Prawo pacjenta do korzystania ze świadczeń zdrowotnych a odmowa udzielenia świadczenia przez lekarza w świetle obowiązujących przepisów

• Autorzy: Monika Iżewska

Warianty tytułu

Patient's Right to Health Services and Cases of Refusal of Health Services by the Doctor

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule omówione zostało prawo pacjenta do korzystania ze świadczeń zdrowotnych w kontekście przypadków odmowy udzielenia świadczenia zdrowotnego przez lekarza. Na początku ukazano prawo pacjenta do otrzymania świadczeń zdrowotnych, które jest podstawowym prawem przysługującym każdemu pacjentowi. W dalszej kolejności przedstawiono nałożony na lekarzy obowiązek udzielenia pomocy w każdej sytuacji nagłej i niespodziewanej, w której zwłoka w udzieleniu pomocy mogłaby przyczynić się do utraty życia lub wystąpienia ciężkiego uszczerbku na zdrowiu pacjenta. W razie wystąpienia takiej sytuacji lekarz nie może odmówić pacjentowi udzielenia pomocy. Z obowiązkiem udzielania pomocy przez lekarzy w stanach nagłych koresponduje przyznane każdemu pacjentowi prawo do natychmiastowego udzielenia świadczeń zdrowotnych w sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia. Poza wspomnianymi przypadkami lekarz ma prawo do odmowy leczenia pacjenta oraz do odmowy udzielenia pacjentowi świadczenia zdrowotnego, które nie jest zgodne z jego sumieniem. Z tego względu w artykule omówiono przesłanki dopuszczalności skorzystania przez lekarza z przysługujących mu praw w kontekście konieczności jednoczesnego zapewnienia jak najszerszej ochrony praw pacjentów. (abstrakt oryginalny)

EN

This article discusses the patient's right to receive health services in the context of cases where a doctor refuses to provide health services. At the outset, the patient's right to receive health services, which is a fundamental right to which every patient is entitled, was presented. This is followed by a presentation of the duty imposed on doctors to provide assistance in any sudden and unexpected situation where a delay in providing assistance could contribute to the loss of life or the occurrence of serious damage to the patient's health. If such a situation arises, the doctor may not refuse to assist the patient. The duty of doctors to provide assistance in emergencies corresponds to the right granted to every patient to receive immediate medical treatment in a situation where health or life is at risk. However, in addition to these cases, a doctor has the right to refuse to treat a patient and to contract to provide a patient with a health service that is not in accordance with his or her conscience. For this reason, the article discusses the prerequisites for the admissibility of a doctor's exercise of his or her rights in the context of the need to simultaneously ensure the widest possible protection of patients' rights. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Prawa pacjenta; Świadczenia zdrowotne; Ustawa o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym

EN

Patient's rights; Health care benefits; Polish Act on Common Health Insurance

• Czasopismo: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio G. Ius
• Rocznik: 2023
• Tom: 70
• Numer: nr 2
• Strony: 57--67

Twórcy

autor

Monika Iżewska

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Bibliografia

• Bosek L., Komentarz do art. 6, [w:] Ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Komentarz, red. L. Bosek, Legalis 2020.
• Caban Ł., Komentarz do art. 38, [w:] Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Komentarz, red. M. Kopeć, LEX/el. 2016.
• Karczewska-Kamińska N., Odpowiedzialność cywilna za szkody wyrządzone przy leczeniu (w związku z udzielaniem świadczeń zdrowotnych), [w:] System Prawa Medycznego, t. 5: Odpowiedzialność prywatnoprawna, red. E. Bagińska, Legalis 2021.
• Namysłowska-Gabrysiak B., Zielińska E., Komentarz do art. 30, [w:] Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Komentarz, red. E. Zielińska, LEX/el. 2022.
• Namysłowska-Gabrysiak B., Zielińska E., Komentarz do art. 38, [w:] Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Komentarz, red. E. Zielińska, LEX/el. 2022.
• Namysłowska-Gabrysiak B., Zielińska E., Komentarz do art. 39, [w:] Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Komentarz, red. E. Zielińska, LEX/el. 2022.
• Zdanowska J., Problem odmowy udzielenia świadczenia zdrowotnego w podmiocie leczniczym, "Pielęgniarstwo Polskie" 2017, nr 2(64), DOI: https://doi.org/10.20883/pielpol.2017.38.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. 1997, nr 78, poz. 483, ze zm.).
• Ustawa z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych (t.j. Dz.U. 2020, poz. 123).
• Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (t.j. Dz.U. 2023, poz. 1516).
• Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (t.j. Dz.U. 2023, poz. 1545).
• Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (t.j. Dz.U. 2023, poz. 991).
• Wyrok TK z dnia 7 października 2015 r., K 12/14, Legalis nr 1337033.

Identyfikatory

DOI

10.17951/g.2023.70.2.57-67