From Maternal Preference to Shared Parenting: Child's Well-Being. Lessons from the USA

• Autorzy: Katarzyna Kamińska

Warianty tytułu

Od faworyzowania roli matki do wspólnego rodzicielstwa: dobro dziecka. Doświadczenia amerykańskie

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The article concerns parenting after divorce or separation within the context of social changes. Special attention is paid to the principle of the welfare of the child, which is the most important criterion for deciding child custody. The child's welfare is an open concept that grants a wide discretion to courts in choosing the best custodial arrangement for a child in a particular case. In this context, reference was made to the American experience on parenting after family break-up, separation or divorce. In the USA different theories were developed to explain which parenting model best fulfils the principle of the child's welfare. This article discusses the tender years doctrine, primary care-taker preference, psychological parent doctrine and approximation rule. After a divorce, a mother was usually granted custody and a father paid child-support. He was placed in the background and excluded from the daily activities of his child. Currently, the theory of mother-nurturer and father-breadwinner is coming to an end; the father is no longer the only breadwinner responsible for providing the family an adequate standard for living, and the mother is no longer primarily responsible for the duties of childrearing and household chores. The changes taking place are reflected in struggling for equal treatment in the award of custody and abandoning the stereotypical approaches based on awarding custody automatically to mothers. A significant rise in the number of parents entering into joint custody arrangements is observed. (original abstract)

Przedmiotem niniejszego artykułu jest władza rodzicielska nad dzieckiem po rozwodzie lub w sytuacji rodziców żyjących w rozłączeniu w kontekście zachodzących przemian społecznych. Szczególna uwaga została poświęcona zasadzie dobra dziecka, która jest najważniejszym kryterium przy decydowaniu o wykonywaniu władzy rodzicielskiej. Dobro dziecka jest klauzulą generalną, a sądom orzekającym o władzy rodzicielskiej przysługuje szeroka swoboda przy wyborze najlepszego sposobu wykonywania tej władzy w świetle okoliczności sprawy. W tym kontekście za celowe uznano sięgnięcie do doświadczeń amerykańskich związanych z rozstrzyganiem o władzy rodzicielskiej po rozwodzie lub rozstaniu rodziców. W Stanach Zjednoczonych powstawałyróżne teorie, które miały tłumaczyć, jaki model władzy rodzicielskiej najlepiej realizuje postulat dobra dziecka. W artykule omówiono teorię wrażliwych lat, teorię podstawowego opiekuna, teorię psychologicznego rodzica oraz tzw. approximation rule. Po rozwodzie zwykle to matce była powierzana władza rodzicielska, a rola ojca sprowadzała się do obowiązku alimentacji. Ojciec był traktowany jako rodzic drugoplanowy i wyłączany był ze sprawowania bieżącej pieczy nad dzieckiem. Obecnie odchodzi się od tradycyjnego modelu matki - opiekuna i ojca - żywiciela rodziny. Zachodzące zmiany mają również swoje odzwierciedlenie w walce o równouprawnienie przy decydowaniu o władzy rodzicielskiej oraz zwalczaniu stereotypów sprowadzających się do automatycznego przyznawania tej władzy matkom. Obecnie obserwuje się wzrost orzeczeń sądów rodzinnych przyznających pełnię władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Parenthood; Childcare; Divorces; Well-being

PL

Rodzicielstwo; Opieka nad dzieckiem; Rozwody; Dobrostan

• Czasopismo: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
• Rocznik: 2023
• Numer: nr 105 Varia
• Strony: 195--208

