Wartość parametrów fizjologicznych rejestrowanych w procedurze badania poligraficznego

• Autorzy: Renata Dąbrowska , Czesław Żaba

Warianty tytułu

Value of Physiological Parameters Recordered in The Polygraph Test Procedure

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Poligraf stworzony został jako narzędzie kryminalistyczne na potrzeby organów ścigania. Jego wprowadzenie do praktyki śledczej poprzedziły odkrycia naukowe, przeprowadzone doświadczenia, zaangażowanie specjalistów z zakresu nauk medycznych, psychologicznych, a nawet filozoficznych. W XX wieku Amerykanie zaprzestali używania terminu "wykrywacz kłamstw" (ang. lie detector), uznając, że nie istnieją reakcje psychofizjologiczne typowe dla kłamstwa, i wprowadzili określenie "wykrywanie wprowadzania w błąd" (ang. detection on deception). Ponieważ koncepcja detekcji kłamstwa - nieszczerości nie była w stanie uzasadnić przyczyn zmian fizjologicznych rejestrowanych podczas testów poligraficznych, w 1986 r. w Instytucie ds. Badań Poligraficznych Departamentu Obrony USA (Department of Defence Polygraph Institute - DoDPI) zrodziła się idea psychofizjologicznego wykrywania wprowadzania w błąd (ang. psychophysiological detection of deception - PDD) oparta na teorii nastawienia psychologicznego (ang. psychological set), zgodnie z którą kiedy osoba badana obawia się kary lub przewiduje poważne konsekwencje dla siebie w przypadku nieudanej próby wprowadzania w błąd i odczuwa przy tym strach, powoduje to reakcje fizjologiczne, które mierzymy (zwiększenie aktywności elektrodermalnej skóry, zmiany ciśnienia tętniczego krwi, stłumienie oddechu)1 . Na tej podstawie rozwinęła się koncepcja psychofizjologicznych badań poligraficznych, których istotą jest reprodukcja śladów pamięciowych i emocjonalnych świadczących o bezpośrednim związku osoby badanej z konkretnym czynem karalnym.(fragment tekstu)

EN

It has been shown that precise analysis and thorough assessment of registered physiological parameters affects the accuracy of polygraph tests used in criminal cases, external procedures or in the private sector. The polygraph shows objective parameters of various types of physiological activities of the human body during the test. A classic polygraph, by using sensors, records various parameters, such as: frequency changes and depth of breaths, blood pressure and galvanic skin reactions. The photopletysmograph, associated with the polygraph, measures changes in the volume of blood in distal blood vessels. A special cushion, placed on the testing chair, records the motive activity of the testee, monitoring their muscle tension.The following article underlines the importance of expression of emotions, including cognitive processes, physiological arguments, feelings, beha- vioral reactions, visible in the responses of the body of a testee on the event being the subject of the study. The aim of the test was to analyse the effect of physiology of a lie which became an exponent for interpretation and evaluation of registered physiological parameters. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Poligrafia; Zarządzanie stresem; Wykrywanie oszustw

EN

Printing; Stress management; Fraud detection

• Czasopismo: Palestra : pismo Adwokatury Polskiej
• Rocznik: 2023
• Numer: nr 4 (785)
• Strony: 37--49

