowienie NSA z dnia 22 września 2021 r., III OSK 3653/21, LEX nr 3226461.
• 41. Postanowienie NSA z dnia 22 września 2021 r., III OSK 4106/21, LEX nr 3226515.
• 42. Postanowienie WSA w Białymstoku z dnia 10 października 2019 r., II SA/Bk 651/19, LEX nr 2726133.
• 43. Postanowienie WSA w Krakowie z dnia 23 czerwca 2020 r., III SA/Kr 105/20, LEX nr 3020596.
• 44. Postanowienie WSA w Poznaniu z dnia 16 kwietnia 2020 r., II SA/Po 188/20, LEX nr 3009301.
• 45. Wyrok NSA z dnia 28 czerwca 2022 r., III OSK 4028/21, LEX nr 3361700.
• 46. Wyrok NSA z dnia 28 czerwca 2022 r., III OSK 4041/21, LEX nr 3392456.
• 47. Wyrok NSA z dnia 6 lipca 2022 r., II OSK 2376/19, LEX nr 3395450.
• 48. Wyrok WSA w Gliwicach z dnia 6 kwietnia 2016 r., II SA/Gl 1157/15, LEX nr 2035383.
• 49. Wyrok WSA w Kielcach z dnia 11 września 2020 r., II SA/Ke 382/20, LEX nr 3110483.
• 50. Wyrok WSA w Lublinie z dnia 6 sierpnia 2020 r., III SA/Lu 7/20, LEX nr 3055157.
• 51. Wyrok z dnia 16 lutego 2022 r., II OSK 128/19, LEX nr 3317947.
• 52. Uchwała NSA z dnia 2 grudnia 2019 r., II OPS 1/19, LEX nr 2746435.
• 53. Uchwała SN z dnia 20 listopada 2012 r., III CZP 58/12, LEX nr 1227013.
• 54. Postanowienie TSUE z dnia 24 czerwca 2022 r., C-2/21, ECLI:EU:C:2022:502.
• 55. Postanowienie WSA w Krakowie z dnia 9 grudnia 2020 r., III SA/Kr 1217/19, niepubl.

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.18778/0208-6069.S.2023.06