Stały panel obywatelski w samorządzie lokalnym - propozycja regulacji

• Autorzy: Adela Gąsiorowska

Warianty tytułu

Permanent Civic Panel in Local Self-government - a Proposal for Regulation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W ostatnim czasie w polskim samorządzie lokalnym popularność zyskuje panel obywatelski - instytucja złożona z losowo wyłonionych obywateli i obywatelek stanowiących reprezentację swojej społeczności, rozstrzygających w drodze deliberacji problem dotyczący danej polityki publicznej. Dotychczasowe polskie panele obywatelskie organizowane były w sposób incydentalny, a ich działanie nie było uregulowane w prawie powszechnie obowiązującym. W artykule sformułowano więc koncepcję stałego panelu obywatelskiego, który mógłby działać w polskim samorządzie lokalnym. Koncepcja sformułowana została na podstawie analizy: modeli stałych paneli działających w Belgii i Francji, dotychczasowej praktyki realizacji polskich paneli obywatelskich oraz regulacji prawnych podobnych do panelu narzędzi partycypacyjnych działających w polskich samorządach. Badanie zrealizowano z wykorzystaniem metod przeglądu literatury, analizy danych wtórnych oraz analizy dogmatycznoprawnej i porównawczoprawnej. (abstrakt oryginalny)

EN

The civic panel - an institution consisting of randomly selected citizens representing their community - has recently been gaining popularity in Polish local self-government, resolving a problem regarding a given public policy by deliberation. Polish civic panels have so far been organized incidentally and their operation has not been regulated by the generally applicable law. Therefore, the article formulates a concept of a permanent civic panel which could operate in Polish local self-government. The concept was formulated on the basis of an analysis of the models of standing panels operating in Belgium and France, the practice to date of the implementation of Polish civic panels and the legal regulations similar to the panel of participatory tools operating in Polish self-governments. The study was conducted using the methods of a review of literature, an analysis of secondary data and a dogmatic law and comparative law analysis. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Społeczeństwo obywatelskie; Zaangażowanie obywateli; Samorząd terytorialny

EN

Civic society; Citizen involvement; Local government

• Czasopismo: Samorząd Terytorialny
• Rocznik: 2023
• Numer: nr 11
• Strony: 9--25

Twórcy

autor

Adela Gąsiorowska

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• Bouricious T., Democracy Through Multi-Body Sortition: Athenian Lessons for the Modern Day, "Journal of Public Deliberation" 2013/1.
• Buchstein H., Hein M., Randomizing Europe: the lottery as a decision-making procedure for policy creation in the EU, "Critical Policy Studies" 2009/1.
• Burnheim J., Is Democracy Possible: The Alternative to Electoral Politics, Berkley-Los Angeles 1985.
• Callenbach E., Phillips M., A Citizen Legislature, Berkeley 1985.
• Carson L., Martin B., Random Selection in Politics, Westport 1999.
• Caserta M., Pluchino A., Rapisarda A., Spagano S., Why lot? How sortition could help representative democracy, "Physica A" 2021/565.
• Cohen J., Contemporary Debates in Political Philosophy, Malden (MA) 2009.
• Delannoi G. [et al.], The Lottery as a Democratic Institution, Dublin 2013.
• Dienel P.C., Renn O., Planning Cells: A Gate to 'Fractal' Mediation [w:] O. Renn, T. Webler, P. Wiedemann, Fairness and Competence in Citizen Participation, Springer 1995.
• Escobar O., Elstub S., Forms of Mini-publics. Research and Development Note. newDemocracy 2017.
• Działocha K., Komentarz do art. 4 [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. 1, red. L. Garlicki, M. Zubik, Warszawa 2016.
• Gastil J., Richards R.C., Making Direct Democracy Deliberative through Random Assemblies, "Politics and Society" 2013/2.
• Gastil J., Wright E.O., Legislature by lot. The transformative designs for deliberative governance, London-New York 2019.
• Goodwin B., Justice by Lottery, New York 1992.
• Guerrero A.A., Against Elections: The Lottocratic Alternative, "Philosophy and Public Affairs" 2014/2.
• Jacquet V., Niessen C., Reuchamps M., Sortition, its advocates and its critics: An empirical analysis of citizens' and MPs' support for random selection as a democratic reform proposal, "International Political Science Review" 2020.
• Macq H., Jacquet V., Institutionalising participatory and deliberative procedures: The origins of the first permanent citizens' assembly, "European Journal of Political Research" 2021.
• Niessen C., Reuchamps M., Designing a Permanent Deliberative Citizens' Assembly: The Ostbelgien Modell in Belgium, Working Paper Series of the Centre for Deliberative Democracy and Global Governance 2019.
• O'Leary K., Saving Democracy: A Plan for Real Representation in America, Stanford 2006.
• OECD, Innovative Citizen Participation and New Democratic Institutions: Catching the Deliberative Wave, Paris 2020.
• Skrzydło W., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2013.
• Smith G., Democratic Innovations: Designing Institutions for Citizen Participation, Cambridge 2009.
• Stewart J. [et al.], Citizens' Juries, Londyn 1994.
• Stuers A., Permanent citizens' dialogue in East Belgium [w:] From local to European: Putting citizens at the centre of the EU agenda, Europejski Komitet Regionów 2019.
• Tuleja P., Komentarz do art. 4 [w:] P. Czarny, M. Florczak-Wątor, B. Naleziński, P. Radziewicz, P. Tuleja, Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, LEX 2021.
• Uziębło P., Demokracja partycypacyjna, Gdańsk 2009.
• Wright E.O., Envisioning Real Utopias, New York 2010.
• Zakaras A., Lot and Democratic Representation: A Modest Proposal, "Constellations" 201017.