Twórcy

autor

Renata Dąbrowska

• Zakład Medycyny Sądowej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu

autor

Czesław Żaba

• Zakład Medycyny Sądowej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu

Bibliografia

• American Polygraph Associate (APA), Model Policy for the Evaluation of Examinee Suitability for Polygraph Testing, "Polygraph & Forensic Credibility Assesment" 2021/2
• Antas Jolanta, O kłamstwie i kłamaniu, Kraków 1999 Aymen A. Alian, Shelley H. Kirk, Photoplethysmography, "Best Practice & Research Clinical Anaesthesiology" 2014/28(4)
• Ekman Paul, Kłamstwo i jego wykrywanie w biznesie, polityce i małżeństwie, przeł. S.E. Draheim, M. Kowalczyk, Warszawa, 2003
• Ekman Paul, Davidson Richard, Natura emocji, Gdańsk 2002
• Goodson Walt, Honts Charles, Handler Mark, Nelson Raymond, Hicks Matt & Westerman Dennis, Pre-test Breathing Instructions Increase Perceptions of Respiratory Countermeasures, "Polygraph" 2014/1
• Grzegorczyk Tomasz, Kodeks postępowania karnego. Komentarz, Kraków 2005
• Hall John E., Hall Michael E., Guyton and Hall Textbook of Medical Physiology, Elsevier 2020
• Herbowski Piotr, Stosowanie poligrafu na podstawie art. 192a § 2 k.p.k., "Prokuratura i Prawo" 2012/2
• Hollien Harry, Harnsberger James, Final Report CIFA Contract - FA 4814- 04-0011, University of Florida 2006
• Honts Charles, Handler Mark, Shaw Pamela, Gougler Mark, The Vasomotor Response in the Comparison Question Test, "Polygraph" 2015/1
• Jaworski Ryszard, Opinia z ekspertyzy poligraficznej jako dowód odciąża- jący, Wrocław 1999
• Jaworski Ryszard, Poligraf jako narzędzie weryfikacji wersji zabójstwa, Wrocław 2018
• Kniaziew Władimir, Warłamow Gieorgij, Poligraf i jego zastosowanie, Mińsk 2012
• Konieczny Jan, Badania poligraficzne. Podręcznik dla zawodowców, Warszawa 2009
• Konturek Stanisław, Fizjologia człowieka, Wrocław 2013
• Kraphol Donald J., Shaw Pamela, Fundaments of Polygraph Practice, "Academic Press" 2015
• Landowski Jan, Neurobiologia reakcji stresowej, "Neuropsychiatria i Neopsychologia" 2007/2
• Matte James Allan, Forensic Psychophysiology Using the Polygraph. Scientific Truth Verification - Lie Detection, Willamsville-New York 1996
• Nelson Raymond, Practical Polygraph, A Codex of Cardio Artifacts, "APA Magazine" 2022/3
• Nowocień Sylwester, On-the-fly respiratory cycle estimation method based on photoplethysmography waveform morphology analysis, "Biopho- tonics: Photonic Solutions for Better Health Care VI", vol. 10685, Proc. SPIE 2018
• Proverbio Alice Mado, Vanutelli Maria Elide, Adorni Roberta, Can you catch a liar? How negative emotions affect brain responses when lying or telling the thruth, "PloS One" 2013/8(3)
• Saxe Leonard, Science and the GKT polygraph: a theoretical critique, "Integrative Physiological and Behavioral Science" 1991/26
• Seley Hans, Stres nieokiełznany, Warszawa 1977
• Strelau Jan, Psychologia. Podręcznik akademicki, Gdańsk 2000, t. 1
• Vrij Aldert, Wykrywanie kłamstw i oszukiwania. Psychologia kłamania i konsekwencje dla praktyki zawodowej, Kraków 2009
• Widacki Jan, Badania poligraficzne w Polsce, Kraków 2014.
• Widacki Jan, Sytuacja prawna badań poligraficznych po ostatniej nowelizacji kodeksu postępowania karnego, "Problemy Kryminalistyki" 2004/243
• Witkowski Tomasz, Psychologia kłamstwa, Taszów 2006
• Woodworth Robert S., Schlosberg Harold, Psychologia eksperymentalna, Warszawa 1966
• Wójcikiewicz Józef, Dowód naukowy w procesie sądowym, Kraków 2000
• Wróblewski Krzysztof, Badania poligraficzne (w:) Medycyna sądowa, red. G. Teresiński, Warszawa 2020, t. 2

Identyfikatory

DOI

10.54383/0031-0344.2023.4.4