Wpływ sposobu zagospodarowania strefy przybrzeżnej cieków na naczyniowe rośliny wodne

• Autorzy: Justyna Hachoł , Elżbieta Bondar-Nowakowska

Warianty tytułu

Influence of Ways of the Riverine Area Management on the Aquatic Vascular Plants

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W pracy dokonano ocenę wpływu sposobu zagospodarowania strefy przybrzeżnej małych i średnich cieków nizinnych na skład zbiorowisk naczyniowych roślin wodnych. Badania terenowe wykonano w latach 2011-2012, na 20 odcinkach badawczych zlokalizowanych w korytach wybranych cieków Dolnego Śląska. Obejmowały one ocenę zagospodarowania strefy przybrzeżnej, a także identyfikację gatunków naczyniowych roślin wodnych oraz określenie stopnia pokrycia przez nie dna. Na podstawie tych danych obliczono wskaźnik różnorodności gatunkowej Shannona-Wienera, wskaźnik równocenności Pielou oraz wskaźnik niedoboru gatunkowego dla każdego odcinka badawczego. Z przeprowadzonych badań i analiz wynika, że sposób zagospodarowania strefy przybrzeżnej ma wpływ na skład jakościowy i ilościowy zbiorowisk naczyniowej roślinności wodnej. Najwyższe wartości rozpatrywanych wskaźników charakteryzowały odcinki koryt, w których strefie przybrzeżnej występowały nieużytki, takie jak tereny podmokłe, zakrzaczenia i wysokie ziołorośla. Natomiast najniższe wartości wszystkich porównywanych wskaźników wystąpiły na odcinkach leśnych. (abstrakt oryginalny)

EN

The following study concerns an assessment of ways of the littoral zone management in both small and middle lowland watercourses on the composition of hydromacrophytes in water communities. The research was performed between 2007 and 2012 in 20 study sections located in Lower Silesian watercourses. The research included an assessment of the development of the littoral zone and identification of water hydromacrophytes and determination of the level of their bottom coverage. Each study section had a Shannon-Wiener biodiversity, Pielou evenness and species shortage indexes calculated. Results of the following study indicate that ways of using the littoral zone have a significant influence on analyzed vegetal indexes. The highest values were observed in study sections where littoral zones were such as:. uncultivated lands such as wetlands, bushes and tall herbs. While the lowest observed values in all compared indexes were noted in forest sections. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Zagospodarowanie przestrzenne; Leśnictwo; Ochrona roślin

EN

Spatial development; Forestry; Plant protection

• Czasopismo: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
• Rocznik: 2014
• Numer: nr II/3
• Strony: 719--730

Twórcy

autor

Justyna Hachoł

• Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

autor

Elżbieta Bondar-Nowakowska

• Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

Bibliografia

• Biggs B. J. F. (1996). Hydraulic habitat of plants in streams. Regulated Rivers: Research and Management, 12, 131-144.
• Bondar-Nowakowska E., Hachoł J. (2010). Wpływ czynników technicznych na stan ekologiczny małych i średnich cieków nizinnych. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, 13, 157-166.
• Caffrey J. M., Monahan C., Tierney D. (2006). Factors influencing the distribution of aquatic plant communities in Irish canals. Hydrobiologia, 570, 133-139.
• Collier K. J. (2002). Effects of flow regulation and sediment flushing on instream habitat and benthic invertebrates in a New Zeland River influenced by a volcanic eruption. River Research and Application, 18, 213-226.
• Dobrzański G., Dobrzańska B., Kiełczewski D. (2008). Ochrona środowiska przyrodniczego. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Hachoł J., Bondar-Nowakowska E., Reinhard A. (2008). Oddziaływanie wybranych elementów fizycznych koryta cieku na zbiorowiska naczyniowych roślin wodnych. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, 7, 255-266.
• Haury J., Peltre M.-C., Trémolières M., Barbe J., Thiébaut G., Bernez I., Daniel H., Chatenet P., Haan-Archipof G., Muller S., Dutartre A., Laplace-Treyture C., Cazaubon A., Lambert-Servien E. (2006). A new method to assess water trophy and organic pollution - the Macrophyte Biological Index for Rivers (IBMR): its application to different types of river and pollution. Hydrobiologia, 570, 153-158.
• Kajak Z. (2001). Hydrobiologia - limnologia: ekosystemy wód śródlądowych. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Kłosowski S. (1992). Ekologia i wartość wskaźnikowa zbiorowisk roślinności szuwarowej naturalnych zbiorników wód stojących. Fragmenta Floristica et Geobotanica - Series Polonica, 37, 2, 563-595.
• Kłosowski S., Kłosowski G. (2007). Rośliny wodne i bagienne. Multico Oficyna Wydawnicza, Warszawa.
• Lacoul P., Freedman B. (2006). Environmental influences on aquatic plants in freshwater ecosystems. Environmental Reviews, 14, 89-136.
• Pielou E. C. (1974). Population and community ecology: principles and methods. Gordon and Breach, Nowy Jork.
• Sand-Jensen K. (1998). Influence of submerged macrophytes on sediment composition and near-bed flow in lowland streams. Freshwater Biology, 39/4, 663-679.
• Schaumburg J., Schranz C., Stelzer D., Hofmann G., Gutowski A., Foerster J. (2006). Handlungsanweisung für die ökologische Bewertung von Fließgewässern zur Umsetzung der U-Wasserrahmenrichtlinie: Makrophyten und Phytobenthos. Bayerisches Landesamt für Umwelt, München.
• Solon J. (2002). Ocena różnorodności krajobrazu na podstawie analizy struktury przestrzennej roślinności. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Szoszkiewicz K., Karolewicz K., Ławniczak A., Dawson F. H. (2002). An Assessment of the MTR Aquatic Plant Bioindication System for Determining the Trophic Status of Polish Rivers. Polish Journal of Environmental Studies, 11/4, 421-427.
• Szoszkiewicz K., Zgoła T., Jusik S., Hryc-Jusik B., Dawson F. H., Raven P. (2008). Hydromorfologiczna ocena wód płynących. Podręcznik do badań terenowych według metody River Habitat Survey w warunkach Polski. Wydanie 3. Wydawnictwo Naukowe Bogucki, Poznań-Warrington.
• Szoszkiewicz K., Jusik Sz., Zbierska J., Zgoła T. (2010). Makrofitowa Metoda Oceny Rzek. Podręcznik metodyczny do oceny i klasyfikacji stanu ekologicznego wód płynących w oparciu o rośliny wodne. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
• Vereecken H., Baetens J., Viaene P., Mostaert F., Meire P. (2006). Ecological management of aquatic plants: effects in lowland streams. Hydrobiologia, 570, 205-210.
• Żelazo J., Popek Z. (2002). Podstawy renaturyzacji rzek. Wydawnictwo SGGW, Warszawa.

Identyfikatory

DOI

10.14597/infraeco.2014.2.3.053