A Critical Analysis of the Relationship Between Humans and "Thinking Machines". Possible Research Questions in the Context of Institutional Ethical Interventions Using the Example of the European Union's "Ethics of Connected and Automated Vehicles"

• Autorzy: Sławomir Lewandowski

Warianty tytułu

Krytyczna analiza relacji człowieka z "maszyną myślącą". Możliwe pytania badawcze w kontekście instytucjonalnych interwencji etycznych z wykorzystaniem przykładu etyki pojazdów połączonych i zautomatyzowanych Unii Europejskiej

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The article proposes an analysis of ethical interventions made by European Union bodies in the form of ethical recommendations addressed to artificial intelligence (AI) developers - using the example of 'Ethics of connected and automated vehicles' issued by the European Commission. AI is a hitherto undefined precisely phenomenon involving automated data acquisition and processing. For the purposes of this article, AI isdefined as a technology that enables machines to "learn from experience, adapt to new information and perform human-like tasks" (www16).The proposed analysis would be semantic (examining the basic concepts used to justify interventions) and teleological (examining the intentions behind interventions). The recommendations addressed to AV developers and users, given the clearly defined scope included in the twenty theses, allow for a coherent analysis of the EU institutions attitude towards technology in its early stages of development.(original abstract)

Artykuł zawiera propozycję przeprowadzenia analizy interwencji etycznych podejmowanych przez organy Unii Europejskiej w formie rekomendacji etycznych kierowanych do twórców sztucznej inteligencji (SI) - na przykładzie dokumentu Etyka pojazdów zautomatyzowanych i połączonych wydanego przez Komisję Europejską. SI to dotąd niezdefiniowane precyzyjnie zjawisko obejmujące zautomatyzowane pozyskiwanie i przetwarzanie danych. Na potrzeby artykułu przyjęto jej definicję jako technologii umożliwiającej maszynom "uczenie się na podstawie doświadczeń, dostosowywanie się do nowych informacji i wykonywanie zadań podobnych do ludzkich" (www16). Proponowana analiza miałaby charakter semantyczny (badanie podstawowych pojęć używanych do uzasadniania interwencji) oraz teleologiczny (badanie intencji stojących za interwencjami). Rekomendacje skierowane do twórców i użytkowników pojazdów autonomicznych (PA), biorąc pod uwagę jasno określony zakres zawarty w dwudziestu tezach, pozwalają na spójną analizę stosunku instytucji unijnych do technologii we wczesnych fazach jej rozwojU(abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Artificial intelligence; Ethics; Autonomous car

PL

Sztuczna inteligencja; Etyka; Pojazdy autonomiczne

• Czasopismo: Społeczeństwo i Polityka
• Rocznik: 2023
• Numer: nr 2(75)
• Strony: 35--53

