Metodyka turystyki górskiej w świetle poglądów Władysława Krygowskiego (1906-1998)

• Autorzy: Iwona Dominek

Warianty tytułu

Methodology of Mountain Tourism in the Light of Władysław Krygowski (1906-1998) Views

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Władysław Krygowski (1906-1998) odegrał istotną rolę w dziejach polskiej turystyki górskiej. Zwraca uwagę jego wielonurtowa praca w zakresie metodyki turystyki górskiej polegająca na kreatywnych działaniach upowszechniających turystykę trudną, zorientowaną poznawczo. System poznawania obszarów górskich konstruował na bazie wysokiej jakości turystyki, nowych form jej uprawiania, fachowości kadry turystycznej i odpowiedniego tworzenia oraz funkcjonowania infrastruktury turystycznej. Opracowywał i redagował materiały szkoleniowe. Celem pracy jest próba odtworzenia poglądów Krygowskiego na temat metodyki uprawiania i organizowania wędrówek po górach, a także wyeksponowanie jego zasług i twórczych inicjatyw w tej dziedzinie. Dostrzegał on potrzebę współwystępowania trzech koniecznych składników "wtajemniczenia turystycznego": doświadczenie, poznanie oraz tworzenie, czyli przeobrażenie powyższego w sztukę wędrowania, która staje się natchnieniem wzruszeń i przeżyć na całe życie. (abstrakt oryginalny)

EN

Władysław Krygowski (1906-1998) played an important role in the history of Polish mountain tourism. His multi-faceted work in the field of mountain tourism methodology, consisting in creative activities promoting difficult, cognitive-oriented tourism, is noteworthy. He constructed the system of exploring mountain areas on the basis of high-quality tourism, new forms of its cultivation, professionalism of the tourist staff and the appropriate creation and functioning of tourist infrastructure. He developed and edited training materials. The aim of the study is an attempt to recreate Krygowski's views on the methodology of practicing and organizing mountain tourism, as well as to highlight his merits and creative initiatives in this field. He saw the need for the coexistence of three necessary components of "tourist initiation": experience, cognition and creation, that is, transforming the above into the art of wandering, which becomes an inspiration for emotions and experiences for a lifetime. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Turystyka; Formy organizacyjne w turystyce; Zarządzanie turystyką

EN

Tourism; Organisational form in tourism; Tourism management

• Czasopismo: Turystyka Kulturowa
• Rocznik: 2023
• Numer: nr 4
• Strony: 33--59

Twórcy

autor

Iwona Dominek

• Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronisława Czecha w Krakowie

