Egzystencjalna postawa wobec śmierci i przemijania w myśli Karla Jaspersa

• Autorzy: Czesława Piecuch

Warianty tytułu

Existential Attitude Towards Death and Passing in Karl Jasper's Thought

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule omówiono problem śmierci w różnych filozofiach, szczególną uwagę poświęcając podejściu do tego problemu Karla Jaspersa. Jego koncepcja śmierci i przemijania wyróżnia się radykalizmem na tle tradycyjnych koncepcji, w których śmierć jest postrzegana albo jako jedynie "środek" do nieśmiertelności, albo jako coś o mniejszym znaczeniu. Według Jaspersa śmierć odsłania perspektywę życia egzystencjalnego charakteryzującą się postawą odwagi. Akceptując taką postawę, człowiek nie próbuje przezwyciężyć śmierci poprzez jej tłumienie lub za pomocą idei nieśmiertelności. W artykule omówiono problem śmierci w różnych filozofiach, szczególną uwagę poświęcając podejściu Karla Jaspera.

EN

For its radicalism Jaspers' conception of death and passing stands out against the background of the traditional conceptions in which death is either viewed, as merely a "means" to immortality or as something of minor importance. According to Jaspers death discloses a perspective of existential life characterized by the attitude of courage. Accepting this attitude man does not attempt to overcome death by suppressing it or by means of the immortality idea. He "takes the risk of life" being aware of its transitory character and pervaded by the fear of death. This gives him new stength which "expresses" his essential potentialities - potentialities to be himself. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Filozofia; Historia filozofii; Egzystencjalizm

EN

Philosophy; History of philosophy; Existentialism

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Krakowie
• Rocznik: 1986
• Numer: nr 218 Prace z zakresu filozofii
• Strony: 115--127

Twórcy

autor

Czesława Piecuch

• Akademia Ekonomiczna w Krakowie

Bibliografia

• Angelus Silesius, Der Cherubinische Wandersmann, Samtliche poetische Werke, Berlin 1923, s. 221, 2013, 244, 26.
• Feuerbach L., Reimverse auf den Tod, Sämtliche Werke, Leipzig 1847, s. 106.
• Fichte, Die Bestimmung des Menschem, Sämtliche Werke, Berlin 1845, s. 317.
• Giordano Bruno, De I'infinito, w: Giordano Brunos Werken, Leipzig 1891, s. 53 i n.
• Jaspers K., Philosophie, Berlin 1932, t. 2, s. 221.
• Jaspers K., Psychologie der Weltanschauungen, Heidelberg 1960, wyd. 5, s. 265.
• Marek Aureliusz, Rozmyślania, Warszawa 1958, s. 16.
• Platon, Fajdros, Warszawa 1958, s. 69-70.
• Schopenhaurer A., Die Welt als Wille und Vorstellung, t. 2, Sämtliche Werke, s. 589, 598.