W jaki sposób zaskoczenie może być źródłem przemian w sztuce wojennej?

• Autorzy: Adrian Czesław Napora

Warianty tytułu

How Surprise Can Be a Source of Changes in the Art of War?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Niniejsza publikacja jest efektem poszukiwań odpowiedzi na wydawałoby się oczywiste pytanie, mianowicie: Jakie prawidłowości występują po uzyskaniu zaskoczenia na przeciwniku w rozwoju i przemianach w sztuce wojennej? Na podstawie przykładów z historii sztuki wojennej oraz dostępnych danych teoretycznych podjęto próbę syntetycznego zidentyfikowania kategorii, które mogą ulegać transformacji wskutek lub przy współudziale zaskoczenia. Do studium przypadku wybrano: bitwę pod Cambrais, rozpoczęcie wojny Jom Kippur, operację Desert Shield oraz rozpoczęcie wojny w Donbasie. Konkluzja poprzedzona procedurą badawczą złożoną z analizy logicznej, abstrahowania, heurystyki oraz klasyfikacji pozwala wstępnie uchwycić podjęte cele badawcze na tle syntetycznej charakterystyki opisywanej zasady sztuki wojennej.(abstrakt oryginalny)

EN

This publication is the result of a search for evidence of a seemingly obvious problem, namely: What regularities occur after taking the enemy by surprise in the development and changes in the art of war? Based on examples from the history of warfare and available theoretical data, an attempt was made to synthetically identify categories that may undergo transformation as a result of or with the participation of surprise. The following were selected for the case study: the Battle of Cambrais, the start of the Yom Kippur War, Operation Desert Shield, and the start of the war in Donbas. The final conclusion preceded by a research consisting of: logical analysis, abstraction, heuristics, and classification allows us to initially capture the undertaken research goals against the background of the synthetic characteristics of the described principle of the art of war.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Konflikty zbrojne; Stosunki międzynarodowe; Dezinformacja

EN

Armed conflicts; International relations; Disinformation

• Czasopismo: De Securitate et Defensione. O Bezpieczeństwie i Obronności
• Rocznik: 2023
• Numer: nr 2
• Strony: 170--194

Twórcy

autor

Adrian Czesław Napora

• Dowództwo 11 Dywizji Kawalerii Pancernej (G-3)