Bibliografia

• 1. [Babiński M.,] m.b., 1965, Kieszonkowa encyklopedia górska, "Echo Krakowa", nr 87, s. 4
• 2. Burghardt A., 1997, Bieszczady Władysława Krygowskiego, "Wierchy", t. 62, s. 37-52
• 3. Czarnowski A., 2006, Władysław Maria Antoni Krygowski (1906-1998), [w:] Słynni krajoznawcy, ZG PTTK Komisja Historii i Tradycji, Warszawa, s. 210-217
• 4. Hempel K., 1974, Łowicki Klub Turystyki Górskiej "Delta" (spotkanie z mgrem Władysławem Krygowskim), "Biuletyn PTTK Okręgu Łódzkiego", nr 10, s. 2-4
• 5. Kocych-Imielska M., 1985, Władysław Krygowski. Przewodnik po Beskidach, "Kalendarz Beskidzki", s. 113-117
• 6. Kolbuszewski J., 1981, Górskie przewodniki (Uwagi o współczesności i tradycji gatunku), "Litteraria", t. 13, s. 141-158
• 7. Kolbuszewski J., 2010, Władysław Krygowski - między dawnymi i nowymi laty. Kilka uwag o literackiej twórczości autora "Wspinaczki po tęczy", [w:] Wójcik W. A. (red.), Władysław Krygowski człowiek gór. Materiały z sympozjum Kraków, 6 grudnia 2008, PTTK ZG KTG, Kraków, s. 55-72
• 8. KTG ZG PTTK, 1960, Instrukcja znakowania górskich znaków turystycznych, [Kraków]
• 9. [Krygowski W.], W.Kr., 1935, Obozy wędrowne i dalekobieżne wędrówki górskie, "Turysta w Polsce", nr 5, s. 3
• 10. Krygowski W., 1936a, Gorgany - góry czaru, "Turysta w Polsce", nr 7, s. 8-9
• 11. Krygowski W., 1936b, Taternik doskonały, "Taternik", t. 20, z. 6, s. 222-224
• 12. Krygowski W., 1937, Służba ratownicza w Tatrach, "Turysta w Polsce", nr 3-4, s. 8-9
• 13. Krygowski W., 1938, Polskie Towarzystwo Tatrzańskie. Refleksje - fakty - zadania. (W sześćdziesiątą piątą rocznicę założenia), "Wierchy", t. 16, s. 146-156
• 14. Krygowski W., 1947, Na bezdrożach turystyki masowej, "Rzeczpospolita", nr 187, s. 9
• 15. Krygowski W., 1948a, Informator turystyczny PTT 1948, ZG PTT Kraków
• 16. Krygowski W., 1948b, Organizacja szkolnych wycieczek górskich, "Geografia w Szkole", nr 3, s. 43-49
• 17. Krygowski W., 1948c, Wycieczki górskie. Beskidy - Jesieniki- Ziemia Kłodzka - Góry Sowie - Góry Wałbrzyskie - Karkonosze - Góry Izerskie - Góry Sobótki - Tatry. Popularny poradnik i informator turystyczny dla wczasów pracowniczych i wycieczek masowych, wyd. ZG PTT, Kraków
• 18. Krygowski W., 1949a, Informator turystyczny i regulamin Górskiej Odznaki Turystycznej PTT, ZG PTT Kraków
• 19. Krygowski W., 1949b, Kultura ruchu turystycznego w górach, [w:] Turystyka powszechna, t. 3: Turystyka czynna. Komunikacja a turystyka. Skrypt wydany nakładem "Wydawnictw Komunikacyjnych", Warszawa, s. 466-471
• 20. Krygowski W., 1949c, Organizacja górskich wycieczek grupowych i zbiorowych, [w:] Turystyka Powszechna, t. 2: Wczasy i turystyka masowa. Skrypt wydany nakładem "Wydawnictw Komunikacyjnych", Warszawa, s. 419-434
• 21. Krygowski W., 1950-1951, [rec. Veverka A., Vysoké Tatry, Praha 1951], "Wierchy", t. 20, s. 297
• 22. Krygowski W., 1953, O znakowaniu w górach, "Turysta", nr 7, s. 6
• 23. [Krygowski W.], 1954, W dziesięciolecie turystyki Polski Ludowej, "Wierchy", t. 23, s. 5-18.
• 24. Krygowski W., 1955a, Krajobrazy wzruszeń, "Wierchy", t. 24, s. 62-66
• 25. Krygowski W., 1955b, Od Beskidu Śląskiego po Orawę. Szlak Beskidzki Bielsko-Biała - Czarny Dunajec, "Sport i Turystyka", nr 6, Warszawa
• 26. Krygowski W., 1956, O turystyce górskiej bez frazesów, "Wierchy", t. 25, s. 5-7
