Cudzoziemcy w polskich szkołach. Prawnoadministracyjne wyzwania i problemy systemu oświaty w obliczu wojny w Ukrainie

• Autorzy: Zofia Kasprzyk

Warianty tytułu

Foreigners in Polish Schools. Legal and Administrative Challenges and Problems of the Education System in the Face of the War in Ukraine

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Wojna w Ukrainie pociągnęła za sobą rozmaite skutki, a jej reperkusje nie ominęły polskiego systemu oświaty. Po niemal dwóch latach od rozpoczęcia konfliktu należy zwrócić uwagę na wiele wciąż nierozstrzygniętych problemów związanych z funkcjonowaniem uczniów cudzoziemskich - zarówno ukraińskich, jak i pozostałych narodowości - w polskim szkolnictwie. Istotnym zagadnieniem są nieścisłości i luki prawne oraz problemy praktyczne, np. regulacje dotyczące nauczania języka polskiego czy funkcjonowania oddziałów przygotowawczych. Biorąc pod uwagę standardy wyznaczane przez prawo międzynarodowe oraz zgłaszane od lat sugestie ze strony organizacji pozarządowych, pojawia się konieczność wystosowania do ustawodawcy postulatów de lege ferenda.(abstrakt oryginalny)

EN

The war in Ukraine has resulted in a number of consequences, and its repercussions have also affected the Polish education system. After almost two years from the beginning of the conflict, attention should be drawn to a plethora of still unsolved problems related to the functioning of foreign pupils - both Ukrainian and of other nationalities - in the Polish education system. Important issues here are the ambiguities and loopholes in the law, as well as practical problems, such as the regulations on teaching the Polish language or the functioning of preparatory classes. Given the standards set by international law and the suggestions made for years by non-governmental organizations, the need arises to submit de lege ferenda postulates to the legislator.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Cudzoziemcy; Oświata; Edukacja; Nauczanie

EN

Foreigners; Education system; Education; Teaching

• Czasopismo: Przegląd Prawa Publicznego
• Rocznik: 2024
• Numer: nr 2
• Strony: 38--51

