Bezpieczny kredyt 2% oraz konto mieszkaniowe jako nowe instrumenty polityki mieszkaniowej w Polsce

• Autorzy: Anna Szelągowska

Warianty tytułu

2% Safe Mortgage and Home Savings Account as New Housing Policy Instruments in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest przedstawienie istoty zarówno bezpiecznego kredytu 2%, jak i konta mieszkaniowego oraz poszukiwanie odpowiedzi na pytanie badawcze, czy te dwa instrumenty wpłynęły na rynek nieruchomości mieszkaniowych oraz na sektor bankowy w Polsce w pierwszych pięciu miesiącach od ich uruchomienia, a jeśli tak, to w jaki sposób. Zakres tematyczny opracowania obejmuje analizę wspomnianych instrumentów polityki mieszkaniowej państwa ze szczególnym uwzględnieniem ich roli w zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych wybranych gospodarstw domowych. Zakres czasowy analizy kończy się na 15 grudnia 2023 r., a zatem skupiono się na pierwszych pięciu miesiącach funkcjonowania na polskim rynku programu Pierwsze Mieszkanie. W celu określenia wpływu bezpiecznego kredytu 2% na rynek mieszkaniowy i rynek kredytów hipotecznych analizą objęto okres od grudnia 2022 r., kiedy ogłoszono zamiar wprowadzenia tego programu z dniem 1 lipca 2023 r. (fragment tekstu)

EN

The article provides an overview of the First Home Programme which entered into force in Poland on 1 July 2023. This programme consists of two main new housing policy instruments. The first one is the 2% Safe Mortgage, i.e., a system of subsidies for a loan for the purchase of one's first flat or house. The 2% Safe Mortgage is a standard mortgage provided by commercial banks. However, the difference is a subsidy from the state for the first 120 instalments of the mortgage (10 years). The second instrument is the Home Savings Account - an opportunity to save meant for people from the age of 13 to 45 who are planning to buy their first flat or house, with a bonus from the state. Taking into consideration the implementation of these instruments, the following research question is verified: if and how the 2% Safe Mortgage and Home Savings Account stimulate the Polish housing real estate market and banking sector. As the analysis shows that both these instruments have divergent effects, the final section discusses recommendations for a contemporary Polish housing policy. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kredyt mieszkaniowy; Polityka mieszkaniowa

EN

Housing loan; Housing policy

• Czasopismo: Studia BAS
• Rocznik: 2023
• Numer: nr 4 (76) Rynek nieruchomości w Polsce
• Strony: 55--84