Bibliografia

• "Little green man": a primer on Modern Russia Unconventional Warfare, Ukraine 2013-2014. 2019. Fort Bragg: United States Army Special Operations Command.
• ADP 3-0. Operations. 2019. Waszyngton: Army Publishing Directorate.
• AJP-3.10.2. Allied Joint Doctrine for Operations Security and Deception 2020, Bruksela NATO Standardization Office.
• Angevine R. i in. 2019. Learning Lessons from the Ukraine Conflict. Virginia: Institute for Defense Analysis.
• APP-28. Tactical planning for land forces. 2019. Bruksela: NATO Standardization Office.
• ATP 3.2.1. Conduct of land forces operations. 2022. Bruksela: NATO Standardization Office.
• ATP-3.2.2. Command and control of allied land forces. 2016. Bruksela NATO Standardization Office.
• Bowen A. 2022. Russia's war in Ukraine. Military and intelligence aspects. Waszyngton: Congressional Research Service.
• Brouwer Jaap J. 2021. The German way of war. A lesson in tactical management Yorkshire: Pen & Sword.
• Bujak A., 2000. Środowisko a działania bojowe na terytorium Polski, Toruń: Adam Mar-szałek.
• Chocha B., 1982. Rozważania o taktyce, Warszawa: Ministerstwo Obrony Narodowej.
• Citino R., 2004. Blitzkrieg to desert storm. The evolution of operational warfare, Law-rence: University Press of Kansas.
• DD-3.20. Maskowanie wojsk i infrastruktury obronnej. 2010. Warszawa: Sztab Generalny Wojska Polskiego.
• DD-3.31 (A). Maskowanie operacyjne. 2018. Bydgoszcz: Centrum Doktryn i Szkolenia Sił Zbrojnych.
• DD-3.40. Wojska Obrony Terytorialnej w operacji. 2018. Warszawa: Dowództwo Wojsk Obrony Terytorialnej.
• Doughty R. 1979. The evolution of US Army Tactical Doctrine, 1946-1976. Leavenworth Papers (No. 1): 1 i nast.
• DTU-3.2.2.1. Planowanie działań na poziomie taktycznym w siłach lądowych. Projekt Końcowy. 2020. Bydgoszcz: Centrum Doktryn i Szkolenia Sił Zbrojnych.
• Dupuy T. N., 1979. Numbers, Predictions and War: Using History to Evaluate Combat Factors and Predict the Outcome of Battles, Indianapolis: The Bobbs-Merill Company.
• Evans B., 2021. Blitzkrieg: The Evolution of Modern Warfare and the Wehrmacht's Impact on American Military Doctrine during Cold War Era, Nashville: East Tenessee State University.
• Fischer S. 2019. The Donbas Conflict. Opposing Interests and Narratives, Difficult Peace Process. Berlin: German Institute for International and Security Affairs.
• Flawiusz Renatus Wegecjusz. 2004. O sztuce wojskowej. Brak miejsca wydania: www.zro-dla.historyczne.prv.pl.
• FM 3-0. Operations. 2017. Waszyngton: Army Publishing Directorate.
• FM 3-0. Operations. 2022. Waszyngton: Army Publishing Directorate.
• FM 3-13.4. Army Support to Military Deception. 2019. Waszyngton: Army Publishing Directorate.
• Foch F., 1924. Zasady sztuki wojennej. Warszawa: Wojskowy Instytut Wydawniczy.
• Friedman B., 2017. On tactics. A theory of victory in battle. Maryland: Naval Institute Press.
• Fuller J.F.Ch. 1993. The foundations of science of war. Fort Leavenworth: U.S. Army Command and General Staff College Press.
• Galeotti M., 2019. Armies of Russia's War in Ukraine. Oxford: Osprey Publishing.
• Gladii A., 2017. Konflikt zbrojny w Donbasie w latach 2014/2015 -rozłam wewnętrzny czy ukraińsko-rosyjska wojna? Scenariusze rozwoju konfliktu. "Przegląd Strategiczny" 2017 nr 10: 95-118.
• Howard C., Pukhov R. (red.). 2015. Brothers armed. Military aspects of the crisis in Ukraine. Minneapolis: East View Press.
• Jagiełło Z., Kajetanowicz J., 2005. Wojska lądowe w wojnach lokalnych XX wieku. Warszawa: Bellona.
• Jordan D. i in. 2018. Understanding modern warfare, Cambridge: Cambridge University Press.
• Kaczmarek W., Ścibiorek Z., 1995. Przyszła wojna jaka? Warszawa: BUWiK.
• Klimecki M., 2021. Krym, Donieck, Ługańsk 2014-2015. Warszawa: Bellona.
• Kołodziejczyk B., 1980. Co będzie jutro?, Warszawa: Ministerstwo Obrony Narodowej.
