Istota i formy wszczęcia postępowania karnego w sprawach publicznoskargowych

• Autorzy: Janusz Tylman

Warianty tytułu

Das Wesen und die Formen der Einleitung des Strafverfahrens in Gerichtssachen Öffentlicher Anklage

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Pojęcie wszczęcia postępowania karnego jest w literaturze procesowej przedmiotem dyskusji. Przede wszystkim chodzi o to, czy dotyczy ono jedynie wszczęcia postępowania w sprawie (np. dochodzenia), niezależnie od tego, czy postępowanie kierowane jest równocześnie przeciwko określonej osobie, czy też należy rozumieć je szerzej, obejmując nim również skierowanie postępowania przeciwko konkretnej osobie (uregulowane np. w naszej procedurze w instytucji przedstawienia zarzutów), a wówczas należałoby ustosunkować się do sytuacji, gdy osoba podejrzana o sprawstwo ujawniana jest później, w toku rozpoczętego postępowania przygotowawczego.
Następna kwestia wyrasta na tle ogólnego problemu zakresu postępowania przygotowawczego, jego granic, a więc początku i końca tego stadium procesu. Wypowiadane są niekiedy poglądy, że do zakresu postępowania przygotowawczego należy nie tylko działalność procesowa prowadzona w ramach dochodzenia czy śledztwa, których początek wyznaczany bywa w wielu systemach formalnym aktem (np. postanowieniem), ale także działalność przedprocesowa (np. czynności sprawdzające przewidziane w naszym kodeksie w art. 258 § 2), na którą składają się m. in. czynności operacyjne. Według tej koncepcji szerokiego ujmowania postępowania przygotowawczego rozpoczyna się ono albo wraz z otrzymaniem informacji o przestępstwie, albo w momencie podjęcia pierwszej czynności (z reguły nieprocesowej) wywołanej tą informacją.
Odrębne zagadnienie dotyczy sytuacji, gdy nie jest konieczne prowadzenie postępowania przygotowawczego (jak w naszym postępowaniu przyspieszonym) albo gdy może ono być przeprowadzone na polecenie sądu, już po wniesieniu skargi (aktu oskarżenia), a więc po wszczęciu postępowania sądowego (jak np. w obowiązującym k.p.k. według art. 435 § 2, dotyczącego spraw prywatnoskargowych). (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Postępowanie karne; Skarga; Prawo; Sądownictwo

EN

Criminal procedure; Plaint; Law; Judicature

• Czasopismo: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
• Rocznik: 1985
• Numer: nr 22 Prawo karne i procedura karna
• Strony: 31--52

