Społeczna reakcja na wizerunek środowiska prawniczego przedstawiony w paradokumencie "Kasta"

• Autorzy: Małgorzata E. Stefaniuk

Warianty tytułu

The Social Reaction to the Image of the Legal Community Presented in the Para-Documentary "Caste"

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł ma charakter naukowo-badawczy. Podjęto w nim problem społecznej reakcji na wizerunek środowiska prawniczego, który został przedstawiony w paradokumencie pt. Kasta. Serial budził społeczne emocje, został dostrzeżony przez widzów i wywołał szereg komentarzy, co warte jest zbadania. Główna teza opracowania opiera się na stanowisku, że przekaz telewizyjny mógł mieć wpływ na umocnienie negatywnego obrazu prawników w polskim społeczeństwie, co może zostać zbadane poprzez analizę komentarzy internautów zamieszczonych w sieci, w tym w mediach społecznościowych. W wyniku przeprowadzonej analizy specyficznego materiału badawczego w postaci komentarzy internautów okazało się, że większy poziom emocji społecznych wykazywali zwolennicy paradokumentu przekonani o przedstawieniu w nim rzeczywistego obrazu polskiego wymiaru sprawiedliwości niż jego przeciwnicy. Niewiele było komentarzy wprost broniących członków środowiska prawniczego. Bardziej krytykowano samą formę isposób przekazu niż ogólny negatywny obraz polskiego wymiaru sprawiedliwości. Chociaż przeprowadzone badania jakościowe mają przede wszystkim charakter krajowy, to pokazują reakcję zwykłych ludzi na wizerunek środowiska prawniczego przedstawiony w konkretnej produkcji telewizyjnej, co stało się inspiracją do swoistej debaty w przestrzeni internetowej na temat kondycji polskiego wymiaru sprawiedliwości. (abstrakt oryginalny)

EN

The article is of a scientific and research nature. It addresses the problem of social reaction to the image of the legal community, which was presented in the para-documentary titled Caste (in Polish: Kasta). The series aroused social emotions, was noticed by viewers and caused many comments, which is worth investigating. The main thesis of the study is based on the assumption that the television broadcast could have influenced the strengthening of the negative image of lawyers in Polish society, which can be examined by analyzing the comments of Internet users posted online, including social media. Based on the analysis carried out on specific research material - the comments from Internet users, it turned out that the supporters of the para-documentary, convinced that it presents a true picture of the Polish justice system, showed a higher level of social emotions than its opponents. There were few comments directly defending members of legal professionals. The form and manner of communication were criticized more than the general negative image of the Polish judiciary. Although the conducted qualitative research covers one country, it shows the general reaction of ordinary people to the image of the legal professionals presented in a specific television production, which has become an inspiration for a debate on the Internet focusing on the condition of the Polish justice system. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Media społecznościowe; Wymiar sprawiedliwości; Prace naukowo-badawcze

EN

Social media; Judiciary; Scientific-research work

• Czasopismo: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio G. Ius
• Rocznik: 2023
• Tom: 70
• Numer: nr 2
• Strony: 183--200