Twórcy

autor

Zofia Kasprzyk

• Uniwersytet Warszawski, studentka

Bibliografia

• Amnesty International, Jesteśmy tutaj razem. Uczniowie i uczennice z Ukrainy w polskich szkołach. Wyniki 4-miesięcznego monitoringu Amnesty International, 24.01.2023 r., https://www.amnesty.org.pl/wp-content/uploads/2023/02/Jestesmy-tutaj-razem.-Uczniowie-i-uczennice-z-Ukrainy-w-polskich-szkolach-2.pdf (dostęp: 23.04.2023 r.).
• Badowski M., Pierwsza rocznica wojny na Ukrainie. Tak zmienił się rynek pracy przez ostatni rok. Ilu Ukraińców znalazło zatrudnienie w Polsce?, Strefa Biznesu, 24.02.2023 r., https://strefabiznesu.pl/pierwsza-rocznica-wojny-na-ukrainie-tak-zmienil-sie-rynek-pracy-przez-ostatni-rok-ilu-ukraincow-znalazlo-zatrudnienie-w-polsce/ar/c3-17315519 (dostęp: 20.03.2023 r.).
• Bała P., Konstytucyjne prawo do nauki a polski system oświaty, Warszawa 2009.
• Biuro UNICEF ds. Reagowania na Potrzeby Uchodźców w Polsce, Nadzieja w czasie kryzysu. Rok pomocy UNICEF dla dzieci i rodzin w Polsce, które uciekły przed wojną w Ukrainie, marzec 2023, https://www.unicef.org/eca/media/27106/file/Nadzieja%20w%20czasie%20kryzysu.pdf (dostęp: 2.04.2023 r.).
• Gmiterek-Zabłocka A., Dzieci z Ukrainy poza systemem edukacji. "Nie wiemy, czy mają depresję albo czy w ogóle wstają z łóżka", TOKFM.pl, 17.10.2022 r., https://miasta.tokfm.pl/miasta_tokfm/7,185052,29034156,czesc-dzieci-z-ukrainy-jest-poza-systemem-edukacji-alarmuja.html (dostęp: 23.04.2023 r.).
• Górski M. [w:] Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Komentarz, red. W. Klaus, Warszawa 2022.
• Gucman J., Stop detencji dzieci, czyli pozbawianiu ich wolności!, 9.12.2014 r., https://watchdogportal.pl/watchdog-article/stop-detencji-dzieci-czyli-pozbawianiu-ich-wolnosci/ (dostęp: 25.04.2023 r.).
• Kubicka-Zach K., Samorządy: Sytuacja kryzysowa w oświacie nie dotyczy tylko pieniędzy, Prawo.pl, 6.03.2020 r., https://www.prawo.pl/oswiata/kryzys-oswiaty-to-problemy-finansowe-ale-tez-niedobor,498443.html (dostęp: 23.04.2023 r.).
• Kuraś J., RPD do sądów ws. orzekania o umieszczaniu małoletnich cudzoziemców w strzeżonych ośrodkach, "Rzeczpospolita" z 7.03.2018 r., https://www.rp.pl/cudzoziemcy/art9900341-rpd-do-sadow-ws-orzekania-o-umieszczaniu-maloletnich-cudzoziemcow-w-strzezonych-osrodkach (dostęp: 25.04.2023 r.).
• Lachowicz B., Asystent międzykulturowy - nowe rozwiązanie starych problemów. Przykład z Coniewa [w:] Innowacyjne rozwiązania w pracy z dziećmi cudzoziemskimi w systemie edukacji. Przykłady praktyczne, red. N. Klorek, K. Kubin, Warszawa 2012.
• Liszewska A. [w:] Prawo o cudzoziemcach. Komentarz, red. J. Chlebny, Warszawa 2020.
• Pietrusińska M.J., Nowosielski M., Ukrainian forced migrants and the (in)equalities of the Polish educational system, "CMR Spotlight. Centre of Migration Research Newsletter" 2022/7 (42), https://www.migracje.uw.edu.pl/wp-content/uploads/2022/07/Spotlight-2022-07.pdf (dostęp: 23.04.2023 r.).
• Pilich M. [w:] Prawo oświatowe. Komentarz, red. M. Pilich, Warszawa 2021.
• Ramsay G., A quarter of Ukrainians have fled their homes. Here's where they've gone, CNN, 21.03.2022 r., https://edition.cnn.com/2022/03/21/europe/ukraine-russia-conflict-10-million-refugees-intl/index.html (dostęp: 20.03.2023 r.).
• Rzecznik Praw Obywatelskich, Realizacja prawa małoletnich cudzoziemców do edukacji. Raport RPO, "Zasada równego traktowania. Prawo i praktyka", nr 12, Warszawa 2013.
• Sewastianowicz M., Oświadczenie rodzica zwalnia ukraińskiego ucznia z obowiązku szkolnego, a wymogu rejestracji nie ma, Prawo.pl, 29.03.2023 r., https://www.prawo.pl/oswiata/obowiazek-szkolny-a-zdalna-nauka-w-ukrainie,514199.html (dostęp: 22.04.2023 r.).
• Straż Graniczna, dane opublikowane na portalu Twitter, 25.02.2023 r., https://twitter.com/Straz_Graniczna/status/1629376173787557894?cxt=HHwWjMC9wem_2pwtAAAA (dostęp: 20.03.2023 r.).
• Sukiennik A., Ochrona praw dzieci - uchodźców w Europie w latach 2001-2006, Warszawa 2008.
• UNICEF, 11 months of war in Ukraine have disrupted education for more than five million children. On International Day of Education, UNICEF calls for increased support to ensure learning opportunities for children in Ukraine and in refugee-hosting countries, 24.01.2023 r., https://www.unicef.org/press-releases/11-months-war-ukraine-have-disrupted-education-more-five-million-children (dostęp: 3.04.2023 r.).
• Wypowiedź Ministra Edukacji i Nauki w audycji "Sygnały Dnia" w Polskim Radio Jedynka, 9.08.2022 r., https://jedynka.polskieradio.pl/artykul/3016806 (dostęp: 2.04.2023 r.).