Twórcy

autor

Janusz Tylman

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• 1. J. Bafia, J. Bednarzak, M. Flemming, S. Kalinowski, H. Kempisty, M. Siewierski, Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Warszawa 1976, s. 230-232.
• 2. H. Bennecke, E. Beling, Lehrbuch des Deutschen Reichs-Strafprozessrechts, b. m. 1900.
• 3. K. Binding, Grundriss des Deutschen Strafprozessrechts, Leipzig 1900, s. 178, 179.
• 4. K. Birkmeyer, Deutsches Strafprozessrecht, Berlin 1898, s. 7 i n.
• 5. M. Cieślak, Polska procedura karna. Podstawowe założenia teoretyczne, Warszawa 1973, s. 333.
• 6. M. Cieślak, Postępowanie karne. Zarys instytucji, Warszawa 1982, s. 85 i n.
• 7. M. Cieślak, Proces karny, cz. 1, Kraków 1952, s. 52.
• 8. M. Cieślak, Przygotowawcze stadium procesu karnego (pojęcie - zakres - lunkcje - struktura), "Zeszyty Naukowe UJ" 1973, Prawo, z. 61, s. 12 i n.
• 9. A. Czelcow, Radziecki proces karny, Warszawa 1955, s. 32.
• 10. W. Daszkiewicz, Dochodzenie w sprawach z oskarżenia prywatnego, "Nowe Prawo" 1974, nr 6, s. 752 i n.
• 11. W. Daszkiewicz, Wszczęcie postępowania prywatnoskargowego, "Palestra" 1974, nr 10, s. 64 i n.
• 12. Z. Doda, Dopuszczalność zażalenia w polskim procesie karnym, Kraków 1982, s. 100.
• 13. A. zu Dohna, Das Strafprozessrecht, Berlin 1929, s. 138.
• 14. A. Gaberle, Dochodzenie wstępne w polskim procesie karnym (podstawowe założenia i problemy), "Zeszyty Naukowe UJ" 1973, Prawo, z. 61, s. 139 i n.
• 15. H. Gerland, Der Deutsche Strafprozess, Mannheim-Berlin-Leipzig 1927, s. 136.
• 16. S. Glaser, Polski proces karny w zarysie, Kraków 1934, s. 236.
• 17. S. Glaser, Zarys polskiego procesu karnego, Warszawa 1929, ks. II, rozdz. I, II, ks. IV, rozdz. I, II.
• 18. W. Gleispach, Deutsches Strafverfahrensrech, Berlin 1943, s. 152, 153.
• 19. O. Górniok, Instytucja uzupełniania i sprawdzania danych zawartych w doniesieniach (art. 258 § 2 k.p.k.), Wrocław 1970, s. 4 i n.
• 20. K. Grześkowiak, A. Krukowski, W. Patulski, E. Warzocha, Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich. Komentarz, Warszawa 1984, s. 86 i n.
• 21. R. Hippel, Der Deutsche Strafprozess, Marburg 1941, s. 479.
• 22. S. Kalinowski, Polski proces karny, Warszawa 1971, s. 386 i n.
• 23. S. Kalinowski, Postępowanie karne. Zarys części szczególnej, Warszawa 1964, s. 87, 88.
• 24. S. Kalinowski, Przebieg procesu karnego, Warszawa 1957, s. 6.
• 25. S. Kalinowski, Rozprawa główna w polskim procesie karnym, Warszawa 1975, s. 242-244.
• 26. S. Kalinowski, M. Siewierski, Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Warszawa 1966, s. 287.
• 27. E. Kern, C. Roxin, Strafverfahrensrecht, München 1976, s. 188.
• 28. H. Kołakowska-Przełomiec, Postępowanie w sprawach nieletnich, "Państwo i Prawo" 1983, nr 6, s. 46 i n.
• 29. A. Kries, Lehrbuch des deutschen Strafprozessrechts, Freiburg i. B. 1892, s. 3.
• 30. E. Krzymuski, Wykład procesu karnego, Kraków 1922, s. 20 i n. s. 143 i n.
• 31. E. Krzymuski, Wykład procesu karnego austriackiego, Kraków 1910, s. 217 i n.
• 32. H. Kuehne, Strafprozesslehre. Kehl am Rhein - Strassburg 1982, s. 103 i n.
• 33. M. Lipczyńska, Oskarżenie prywatne, Warszawa 1977, s. 160 i n.
• 34. M. Lipczyńska. A. Kordik, Z. Kegel, Z. Świda-Łagiewska, Polski proces karny, Warszawa-Wrocław 1975.
• 35. K. Marszał, Ingerencja prokuratora w ściganie przestępstw prywatnoskargowych w polskim procesie karnym, Warszawa 1980, s. 45 i n.
• 36. K. Marszał, Przebieg procesu karnego, Katowice 1982, s. 44, 45.