Twórcy

autor

Małgorzata E. Stefaniuk

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Bibliografia

• Czopek M. et al., Rola mediów w kreowaniu wizerunku, "Zeszyty Naukowe Uczelni Jana Wyżykowskiego. Studia z Nauk Społecznych" 2016, z. 9.
• Dorenda-Zaborowicz M., Marketing w social media, "Nowe Media" 2012, nr 3, DOI: https://doi. org/10.12775/NM.2012.003.
• Guss A., Wpływ negatywnej kreacji prawników w filmach na postrzeganie zawodów prawniczych, "Palestra" 2021, nr 11.
• Jenkins H., Kultura konwergencji. Zderzenie starych i nowych mediów, Warszawa 2007.
• Kaplan A.M., Haenlein M., Users of the World, Unite! The Challenges and Opportunities of Social Media, "Business Horizons" 2010, vol. 53(1), DOI: https://doi.org/10.1016/j. bushor.2009.09.003.
• Kozłowska A., Wpływ mass mediów na życie społeczne, [w:] Wybrane problemy współczesnego świata w refleksji socjologicznej, red. J. Gładys-Jakóbik, E. Firlit, Warszawa 2016.
• Pawlak-Hejno E., Obraz sądu w court-show "Sędzia Anna Maria Wesołowska", [w:] Wymiar sprawiedliwości a media, red. J. Sobczak, G. Tylec, Warszawa-Opole 2012.
• Zeidler K., Prawo w filmie jako przejaw estetyki prawa i szczególny przypadek kierunku prawo i literatura, "Archiwum Filozofii Prawa" 2021, nr 1, DOI: https://doi.org/10.36280/ AFPiFS.2021.1.8.
• Biuletyn Informacji Publicznej RPO, Obywatel skarży się na program TVP pt. "Kasta". RPO prosi o opinię KRRiT, 4.03.2020, https://bip.brpo.gov.pl/pl/content/obywatel-skarzy-sie-naprogram-tvp-kasta-rpo-pyta-krrit (dostęp: 29.11.2023).
• Empemedia, Internet i Social Media w Polsce 2022 - raport, https://empemedia.pl/internet-i-socialmedia-w-polsce-2022-raport (dostęp: 29.11.2023).
• Facebook, KASTA serial TVP, https://www.facebook.com/people/KASTA-serialTVP/100063816593302/?locale=de_DE (dostęp: 29.11.2023).
• Gladwell M., Shirky C., From Innovation to Revolution. Do Social Media Make Protests Possible?, 19.01.2011, https://www.foreignaffairs.com/world/innovation-revolution (dostęp: 29.11.2023).
• Hasło: Paradokument, [w:] Słownik języka polskiego PWN, https://sjp.pwn.pl/slowniki/paradokument.html (dostęp: 29.11.2023).
• Jabłoński A., Krótka historia seriali paradokumentalnych w Polsce, 10.12.2015, https://www.today. pl/JX69c (dostęp: 29.11.2023).
• Krzyżaniak W., "Kasta", czyli paraprodukcja paraserialu o paraadwokatach z paraemocjami i parasensem (recenzja), https://kultura.onet.pl/film/wywiady-i-artykuly/kasta-serial-tvprecenzja-o-czym-jest-serial/dgnyz2l (dostęp: 29.11.2023).
• Meller K. (oprac.), Prawnik rozprawił się z "Kastą". Obnażył manipulację TVP, 18.02.2021, https://teleshow.wp.pl/obnazyl-manipulacje-tvp-prawnik-nie-zostawil-suchej-nitki-na-kascie6609509779430240a (dostęp: 29.11.2023).
• Pankowski K. (oprac.), Społeczne oceny wymiaru sprawiedliwości, Komunikat z badań CBOS nr 95/2022, https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2022/K_095_22.PDF (dostęp: 29.11.2023).
• Rzeczpospolita, Prezes sądu w Szczecinie: w programie "Kasta" sfałszowano oświadczenie sędzi, 28.02.2020, https://www.rp.pl/sady-i-trybunaly/art862461-prezes-sadu-wszczecinie-w-programie-kasta-sfalszowano-oswiadczenie-sedzi (dostęp: 29.11.2023).
• Salon24, Serial o przestępcach w togach. TVP rezygnuje z "Kasty", 9.12.2022, https://www. salon24.pl/newsroom/1269575,serial-o-przestepcach-w-togach-tvp-rezygnuje-z-kasty (dostęp: 29.11.2023).
• Telemagazyn, Kasta, 2023, https://www.telemagazyn.pl/serial/kasta-2651822 (dostęp: 29.11.2023).
• Wawrzyniak K., TVP w służbie propagandy. Źli sędziowie krzywdzą dobry lud, 22.02.2021, https:// www.tygodnikprzeglad.pl/kasta-2-0 (dostęp: 29.11.2023).
• Wirtualnemedia, 987 tys. widzów serialu paradokumentalnego "Kasta" w TVP1, 5.12.2020, https:// www.wirtualnemedia.pl/artykul/serial-kasta-tvp1-opinie-wyniki-ogladalnosci_1 (dostęp: 29.11.2023).
• Wirtualnemedia, Koniec serialu "Kasta" nadawanego w TVP1, 2022, https://www.wirtualnemedia. pl/komentarze/koniec-serial-kasta-tvp1/page:6 (dostęp: 30.06.2023).
• Wojtalik M., "Kasta", czyli nowa broń w walce z sędziami, 21.01.2020, https://www.newsweek.pl/ polska/serial-kasta-recenzja/1wwf728 (dostęp: 29.11.2023).
• WP Teleshow, "Kasta" znika z TVP. Paradokument budził kontrowersje, 9.12.2022, https:// teleshow.wp.pl/kasta-znika-z-tvp-paradokument-pokazywal-sedziow-jako-gorszy-sort6842699933116992a (dostęp: 29.11.2023).

Identyfikatory

DOI

10.17951/g.2023.70.2.183-200