Środki karne w świetle nowelizacji kodeksu karnego z dnia 7 lipca 2022 roku - wybrane problemy

• Autorzy: Damian Szeleszczuk

Warianty tytułu

Penal Measures in the Light of the Amendment to the Penal Code Of July 7, 2022 - Selected Problems

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedmiotem artykułu są zmiany dotyczące środków karnych wynikające z nowelizacji Kodeksu karnego oraz niektórych innych ustaw z 7.07.2022r. Dokonuje ona daleko idących przeobrażeń w systemie środków karnych. Zasadniczo zmierzają one do zwiększenia represyjności prawa karnego przez poszerzenie podstaw orzekania tych instrumentów polityki karnej i przez wprowadzenie rozwiązań ograniczających dyskrecjonalną władzę sędziego (obligatoryjny tryb orzekania wielu środków karnych). Celem artykułu jest próba oceny przyjętych rozwiązań przez pryzmat polityczno-kryminalnych założeń, uzasadniających wprowadzone zmiany, oraz kryteriów racjonalnego tworzenia prawa. (abstrakt oryginalny)

EN

The subject of the article are the changes regarding penal measures resulting from the amendment to the Penal Code and some other acts of July 7, 2022. They constitute a far-reaching interference in the system of penal measures. Basically, they aim at increasing the repressive nature of criminal law by extending the grounds for adjudicating these criminal policy instruments and by introducing solutions limiting the judgeʼs discretionary power (mandatory mode of adjudicating many criminal measures). The aim of the article is an attempt to evaluate the adopted solutions through the prism of political and criminal assumptions justifying the introduced changes and the criteria of rational law-making. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kodeks karny; Prawo karne

EN

Criminal Code; Criminal Law

• Czasopismo: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
• Rocznik: 2023
• Numer: nr 105 Varia
• Strony: 105--122

