Miejsce wyznaniowych osób prawnych w systemie organizacji pożytku publicznego

• Autorzy: Iwona Dworska

Warianty tytułu

The place of faith-based legal persons in the public benefit organizations' system

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Wyznaniowe osoby prawne przez uczestnictwo w realizacji zadań w sferze pożytku publicznego wnoszą znaczny wkład w urzeczywistnianie dobra publicznego. Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, choć nie kwalifikuje tych podmiotów jako organizacji pozarządowych, otwiera im drogę do korzystania z takich samych uprawnień, jakie są udziałem organizacji pozarządowych. Uwzględniając szczególną misję wyznaniowych osób prawnych, ustawodawca zastosował adekwatne do ich statusu konstrukcje prawne, odróżniające je od organizacji pozarządowych. Celem artykułu jest analiza odmiennych uregulowań prawnych mających zastosowanie do wyznaniowych osób prawnych. Zagadnienie ma duże znaczenie z pespektywy stosowania prawa, szczególnie przez organy administracji państwowej, samorządy, sądy rejestrowe, jak również same wyznaniowe osoby prawne. (abstrakt oryginalny)

EN

By participating in the performance of public benefit tasks, faith-based legal persons make a significant contribution to the realization of the public good. The Act on Public Benefit and Volunteer Work, although it does not qualify these entities as non-governmental organi-zations, opens the way for them to exercise the same rights as non-governmental organizations. Taking into consideration the special mission of faith-based legal persons, the legislator applied legal structures adequate to their status, distinguishing them from non-governmental organizations. The aim of the article is to analyze the different legal regulations applicable to faith-based legal persons. The issue is of great importance from the perspective of applying the law, especially by state administration bodies, local governments, registry courts, as well as faith-based legal persons themselves. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Związki wyznaniowe; Osobowość prawna; Organizacje pożytku publicznego

EN

Religious association; Legal personality; Public benefit organisation

• Czasopismo: Trzeci Sektor: kwartalnik o problematyce społeczeństwa obywatelskiego
• Rocznik: 2022
• Numer: nr 2
• Strony: 53--65