• 27. [Krygowski W.], W. K., 1957, Nowe szlaki turystyczne w górach, "Wierchy", t. 26, s. 249- 250
• 28. Krygowski W., 1958, Bieszczady, "Sport i Turystyka", Warszawa
• 29. Krygowski W., 1959, O znakowaniu w górach, "Wierchy", t. 27, s. 233-234
• 30. [Krygowski W.], 1960, Między starym i nowym, "Wierchy", t. 28, s. 5-24
• 31. Krygowski W., 1961, Dziesięć lat Górskiej Odznaki Turystycznej, "Wierchy", t. 29, s. 200-201
• 32. [Krygowski W.], W.K., 1962a, Analiza narciarskich wypadków w Alpach, "Wierchy", t. 30, s. 248-249
• 33. [W. Krygowski] K.Z., 1962b, Kłopoty pienińskie, "Wierchy", t. 30, s. 222-223
• 34. [Krygowski W.] Kowalski J., 1962c, Ku czemu idą Tatry?, "Wierchy", t. 30, s. 65-71
• 35. Krygowski W., 1962d, Kwalifikacje, kultura turystyczna, wartości poznawcze a potem upowszechnienie turystyki górskiej, "Biuletyn Informacyjny Zarządu Głównego PTTK", nr 39-40, s. 11-12
• 36. Krygowski W., 1964a, Beskidy, t. 1: Śląski, Żywiecki, Mały i Średni (część zachodnia), "Sport i Turystyka", Warszawa
• 37. Krygowski W. (red.), 1964b, Co przodownik GOT powinien wiedzieć o górach, praca zbiorowa, Materiały Szkoleniowe Komisji Turystyki Górskiej ZG PTTK, cz. 1, z. 3, Kraków
• 38. Krygowski W. (red.), 1965a, Co przodownik GOT powinien wiedzieć o górach, praca zbiorowa, Materiały Szkoleniowe Komisji Turystyki Górskiej ZG PTTK, cz. 2, z. 4, Kraków
• 39. Krygowski W., 1965b, W bogatych czasach naszego pokolenia. W XX-lecie Polski Ludowej, "Wierchy", t. 33, s. 5-26
• 40. Krygowski W., 1967a, Beskidy t. 3: Beskid Niski, Pogórze Ciężkowickie (część wschodnia) i Pogórze Strzyżowsko-Dynowskie (część zachodnia), "Sport i Turystyka", Warszawa
• 41. Krygowski W., 1967b, Bieszczady, wyd. 4, "Sport i Turystyka", Warszawa
• 42. Krygowski W., 1967c, Listy z Bieszczadów, "Wierchy", t. 35, s. 117-128
• 43. Krygowski W., 1967d, Metodyka znakowania górskich szlaków turystycznych, KTG ZG PTTK, Materiały Szkoleniowe Komisji Turystyki Górskiej ZG PTTK, z. 10, Kraków
• 44. [Krygowski W.], W.K., 1968, Tym razem o sprzęcie turystycznym, "Wierchy", t. 36, s. 239-240
• 45. [Krygowski W.], 1969, Turystyka górska a Tatrzański Park Narodowy, "Wierchy", t. 37, s. 235-236
• 46. Krygowski W., 1970a, Bo góry na to są by zachwycały..., "Wierchy", t. 38, s. 5-24
• 47. Krygowski W., 1970b, Górskie znaki turystyczne, KTG ZG PTTK, wyd. WAG, Kraków
• 48. Krygowski W., 1970c, Na zjazd przodowników GOT Okręgów Nizinnych, "Jantarowe Szlaki", nr 3, s. 1-2
• 49. Krygowski W. (red.), 1971a, Co przodownik GOT powinien wiedzieć o górach, praca zbiorowa. Materiały Szkoleniowe Komisji Turystyki Górskiej ZG PTTK, z. 3-4, wyd. 2, "Sport i Turystyka", Warszawa
• 50. Krygowski W., 1971b, Z życzeniami dla VI Zjazdu Przodowników GOT, [w rubryce:] Materiały z VI Zjazdu Przodowników G.O.T. z Okręgów Nizinnych - Stargard Szczeciński 2-3 październik 1971, "Jantarowe Szlaki", nr 10-11, s. 23-24
• 51. Krygowski W., 1972, Stawka większa niż turystyka, "Wierchy", t. 40, s. 5-19
• 52. Krygowski W., 1973, Park czy parking?, "Politechnik", nr 6 , s. 10
• 53. Krygowski W., 1974a, Na przełęczy zawsze wieje wiatr, "Wierchy", t. 42, s. 49-62
• 54. [Krygowski W.], 1974b, Sprawozdanie Komisji Turystyki Górskiej Zarz. Gł. PTTK za okres od lipca 1972 do października 1973, "Wierchy", t. 42, s. 329-335
