System podatkowy w Polsce, Niemczech i Czechach - analiza porównawcza

• Autorzy: Wioletta Wierzbicka , Jolanta Mergalska

Warianty tytułu

Tax System in Poland, Germany and the Czech Republic - Comparative Analysis

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Cel - Każde państwo cechuje się odrębnym systemem podatkowym, który ściśle zależy od jego ustroju politycznego oraz poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego. Przeprowadzany wśród państw członkowskich Unii Europejskiej proces harmonizacji podatków również nie zapewnia jednolitości obowiązujących systemów podatkowych. Celem badań stała się więc charakterystyka systemu podatkowego w Polsce i w wybranych państwach Unii Europejskiej oraz analiza porównawcza tych systemów. Metoda badań - W badaniu wykorzystano metodę analizy piśmiennictwa oraz metody analizy danych (w tym: metody ilościowe, analizę porównawczą poziomą i pionową). Zmiany w rankingach oceniających stopień skomplikowania systemów podatkowych oraz międzynarodową konkurencyjność podatkową badanych państw przeanalizowano z wykorzystaniem klasycznego współczynnika zmienności. Wnioski - Spośród badanych państw najwyższe miejsce w rankingu oceniającym stopień skomplikowania systemów podatkowych zajmują Niemcy. Najwyższe miejsce w ogólnym rankingu międzynarodowej konkurencyjności podatkowej oceniającym między innymi wysokość stawek podatkowych oraz neutralność podatkową, zajmują z kolei Czechy. Najmniej konkurencyjny w tym zakresie okazał się polski system podatkowy. Oryginalność /wartość /implikacje /rekomendacje - W badaniach porównano systemy podatkowe trzech wybranych państw Unii Europejskiej porównując wysokość stosowanych stawek podatkowych, stopień skomplikowania tych systemów i jego ogólną konkurencyjność. Badania należy kontynuować i przeprowadzić dla większej liczby krajów członkowskich UE. (abstrakt oryginalny)

EN

Purpose - Each country has a separate tax system, which strictly depends on its political system and the level of socio-economic development. The tax harmonization process carried out among the European Union Member States also does not ensure uniformity of the applicable tax systems. The aim of the research was therefore to characterize the tax system in Poland and selected European Union countries and to conduct a comparative analysis of these systems. Research method - The study used the literature analysis method and data analysis methods (including quantitative methods, horizontal and vertical comparative analysis). Changes in the rankings assessing the complexity of tax systems and the international tax competitiveness of the surveyed countries were analysed using the classic coefficient of variation. Results - Among the surveyed countries, Germany ranks highest in the ranking assessing the complexity of tax systems. The highest place in the general ranking of international tax competitiveness, which assesses, among other things, the level of tax rates and tax neutrality, is occupied by the Czech Republic. The Polish tax system turned out to be the least competitive in this respect. Originality /value /implications /recommendations - The research compared the tax systems of three selected European Union countries by comparing the tax rates applied, the complexity of these systems and their overall competitiveness. The research should be continued and carried out for more EU member states. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