Twórcy

autor

Anna Szelągowska

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Bibliografia

• Bezpieczny kredyt 2 proc. Liczba wniosków przebiła 100 tysięcy, Bankier.pl, 3.01.2024, https://www.bankier.pl/wiadomosc/Bezpieczny-kredyt-2-proc-Liczba-wnioskow-przebila-100-tysiecy-8672851.html.
• BIK podsumowuje 2022 r. na rynku kredytów i pożyczek oraz prognozuje 2023 r., Media.bik.pl, 26.01.2023, https://media.bik.pl/informacje-prasowe/789059/bik-podsumowuje-2022-r-na-rynku-kredytow-i-pozyczek-oraz-prognozuje-2023-r.
• Bryx M., Rudzka I., Alternatywny model kredytowania hipotecznego na cele mieszkaniowe. Raport opracowany na zlecenie Programu Analityczno-Badawczego Fundacji Warszawski Instytut Bankowości, Warszawa 2020.
• Bytniewska A., Buda: Pieniędzy na "Bezpieczny kredyt" wystarczy do momentu wprowadzenia kredytu 0 proc., Bankier.pl, 3.11.2023, https://www.bankier.pl/wiadomosc/Buda-Pieniedzy-na-Bezpieczny-kredyt-wystarczy-do-momentu-wprowadzenia-kredytu-0-proc-8639824.html.
• Cieślak-Wróblewska A., Banki zaczynają się bać kredytów hipotecznych, Parkiet.com, 6.08.2023, https://www.parkiet.com/banki/art38910331-banki-zaczynaja-sie-bac-kredytow-hipotecznych.
• Komisja Nadzoru Finansowego, Rekomendacja S dotycząca dobrych praktyk w zakresie zarządzania ekspozycjami kredytowymi zabezpieczonymi hipotecznie.
• Kredyt 2 procent także dla cudzoziemców. Własne mieszkanie za granicą nie przeszkadza, Money.pl, 13.08.2023, https://www.money.pl/gospodarka/kredyt-2-procent-takze-dla-cudzoziemcow-wlasne-mieszkanie-za-granica-nie-przeszkadza-6930074580609824a.html.
• Krześniak-Sajewicz M., Polacy odzyskują zdolność kredytową. Pożyczą więcej, ale mieszkanie coraz mniej dostępne, Biznes.interia.pl, 26.09.2023, https://biznes.interia.pl/nieruchomosci/news-polacy-odzyskuja-zdolnosc-kredytowa-pozycza-wiecej-ale-miesz,nId,7048815.
• Ministerstwo Rozwoju i Technologii, Trzy miesiące z Pierwszym Mieszkaniem - sukces zapisany w statystykach, Gov.pl, https://www.gov.pl/web/rozwoj-technologia/trzy-miesiace-z-pierwszym-mieszkaniem--sukces-zapisany-w-statystykach.
• Roguski A., Rządowy kredyt 2% nakręca ceny mieszkań do rekordowych poziomów, Rp.pl, 5.09.2023, https://www.rp.pl/nieruchomosci/art39048221-rzadowy-kredyt-2-nakreca-ceny-mieszkan-do-rekordowych-poziomow.
• Rudke M., Dwa miesiące Bezpiecznego kredytu. Tak hipoteki z państwowymi dopłatami wpłynęły na rynek, BusinessInsider.com.pl, 31.08.2023, https://businessinsider.com.pl/poradnik-finansowy/kredyty/jak-hipoteki-z-panstwowymi-doplatami-wplynely-na-rynek-oto-skutki-po-dwoch-miesiacach/1rc7bzr.
• Siedlaczek E., Nowe mieszkania jeszcze droższe. Kredyt 2% zwiększył popyt, a podaż wcale nie rośnie, 300gospodarka.pl, 3.10.2023, https://300gospodarka.pl/news/nowe-mieszkania-jeszcze-drozsze-kredyt-2-zwiekszyl-popyt-a-podaz-wcale-nie-rosnie.
• Szymański K., Jak Bezpieczny kredyt 2% wpłynął na rynek nieruchomości?, Direct.money.pl, 10.10.2023, https://direct.money.pl/artykuly/porady/jak-bezpieczny-kredyt-wplynal-na-rynek-nieruchomosci.
• Świder J., Deweloperzy wstrzymują budowy. "Skutki zobaczymy za dwa lata", Biznes.interia.pl, 17.01.2023, https://biznes.interia.pl/nieruchomosci/news-deweloperzy-wstrzymuja-budowy-skutki-zobaczymy-za-dwa-lata,nId,6540101.
• Urząd Komisji Nadzoru Finansowego, Stanowisko UKNF skierowane do Prezesów Zarządów Banków oraz Dyrektorów oddziałów instytucji kredytowych ws. oceny zdolności kredytowej przy udzielaniu kredytów oprocentowanych zmienną i okresowo stałą stopą procentową, Knf.gov.pl, 7.02.2023, https://www.knf.gov.pl/komunikacja/komunikaty?articleId=81069&p_id=18.
• Zdolność kredytowa Polaków spada, Managerplus.pl, 6.12.2022, https://managerplus.pl/zdolnosc-kredytowa-polakow-ciagle-spada-78371.
• Uchwała nr 242/2023 Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 19 czerwca 2023 r. zmieniająca uchwałę w sprawie wydania Rekomendacji S dotyczącej dobrych praktyk w zakresie zarządzania ekspozycjami kredytowymi zabezpieczonymi hipotecznie (Dz.Urz. KNF 2023, poz. 14).
