Ukraiński Kościół Prawosławny Patriarchatu Moskiewskiego wobec wojny Federacji Rosyjskiej w Ukrainie w serwisie Katolickiej Agencji Informacyjnej. Case study

• Autorzy: Milena Kindziuk

Warianty tytułu

The Ukrainian Orthodox Church of the Moscow Patriarchate Towards the War of The Russian Federation in Ukraine on the Website of the Catholic Information Agency. Case Study.

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem opracowania jest określenie stanowiska Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Moskiewskiego (UKP PM) wobec wojny Federacji Rosyjskiej w Ukrainie na podstawie depesz w serwisie Katolickiej Agencji Informacyjnej (KAI) w pierwszym roku po agresji 24 lutego 2022 r. Badanie ma charakter studium przypadku. Posłużono się metodą badawczą jakościowej analizy zawartości treści oraz metodą analizy dyskursu prasowego. Podjęta analiza dowiodła, że z tekstów opublikowanych w serwisie KAI między 24 lutego 2022 r. a 24 lutego 2023 r. jasno wynika, że faktycznie UKP PM w pierwszym roku wojny nadal stanowił część Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej i w isto- cie aprobował wyrażane przez nią poparcie dla rosyjskiej agresji i zbrodni dokonywanych w Ukrainie. Przedstawiono dwuznaczne stanowisko i koniunkturalizm Onufre- go, zaprezentowano również niejednolitą postawę Soboru UKP PM, a także ukazano dezaprobatę części biskupów i duchownych UKP PM wobec wojny, wskazując rozłam i kryzys tożsamościowy w UKP PM.(abstrakt oryginalny)

EN

The aim of the article is to determine the position of the Ukrainian Orthodox Church of the Moscow Patriarchate (UOC-MP) towards the war of the Russian Federation in Ukraine on the website of the Catholic Information Agency (CIA) in the first year after the aggression on February 24, 2022. The research is a case study. The research method of qualitative content analysis and the press discourse analysis method were used. The analysis undertaken proved that the texts published on the CIA website between February 24, 2022 and February 24, 2023 clearly show that in fact the UOC-MP was still part of the Russian Orthodox Church in the first year of the war and in fact approved its support for Russian aggression and crimes committed in Ukraine. The ambiguous position and opportunism of Patriarch Onufriy were presented, the inconsistent atti- tude of the Council of the UOC-MP was also presented, and the disapproval of some bishops and clergy of the UOC-MP towards the war was shown, pointing to the split and identity crisis in the UOC-MP.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kościół Prawosławny; Wojna w Ukrainie; Studium przypadku

EN

Orthodox Church; War in Ukraine; Case study

• Czasopismo: Społeczeństwo i Polityka
• Rocznik: 2023
• Numer: nr 2(75)
• Strony: 97--118