System podatkowy; Podatki; Analiza porównawcza

EN

Tax system; Taxes; Comparative analysis

• Czasopismo: Nauki Ekonomiczne
• Rocznik: 2023
• Tom: 38
• Strony: 95--116

Twórcy

autor

Wioletta Wierzbicka

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

autor

Jolanta Mergalska

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Bibliografia

• Adamczyk, J.K. (2022). Polski Ład - wątpliwości konstytucyjne. Radca Prawny, 1(30). doi: 10.4467/23921943rp.22.008.15810
• Bach, S. (2019). 100 Jahre deutsches Steuersystem: Grundlagen, Reformen und Herausforderungen. Deutsches Institut für Wirtschaftsforschung, 86(47). https://www. econstor.eu/bitstream/10419/ 209632/1/1684921775.pdf
• Bajus, R., Hudáková-Stašová, L., Gál, M. (2015). Taxation of Income of Natural Persons in Selected EU Countries. Mediterranean Journal of Social Sciences, 6(3). https://www. richtmann.org/journal/index.php/mjss/article/view/6379/6114
• Beschränkte Einkommensteuerpflicht in Deutschland (2022, październik). Deutscher Bundestag. https://www.bundestag.de/resource/blob/845584/2fdaa7adc3ae6be57ccec- 32c228d00b5/WD-4-049-21-pdf-data.pdf
• Bińczyk, K., Kowalczyk, I., Nędzi, D. (2019). Struktura wpływów podatkowych w krajach grupy Wyszehradzkiej w latach 2015-2017. Studia Ekonomiczne, Prawne i Administracyjne, 1. http://www.uniwersytetradom.pl/files/get_userfile.php?id=12867
• Bornhofen, M., Bornhofen, M. C. (2022). Steuerlehre 1. Rechtslage 2022. Auflage 43. Springer Gabler, Wiesbaden.
• Borszowski, P. (red.). (2020). Prawo podatkowe z kazusami i pytaniami. Wolters Kluwer, Warszawa.
• Brzeziński, B. (2020). Doktryna prawnicza a problem skomplikowania prawa i systemu podatkowego, w: Regulacje prawa finansów publicznych i prawa podatkowego. P. Borszowski, K. Kopyściańska, M. Kopyściański, W. Srokosz, P. Zawada (red.). Wolters Kluwer, Warszawa.
• Brzeziński, B. (2022). Prawo podatkowe - między strategią działania a incydentem politycznym, w: Polski Ład. Wpływ na rozliczenia podatkowe przedsiębiorców. B. Brzeziński, K. Lasiński-Sulecki (red.). Wolters Kluwer, Warszawa.
• Bylicki, L. (2016). Polski system podatkowy - zagadnienia ogólne. Zeszyty Naukowe PWSZ w Płocku. Nauki Ekonomiczne, 1(23). http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/ bwmeta1.element.desklight-637b35c4-8fb7-4263-999d-aeb61ef5331d/c/22_Polski_ system.pdf
• Central government personal income tax rates and thresholds. (2022). OECD. https:// stats.oecd.org/index.aspx?DataSetCode=TABLE_I1
• Ciak, J. M., Gruszczyńska, A. (2019). Goods and services tax in the tax systems of selected countries of the European Union: a case study. Ekonomia i Prawo. Economics and Law, 18(3). doi: 10.12775/EiP.2019.019.
• Corporate Tax Rates Around (2022, grudzień). Tax Foundation. https://taxfoundation.org/publications/ corporate-tax-rates-around-the-world/
• Czajor, P., Jurewicz, A., Wencel, A.K., Michalak, M., Walińsk,a E. (2020). System rachunkowości finansowej. Zasady pomiaru, ewidencji i prezentacji. Wolters Kluwer, Warszawa.
• Daně, poplatky a jiná obdobná peněžitá plnění a hazardní hry (2022, październik). Ministerstvo Financí. file:///C:/Users/Wiola/Downloads/Skripta_2-Dane_poplatky_JOPP_ a_hazardni_hry_-_20220310-3.pdf
• Dudar G. (2017). System dochodów publicznych w Polsce, w: System finansów publicznych Polski i Litwy. S. Presnarowicz, B. Sudavičius (red.). Temida 2, Białystok.
• Eckwerte im Einkommensteuertarif 1998 bis 2023 (2023, kwiecień). Sozialpolitik-aktuell. de. https://www.sozialpolitik-aktuell.de/files/sozialpolitik-aktuell/_Politikfelder/ Finanzierung/Datensa mmlung/PDF-Dateien/abbIII19.pdf
• Gaudemet, P. M., Molinier, J. (2000). Finanse publiczne. PWE, Warszawa.
• International Tax Competitiveness Index (2014-2021). Tax Foundation. https://files. taxfoundation.org.
• Janicka, D. (2019). O znaczeniu Ordynacji podatkowej z 1934 r. Uwagi w stulecie rozpoczęcia unifikacji prawa podatkowego w Polsce, w: Współczesne problemy prawa podatkowego. Teoria i praktyka. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Bogumiłowi Brzezińskiemu. Tom I i II. J. Głuchowski, M. Kalinowski, K. Lasiński-Sulecki, W. Morawki, W. Nita, A. Olesińska (red.). Wolters Kluwer, Warszawa.
• Misiewicz, E. I. (2020). Konkurencyjność polskiego systemu podatkowego na tle wybranych krajów Unii Europejskiej, w: Problemy finansów w obliczu przemian rozwojowych i niepewności. M. Sosnowski (red.). Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław.
• Nakonieczny, J., Nesterowicz, R. (2021). Ocena systemu podatkowego w opinii przedsiębiorców z województwa podkarpackiego. Przedsiębiorczość na wybranych przykładach działalności gospodarczej, 17(2). doi: 10.24917/20833296.172.1