Twórcy

autor

Iwona Dworska

Bibliografia

• Banaszak, B., 2008, Prawo konstytucyjne, Warszawa: C.H. Beck.
• Blicharz, J., Huchla, A., 2008, Komentarz do ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, Warszawa-Kraków: Wolters Kluwer Polska.
• Blicharz, J., 2012, Komentarz do ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie, [W:] Ustawa o działalności pożytku publicznego i wolontariacie. Ustawa o spółdzielniach socjalnych. Komentarz, Warszawa: Lex a Wolters Kluwer business.
• Dominowska, J., 2017, Prowadzenie działalności gospodarczej przez fundacje. Studium prawne, Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
• Izdebski, H., 2003, Komentarz do ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, Warszawa: Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej. Departament Pożytku Publicznego.
• Jan Paweł II, 1995, Współczesne zadania Kościoła w Polsce, [W:] B. Bejze (red.), Religia w życiu społecznym. T. 20., Warszawa: Wydawnictwo Sióstr Loretanek.
• Jaroszyński, K., 2015, Funkcje administracji gospodarczej, [w:] H. Gronkiewicz-Waltz, M. Wierzbowski (red.), Prawo gospodarcze. Zagadnienia administracyjnoprawne, Warszawa: Wolters Kluwer.
• Kępa, M., Podgórska-Rykała J., 2020, Prawo o fundacjach. Komentarz do ustawy o fundacjach. Działalność fundacji w praktyce. Wzory dokumentów, Warszawa: C.H. Beck
• Komierzyńska-Orlińska, E., 2019, Art. 4. Prawo przedsiębiorców, [w:] M. Wierzbicki (red.), Konstytucja biznesu. Komentarzm, Warszawa: Lex a Wolters Kluwer business.
• Kopyra, J., 2005, Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Komentarz, Warszawa: C.H. Beck
• Kowal, N., 2005, Tworzenie i rejestracja organizacji pożytku publicznego. Komentarz, Kraków: Zakamycze.
• Nadolna, B., Rydzewska, M., 2021, Rachunkowość i podatki w organizacjach pozarządowych, Warszawa: Wolters Kluwer.
• Pawluk, T., 2010, Prawo kanoniczne według Kodeksu Jana Pawła II. T. 2, Lud Boży, jego nauczanie i uświęcanie, Olsztyn: Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne.
• Pietraszewski, M., Tyrakowska, M., 2011, Status kościelnych osób prawnych jako przedsiębiorców, "Przegląd Prawa i Administracji", 84: 249-270.
• Plisiecki, M., 2013, Instytucje kościelne jako organizacje pożytku publicznego, "Studia z Prawa Wyznaniowego", 16.
• Płonka-Bielenin, K., 2010, Charakter prawny podmiotowości non profit, "Administracja", 4: 45-70.
• Rakoczy, B., 2008, Ustawa o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Polsce. Komentarz, Warszawa: Lex a Wolters Kluwer business.
• Staszczyk, P., 2013, Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Komentarz, Warszawa: Lexis Nexis.
• Staszczyk, P., 2022, Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Komentarz, Warszawa: Wolters Kluwer.
• Strzyczkowski, K., 2011, Prawo gospodarcze publiczne, Warszawa: Lexis Nexis.
• Walencik, D., 2021, Wyodrębnione jednostki organizacyjne Kościoła katolickiego. Stan de lege lata i postulaty de lege ferenda, "Przegląd Prawa Wyznaniowego", 13.
• Warchałowski, K., 2015, Prowadzenie działalności pożytku publicznego przez wyznaniowe osoby prawne, [W:] A. Tarwacka (red.), Iura et negotia. Księga Jubileuszowa z okazji 15-lecia Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Warszawa: Wolters Kluwer.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku (Dz.U. 1997 Nr 78, poz. 483 z późn. zm.).
• Codex Iuris Canonici autoritate Ioannic Pauli PP. II promulgatus (25.01.1983). Acta Apostolicae Sedis, 75, pars 2, s. 1-324 [teks polski: Kodeks Prawa Kanonicznego, przekład polski zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu Polski, Poznań 1984].
• Ustawa z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jednolity: Dz.U. z 2021 r. poz. 1800, z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 17 maja 1989 roku o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (tekst jednolity: Dz.U. z 2017 r. poz. 1153).
• Ustawa z dnia 17 maja 1989 roku o stosunku Państwa do Kościoła katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (tekst jednolity: Dz.U. z 2019 r. poz. 1347, z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości (tekst jednolity: Dz.U. z 2021 r. poz. 217, z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 6 kwietnia 1984 roku o fundacjach (tekst jednolity: Dz.U. z 2020 r. poz. 2167).
• Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 roku o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (tekst jednolity: Dz.U. z 2022 r. poz. 1327).
• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 roku - Kodeks cywilny (tekst jednolity: Dz.U. z 2020 r. poz. 1740, z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 roku - Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz.U. z 2021 r. poz. 735, z późn. zm.).
• Rozporządzenie Przewodniczącego Komitetu do spraw Pożytku Publicznego z dnia 24 października 2018 roku w sprawie wzorów rocznego sprawozdania merytorycznego oraz rocznego uproszczonego sprawozdania merytorycznego z działalności organizacji pożytku publicznego (Dz.U. z 2018 r. poz. 2061).
• Obwieszczenie Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 27 listopada 2014 roku (Dz Urz. MSZ z 2014 r. poz. 30).
• Postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 sierpnia 2009 roku, sygn. II GSK 706/09, LEX nr 552771.
• Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 30 listopada 2000 roku, sygn. I CKN 886/98, OSNC 2001, nr 6, poz. 91.
• Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 19 grudnia 2008 roku, sygn. III CZP 122/08, OSNC 2009, nr 7-8, poz. 115.
• Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 sierpnia 2017 roku, sygn. II GSK 1974/15, LEX nr 2380221.
• Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 lipca 2000 roku, sygn. IV CKN 88/00, LEX nr 52448.
• Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 22 marca 2006 roku, sygn. I SA/Bk 346/05, LEX nr 251864.
• Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 9 grudnia 2015 roku, sygn. IV SA/Wa 1716/15, LEX nr 2327008.
• Pismo z dnia 7 lutego 2019 roku wydane przez dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, 0111-KDIB1-3.4010.663.2018.1.MBD, Wyodrębnienie kosztów kwalifikowanych w ewidencji rachunkowej, http://sip.mf.gov.pl.
• Instrukcja dotycząca zakresu i sposobu uzyskania osobowości prawnej przez instytucje kościelne na podstawie prawa polskiego, https://www.gov.pl/web/mswia/relacjepanstwa-z-kosciolami [dostęp: 3 marca 2022 roku].
• Powszechna deklaracja praw człowieka, Paryż, 10 grudnia 1948 roku, https://libr.sejm.gov.pl/tek01/txt/onz/1948.html [dostęp: 19 lutego 2022 roku].
• https://www.gov.pl/web/mswia/rejestr-kosciolow-i-innych-zwiazkow-wyznaniowych [dostęp: 3 marca 2022 roku].
• https://www.vatican.va/content/john-paul-ii/pl/encyclicals/documents/hf_jp-ii_enc_04031979_redemptor-hominis.html [dostęp: 3 marca 2022 roku].

Identyfikatory

DOI

10.26368/17332265-58-2-2022-3