Twórcy

autor

Sławomir Lewandowski

• Akademia im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku

Bibliografia

• Regulation (EU) 2016/679 of The European Parliament and of The Council of 27 April 2016 on the protection of natural persons with regard to the processing of personal data and on the free movement of such data, and repealing Directive 95/46/EC (General Data Protection Regulation), OJ L 119, 4.5.2016, p. 1-88, https://eur-lex.europa.eu"https://eur-lex.europa.eu [accessed: 31.01.2023].
• Regulation (EU) 2019/2144 of The European Parliament and of The Council of 27 November 2019 on type-approval requirements for motor vehicles and their trailers, and systems, components and separate technical units intended for such vehicles, as regards their general safety and the protection of vehicle occupants and vulnerable road users [...], OJ L 325, 16.12.2019, p. 1-40, https://eur-lex.europa.eu [accessed: 31.01.2023].
• Proposal for a Regulation of The European Parliament and of The Council on harmonised rules on fair access to and use of data (Data Act) (COM(2022)68 final), CELEX number: 52022PC0068, https://eur-lex.europa.eu [accessed: 31.01.2023].
• Proposal for a Regulation of The European Parliament and of The Council laying down harmonised rules on artificial intelligence (Artificial Intelligence Act) and amending certain Union legislative acts (COM(2021)206), CELEX number: 52021PC0206, https://eur-lex.europa.eu [accessed: 31.01.2023]
• Communication from The Commission to The European Parliament, the Council, the European Economic and Social Committee and The Committee of The Regions Sustainable and smart mobility strategy - putting European transport on track for the future (COM(2020)789 final), CELEX number: 52020DC0789, https://eur-lex.europa.eu [accessed: 31.01.2023].
• Communication from The Commission to The European Parliament, the Council, the European Economic and Social Committee and The Committee of The Regions On the road to automated mobility: An EU strategy for mobility of the future (COM(2018)283 final), CELEX number: 52018DC0283, https://eur-lex.europa.eu [accessed: 31.01.2023].
• European Commission, Directorate-General for Research and Innovation, Ethics of connected and automated vehicles: recommendations on road safety, privacy, fairness, explainability and responsibility, Publications Office, 2020, https://data.europa.eu/doi/10.2777/035239"https://data.europa.eu/ doi/10.2777/035239 [accessed: 31.01.2023].
• Ethics by design and ethics of use approaches for Artificial Intelligence, European Commission 2021, https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/opportunities/ docs/2021-2027/horizon/guidance/ethics-by-design-and-ethics-of-use-approachesfor-artificial-intelligence_he_en.pdf"https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/ opportunities/docs/2021-2027/horizon/guidance/ethics-by-design-and-ethics-ofuse-approaches-for-artificial-intelligence_he_en.pdf [accessed: 31.01.2023].
• United Nations Economic Commission for Europe (UNECE) - Working party on Automated/Autonomous and Connected Vehicles (GRVA), All you need to know about Automated Vehicles. Technical progress and regulatory activities, https://unece.org/sites/default/files/2022-01/Brochure%20Automated%20Vehicles. pdf"https://unece.org/sites/default/files/2022-01/Brochure%20Automated%20 Vehicles.pdf [accessed: 31.01.2023].
• Alfthan von K., Hyry J. (2020), Sitra measuring wellbeing - citizen survey. Finland, Germany, The Netherlands and France total 2020 report, https://www.sitra.fi/app/ uploads/2020/10/measuring-wellbeing-citizen-survey-finland-germanythe-netherlands-and-france.pdf [accessed: 27.10.2022].
• Bainczyk M. (2020), Podział kompetencji między Unię Europejską a państwa członkowskie jako kluczowe wyzwanie dla przyszłości UE, (w:) Domaradzki S., Zheltovsky V. (red.), Racja stanu Polski w Unii Europejskiej, Oficyna Wydawnicza Aspra, Warszawa.
• Carr N. (2013), Płytki umysł, Helion, Gliwice
• Cesarz M. (2014), Porządek prawny Unii Europejskiej, OTO-Wrocław, http://www.repozytorium.uni.wroc.pl/Content/60497/PDF/07_Maciej_Cesarz.pdf [accessed: 23.01.2023].
• Chojnowski M. (2022), Etyka sztucznej inteligencji. Wprowadzenie, Centrum Etyki Technologii Instytutu Humanites, https://ethicstech.eu/wp-content/ uploads/2022/12/ESIW-v2.0_FINAL-2.pdf [accessed: 15.10.2022].
