Status stron umowy franchisingu w prawie polskim

• Autorzy: Katarzyna Błaszczak , Michał Krzaczek

Warianty tytułu

Status of the Parties to the Franchise Agreement in Polish Law

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedmiotem artykułu jest analiza statusu stron umowy franczyzy (także: umowa franchisingu, umowa franchisingowa), która w polskim prawie stanowi umowę nienazwaną, a jej zawarcie jest możliwe dzięki obowiązywaniu zasady swobody umów. W opracowaniu została scharakteryzowana istota umowy, a także prawa i obowiązki stron kształtowane w znacznej mierze przez franczyzodawcę, będącego w tym stosunku podmiotem silniejszym ekonomicznie. Brak uniwersalnych standardów uregulowanych przepisami powszechnie obowiązującego prawa powoduje, że jedynymi ograniczeniami dla formułowania postanowień są normy o charakterze iuscogens płynące z ustaw, zasady współżycia społecznego, a także istota stosunku. W związku ze wzrostem zainteresowania przedsiębiorców franczyzą (franchisingiem) oraz zaistnieniem potrzeby uregulowania w polskim porządku prawnym umowy franczyzy, w dniu 31 lipca 2023 roku na stronie Rządowego Centrum Legislacji został opublikowany projekt ustawy zawierającej przedmiotowe regulacje, który aktualnie znajduje się na etapie opiniowania. Przed-stawione propozycje dotyczą zasadniczych aspektów związanych z funkcjonowaniem sieci franczyzowych i w znacznej mierze służą wzmocnieniu pozycji franczyzobiorcy.(abstrakt oryginalny)

EN

The subject of the article is the analysis of the status of the parties to the franchise agreement, which in Polish law is a non-named contract, and its conclusion is possible due to the principle of freedom of contract. The paper characterizes the essence of the contract, as well as the rights and obligations of the parties, shaped largely by the franchisor, which is the economically stronger entity in this legal relation. The lack of universal standards, normalized by universally applicable laws, means that the only re- strictions on the formulation of provisions are ius cogens resulting from acts, principles of social coexistence, as well as the essence of the legal relation. In connection with the growing interest of entrepreneurs in franchising and the need to regulate the franchise agreement in the Polish legal order, on July 31, 2023, a government bill was published on the website of the Government Legislation Center. Now the bill is a the opinion sta- ge. The proposals presented address key aspects related to the operation of franchise networks and moreover are used to improve the position of the franchisee.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Prawo; Sieci franczyzowe; Umowa

EN

Law; Franchising networks; Contract

• Czasopismo: Studia Społeczne
• Rocznik: 2023
• Numer: nr 3 (42)
• Strony: 183--198