• Olszowy, J., Kozio,ł K. Łata, J. (2022). Ewidencja przychodów na potrzeby ryczałtu ewidencjonowanego, w: Współczesne wyzwania w naukach ekonomicznych, finansach i zarządzaniu. J. Olszowy, J. Sepioło (red.) ArchaeGraph.
• Pach, J. (2017). Dylematy systemu podatkowego w Polsce. Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, 30(3). doi: 10.24917/20801653.313.15
• Paying Taxes. Raporty z lat 2008-2018 (2014-2018). World Bank Group, PwC. https://www.pwc.com/gx/en/paying-taxes-2016/paying-taxes-2008.pdf, https://www. pwc.com/gx/ en/paying-taxes-2016/paying-taxes-2009.pdf, https://www.pwc.com/gx/ en/paying-taxes/assets/pay ing-taxes-2010.pdf, https://www.pwc.com/gx/en/services/ tax/publications.html.
• Peteranderl, F. X., Fues,t C., Pscgierer, F. J., Schanz, D. (2018). Sprudelnde Einnahmen, große Herausforderungen - Erwartungen an eine zukunftsfähige Steuer- und Nauki Ekonomiczne tom XXXVIII 115 Finanzpolitik. Ifo Schnelldienst, 70(6). https://www.ifo.de/DocDL/sd-2018-06-fuest- -etal-symp-steuer-2018-03-22.pdf
• Podatek dochodowy od osób fizycznych. (2022). GOFIN. http://www.wskazniki.gofin. pl/ 9,95,4016,2,skala-podatkowa.html
• Podręcznik reforma Polski Ład. (2022). Ministerstwo Finansów. https://www.gov.pl/ attachment/ d473c9d9-b9bd-4766-a398-f12c334519f5
• Raczkowski, K. (2016). Determinanty efektywności fiskalnej systemu podatkowego. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio H Oeconomia, 50(1). doi: 10.17951/h.2016.50.1.71
• Raczkowski, K., Schneider, F., Węgrzyn, J. (2020). Ekonomia systemu podatkowego. PWN, Warszawa.
• Ręklewski, M. (2020). Statystyka opisowa. Teoria i przykłady. Państwowa Uczelnia we Włocławku, Włocławek.
• Rutkowska-Brdulak, A. (2018). Stałe miejsce prowadzenia działalności w VAT a podmiotowość prawnopodatkowa. Dylematy, konsekwencje, ryzyka. Wolters Kluwer, Warszawa.
• Rynki zagraniczne. Republika Czeska (2021, lipiec). Polska Agencja Inwestycji i Handlu. https://publikacje.paih.gov.pl/rynki_zagraniczne/CZECHY_podatki/
• Savitska, A., Pravdiuk, M., Dolzhenko, I., Banera, N., Samchyk, M. (2022). Tax Systems of Ukraine and EU Countries during the Covid-19 Pandemic: Current Status and Prospects. Independent Journal of Management & Production, 13(3). doi: 10.14807/ijmp. v13i3.1906
• Široký, J. (2018). Daně v Evropské unii: daňové systémy všech 28 členských států EU, legislativní základy daňové harmonizace včetně judikátů SDEU, společný konsolidovaný základ daně (CCCTB), akční plán BEPS, zdanění finančního sektoru. 7. aktualizované a přepracované vydání. Leges, Praga.
• Stiglitz, J. E. (2013). Ekonomia sektora publicznego. PWN, Warszawa.
• Stolarski, K. (2019). Etyka i sprawiedliwość w prawie podatkowym w dobie ograniczenia luki podatkowej oraz BigTech, w: Prawo podatkowe w systemie prawa. Międzygałęziowe związki norm i instytucji prawnych A. Kaźmierczyk, A. Franczak (red.). Wolters Kluwer, Warszawa.
• Stonawski, M. (2005). Charakterystki opisowe rozkładu liczebności, w: Podstawy statystyki. J. Kurkiewicz, M. Stonawski. Krakowska Szkoła Wyższa im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Kraków.
• Szczodrowski, G. (2007). Polski system podatkowy. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Szczodrowski, G., Kempa, J. (2021). Transformacja polskiego systemu podatkowego w latach 1989-2021. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
• Trading Economics. (2022a). Stawka podatku dochodowego od osób fizycznych w Czechach. https://tradingeconomics.com/czech-republic/personal-income-tax-rate
• Trading Economics. (2022b). Stawka podatku dochodowego od osób fizycznych w Niemczech. https://tradingeconomics.com/germany/personal-income-tax-rate
• Trading Economics. (2022c). Stawka podatku dochodowego od osób fizycznych w Polsce. https://tradingeconomics.com/poland/personal-income-tax-rate
• Vančurová, A., Láchová, L., Zídková. (2020). Daňový systém ČR 2020. Wolters Kluwer, Praga.
• VAT/GST rates in OECD countries. (2022). OECD. https://www.oecd.org/tax/consumption/ vat-gst-rates-historical-tax-database.xlsx
• Veličković, D., Veličković, J. (2019). Comparative analysis of tax systems in Germany and Serbia. Vojno delo, 71(5). doi: 10.5937/vojdelo1905093V
• Walenia, A. (2018). System podatkowy a szara strefa w gospodarce Polski i UE. Gospodarka i Finanse. Bezpieczeństwo gospodarcze i finansowe Polski w świetle globalizacji XXI wieku, 9. https://stsw.edu.pl/wp-content/uploads/2020/05/zeszyt_pracowniczy_9. pdf
• Wolański, R. (2009). System podatkowy w Polsce. Wydanie 3. Oficyna Wolters Kluwer Business, Warszawa.
• Wolański, R. (2020). System podatkowy. Zarys wykładu. Wolters Kluwer, Warszawa.
• Zpráva o daních v České republic (2019, grudzień). Nejvyšší Kontrolní Úřad. https://www.nku.cz/assets/publikace-a-dokumenty/ostatni-publikace/zprava-danich_ 1.pdf

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.19251/ne/2023.38(6)