Twórcy

autor

Milena Kindziuk

• Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Bibliografia

• Adamski A. (2012), Media w analogowym i cyfrowym świecie. Wpływ cyfrowej rewolucji na rekonfigurację komunikacji społecznej, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa.
• Bronk K. /Vaticannews / KAI (2022, 12 marca), Coraz więcej prawosławnych na Ukrainie dystansuje się od Cyryla.
• Darczewska A. (2014), Anatomia rosyjskiej wojny informacyjnej. Operacja krymska - studium przypadku, Ośrodek Studiów Wschodnich, Warszawa.
• Delong M. (2020), "Ruski mir" jako narzędzie rosyjskiej ekspansji geopolitycznej na terytorium Ukrainy, "Przegląd Geopolityczny", nr 33.
• Dmitriew S., Przeciszewski M. / KAI (2022, 4 kwietnia), W niedalekiej przyszłości to właśnie Kijów, a nie Moskwa będzie centrum prawosławia w Europie wschodniej (wywiad).
• Domańska M. (2028), Uzależnieni od konfliktu. Wewnętrzne uwarunkowania antyzachodniej polityki Kremla, Ośrodek Studiów Wschodnich, Warszawa.
• Elliot M.R. (2022), Putin's Invasion of Ukraine: What's Religion got to do with it?, "Occasional Papers on Religion in Eastern Europe", No. 42(2), https://doi.org/10.55221/2693-2148.2326.
• Epifaniusz metropolita, Przeciszewski M. / KAI (2022, 25 października), Ukraina chce być członkiem Wspólnoty Europejskiej (wywiad).
• Eustracjusz abp, Gołębiowski K. / KAI (2022, 16 kwietnia), Ukraina przeżywa jeden z najtragiczniejszych okresów w swoich dziejach (wywiad).
• gk / Dveri.bg / KAI (2022, 1 marca), Ukraina: już 5 eparchii "promoskiewskich" nie wymienia w czasie liturgii imienia patriarchy Cyryla.
• gk / Dywyś.info / KAI. (2022, 24 maja), Ukraina: należy maksymalnie utrudnić działalność Kościoła "promoskiewskiego" - uważa D. Hoeriewoj.
• gk / KAI (2022, 9 marca), Ukraina: kapłan "promoskiewski" odprawił nabożeństwo żałobne za poległych obrońców elektrowni atomowej.
• gk / KAI (2022, 14 marca), Diecezja lwowska Patriarchatu Moskiewskiego potępia zdradziecki atak Rosji na Ukrainę.
• gk / KAI (2022, 28 marca), Ukraina: wojska rosyjskie uszkodziły 59 miejsc kultu religijnego.
• gk / KAI (2022, 22 kwietnia), Metropolita Onufry chce zorganizować procesję do Mariupola, by ewakuować cywilów.
• gk / KAI (2022, 4 maja), Ukraina: w wyniku ostrzału wojsk rosyjskich zginął duchowny prawosławny.
• gk / KAI (2022: 30 maja), Rosja: patriarcha Cyryl pochwalił metropolitę Onufrego za jego "maksymalnie mądre" działania.
• gk / KAI (2022, 4 czerwca), Ukraina: ostrzelano drewnianą cerkiew Ławry Świętogórskiej.
• gk / RISU/ KAI (2023, 2 stycznia), Ukraina: prawie 3/4 mieszkańców popiera sankcje wobec Kościoła promoskiewskiego.
• gk/ RISU/ KAI (2022, 23 lutego), Ukraina: zwierzchnik Kościoła promoskiewskiego wezwał do modlitw o zachowanie terytorialnej integralności kraju.
• gk / RISU / KAI (2022, 12 marca), Ukraina: Kościół autokefaliczny podał warunki, na jakich parafie "moskiewskie" mogą do nich przystąpić.
• gk / RISU / KAI (2022, 14 kwietnia), Ukraina: grupa wiernych "promoskiewskich" wzywa metropolitę Onufrego do wyklęcia patriarchy Cyryla.
• gk / RISU / KAI (2022, 11 kwietnia), Ukraina: grupa "promoskiewskich" duchownych prawosławnych chce postawić Cyryla przed międzynarodowym trybunałem kościelnym.
• gk/ RISU / KAI (2023, 12 kwietnia), Ponad 60 "moskiewskich" parafii przeszło do Kościoła autokefalicznego.
• gk / RISU / KAI (2022, 13 maja), Ukraina: biskupi "promoskiewscy" oskarżyli władze kraju i Kościół autokefaliczny o wywołanie obecnej wojny.
• gk / RISU / KAI (2022, 27 maja), Ukraina: "promoskiewski" Kościół prawosławny ogłosił "pełną niezależność".
• gk / RISU / KAI (2022, 29 maja), Ukraina: zwierzchnik PKU uważa, że Kościół "promoskiewski" zachował więź z Moskwą.
