Metropolia stołeczna - próby utworzenia władz metropolitalnych Warszawy po reformie gminnej 1990 r.

• Autorzy: Igor Zachariasz

Warianty tytułu

The Metropolis of the Capital - Attempts to Form Metropolitan Authorities in Warsaw after the Municipal Reform of 1990.

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Po wprowadzeniu samorządu gminnego w 1990 r. rozpoczęto poszukiwania rozwiązań w zakresie organizacji władz na obszarach metropolitalnych bazujących na współpracy gmin, początkowo odrębnie dla samej Warszawy, co było w dużej mierze spowodowane specyfiką jej rozwiązań ustrojowych wprowadzonych w 1990 r., później w ramach rozwiązania wspólnego dla wszystkich obszarów metropolitalnych w Polsce. Po likwidacji w ramach reformy powiatowo-wojewódzkiej województwa warszawskiego nie zaprzestano jednak całkowicie poszukiwania organizacji władz publicznych na obszarze Warszawy przez zmianę zasadniczego podziału terytorialnego państwa i ustanowienie jednostki samorządu terytorialnego na obszarze metropolitalnym Warszawy. Wydaje się, że w najbliższych latach konieczna będzie reforma zasadniczego podziału terytorialnego na obszarach metropolitalnych, w tym na obszarze stołecznym, którą należy połączyć z korektą zadań i kompetencji poszczególnych stopni jednostek samorządu, co umożliwi sprawne zarządzanie sprawami publicznymi na obszarach metropolitalnych. (abstrakt oryginalny)

EN

The search for solutions regarding organizations of authorities in metropolitan areas based on the cooperation of municipalities started after the introduction of municipal self-government in 1990, initially individually for Warsaw itself, which was largely due to the specificity of its systemic solutions introduced in 1990, and later as part of a common solution for all metropolitan areas in Poland. However, after the liquidation of the Warsaw Voivodship within the framework of the county and voivodship reform, the search for organizations of public authorities in the Warsaw area was not completely stopped by the change in the basic territorial division of the state and the establishment of a territorial self-government unit in the Warsaw metropolitan area. It appears that the basic territorial division in metropolitan areas will need to be reformed in the coming years, including in the area of the capital, which should be combined with the adjustment of the tasks and competences of the individual levels of self-government units, which will enable the efficient management of public affairs in metropolitan areas. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Samorząd terytorialny; Gmina; Obszar metropolitalny

EN

Local government; District; Metropolitan area

• Czasopismo: Samorząd Terytorialny
• Rocznik: 2024
• Numer: nr 3
• Strony: 85--96

Twórcy

autor

Igor Zachariasz

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Bibliografia

• Bober J. (i in.), Narastające dysfunkcje, zasadnicze dylematy, konieczne działania. Raport o stanie samorządności terytorialnej w Polsce, Kraków 2013.
• Hausner J. (i in.), Narastające dysfunkcje, zasadnicze dylematy, konieczne działania. Raport o stanie samorządności terytorialnej w Polsce, t. 2, Kraków 2014.
• Instytut Miasta, Optymalizacja form współdziałania gmin warszawskich i podwarszawskich, czyli jaki ustrój powinna mieć Wielka Warszawa, Warszawa 1998, materiał powielany, dostępny w Biurze Unii Metropolii Polskich.
• Izdebski H., Doktryny polityczno-prawne. Fundamenty współczesnych państw, Warszawa 2012.
• Izdebski H., Zadania metropolitalne i ich wykonywanie - obecne próby rozwiązania kwestii metropolizacji, "Samorząd Terytorialny" 2021/7-8.
• Izdebski H., Zadania metropolitalne i instytucjonalne sposoby ich realizacji, opracowanie sporządzone na zlecenie Stowarzyszenia Metropolia Warszawa, materiał powielany, dostępny w Biurze Unii Metropolii Polskich, Warszawa, 4.03.2010 r.
• Kulesza M., Kilka uwag o zarządzaniu aglomeracją miejską. Wyzwania instytucjonalne i prawne, "Samorząd Terytorialny" 2010/6.
• Materiały informacyjne dla Senatu RP dotyczące ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy uchwalonej przez Sejm w dniu 18.03.1994, Warszawa 1994, materiał powielany, dostępny w Biurze Unii Metropolii Polskich.
• Matyja R., Wojtas-Jarentowska K., Metropolie w przestrzeni politycznej i administracyjnej Polski, Warszawa 2023.
• Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji, Zielona księga dotycząca obszarów metropolitalnych, Warszawa, kwiecień 2012 r.
• Służewski J., Województwa miejskie, "Państwo i Prawo" 1978/7.
• Zachariasz I., Koncepcja województwa stołecznego a perspektywa metropolitan governance, "Samorząd Terytorialny" 2013/11.
• Zachariasz I., Metropolie w debacie politycznej z perspektywy Unii Metropolii Polskich, "Samorząd Terytorialny" 2023/7-8.
• Zachariasz I., Warianty organizacji administracji publicznej w polskich metropoliach dyskutowane publicznie w latach 2005-2015 [w:] Sprawne państwo. Propozycje zmian w funkcjonowaniu jednostek samorządu terytorialnego w Polsce, t. 2, red. P. Kopyciński, Kraków 2015.