• Ustawa z dnia 23 marca 2017 r. o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami (Dz.U. 2022, poz. 2245).
• Ustawa z dnia 10 grudnia 2020 r. o zmianie niektórych ustaw wspierających rozwój mieszkalnictwa (Dz.U. 2021, poz. 11).
• Ustawa z dnia 1 października 2021 r. o rodzinnym kredycie mieszkaniowym i bezpiecznym kredycie 2% (Dz.U. 2023, poz. 859).
• Ustawa z dnia 26 maja 2023 r. o pomocy państwa w oszczędzaniu na cele mieszkaniowe (Dz.U. 2023, poz. 1114).
• Ustawa z dnia 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa, ustawy o gospodarce nieruchomościami, ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych oraz niektórych innych ustaw podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. 2023, poz. 1463).
• Załącznik do uchwały nr 115/2016 Rady Ministrów z dnia 27 września 2016 r. Narodowy Program Mieszkaniowy.
• Augustyniak H., Derkacz A., Gałaszewska K., Jakubowski A., Łaszek J., Olszewski K., Mikołajczyk Ł., Stołecka A., Tyszkiewicz R., Waszczuk J., Zaczek M., Informacja o cenach mieszkań i sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce w II kwartale 2023 r., Narodowy Bank Polski, wrzesień 2023.
• "Barometr Metrohouse & Credipass" 2023, nr 18, III kw., https://barometr.metrohouse.pl/.
• Czerniak A., Czaplicki M., Mokrogulski M., Niedziółka P., Szelągowska A., Wpływ pandemii COVID-19 na sektor bankowy w Polsce i innych krajach Europy Środkowo-Wschodniej [w:] A. Chłoń-Domińczak, R. Sobiecki, M. Strojny, B. Majewski, Raport SGH i Forum Ekonomicznego 2021, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa 2021.
• European Consumer Payment Report 2023, Intrum.com, https://www.intrum.com/publications/european-payment-report/european-payment-report-2023/.
• European Mortgage Federation, Hypostat 2023. A Review of Europe's Mortgage and Housing Markets, https://hypo.org/ecbc/publications/hypostat/.
• Główny Urząd Statystyczny, Budownictwo mieszkaniowe w okresie styczeń-grudzień 2022 r. Informacje sygnalne, Warszawa 2023, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/przemysl-budownictwo-srodki-trwale/budownictwo/budownictwo-mieszkaniowe-w-okresie-styczen-grudzien-2022-roku,5,134.html.
• Główny Urząd Statystyczny, Budownictwo mieszkaniowe w okresie styczeń-wrzesień 2023 r. Informacje sygnalne, Warszawa 2023, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/przemysl-budownictwo-srodki-trwale/budownictwo/budownictwo-mieszkaniowe-w-okresie-styczen-wrzesien-2023-roku,5,144.html?pdf=1.
• Komisja Nadzoru Finansowego, Dane miesięczne sektora bankowego - sierpień 2023, https://www.knf.gov.pl/?articleId=56224&p_id=18.
• MilleKompendium, Millennium Fundusze Inwestycyjne, Biuro Komunikacji Inwestycyjnej, 1.04.2022.
• Polski Fundusz Rozwoju, Comiesięczne zestawienie informacji o oszczędnościach. Kwiecień 2023, Pfr.pl, https://pfr.pl/ekspertyzy-ekonomiczne/comiesieczne-zestawienie-informacji-o-oszczednosciach-polakow-kwiecien-2023-r.html.
• Polski Fundusz Rozwoju, Comiesięczne zestawienie informacji o oszczędnościach. Październik 2023, Pfr.pl, 5.10.2023, https://pfr.pl/ekspertyzy-ekonomiczne/comiesieczne-zestawienie-informacji-o-oszczednosciach-polakow-pazdziernik-2023-r.html.
• "Raport AMRON-SARFiN. Ogólnopolski raport o kredytach mieszkaniowych i cenach transakcyjnych nieruchomości" 2021, nr 4(50).
• "Raport AMRON-SARFiN. Ogólnopolski raport o kredytach mieszkaniowych i cenach transakcyjnych nieruchomości" 2022, nr 4(54).
• "Raport AMRON-SARFiN. Ogólnopolski raport o kredytach mieszkaniowych i cenach transakcyjnych nieruchomości" 2023, nr 2(56).
• Archiwum podstawowych stóp procentowych od 1998, Nbp.pl, https://nbp.pl/podstawowe-stopy-procentowe-archiwum/.
• Bank Gospodarstwa Krajowego, Bezpieczny kredyt 2%, Bgk.pl, https://www.bgk.pl/osoby-prywatne/mieszkalnictwo/bezpieczny-kredyt-2/

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.31268/StudiaBAS.2023.30