• gk / RISU / KAI (2022, 6 lipca), Ukraina: w Kijowie odbyło się pierwsze nieformalne spotkanie duchownych dwóch Kościołów prawosławnych.
• gk / KAI (2022, 17 lipca), Metropolita Dymitr ze Lwowa: rosyjscy żołnierze zabijają i torturują prawosławnych księży.
• gk / KAI (2022, 30 lipca), Prawosławny Kościół Ukrainy prosi Konstantynopol o ogólnoprawosławne potępienie patriarchy Cyryla i idei "ruskiego świata".
• gk / RISU / KAI (2022, 11 września). Ukraina: kapelan wojskowy uważa, że pozostawanie w Patriarchacie Moskiewskim oznacza współudział w zabijaniu Ukraińców.
• gk /RISU / KAI (2023, 2 stycznia), Ukraina: prawie 3/4 mieszkańców popiera sankcje wobec Kościoła "promoskiewskiego".
• gk / RISU / KAI (2023, 15 stycznia), Ukraina: duchowni Kościoła Patriarchatu Moskiewskiego żądają od biskupów odpowiedzi na 10 ważnych pytań.
• gk / RISU / KAI (2023, 23 lutego), Ukraina: przedstawiciele dwóch Kościołów prawosławnych ustalili warunki ich zjednoczenia (dokumentacja).
• Gołębiowski K., pm (KAI, 2022, 11 marca), Ukraina: prawosławni, katolicy dwóch obrządków i inni - religijny obraz kraju (analiza).
• KAI (2022, 18 marca), Deklaracja Teologów Prawosławnych Świata skierowana przeciwko ideologii "russkiego mira".
• Kalenychenko T., Brylov D. (2023), Inter-Orthodox crisis in Ukraine: recent developments and reflections - English version, "Bulletin de l'Observatoire international du religieux", No. 42-43, https://obsreligion.cnrs.fr/bulletin/inter-orthodox-crisis-in-ukraine-recent-developments-and-reflections-english-version/ [dostęp: 15.05.2023].
• Kilp A., Pankhurst J.G. (2022), Soft, Sharp and Evil Power: The Russian Orthodox Church in the Russian Invasion of Ukraine, "Occasional Papers on Religion in Eastern Europe", No. 42(5) https://doi.org/10.55221/2693-2148.2361.
• Kindziuk M. (2016), Obraz kanonizacji Jana Pawła II w depeszach Katolickiej Agencji Informacyjnej, (w:) Olędzki J., Sasińska-Klas T., Wielkość czy autorytet? Jan Paweł II w przekazach mediów podczas jego kanonizacji, Stowarzyszenie Absolwentów Dzieło, Warszawa.
• Kusztal A. (2022), Rola czynnika religijnego w konflikcie rosyjsko-ukraińskim przed rokiem 2022 z perspektywy stosunków między Kościołem Prawosławnym Ukrainy i Ukraińskim Kościołem Prawosławnym Patriarchatu Moskiewskiego, "Studia Polityczne", nr 50(4), DOI: 10.35757/STP.2022.50.4.06.
• Leśniczak R. (2023a), Komunikowanie polityczne Konferencji Episkopatu Polski w kontekście inwazji Rosji na Ukrainę w 2022 r., "Horyzonty Polityki", nr 14(46), https://doi.org/10.35765/hp.2420.
• Leśniczak R. (2023b), Inwazja Rosji na Ukrainę na łamach "Tygodnika Katolickiego Niedziela", "Polityka i Społeczeństwo", nr 2(21), DOI: 10.15584/polispol.2023.2.7.
• Lisowska-Magdziarz M. (2004), Analiza zawartości mediów, Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Melnyk M. / KAI (2022, 18 marca), Wojna Patriarchy Cyryla (analiza).
• Mojżyn N. (2023), Hasło "bratniego narodu ukraińskiego" w przekazach informacyjnych oficjalnych mediów rosyjskich w 2022 roku na przykładzie portali informacyjnych, "Kultura-Media-Teologia", nr 54(4) (w druku).
• Piwko A., Sawicka Z., Adamski A. (2021), Terrorism, Politics, Religion Challenges for News Media in The Middle East", "European Journal of Science and Theology", Vol.17, No. 3.
• pm / RISU / KAI (2022, 8 sierpnia), 54 proc. Ukraińców identyfikuje się z niezależnym Prawosławnym Kościołem Ukrainy.
• pm, gk / KAI (2022, 11 kwietnia), Religijna mozaika Ukrainy i jej przyszłość (analiza).
• pp / KAI (2022, 24 lutego), Patriarcha Cyryl: Interwencja na Ukrainie jedynym słusznym i prawidłowym wyborem.
• Przeciszewski M. (KAI, 2022a, 13 maja), Kościoły na Ukrainie i ich rola (analiza).