• Koziej S., 1993. Teoria sztuki wojennej. Warszawa: Bellona.
• Laszczyk M., 1994. Manewr okrążający w walce i operacji. Toruń: Adam Marszałek.
• Leopold VI. 2010. The Taktika of Leo IV. Waszyngton: Dumbarton Oaks.
• Leśniewski Z., 2017. Zarys metodologii dydaktyki obronnej i dydaktyki wojskowej. Warszawa: Akademia Sztuki Wojennej.
• Liddell Hart B. H., 1959. Strategia. Działania pośrednie. Warszawa: Ministerstwo Obrony Narodowej.
• Maj J., 2017. Nowe aspekty sztuki wojennej. Poznań: FNCE.
• Malasiewicz K., 2018. Teoria walki zbrojnej: próba systematyzacji. Warszawa: Ementon.
• Messenger Ch., 1976. The blitzkrieg story. Nowy Jork: Charles Scribner's Sons.
• Mossor S. 1986. Sztuka wojenna w warunkach nowoczesnej wojny. Warszawa: Ministerstwo Obrony Narodowej.
• Napora A. Cz., 2023. Niszczenie sił okrążonych. Warszawa: Difin.
• Nożko K., 1985. Walka o przewagę. Warszawa: Ministerstwo Obrony Narodowej.
• Nożko K., 1994. Sztuka tworzenia przewagi w systemie obronnym RP. Warszawa: Bellona.
• Odziemkowski J., 2011. Konflikty międzynarodowe po 1945 roku. Warszawa Bellona.
• Pelc M., 2009. Elementy metodologii badań naukowych (skrypt). Warszawa: Akademia Obrony Narodowej.
• Pokruszyński W., 2012. Bezpieczeństwo. Teoria i praktyka (podręcznik akademicki). Józefów: Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi.
• Polak A., Joniak J. (red.). 2014. Sztuka wojenna. Warszawa: Akademia Obrony Narodowej.
• Przybyło Ł., 2018. Doktryny wojenne. Historia i ocena. Warszawa: Tetragon.
• Psywarrior, http://www.psywarrior.com/HerbDStorm.html.
• Regulamin działań wojsk lądowych, 2008. Warszawa: Dowództwo Wojsk Lądowych.
• Rein Ch. (red.). 2018. Weaving the tangled web. Military deception in large-scale com-bat operations. Fort Leavenworth: Army University Press.
• Rola-Arciszewski S., 2013. Sztuka dowodzenia na zachodzie Europy. Oświęcim: Napoleon V.
• Rotmistrow P. (red.). 1967. Historia sztuki wojennej do roku 1939. Warszawa: Ministerstwo Obrony Narodowej.
• Różycki Ł. 2015. Maurycii Strategicon. Praktyczny podręcznik i dzieło antykwaryczne. Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza.
• Sawka R., 2015. Frontline Ukraine. Crisis in the Borderlands. Londyn: I.B. Tauris.
• Sawkin W., 1974.Podstawowe zasady sztuki operacyjnej i taktyki. Warszawa: Ministerstwo Obrony Narodowej.
• Sikorski W., 1984. Przyszła wojna. Warszawa: Ministerstwo Obrony Narodowej.
• Skibiński F. 1972. Rozważania o sztuce wojennej. Warszawa: Wojskowy Instytut Historyczny.
• Sonnenberger M., 2015. Initiative Within the philosophy of Auftragstaktik: Determining Factors of Understanding of Initiative on the German Army, 1806-1955. Fort Leaven-worth: U.S. Army Command and General Staff College Press.
• Sun Z., 2011. Sztuka wojenna. Kraków: vis-à-vis Etiuda.
• Sykulski L., 2015. Rosyjska koncepcja wojen buntowniczych Jewgienija Messnera. "Przegląd Geopolityczny" t. 11: 103-113.
• van Creveld M., 2008. Zmienne oblicza wojny. Od Marny do Iraku. Poznań: Rebis.
• van Creveld M., 2017. More on war. Oxford: Oxford University Press.
• Varvařovsky L., 1962. Manewrowość podstawą sukcesu we współczesnej wojnie. Warszawa: Ministerstwo Obrony Narodowej.
• von Clausewitz C., 2003. O wojnie. Wrocław: Mireki.
• von Dach Bern H., 1965. Total resistance. Swiss army guide to guerilla warfare and under-ground operations. Boulder: Paladin Press.
• Więcek W., 2016. O zaskoczeniu i przewadze w obronie. "Kwartalnik Bellona" 1/2016: 124-133.
• Wojna Jom Kipur. Wikipedia.pl. https://pl.wikipedia.org/wiki/Wojna_Jom_Kipur.
• Wrzosek M., 2005. Dezinformacja jako komponent operacji informacyjnych. Warszawa: Akademia Obrony Narodowej.
• Żółtowski E. 1966. Zaskoczenie w wojnie współczesnej. Warszawa: Ministerstwo Obrony Narodowej.

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.34739/dsd.2023.02.11