• Choromański W. i in. (2020), Pojazdy autonomiczne i systemy transportu autonomicznego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Czubenko M., Kowalczuk Z. (2019), Elementy psychologii w kontekście autonomii robotów, Pomorskie Wydawnictwo Naukowo-Techniczne PWNT, Gdańsk.
• Edmonds D. (red.) (2020), Filozofia kontra świat, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Grzeszak J. i in. (2020), Czy chcemy dzielić się prywatnymi danymi?, Polski Instytut Ekonomiczny, https://pie.net.pl/wp-content/uploads/2021/04/PIE-RaportPrywatne-dane.pdf [accessed: 01.10.2022].
• Hartman J. (2021), Etyka życia codziennego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa. Hołówka J. (2001), Etyka w działaniu, Prószyński i S-ka, Warszawa.
• Kamieński Ł. (2022), Mimowolne cyborgi. Mózg i wojna przyszłości, Czarne, Warszawa.
• Keeling G. (2020), Why Trolley Problems Matter for the Ethics of Automated Vehicles, "Science and Engineering Ethics", No. 26, https://link.springer.com/article/10.1007/ s11948-019-00096-1"https://link.springer.com/article/10.1007/s11948-019-00096-1 accessed: 31.01.2023].
• Kędziora K. (2016), John Rawls: uzasadnienie praktyczne koncepcji sprawiedliwości i refleksyjna równowaga, "Studia Philosophiae Christianae", nr 3.
• Kloc-Konkołowicz J. (2000), Theodor Adorno wobec aporii nowoczesności. Krytyka "niemożliwa", "Etyka", nr 33.
• Księżak P., Wojtczak S. (2022), A human being must obey the commands of a robot! CAVs, Asimov's Second Law and the new ground-breaking ethics, https://www.academia.edu/91633650/A_Human_Being_Must_ Obey_the_Commands_of_a_Robot_CAVs_Asimov_s_Second_Law_ and_the_New_Ground_Breaking_Ethics [accessed: 04.02.2023]. Latour B. (2012), Love your monsters, The Breakthrough Institute, https://thebreakthrough.org/journal/issue-2/love-your-monsters [accessed: 31.01.2023].
• Leder A. (2023), Ekonomia to stan umysłu, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa
• Litman T. (2023), Autonomous Vehicle Implementation Predictions. Implications for Transport Planning, Victoria Transport Policy Institute, https://www.vtpi.org/avip.pdf [accessed: 31.01.2023]. Minkier K. i in. (2019), Wprowadzenie do global studies, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
• Napiórkowski M. (2022), Naprawić przyszłość, Wydawnictwo Literackie, Warszawa. Sampolsky R.M. (2021), Zachowuj się, Media Rodzina, Poznań.
• Sandel M.J. (2020), Przeciwko udoskonalaniu człowieka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Schneider S. (2021), Świadome maszyny. Sztuczna inteligencja i projektowanie umysłów, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Sloterdijk P. (2021), Co się zdarzyło w XX wieku?, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa.
• Stiegler B. i Kolektyw Internacja (2023), Konieczna bifurkacja, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
• Szafrański D. (2023), Źródła prawa Unii Europejskiej (po wejściu w życie Traktatu Lizbońskiego), Wydział Prawa i Administracji UW, https://wpia.uw.edu.pl/uploads/ media/5da76c556fca7/zrodla-prawa-unii-europejskiej-dr-dariusz-szafranski.pdf [accessed: 23.01.2023].
• Tanenblatt E.J. (2022), Global Guide to autonomous vehicles 2022, Denton, https://www.thedriverlesscommute.com/wp-content/uploads/2022/06/GlobalGuide-to-Autonomous-Vehicles-2022.pdf [accessed: 09.11.2022].
• Threlfall R. et al. (2020), KPMG 2020 Autonomous Vehicles Readiness Index, KPMG International, https://assets.kpmg.com/content/dam/kpmg/xx/ pdf/2020/07/2020-autonomous-vehicles-readiness-index.pdf [accessed: 09.11.2022].
• Zarzycki R. (2021), Etyka codzienności - czy można być dobrym po prostu?, Collegium Civitas Press, https://www.civitas.edu.pl/wp-content/uploads/2015/03/ roland-zarzycki-etyka-codziennosci.pdf [accessed: 31.01.2023].
• https://www.forbes.com/sites/lanceeliot/2022/06/15/ai-ethics-shocking-revelationthat-training-ai-to-be-toxic-or-biased-might-be-beneficial-including-for-thoseautonomous-self-driving-cars/?sh=66a5cbc11baf [accessed: 28.09.2022].
• https://wyborcza.pl/7,75400,28964959,czy-decyzje-podejmowane-przez-komputeryuznamy-za-sprawiedliwe.html [accessed: 01.10.2022].
• https://www.cell.com/patterns/fulltext/S2666-3899(22)00209-4

Identyfikatory

DOI

10.34765/sp.0223.a02