Próby wzmocnienia pozycji Królestwa Węgier w epoce dualizmu w ocenie publicystów "Huszadik Század" (1900-1919)

• Autorzy: Aleksandra Sylburska

Warianty tytułu

Attempts to Strengthen the Position of the Kingdom of Hungary in the Dualism Era in the Opinion of the "Huszadik Század" Journalists (1900-1919)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

4 czerwca 1920 r. w Trianon Węgry podpisały traktat pokojowy, na mocy którego traciły 2/3 ziemi oraz 1/3 ludności. Oznaczało to rozpad Królestwa Węgier, o którego silną pozycję zabiegały węgierskie elity polityczne w latach 1867-1920. Autor artykułu analizuje trzy etapy realizacji tego projektu, które obejmują próby kształtowania jednolitego narodu węgierskiego, modernizację Zalitawii oraz walkę o utrzymanie granic po I wojnie światowej. Znane z licznych opracowań fakty zostały skonfrontowane z opiniami najważniejszych krytyków ówczesnych elit władzy, publicystami czasopisma "Huszadik Század". (abstrakt oryginalny)

EN

On June 4th, 1920, in Trianon, Hungary signed the peace treaty, due to which it lost 2/3 of its lands and 1/3 of its population. This meant the disintegration of the Kingdom of Hungary, whose strong position was sought-after by the Hungarian political elite in 1867-1920. The author of the article analyses the three stages of this project implementation, including the attempts to create a unified Hungarian nation, modernization of Zalitavia and the struggle to maintain the borders after the end of the World War I. The facts known from numerous studies were confronted with the opinions of the most important critics of the ruling elites of that time, journalists of the periodical "Huszadik Század".(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Konflikty etniczne; Modernizacja

EN

Ethnic conflicts; Modernization

• Czasopismo: Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej
• Rocznik: 2023
• Tom: 21
• Numer: z. 3 Wielka modernizacja - Europa Środkowa od połowy XIX do końca lat trzydziestych XX wieku. Państwa i narody
• Strony: 133--149

Twórcy

autor

Aleksandra Sylburska

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• 1. Balcerak W., Powstanie państw narodowych w Europie Środkowo-Wschodniej, Warszawa 1974.
• 2. Batowski H., Rozpad Austro-Węgier 1914-1918. Sprawy narodowościowe i działania dyplomatyczne, Kraków 1982.
• 3. Deák I., Antisemitism in Eastern Europe (Excluding Russia and the Soviet Empire) Since 1848, [w:] Antisemitism. A History, red. A. S. Lindemann, R. S. Levy, Oksford 2010, s. 222-236.
• 4. Dějiny Rakouska, M. Havlačka i in., Praga 2002.
• 5. Egy közép-európai birodalom. Az Osztrák-Magyar Monarchia (1867-1918), red. Z. Gáspár, Budapeszt 2008.
• 6. Felczak W., Europa Centralis, Kraków 2013.
• 7. Felczak W., Ugoda węgiersko-chorwacka 1868 roku, Wrocław 1969.
• 8. Góralczyk B., Węgierski syndrom Trianon, Warszawa 2020.
• 9. Held, Young Hungary. The Nyugat Periodical, 1908-1914, [w:] Intellectual and Social Developments in the Habsburg Empire from Maria Theresa to World War I, red. S. B. Winters, J. Held, Nowy Jork - Londyn 1975, s. 271-289.
• 10. "Huszadik Század" 1900-1910, 1912, 191-1919.
• 11. Judson P. M., Imperium Habsburgów - wspólnota narodów, Warszawa 2017.
• 12. Kalembka S., Wiosna Ludów w Europie, Warszawa 1991.
• 13. Kann R. A., A History of the Habsburg Empire 1526-1918, Berkeley 1974.
• 14. Karady V., Continuities of the "Jewish Question" in Hungary since the "Golden Age", [w:] The Holocaust in Hungary. Seventy Years Later, red. R. L. Braham, A. Kovács, Budapeszt - Nowy Jork 2016, s. 45-72.
• 15. Kmeť M., Ottmárová B., Consideration about the Anti-Semitism in Hungary during the Early Post-War Years (1945-1948), "Codrul Cosminului" 2017, t. 23, nr 1, s. 165-186.
• 16. Kopyś T., Kwestie narodowościowe na ziemiach Korony Świętego Stefana w latach 1867-1918, Kraków 2001.
• 17. Kopyś T., Oszkár Jászi. Z dziejów idei federalizmu w Europie Środkowej w latach 1900-1920, Kraków 2006.
• 18. Kopyś T., Polityka zagraniczna Węgier w latach 1867-1945, Kraków 2018.
• 19. Ledvai P., Węgrzy. Tysiąc lat zwycięstw w klęskach, Kraków 2016.
• 20. Lukacs J., Budapeszt 1900. Portret miasta i jego kultury, Kraków 2016.
• 21. Lupovitch H., Traversing the Rupture. Antisemitism and the Holocaust in Hungary, "Patterns of Prejudice" 2003, t. 37, nr 4, s. 429-436.
• 22. Mason J. W., The Dissolutiom of the Austro-Hungarian Empire, 1867-1918, London-New York 2014.
• 23. McCagg W. O., Dzieje Żydów w Monarchii Habsburskiej w latach 1670-1918, Warszawa 2010.
• 24. Pál J., Sprawa unii Siedmiogrodu z Węgrami po roku 1867, [w:] "Węgry i dookoła Węgier...". Narody Europy Środkowej w walce o wolność i tożsamość w XIX i XX wieku, red. A. Cetnarowicz, S. Pijaj, s. 137-146.
• 25. Ránki, On the Development of the Austro-Hungarian Monarchy, [w:] Economic Development in the Habsburg Monarchy in the Nineteenth Century. Essays, red. J. Komlos, Nowy Jork 1983, s. 47-63.
• 26. Romsics I., A trianoni békeszerződés, Budapeszt 2020.
• 27. Romsics I., Historia Węgier, Poznań 2018.
• 28. Sima M., Geopolityczne znaczenie idei Wielkich Węgier, "Przegląd Geopolityczny" 2019, nr 28, s. 9-30.
• 29. Słownik biograficzny Europy Środkowo-Wschodniej w XX wieku, red. W. Roszkowski, J. Kofman, Warszawa 2004.
• 30. Soksevits D., Varga S., A horvát szábor története, Budapest 2022.
• 31. The Creation of the Austro-Hungarian Monarchy. A Hungarian Perspective, red. G. Gyáni, Abingdon 2022.
• 32. The Last Years of Austria-Hungary: Essays in Political and Military History, 1908-1918, red. M. Cornwall, Exeter 1990.
• 33. Waldenberg M., Narody zależne i mniejszości narodowe w Europie Środkowo-Wschodniej, Warszawa 2000.
• 34. Wandruszka A., Die Habsburgermonarchie 1848-1918, t. 1-12, Wiedeń 1973-2010.
• 35. Wereszycki H., Pod berłem Habsburgów. Zagadnienia narodowościowe, Kraków 1986.
• 36. Trianon, red. M. Zeidler, Budapeszt 2020.
• 37. Żarna K., Determinanty historyczne stosunków słowacko-węgierskich od konfliktu do normalizacji?, [w:] Sąsiedztwo i pogranicze - między konfliktem a współpracą, red. R. Łoś, J. Reginia-Zacharski, Łódź 2012, s. 231-249.

Identyfikatory

DOI

10.36874/RIESW.2023.3.7