Aktywność społeczna jako element kształtowania tożsamości terytorialnej na przykładzie obszarów wiejskich województwa wielkopolskiego

• Autorzy: Iwona Józefowicz , Hanna Michniewicz-Ankiersztajn

Warianty tytułu

Social Activity as an Element of Formation of Territorial Identity - Rural Areas of Wielkopolskie Voivodeship Case Study

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Tożsamość terytorialna to zjawisko, które może być rozpatrywane na wielu płaszczyznach. Przyjmuje się, że w ujęciu geograficznym traktowane jest jako występowanie kontaktów interpersonalnych czy społecznych, które przyporządkowane są do konkretnych przestrzeni. Miarą tożsamości jest zatem stopień uczestnictwa społeczności lokalnej w życiu społecznym i kulturalnym obszaru. Celem niniejszego opracowania jest scharakteryzowanie aktywności społecznej mieszkańców obszarów wiejskich województwa wielkopolskiego w zakresie kultury jako czynnika budowania tożsamości terytorialnej. Z dostępnych w BDL danych wybrano zestaw cech formalnych definiujących sieci społeczne na obszarach wiejskich, które poddano analizie przestrzennej. Ponadto wykorzystano metodę wskaźnikową opartą na modelu Perkala. W świetle uzyskanych wyników najwyższym poziomem tożsamości terytorialnej odznaczają się mieszkańcy gmin leżących w strefach peryferyjnych województwa wielkopolskiego oraz gminy wiejskie z dominującym rolnictwem ekstensywnym położone na wschodzie województwa.(abstrakt oryginalny)

EN

Territorial identity is a phenomenon that can be considered on many levels. It is assumed that, geographically, it is treated as the occurrence of interpersonal or social contacts that are assigned to specific spaces. Identity is therefore measured by the degree of participation of the local community in the social and cultural life of the area. The aim of this study is to characterise the social activity of the inhabitants of rural areas of Wielkopolskie Voivodeship in the field of culture as a factor in building territorial identity. A set of formal characteristics defining social networks in rural areas was selected from the data available in the LDB and analysed spatially. In addition, an indicator method based on Perkal's model was used. As a result of the study, no direct relationship was found between the functional type of the rural municipality and participation in culture, although the values of the synthetic indicator make it possible to note that in areas with typically agricultural functions the cultural activity of the inhabitants is relatively high. Higher values of the cultural participation indicator are also recorded in proximity to cities, in municipalities with a residential function. In spatial terms, it can be concluded that the highest level of territorial identity is characteristic for inhabitants of municipalities located in peripheral zones of Wielkopolskie Voivodeship and rural municipalities with dominant extensive agriculture located in the east of the voivodeship.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Obszary wiejskie; Tożsamość lokalna; Kultura

EN

Rural areas; Local identity; Culture

• Czasopismo: Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna / Instytut Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Rocznik: 2023
• Numer: nr 66
• Strony: 87--97

