Wybrane wyzwania prawne InsurTech na przykładzie robo-doradztwa

• Autorzy: Piotr Artur Olechowski

Warianty tytułu

Selected Legal Challenges of InsurTech on the Example of Robo-Advisory

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest ocena prawna rozwiązań technologicznych wprowadzanych na rynek ubezpieczeniowy, tzn. udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy zjawisko InsurTech na przykładzie robo-doradztwa powoduje pojawienie się innych zagrożeń dla klientów, a w konsekwencji odmiennych wyzwań prawnych. W związku z tym pojawia się pytanie o odpowiedniość obowiązujących regulacji prawnych. Do ich oceny wykorzystano analizę formalno-dogmatyczną oraz krytykę i analizę piśmiennictwa. Przeprowadzona analiza prowadzi do konkluzji, że nowości technologiczne implementowane do sektora ubezpieczeniowego diametralnie zmieniają istotę omawianego zjawiska w przeciwieństwie do dystrybucji ubezpieczeń dokonywanej w sposób konwencjonalny. Takie stanowisko musi co najmniej skłaniać do poszukiwania odrębnych niż dotychczas interpretacji obowiązujących przepisów, które pozwolą zneutralizować nowo powstałe zagrożenia. Autor zauważa i tłumaczy, jak wybrane obowiązki wynikające z dyrektywy (UE) 2016/97 w sprawie dystrybucji ubezpieczeń (IDD) oraz jej implementacji do polskiego prawa (ustawy z 15 grudnia 2017 r. o dystrybucji ubezpieczeń) powinny być z tego względu inaczej rozumiane. Tematyka artykułu jest wyjątkowo aktualna ze względu na bogaty rozwój w dzisiejszym świecie zjawiska InsurTech. Każdy ubezpieczyciel wprowadza coraz to nowe rozwiązania tego typu do swojego przedsiębiorstwa, choćby w celu optymalizowania prowadzenia działalności. W związku z powyższym, jest to proces nie do zatrzymania i konieczne jest prowadzenie badań w tym zakresie. (abstrakt oryginalny)

EN

The article aims to assess technological solutions introduced to the insurance market from a legal perspective. More precisely, the research aims to indicate whether the InsurTech phenomenon, based on the example of robo-advice, leads to the emergence of other threats to clients and, consequently, different legal challenges. All this raises questions about the adequacy of the current legal regulations. To resolve this question, the formal-dogmatic method as well as criticism and analysis of the literature were used. The analysis leads to the conclusion that technological innovations implemented in the insurance sector dramatically change the nature of the phenomenon in question when compared to the distribution of insurance carried out conventionally. Such a position must at least encourage the search for different interpretations of the applicable regulations, in order to neutralize the newly created threats. The author notes and explains how selected obligations arising from Directive (EU) 2016/97 on insurance distribution (IDD Directive) and its implementation into Polish law (Act of 15 December 2017 on Insurance Distribution) should therefore be understood differently. The article's topic is extremely relevant due to the rich development of the InsurTech phenomenon in today's world. Every insurer introduces new solutions of this type into its enterprise, for example, to optimize business operations. Therefore, this is an unstoppable process and it is necessary to conduct research in this area. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Doradztwo; Doradztwo ubezpieczeniowe; Postęp technologiczny; Technologie finansowe; Prawo ubezpieczeniowe; Dyrektywy UE

EN

Consultancy; Insurance consulting; Technological progress; FinTech; Insurance law; EU directives

• Czasopismo: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Rocznik: 2024
• Numer: nr 1
• Strony: 83--96