Twórcy

autor

Katarzyna Błaszczak

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

autor

Michał Krzaczek

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Bibliografia

• Adamus R., Faktyczna nierówność franczyzy w Polsce, Warszawa 2020.
• Adamus R., Projekt regulacji franczyzy w Polsce na tle ustawodawstw innych państw, Warszawa 2022.
• Cempura A., Kasolik A., Umowa franchisingu, w: A. Cempura, A. Kasolik, Metodyka sporządzania umów gospodarczych, Wolters Kluwer, Warszawa 2022.
• Czapski Ł., Udzielenie sublicencji znaku towarowego w umowach subfranchisingowych, "Przegląd Prawa Handlowego" 2003, nr 7.
• Dumkiewicz M., Umowa franchisingu, w: Pozakodeksowe umowy handlowe, red. A. Kidyba, Warszawa 2018.
• Fuchs B., Informacje przedkontraktowe organizatora sieci franchisingu. Uwagi na tle projektu ustawy o działalności franczyzowej, w: Non omne quod licet honestum est. Studia z prawa cywilnego i handlowego w 50-lecie pracy naukowej Profesora Wojciecha Jana Katnera, red. S. Byczko, A. Kappes, B. Kucharski, U. Promińska, Warszawa 2022.
• Gawlik B., Pojęcie umowy nienazwanej, "Studia Cywilistyczne" 1971, nr 18.
• Górny M., Umowy adhezyjne jako ograniczenie swobody umów, "Przegląd Prawniczy" 2020, nr 1.
• Katner W.J., Katner P., Umowa franczyzy (umowa franczyzowa) w prawie polskim, jej charakter prawny i treść, w: 100 lat ochrony własności przemysłowej w Polsce. Księga jubileuszowa Urzędu Patentowego Rzeczypospolite Polskiej, red. A. Adamczak, Warszawa 2018.
• Kidyba A., Prawo handlowe, Warszawa 2022.
• Koch A., Umowa franchisingowa, "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny" 1980, nr 3.
• Krzemińska-Malon, Biznes blisko domu, "Franchising" 2023, nr 8.
• Pokorska B., Przedsiębiorca w systemie franczyzowym, Warszawa 2004.
• Romanowski M., Czy należy regulować nienazwane?, "Studia Prawa Publicznego" 2009, nr 2.
• Wojniak-Żyłowska M., Zyski z franczyzy, "Franchising" 2023, nr 8.
• Zięba K., Rozwój działalności franchisingowej w warunkach gospodarki rynkowej, "Gospodarka Polski w okresie transformacji" 1999, nr 3.
• Źródła prawa: Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 12 września 2017 r. w sprawie funkcjonowania franczyzy w branży detalicznej, https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/TA-8-2017-0322_PL.pdf [dostęp: 5.09.2023].
• Ustawa z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, Dz.U. 1993 nr 47 poz. 211.
• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93.
• Ustawa z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, Dz.U. 2023 poz. 845.
• Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej, Dz.U. 2023 poz. 1170.
• Wyrok Naczelnego Sądy Administracyjnego w Krakowie z 21 stycznia 1998 r., sygn. I SA/Kr 507/97.
• Wyrok Sądu Antymonopolowego z 21 lipca 1992 r., sygn. XVII Amr 12/92, Wokanda 1993, nr 1, poz. 34.
• Wyrok TSUE z dnia 28 stycznia 1986 r. w sprawie Pronuptia de Paris GmbH vs Pronuptia de Paris Irmgard Schillgallis, sygn. 161/84.
• Netografia: Co naprawdę jest w ustawie o franczyzie?, "Firma", odc. 39, https://www.youtube.com/watch?v=5d7zd2ZsIxo [dostęp: 4.09.2023].
• Hlebnicka-Józefowicz A., Projekt ustawy o franczyzie choć niedoskonały, ale jest, 1.09.2023, Prawo.pl, https://www.prawo.pl/biznes/ustawa-o-franczyzie-czy-sejm-zdazy-uchwalic,522833.html [dostęp: 4.09.2023].
• Kodeks dobrych praktyk dla rynku franczyzy, www.kodeksfranczyzy.org.pl/ [dostęp: 4.09.2023].
• Polska Organizacja Franczyzodawców, Rynek franczyzy, https://franczyza.org.pl/raport-o-franczyzie-w-polsce-2020 [dostęp: 2.09.2023].
• Projekt z dnia 27 lipca 2023 r. Ustawa o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz ustawy - Prawo własności przemysłowej, https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12375159/12995554/12995555/dokument633833.pdf [dostęp: 4.09.2023].
• Sikora P., Franczyza: Czy to zawsze bezpieczny sposób na biznes? Umowa, koszty, korzyści i minusy [PODCAST], 5.03.2020, https://biznes.gazetaprawna.pl/artykuly/1457503,franczyza-czy-to-zawsze-bezpieczny-sposob-na-biznes-podcast.html [dostęp: 7.09.2023].
• Stawicka I., Rzecznik MŚP chce przyspieszenia prac nad projektem ustawy franczyzowej, 13.06.2023, Prawo.pl, https://www.prawo.pl/biznes/ustawa-o-franczyzie-apel-rzecznika- msp,521719.html [dostęp: 4.09.2023].
• Stawicka I., Uregulowanie franczyzy nie do końca korzystne dla franczyzobiorców, 18.08.2023, Prawo.pl, https://www.prawo.pl/biznes/projekt-uregulowania-franczyzy-problemy-franczyzobiorcow,522659.html [dostęp: 4.09.2023].
• Szczepański C., Franczyza. Jak nie nabić się w butelkę, 26.05.2021, My Company Polska, https://mycompanypolska.pl/artykul/franczyza-jak-nie-nabic-sie-w-butelke/6814 [dostęp: 7.09.2023].
• Uzasadnienie, https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12375159/12995560/12995561/dokument633837.pdf [dostęp: 4.09.2023].
• Wiadomościspożywcze.pl, Ustawa franczyzowa w Polsce. Sprawdzamy, co zakłada projekt ustawy, 2.08.2023, https://wiadomoscispozywcze.pl/artykuly/12285/ustawa-franczyzowa-w-polsce-sprawdzamy-co-zakada-projekt-ustawy/ [dostęp: 4.09.2023].
• Wiśniewski M., Pakiet franczyzowy, 1.08.2013, Franchising.pl, https://franchising.pl/abc-franczyzy/223/pakiet-franczyzowy/ [dostęp: 4.09.2023].
• Wojniak-Żyłowska M., Comiesięczny wydatek na franczyzę, https://franchising.pl/abc-franczyzy/12589/comiesieczny-wydatek-franczyze/ [dostęp: 4.09.2023].