Twórcy

autor

Iwona Józefowicz

• Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

autor

Hanna Michniewicz-Ankiersztajn

• Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

Bibliografia

• Albrow M. 1997. Travelling Beyond local cultures: socioscapes in a global city. [W:] J. Eade (red.), Living in the Global City: Globalization as Local Process. Routledge, London, s. 37-55.
• Belanche D., Luis V., Casaló L.V., Angeles Rubio M. 2021. Local place identity: A comparison between residents of rural and urban communities. Journal of Rural Studies, 82: 242-252.
• Caldo C. 1996. Geografia Umana. Palumbo, Firenze.
• Carpiano R.M., Hystad P.W. 2011. "Sense of community belonging" in health surveys: What social capital is it measuring? Health & Place, 17(2): 606-617.
• Clark A. 2007. Understanding Community: A review of networks, ties and contacts. NCRM Working Paper. Series 9/07. ESRC, Manchester-Leeds.
• Czyż T. 2016. Metoda wskaźnikowa w geografii społeczno-ekonomicznej. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 34: 9-19.
• Fulbright-Anderson K., Auspos P. 2006. Community Change: Theories, Practice, and Evidence. Aspen Institute, Washington D.C.
• Gupta A., Ferguson J. 1992. Beyond 'culture': space, identity and the politics of difference. Cult. Anthropol., 7(1): 6-23.
• Hauge A.L. 2007. Identity and Place: A Critical Comparison of Three Identity Theories. Architectural Science Review, 50(1): 44-51.
• https://senior.gov.pl (oficjalna strona Departamentu Polityki Senioralnej).
• https://www.coig.com.pl (oficjalna strona Centralnego Ośrodka Informacji Gospodarczej).
• Janicki T. 2023. Struktura społeczna i narodowa Wielkopolski u progu Wielkiej Wojny. https://pw.ipn.gov.pl/pwi/historia/kulisy-powstania-wielko/8554,Struktura-spoleczna-i-narodowa-Wielkopolski-u-progu-Wielkiej-Wojny.html?poz=4
• Józefowicz I., Michniewicz-Ankiersztajn H. 2020. Rozwój społeczno-gospodarczy a aktywność społeczności lokalnych w województwie wielkopolskim. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 52: 29-42.
• Lu C.F., Lin L.Z., Yeh H.R. 2018. Exploring the linkage effects of place attachment in rural areas using the fuzzy analytic network process. Jour. Trav. Tourism Market., 35(4): 461-478.
• Mihaylo V., Runge J. 2018. Potencjał aplikacyjny badań nad tożsamością terytorialną. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 43: 53-70.
• Milbourne P., Kitchen L. 2014. Rural mobilities: Connecting movement and fixity in rural places. Journal of Rural Studies, 34: 326-336.
• Pollice F. 2003. The role of territorial identity in local development processes. Proceedings of the Conference The Cultural Turn in Geography, 18-20th of September 2003 - Gorizia Campus. Part II: Landscape Construction and Cultural Identity. Editor(s) P. Claval, M.P. Pagnini, M. Scaini. Edizioni Università di Trieste - EUT.
• Raszkowski A. 2014. Tożsamość terytorialna w odniesieniu do rozwoju lokalnego. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 332: 34-43.
• Rykiel Z. 2017a. Identyfikacja i tożsamość kulturowa w różnych skalach przestrzennych. Opuscula Sociologica, 3(21): 45-55.
• Rykiel Z. 2017b. Tożsamość terytorialna, nacjonalizm i kreacja tożsamości lokalnej. [W:] M. Dziekanowska, M. Wójcicka (red.), Tradycja dla współczesności. Ciągłość i zmiana. Współczesne konteksty tożsamości społeczno-kulturowych, t. 10. Wydawnictwo UMCS, Lublin, s. 9-20.
• Szczepańska B., Szczepański J. 2019. Współczesne role kół gospodyń wiejskich w społecznościach lokalnych (na przykładzie województwa dolnośląskiego). Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, 68: 67-79.
• Theiss M. 2013. Perspektywa sieci społecznych w badaniach lokalnej polityki społecznej. Social Policy Issues, 22: 99-114.
• Turowski J. 2010. Socjologia. Wielkie struktury społeczne. Monografia nr 144. TN KUL, Lublin.
• Tyszka A. 1971. Uczestnictwo w kulturze. O różnorodności stylów życia. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym; Dz.U. 1990, poz. 95.
• Ustawa z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej; Dz.U. 1991, poz. 493.
• Ustawa z dnia 9 listopada 2018 r. o kołach gospodyń wiejskich; Dz.U. 2018, poz. 2212.
• Walczak B., Jewdokimow M., Pazderski F. 2016. Praktyki uczestnictwa w kulturze wśród ludności wiejskiej. Studium socjologiczne. Instytut Spraw Publicznych.
• Wolski A. 2011. The identity of the local community - capital or ballast? [W:] M. Dombrowicz, H. Michniewicz-Ankiersztajn (red.), Turystyka w rozwoju regionalnym i lokalnym Krajny i Pałuk. Promotio Geographica Bydgostiensia, t. 7, s. 112-125.

Identyfikatory

DOI

10.14746/rrpr.2023.66.06