Twórcy

autor

Katarzyna Kamińska

• University of Silesia in Katowice

Bibliografia

• 1. Atwell, Anthony E. Ursula S. Moore. Evan Nielsen. Ziva Levite. 1984. "Effects of Joint Custody on Children." The Journal of the American Academy of Psychiatry and the Law 12(2): 149-157.
• 2. Bratt, Carolyn. S. 1978-1979. "Joint Custody." Kentucky Law Journal 67(2): 271-308.
• 3. Bratton, Robert M. 1981. "Joint Custody in Kentucky." Northern Kentucky Law Review 8(3): 553-576.
• 4. DiFonzo, Herbie J. 2015. "Dilemmas of Shared Parenting in the 21st Century: How Law and Culture Shape Child Custody." Hofstra Law Review 43(4): 1003-1024.
• 5. Forman, Deborah L. 2019. "Legal Relationships Between Adults and Children in the United States of America." In Adults and Children in Postmodern Societies. A Comparative Law and Multidisciplinary Handbook. Edited by Jehanne Sosson, Geoffrey Willems, Gwendoline Motte. 583-622. Cambridge: Intersentia. https://doi.org/10.1017/9781780688480.021
• 6. Goldstein, Joseph. Anna Freud. Albert J. Solnit. 1979. Beyond the Best Interests of the Child (New Edition with Epilogue). New York: Free Press.
• 7. Hawkins, Lois E. 1982. "Joint Custody in Louisiana." Louisiana Law Review 43(1): 85-118.
• 8. Kurki-Suonio, Kirsti. 2000. "Joint Custody as an Interpretation of the Best Interests of the Child in Critical and Comparative Perspective." International Journal of Law, Policy and the Family 14(3): 183-205. https://doi.org/10.1093/lawfam/14.3.183
• 9. Lapsatis, Nicole. 2012. "In the Best Interests of No One: How New York's Best Interests of the Child Violates Parents' Fundamental Right to the Care, Custody, and Control of Their Children." St. John's Law Review 86(2 & 3): 673-714.
• 10. Mason, Mary A. Ann Quirk. 1997. "Are Mothers Losing Custody - Read My Lips: Trends in Judicial Decision-making in Custody Disputes - 1920, 1960, 1990, and 1995." Family Law Quarterly 31(2): 215-236.
• 11. McCall, Shawn. 2019. "Bringing Specificity to Child Custody Provisions in California." Golden Gate University Law Review 49(2): 141-168.
• 12. Miller, David J. 1979. "Joint Custody." Family Law Quarterly 13(3): 345-412.
• 13. Mnookin. Robert. 2014. "Child Custody Revisited." Law and Contemporary Problems 77(1): 249-274.
• 14. Nielsen, Linda. 2015. "Shared Physical Custody: Does It Benefit Most Children?" Journal of the American Academy of Matrimonial Lawyers 28(1): 79-138.
• 15. Opie, Anne. 1993. "Ideologies of Joint Custody." Family and Conciliation Courts Review 31(3): 313-326. https://doi.org/10.1111/j.174-1617.1993.tb00307.x
• 16. Sanders, Molly. 2010. "Should Child Custody Awards Be Based on Past Caretaking: The Effect of the Approximation Standard Ten Years after Its Adoption." Children's Legal Rights Journal 30(3): 17-35.
• 17. Schrama, Wendy M. 2009. "Family Function over Family Form in the Law on Parentage. The Legal Position of Children Born in Informal Relationships." In Debates in Family Law around the Globe at the Dawn of the 21st Century. Edited by Katharina Boele-Woelki. 123-144. Antwerp: Intersentia.
• 18. Scott, Elizabeth S. 1992. "Pluralism, Paternal Preference, and Child Custody." Columbia Law School 80: 615-672. https://doi.org/10.2307/3480710
• 19. Steinbach, Anja. Lara Augustijn. Gerrit Corkadi. 2020. "Joint Physical Custody and Adolescent's Life Satisfaction in 37 North American and European Countries." Family Process: 1-14. https://doi.org/10.1111/famp.12536
• 20. Sünderhauf, Hildegund. 2013. "Vorurteile gegen das Wechselmodell: Was stimmt, was nicht? - Argumente in der Rechtsprechung und Erkenntnisse aus der psychologischen Forschung." FamRB-Beratungspraxis. Aktuelle Praxisfragen 9: 290-335.
• 21. Trout, Linda. 1984. "Missouri Joint Custody Law." UMKC Law Review 52(4): 625-640.

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.18778/0208-6069.105.12