Twórcy

autor

Damian Szeleszczuk

• Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Bibliografia

• 1. Buchała, Kazimierz. Andrzej Zoll. 1998. Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz do art. 1-116 k.k. Kraków: Wydawnictwo Zakamycze.
• 2. Daniluk, Paweł. 2021. "Spożywanie alkoholu lub zażywanie środka odurzającego po zdarzeniu a przed wykonaniem stosownego badania w projekcie nowelizacji kodeksu karnego z 16.09.2021 roku". Palestra 12: 6-25.
• 3. Daniluk, Paweł. 2022. "Konstytucyjny standard swobody orzeczniczej sądu a obligatoryjne środki reakcji karnej". W Aktualne problemy i perspektywy prawa karnego. 217-245. Red. Marek Mozgawa, Piotr Poniatowski, Krzysztof Wala. Warszawa: Wolters Kluwer.
• 4. Gardocki, Lech. 1979. "Kształtowanie polityki karnej drogą ustawodawczą". Studia Iuridica 8: 59-64.
• 5. Kaczmarek, Tomasz. 1998. "Nowy polski kodeks karny i jego aksjologiczne i kryminalnopolityczne założenia". Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego 3: 10-27.
• 6. Leciak, Michał. 2004. "Świadczenie pieniężne za przestępstwa komunikacyjne w świetle zmian kodeksu karnego z października 2004 roku". Prokuratura i Prawo 7-8: 125-134.
• 7. Leciak, Michał. 2010. "Świadczenie pieniężne i nawiązka po zmianach KK i KKW". Wojskowy Przegląd Prawniczy 4: 69-84.
• 8. Leciak, Michał. 2017. "Świadczenie pieniężne". W Środki karne, przepadek i środki kompensacyjne w znowelizowanym kodeksie karnym. 307-330. Red. Paweł Daniluk, Warszawa: C.H. Beck.
• 9. Limburska, Alicja. Konrad Lipiński. 2020. "Problem (nie)racjonalności projektodawcy na przykładzie wybranych uregulowań ustawy nowelizującej kodeks karny z 13 czerwca 2019 roku". Acta Universitatis Wratislaviensis 120(2): 153-166. https://doi.org/10.19195/0137-1134.120.59
• 10. Marek, Andrzej. 2005. "Nieprzemyślane zaostrzenie kar za pedofilię". Rzeczpospolita, 14.06, 137.
• 11. Marek, Andrzej. 2010. Kodeks karny. Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer.
• 12. Melezini, Mirosława. 2013. Środki karne jako instrument polityki kryminalnej. Białystok: Wydawnictwo Temida.
• 13. Melezini, Mirosława. 2020a. "Problemy reformy prawa karnego. Uwagi na tle ustaw z 13 czerwca 2019 roku". W Reforma prawa karnego w latach 2015-2019. Zagadnienia wybrane. 131-144. Red. Piotr Góralski, Anna Muszyńska. Warszawa: Instytut Wydawniczy EuroPrawo.
• 14. Melezini, Mirosława. 2020b. "Selected Issues Concerning a New Approach to the Idea of Punishment in the Light of Act of 13 June 2019". Ius Novum 2: 38-54.
• 15. Muszyńska, Anna. 2020. "Uwagi na temat kierunku zmian prawa karnego materialnego w latach 2015-2019". Acta Universitatis Wratislaviensis 120: 191-202. https://doi.org/10.19195/0137-1134.120.62
• 16. Siemaszko, Andrzej. Paweł Ostaszewski. Joanna Klimczak. 2018. Badanie poparcia dla zaostrzenia polityki karnej. Wyniki trzech sondaży opinii publicznej. Warszawa: Instytut Wymiaru Sprawiedliwości.
• 17. Szeleszczuk, Damian. 2019. "Zmiany w zakresie środków karnych w świetle nowelizacji Kodeksu karnego z 13 czerwca 2019 r.". Studia Prawnicze KUL 3: 183-207. https://doi.org/10.31743/sp.8903
• 18. Szeleszczuk, Damian. 2022a. "Pozbawienie praw publicznych po nowelizacji Kodeksu karnego z 14.10.2021 roku". Przegląd Sądowy 4: 32-47.
• 19. Szeleszczuk, Damian. 2022b. "Środek karny w postaci zakazu zajmowania stanowiska, wykonywania zawodu lub pracy w organach i instytucjach państwowych i samorządu terytorialnego, a także w spółkach prawa handlowego". Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego 8: 28-35. https://doi.org/10.33226/0137-5490.2022.8.4
• 20. Szewczyk, Maria. 1988. "Uwagi dotyczące niektórych kar dodatkowych w kodeksie karnym". Państwo i Prawo 5: 103-108.
• 21. Szymaniak, Piotr. 2023. "Nieplanowana ulga dla pijanych recydywistów". Dziennik Gazeta Prawna 5: B 7.
• 22. Wiak, Krzysztof. 2012. "Nowe tendencje w zakresie przeciwdziałania przestępstwom związanym z wykorzystywaniem dzieci w celach seksualnych na tle nowelizacji Kodeksu karnego". W Nauki penalne wobec szybkich przemian socjokulturowych. Księga jubileuszowa Profesora Mariana Filara. T. 1. 490-505. Red. Andrzej Adamski, Janusz Bojarski, Piotr Chrzczonowicz, Michał Leciak. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• 23. Zabłocki, Stanisław. 1977. "Glosa do wyr. SN z 29.03.1977 r., VI KRN 395/76". Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbitrażowych 10: 171-173. https://doi.org/10.1016/S1474-6670(17)66552-2
• 24. Zoll, Andrzej. 2011. "Potrzeba racjonalności w reformowaniu prawa karnego". W Teoretyczne i praktyczne problemy współczesnego prawa karnego. 25-37. Red. Tadeusz Bojarski, Aneta Michalska-Warias, Ireneusz Nowikowski, Katarzyna Nazar-Gutowska, Joanna Piórkowska-Fliegier. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
• 25. Konwencja o prawach dziecka, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych z 20.11.1989 r., Dz.U. z 1991 r. nr 120 poz. 526 ze zm.
• 26. Ustawa z dnia 6.06.1997 r. - Kodeks karny, t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1138 ze zm.
• 27. Ustawa z dnia 6.06.1997 r. - Kodeks postępowania karnego, t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 534 ze zm.
• 28. Ustawa z dnia 20.02.2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. z 2015 r. poz. 396.
• 29. Ustawa z dnia 13.05.2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym, t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 152.
• 30. Ustawa z dnia 14.10.2021 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. z 2021 r. poz. 2054.
• 31. Ustawa z dnia 7.07.2022 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. z 2022 r. poz. 2600.
• 32. Ustawa z dnia 5.08.2022 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny wykonawczy oraz niektórych innych ustaw Dz.U. z 2022 r. poz. 1855.
• 33. Ustawa z dnia 26.01.2023 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (na dzień 24.02.2023 r. ustawa nie została jeszcze opublikowana w Dz.U.).
• 34. Ustawa z dnia 13.06.2019 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, druk nr 3451. http://orka.sejm.gov.pl/opinie8.nsf/nazwa/3451_u/$file/3451_u.pdf (dostęp: 23.11.2022).
• 35. Projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw z dnia 16.09.2021 r. https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12351306/12815606/12815607/dokument521206.pdf (dostęp: 23.11.2022).
• 36. Projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw z dnia 22.02.2022 r. (druk nr 2024). https://orka.sejm.gov.pl/Druki9ka.nsf/0/2851BC6F8739C593C12587F10042 EF6E/%24File/2024.pdf (dostęp: 23.11.2022).
• 37. Uchwała SN z 23.04.2002 r., I KZP 12/02, OSNKW 2002, nr 7-8, poz. 50.
• 38. Wyrok SN z 17.04.1973 r., V KRN 595/72, OSNKW 1973, nr 12, poz. 154. https://doi.org/10.1111/j.1399-6576.1973.tb00689.x
• 39. Wyrok TK z 14.07.2020 r., Kp 1/19, OTK-A 2020, nr 36. https://doi.org/10.15584/tik.spec.eng.2020.editorial
• 40. Giezek, Jacek. Dagmara Gruszecka. Konrad Lipiński. 2022. Opinia na temat ustawy z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy - kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 762). https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatekspertyzy/6468/plik/oe-412.pdf (dostęp: 21.11.2022).
• 41. Opinia Rządowego Centrum Legislacji z dnia 14.02.2019 r. dotycząca projektu ustawy z dnia 25.01.2019 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw.https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12320403/12565603/12565606/dokument383421.pdf (dostęp: 23.11.2022).
• 42. Uwagi RPO skierowane w dniu 15.07.2022 r. do Senatu w piśmie II. 510.1043.2021.PZ. https://www.senat.gov.pl/prace/proces-legislacyjny-w-senacie/ustawy-uchwalone-przez-sejm/ustawy-uchwalone-przez-sejm/ustawa,1368.html (dostęp: 23.11.2022).

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.18778/0208-6069.105.07