Twórcy

autor

Piotr Artur Olechowski

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Bibliografia

• Accenture, i Polska Izba Ubezpieczeń. (2018). Cyfryzacja sektora ubezpieczeń w Polsce. https://piu.org.pl/wp-content/uploads/2018/11/ACC_PIU_Raport-Cyfryzacja-Ubezpieczen-w-Polsce.pdf
• Arner, D.W., Barberis, J., i Buckley, R.P. (2016). The evolution of FinTech: A new post-crisis paradigm? University of New South Wales Law Research Series, 62. https://doi.org/10.2139/ssrn.2676553
• Baker, T., i Dellaert, B. (2019). Behavioral finance, decumulation and the regulatory strategy for RoboAdvice. W: J. Agnew i O.S. Mitchell (red.), The disruptive impact of fintech on retirement systems (s. 1-10). Oxford University Press. https://doi.org/10.1093/oso/9780198845553.003.0009
• Better Finance. The European Federation of Investors and Financial Services Users. (2020, December). Robo-advice 5.0: Can consumers trust robots? Pobrane 21 maja 2022, z: https://betterfinance.eu/publication/robo-advice-5-0-can-consumers-trust-robots/
• Capgemini. (2017). 7 World Insurance Report 2017. https://hollandfintech.com/2017/12/capgemini-world-insurance-report-2017
• European Insurance and Occupational Pensions Authority. (2017). European Insurance and Occupational Pensions Authority InsurTech Roundtable. How technology and data are reshaping the insurance landscape. https://register.eiopa.europa.eu/Publications/Reports/08.0_EIOPA-BoS17-165_EIOPA_InsurTech_Roundtable_summary.pdf
• European Securities and Markets Authority. (2015, 4 December) Joint Committee Discussion Paper on automation in financial advice. Pobrane 20 czerwca 2022, z: https://www.esma.europa.eu/document/discussion-paper-automation-in-financial-advice
• European Securities and Markets Authority. (2018, 6 listopad). Wytyczne w sprawie określonych aspektów wymogów dyrektywy MiFID II dotyczących odpowiedniości. https://www.esma.europa.eu/sites/default/files/library/esma35-43-1163_guidelines_on_certain_aspects_of_mifid_ii_suitability_requirements_pl.pdf
• Financial Stability Board. (2017). Financial stability implications from FinTech. https://www.fsb.org/wp-content/uploads/R270617.pdf
• Houben, R., Muynck, M. De, i Hendrickx, A. (2020). Financial consumers: beware of robo-advice(?!). Journal of International Banking Law and Regulation, 35(2), 55-56. https://hdl.handle.net/10067/1650230151162165141
• International Association of Insurance Supervisors. (2018, November). Issues paper on increasing digitalisation in insurance and its potential impact on consumer outcomes. Pobrane 7 lipca 2022, z: https://www.iaisweb.org//?s=Issues+paper+on+increasing+digitalisation+in+insurance+
• Jajuga, K. (2019). Czy FinTechy zmienią oblicze rynku finansowego: szanse, możliwości, bariery, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu.
• Jung, D., Dorner, V., Glaser, F., i Moran, S. (2018). Robo-advisory: Digitalization and automation of financial advisory. Business & Information Systems Engineering, 60(1), 81-86. https://doi.org/10.1007/s12599-018-0521-9
• Köhne, T., i Brömmelmeyer, C. (2018). The new insurance distribution regulation in the EU - A critical assessment from a legal and economic perspective. The Geneva Papers on Risk and Insurance. Issues and Practice, 43(4), 704-739. https://www.jstor.org/stable/48720430
• Komisja Europejska. (2018). Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Banku Centralnego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów z 8 marca 2018 r. - Plan działania w zakresie technologii finansowej: w kierunku bardziej konkurencyjnego i innowacyjnego europejskiego sektora finansowego. COM(2018)0109 final. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX:52018DC0109
• Kumar, N. (2018). The insurance advisor of the future: How robots are set to reshape the value framework in insurance. Infosys. https://www.infosysbpm.com/mccamish/resources/Documents/insurance-advisor-of-the-future.pdf
• Marano, P. (2019). Navigating InsurTech: The digital intermediaries of insurance products and customer protection in the EU. Maastricht Journal of European and Comparative Law, 26(2), 294-315. https://doi.org/10.1177/1023263X19830345
• Maume, P. (2019). Regulating robo-advisory. Texas International Law Journal, 55(1), 49-87.
• Mezzanotte, F.E. (2020). An examination into the investor protection properties of robo-advisory services in Switzerland. Capital Markets Law Journal, 15(4), 489-508. https://doi.org/10.1093/cmlj/kmaa024
• Mik, E. (2020). Engineering consent: Using technology to create informed consumers. https://doi.org/10.2139/ssrn.3732682
• Nowak, J. (2018). Komentarz do art. 7. W: P. Czublun (red.), Ustawa o dystrybucji ubezpieczeń. Komentarz (nb. 3). Legalis.
• Olechowski, P.A. (2023). Robodoradztwo w sektorze ubezpieczeniowym. W: K. Szpyt (red.), Insur-Tech. Nowe technologie w branży ubezpieczeń (s. 181-193). C. H. Beck.
• Oracle Polska. (b.d.). Czym jest sztuczna inteligencja? Dowiedz się więcej o sztucznej inteligencji. Pobrane 7 marca 2022, z https://www.oracle.com/pl/artificial-intelligence/what-is-ai/
• Ostrowska, M., i Balcerowski, M. (2022). The idea of robotic insurance mediation in the light of the European Union Law. W: P. Marano i K. Noussia (red.), InsurTech: A legal and regulatory view (s. 199-210). Springer. https://doi.org/10.1007/978-3-030-27386-6_9
• Paterson, J.M. (2021). Algorithmic advisers: Strategies for scrutinising the quality of performance. Working Draft.
• Ringe, W.G., i Ruof, C. (2018). A Regulatory Sandbox for Robo Advice. European Banking Institute Working Paper Series 2018 - no. 26. https://doi.org/10.2139/ssrn.3188828
• Shin, T. (2020, 4 June). Real-life examples of discriminating artificial intelligence: Real-life examples of AI algorithms demonstrating bias and prejudice. Towards Data Science. https://towardsdatascience.com/real-life-examples-of-discriminating-artificial-intelligence-cae395a90070
• Tereszkiewicz, P., i Południak-Gierz, K. (2021). Liability for incorrect client personalization in the distribution of consumer insurance. Risks, 9(5), Article 83. https://doi.org/10.3390/risks9050083
• Urząd Komisji Nadzoru Finansowego. (2020, 4 listopada). Stanowisko Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego w sprawie świadczenia usługi robo-doradztwa. https://www.knf.gov.pl/knf/pl/komponenty/img/Stanowisko_UKNF_ws_swiadczenia_uslugi_robo_doradztwa_71303.pdf
• Waliszewski, K. (2020a, 14 sierpnia). Automatyczne doradztwo finansowe puka do drzwi. Pobrane 8 listopada 2021, z: https://www.obserwatorfinansowy.pl/bez-kategorii/rotator/automatycznedoradztwo-finansowe-puka-do-drzwi/
• Waliszewski, K. (2020b). Robo-doradztwo jako przykład fin-techu - problem regulacji i funkcjonowania. Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego. Business Law Journal, 73(7), 12-20. https://doi.org/10.33226/0137-5490.2020.7.2
• Waliszewski, K., i Zięba-Szklarska, M. (2020). Robo-advisors as automated personal financial planners - swot analysis. Finanse i Prawo Finansowe, 3(27), 155-173. https://doi.org/10.18778/2391-6478.3.27.09
• Yeomans, M., Shah, A., Mullainathan, S., i Kleinberg, J. (2019). Making sense of recommendations. Journal of Behavioral Decision Making, 32(4), 403-414. https://doi.org/10.1002/bdm.2118

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.14746/rpeis.2024.86.1.05