• Przeciszewski M. (KAI, 2022b, 14 maja), Kościoły na Ukrainie (aktualizacja).
• Rogoża J. (2022), Ucieczka do przodu: Ukraiński Kościół Prawosławny Patriarchatu Moskiewskiego wobec wojny, Ośrodek Studiów Wschodnich, Warszawa.
• Rogoża J. Chawryło K. (2023), Ukraina: decydujący cios w Patriarchat Moskiewski?, Ośrodek Studiów Wschodnich, Warszawa.
• Salnikova S. (2023), Autocephaly for the Ukrainian Church: Religious Transitions Before and After Tomos and Attitudes Towards it (the Case of the Volyn Region), "Filosofija. Sociologija", No. 34(2), DOI: https://doi.org/10.6001/fil-soc.2023.34.2.9.
• Stępniak K. (2023), Communicating the sacred in religious advertising in light of the mediatization of religion theory and research on digital religion, "Church, Communication and Culture", No. 8(2).
• Szymańska A., Lisowska-Magdziarz M., Hess A. (red.) (2018), Metody badań
• medioznawczych i ich zastosowanie, IDMIKS, Kraków.
• Sykulski L. (2019). Rosyjska geopolityka a wojna informacyjna, Wydawnictwo
• Naukowe PWN, Warszawa.
• Toc P. (2023), Prawosławie w służbie geopolityki. Rosja vs. Ukraina, Centrum Europy Wschodniej UMCS, https://www.umcs.pl/pl/wydarzenia,11507,prawoslawie-w-sluzbie-geopolityki-rosja-vs-ukraina,126215.chtm [dostęp: 15.05.2023].
• tom / KAI (2022, 3 marca), Księża Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego wzywają do opuszczenia Patriarchatu Moskiewskiego.
• tom / KAI (2022, 6 marca), Kijów: metropolita Onufry apeluje do Putina.
• tom / KAI (2022, 8 marca), Kijów: metropolita Onufry ponownie apeluje do Putina.
• tom / KAI (2022, 13 marca), Cyryl ponownie ubolewa nad represjami wobec swojego Kościoła na Ukrainie.
• tom / KAI (2022, 28 marca), Ukraina: wojska rosyjskie uszkodziły 59 miejsc kultu religijnego.
• tom / KAI (2022, 1 czerwca), Prawosławny Kościół Ukrainy jest sceptyczny wobec zapowiedzi metropolity Onufrego.
• tom / KAI (2022, 17 lipca), Metropolita Dymitr ze Lwowa: rosyjscy żołnierze zabijają i torturują prawosławnych księży.
• tom / KAI (2022, 1 czerwca). Prawosławny Kościół Ukrainy jest sceptyczny wobec zapowiedzi metropolity Onufrego.
• tom, gk / KAI (2022, 7 marca), Ukraina: biskup Patriarchatu Moskiewskiego zwraca order od Putina w proteście przeciwko wojnie.
• tom / RISU / KAI (2022, 6 marca), Zwierzchnik PKU wzywa duchownych Patriarchatu Moskwy do zerwania z "rosyjskim światem" na zawsze.
• tom, gk / RISU / KAI (2022, 17 maja), 239 ukraińskich prawosławnych parafii odeszło od Patriarchatu Moskiewskiego.
• ts / KAI (2022, 4 marca), Lwów: prawosławni "moskiewscy" chcą niezależności od Rosji.
• ts / KAI (2022, 10 marca), Kijów: metropolita Onufry apeluje o korytarze
• humanitarne i wymianę jeńców.
• ts / KAI (2022, 9 maja), Ukraina: metropolita Onufry wzywa Putina do wypuszczenia obrońców Mariupola.
• ts / KAI (2022, 24 maja), Ukraina: 50 wspólnot prawosławnych przeszło z Patriarchatu Moskiewskiego do Metropolii Kijowskiej.
• ts / KAI (2022, 27 maja), Kijów: prawosławie "moskiewskie" odcina się od stanowiska patriarchy Cyryla.
• ts / KAI (2022, 29 maja), Metropolita Hilarion: jedność między Cerkwią rosyjską a ukraińską została zachowana.
• ts/ RISU/ KAI (2022, 24 lutego), Kijów: zwierzchnik rosyjskiego prawosławia wzywa Putina do zaprzestania wojny.
• ts / RISU/ KAI (2022, 28 lutego), Ukraina: eparchia rosyjskiego prawosławia nie będzie się modliła za patriarchę Cyryla.
• Wimmer R.D., Dominick J.R. (2008), Mass media. Metody badań, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Woźniak S., Czeluskin A. (2023), Rosyjska Cerkiew Prawosławna a imperialna polityka Kremla, "Przegląd Geopolityczny", nr 43.

Identyfikatory

DOI

10.34765/sp.0223.a05