• 55. Krygowski W., 1975a, Przez przełęcze Bieszczadów samochodem i z plecakiem. Przewodnik, "Sport i Turystyka", Warszawa
• 56. [Krygowski W.], 1975b, W sprawie wyciągów, "Wierchy", t. 43, s. 187-189
• 57. Krygowski W., 1977a, Beskidy, t. 2: Makowski (część wschodnia), Wyspowy, Sądecki, Pogórze Rożnowskie i Ciężkowickie, wyd. 2, "Sport i Turystyka", Warszawa
• 58. Krygowski W., 1977b, Góry i doliny po mojemu, Wydawnictwo Literackie, Kraków
• 59. Krygowski W., 1980, W moim Krakowie nad wczorajszą Wisłą, Wydawnictwo Literackie, Kraków
• 60. Krygowski W., 1981, Wokół sporu o Bieszczady, "Wierchy", t. 49, s. 373-375
• 61. Krygowski W., 1982, W litworowych i piarżystych kolebach, Wydawnictwo Literackie, Kraków
• 62. Krygowski W., 1985, Górska Odznaka Turystyczna. Początki - rozwój - zadania, "Biblioteczka Turysty Górskiego", t. 13, wyd. PTTK "Kraj", Warszawa-Kraków
• 63. Krygowski W., 1986, Wspinaczka po tęczy, Wydawnictwo Literackie, Kraków-Wrocław
• 64. Krygowski W., 1987, Góry mojego życia, Wydawnictwo Literackie, Kraków
• 65. Krygowski W., 1988, Dzieje Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego, wyd. PTTK "Kraj", Warszawa-Kraków
• 66. Krygowski W., 1993, W górach i o górach, "Wierchy", t. 58, s. 59-64
• 67. Krygowski W., 1994, Z plecaka pełnego górskich wspomnień, "Narty", nr 2/94, s. 57
• 68. Majda J., 1978, Opowieści o górach, "Wieści", nr 48, s. 8
• 69. Matuszczyk A., 2007, Szlakom na ich Rok - komentarz podsumowujący, "Gazeta Górska", nr 4, s. 2
• 70. Matuszczyk A., 2012a, Góry sprzed lat - moje wspomnienia (1959-1972), t. 1, msps niepubl., Kraków
• 71. Matuszczyk A., 2012b, Władysław Krygowski - żył dla gór, "Małopolska. Regiony - Regionalizmy - Małe Ojczyzny", s. 255-262
• 72. Maziarz C., 1970, Przewodnik turystyczny po Bieszczadach i Pogórzu, "Oświata Dorosłych", nr 16, s. 379-380
• 73. Mikucińska J., 1949, Szkic wycieczki krajoznawczej w Sudety, "Geografia w Szkole", nr 3, s. 54
• 74. Orłowicz M., 1948, Polskie Towarzystwo Tatrzańskie, "Geografia w Szkole", nr 4, s. 46
• 75. Otałęga Z., 1983, Tropiciel górskich szlaków [rozmowa z W. Krygowskim], "Gazeta Krakowska", nr 3, s. 5
• 76. Pinkwart M., 1987, Więzień pamięci, "Dunajec", nr 7, s. 8-9
• 77. Płonka Z., Krygowski W., 1961, Dwa głosy o zagospodarowaniu gór [polemika], "Wierchy", t. 29, s. 194-198
• 78. Rachwał J., A. M., 1963, Na zebrze - w lesie, rozmowa z W. Krygowskim, "Przekrój", nr 1693, s. 18
• 79. Staffa M., 2000, Turystyka górska 2000, "Wierchy", t. 65, s. 5-11
• 80. Sulikowski A., 1985, Turystyka i kontemplacja. O filozofii gór Władysława Krygowskiego, "Znak", nr 7-8, s. 124-139
• 81. Sulikowski A., 1989, Turystyka i kontemplacja. O filozofii gór Władysława Krygowskiego, [w:] Sulikowski A., Z Krakowa w góry, Wyd. "Calvarianum", Kalwaria Zebrzydowska, s. 49-70
• 82. [Szczepański J.A.] J.A.S., 1973, Nowy typ przewodnika górskiego, "Wierchy", t. 42, s. 349-350
• 83. Wielocha A., 1998, Władysław Krygowski, "Płaj", nr 16, s. 5-8
• 84. Wójcik W. A., 1998, Władysław Krygowski nie żyje, "Gazeta Górska", nr 2, s.1-2
• 85. Wójcik W. A., 2010, Władysława Krygowskiego życie dla gór i ludzi, [w:] Wójcik W. A. (red.), Władysław Krygowski człowiek gór. Materiały z sympozjum Kraków, 6 grudnia 2008, PTTK ZG KTG, Kraków, s. 7-39