• 37. A. Murzynowski, Areszt tymczasowy oraz inne środki zapobiegające uchylaniu się od sądu, Warszawa 1963, s. 227 i n.
• 38. T. Nowak, Sprawdzenie zawiadomienia o przestępstwie, "Nowe Prawo" 1978, nr 4, s. 608.
• 39. K. Peters, Strafprozess, Karlsruhe 1952, s. 161-165.
• 40. R. Ponikowski, R. Sobczak, Praktyczne aspekty stosowania art. 258 § 2 k.p.k., "Zeszyty Naukowe ASW" 1977, nr 17, s. 132 i n.
• 41. F. Prusak, Pociągnięcie podejrzanego do odpowiedzialności w procesie karnym, Warszawa 1973, s. 149 i n.
• 42. F. Prusak, Postępowanie sprawdzające w nowym k.p.k., "Problemy Praworządności" 1971, nr 2, s. 39.
• 43. L. Schaff, O czynnościach poprzedzających wszczęcie postępowania karnego, "Problemy Kryminalistyki" 1959, nr 22, s. 721 i n.
• 44. L. Schaff, Proces karny Polski Ludowej, Warszawa 1953, s. 45.
• 45. L. Schaff, Zakres i formy postępowania przygotowawczego, Warszawa 1961, s. 159 i n.
• 46. E. Schmidt, Lehrkommentar zur Strafprozessordnung, T. 1, Götingen 1952, s. 39.
• 47. M. Siewierski, J. Tylman, M. Olszewski, Postępowanie karne w zarysie, Warszawa 1974, s. 196-199, 234, 235.
• 48. M. Stanowska, A. Walczak-Żochowska, K. Wierzbowski, Uwagi o profilu ustawy o postępowaniu z nieletnimi (Zagadnienia materialnoprawne i procesowe), "Państwo i Prawo" 1983, nr 6, s. 52 i n.
• 49. P. Stebelski, Komentarz do Austryackiego Postępowania Karnego, Lwów 1901, s. 160.
• 50. M. Strogowicz, Proces karny, Warszawa 1952, s. 237, 238.
• 51. A. Strzembosz, Nowa ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich, Warszawa 1983, s. 63 i n.
• 52. Z. Szatkowski, Czynności sprawdzające w ujęciu kodeksu postępowania karnego, "Problemy Kryminalistyki" 1970, nr 84, s. 186 i n.
• 53. S. Śliwiński, Polski proces karny przed sądem powszechnym. Przebieg procesu, Warszawa 1948, s. 7.
• 54. J. Tylman, Czynności dochodzenia w niezbędnym zakresie, "Zeszyty Naukowe UŁ" 1979, seria I, z. 62, s. 23 i n.
• 55. J. Tylman, Czynności postępowania sprawdzającego w procesie karnym, "Acta Universitatis Lodziensis" 1982, Folia Iuridica 10, s. 21 i n. i podaną tam dalszą literaturę.
• 56. J. Tylman, Czynności sprawdzające w nowym kodeksie postępowania karnego, ZNUŁ 1970, z. 73, s. 3 i n.
• 57. J. Tylman, Dopuszczalność dokonywania czynności nie cierpiących zwłoki w postępowaniu karnym, "Nowe Prawo" 1979, nr 1, s, 25 i n.
• 58. J. Tylman, Instytucja czynności nie cierpiących zwłoki w postępowaniu karnym, "Studia Kryminologiczne, Kryminalistyczne i Penitencjarne" 1979, t. 9, i podaną tam literaturę.
• 59. J. Tylman, Pojęcie wszczęcia postępowania karnego, "Zeszyty Naukowe UŁ" 1961, seria I, z. 22, s. 180 i n.
• 60. J. Tylman, Problemy czynności sprawdzających w postępowaniu karnym, "Studia Kryminologiczne, Kryminalistyczne i Penitencjarne" 1976, t. 4, s. 82 i n.
• 61. J. Tylman, Sprawność dochodzenia w niezbędnym zakresie, "Problemy Kryminalistyki" 1979, nr 139/140, s. 442 i n.
• 62. J. Tylman, Warunki dopuszczalności wszczęcia postępowania karnego, "Zeszyty Naukowe UŁ" 1959, seria I, z. 14, s. 125 i n.
• 63. S. Waltoś, Model polskiego procesu karnego de lege ferenda, "Państwo i Prawo" 1981, nr 3, s. 34 i n.
• 64. S. Waltoś, Model postępowania przygotowawczego na tle prawno-porównawczym, Warszawa 1968, s. 63, 64.
• 65. S. Wyciszczak, "Dochodzenie w niezbędnym zakresie" jako integralna część postępowania przygotowawczego, "Państwo i Prawo" 1970, nr 12, s. 954, 955.
• 66. H. Zachariae, Wykład postępowania karnego niemieckiego, Warszawa 1874, s. 183.