Wybrane społeczno-prawne aspekty wybuchu pandemii COVID-19 w Republice Turcji

• Autorzy: Marek Stych , Piotr Pryjda

Warianty tytułu

Selected Socio-Legal Aspects of the Outbreak of the Covid-19 Pandemic in the Republic of Turkey

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Pandemia COVID-19 jest uważana za jedną z największych katastrof zdrowotnych i ekonomicznych w skali świata. Jej przebieg cechował się gwałtownym i szybkim rozprzestrzenianiem się oraz dużą śmiertelnością. W wyniku wybuchu pandemii znaczna część aktywności państw w sferze zdrowia publicznego skupiała się na wprowadzaniu ograniczeń w dotychczasowym systemie życia społecznego ze względu na dużą zaraźliwość choroby, co skutkowało m.in. wprowadzeniem nowych regulacji związanych z kształtowaniem zachowań jednostkowych. Jednym z państw, które podjęło walkę z pandemią, była Republika Turcji. Turcja ma długą historię w zapobieganiu chorobom zakaźnym i ich kontroli, począwszy od czasów Imperium Osmańskiego. Jej wcześniejsze doświadczenia ze świńską grypą (H1N1), ptasią grypą (H5N1) i SARS przyczyniły się do dużej skuteczności i efektywności polityki państwa we wskazanym zakresie. Artykuł stanowi efekt badań przeprowadzonych w ramach stażu naukowego odbytego na Uniwersytecie Stambulskim we wrześniu 2022 r. W ramach stażu przeprowadzono kwerendę biblioteczną oraz analizę stron internetowych (materiały w znacznej części były dostępne tylko na terenie Turcji).(abstrakt oryginalny)

EN

The Covid-19 pandemic is considered one of the biggest health and economic disasters to have ever taken place in the world. Its feature was that it spread rapidly and suddenly and had a high mortality rate. As a result of the outbreak of the pandemic, much of the public health activity of states focused on the introduction of restrictions in the system of social life to date because of the high contagiousness of the disease, resulting in, among other things, the introduction of new regulations related to shaping individual behaviours. One of the countries that took up the battle with the pandemic was the Republic of Turkey. Turkey has a long history of preventing and controlling infectious diseases, starting from the times of the Ottoman Empire. Its previous experiences with swine flu (H1N1), avian flu (H5N1) and SARS contributed to the high effectiveness and efficiency of the state policy in this respect. The article is the result of research conducted within the framework of a research internship at the University of Istanbul in September 2022. A library query and website analysis were conducted during the internship (the materials were largely only available in Turkey).(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

COVID-19; Pandemia; Ochrona zdrowia; Zdrowie publiczne

EN

COVID-19; Pandemic; Health care protection; Public health

• Czasopismo: Przegląd Prawa Publicznego
• Rocznik: 2024
• Numer: nr 3
• Strony: 81--94

Twórcy

autor

Marek Stych

• Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

autor

Piotr Pryjda

• Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Bibliografia

• Ağir S., Osmanli'da karantina uygulama süreçleri ve tepkiler (1865-1914), Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2020.
• Aslan V., Constitutionality of COVID-19 Related Curfews in Turkey (Covid-19 Salgını Sebebiyle Uygulanan Sokağa Çıkma Kısıtlamalarının 1982 Anayasası'na Uygunluğu), "İstanbul Hukuk Mecmuası" 2020/78 (2).
• Aydoğan N., COVID-19 Pandemisi sirasinda anne ve sağlik çalişani, olmak: niteliksel bir araştirma, Sakarya Üniversitesi, czerwiec 2021.
• Çatal A.C., Salgin hastaliklarla mücadelede osmanli taşra belediyelerinden örnekler, "Bellek Uluslararası Tarih ve Kültür Araştırmaları Dergisi" 2021/3.
• Çetin Aslan E., COVID-19 Pandemisinin Sağlık Hizmetleri Erişimine Etkisinin Değerlendirilmesi: Kesitsel Bir Araştırma, "Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi" 2022/7 (2).
• Çöl M., Güneş G., COVID-19 Salgınına Genel Bir Bakıș [w:] COVID-19, red. A. Memikoğlu, V. Genç, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara 2020.
• COVID-19, red. O. Memikoğlu, V. Genç, Ankara Üniversitesi, Ankara 2020.
• Gözler K., Anayasa Değişikliğinin Temel Hak ve Hürriyetlerin Sınırlandırılması Bakımından Getirdikleri ve Götürdükleri: Anayasanın 13'üncü Maddesinin Yeni Şekli Hakkında Bir İnceleme, "Ankara Barosu Dergisi" 2001/59 (4).
• Gözler K., İnsan Hakları Hukuku, Ekin, Bursa, 2.10.2018.
• Güler B., İdarenin COVID-19 pandemisine ilişkin sokağa çikma yasaği kararlarinin kanuni idare ilkesi kapsaminda değerlendirilmesi, "İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Covid-19 Hukuk Özel Sayısı" 2020/2 (19), (Covid-19 Özel Ek).
• Güngör B., Türkiye'de Covid-19 Pandemisi Süresince Alınan Önlemlerin Kriz Yönetimi Perspektifinden Değerlendirilmesi, "Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi" 2020/4.
• Işlek E., Özatkan Y., Bilir Mk., Arı Ho., Çelik H. Ve Yıldırım Hh., Covıd-19 Pandemi Yönetiminde Türkiye Örneği: Sağlık Politikası Uygulamaları ve Stratejileri, TÜSPE Raport 2020/2, TÜSPE Yayınları, Ankara 2020.
• Kuruhalil I., Özyazıcı A., Hosseinnezhad F., Türkiye'de Covid-19 Pandemisi Döneminde Sosyal Hizmet, "Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi" 2021/5 (1).
• Marien G., The Black Death in Early Ottoman Territories: 1347-1550 (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Bilkent Üniversitesi, The Institute of Economics and Social Sciences, Ankara 2009.
• Nükhet V., Conquest, Urbanization and Plague Networks in the Ottoman Empire, 1453-1600 [w:] The Ottoman World, red. Ch. Woodhead, London 2011.
• Nuran Y., A History of Healthcare in Istanbul, Istanbul 2010.
• Yüksel E., Konstantinapol'ün fethi ve veba, "Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi - International Journal of Social Sciences Academy" 2020/2 (3).