Talent i uzdolnienia jako kategorie ekonomiczne

• Autorzy: Janusz A. Majcherek

Warianty tytułu

Talent and Giftedness as Economic Categories

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Talenty i uzdolnienia odgrywają istotną rolę w wielu dziedzinach ludzkiej aktywności, lecz rzadko są uwzględniane w analizach ekonomicznych. Istnieją tymczasem liczne badania, wykazujące istotne zróżnicowanie wrodzonych predyspozycji do prowadzenia efektywnej aktywności ekonomicznej. Niektóre wskazują na determinanty genetyczne. Inspiruje to powstawanie nowych dyscyplin naukowych, takich jak genoekonomia czy talent-based economy. Odnotowują one coraz ciekawsze wyniki badań, zasługujące na uwagę. (abstrakt oryginalny)

EN

Human talent and giftedness are a key resources and sources of effective activity in many areas, but they are not often taken into account in economic analysis. Nevertheless, there are many studies showing significant differentiations of innate human inclinations for effective economic activity. Some of them show genetic determinants of such giftedness. This is inspiration for new branches in economy, such as genoeconomy or talent-based economy. Their achievements are more and more interesting and attention worthy. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Zarządzanie talentami; Typologia; Przedsiębiorczość; Aktywność ekonomiczna

EN

Talent management; Typology; Entrepreneurship; Economic activity

• Czasopismo: Studia Ekonomiczne. Gospodarka - Społeczeństwo - Środowisko
• Rocznik: 2020
• Numer: nr 1
• Strony: 18--26

Twórcy

autor

Janusz A. Majcherek

• Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie

Bibliografia

• Albrecht, K. (2010). Inteligencja praktyczna. Sztuka i nauka zdrowego rozsądku. Gliwice: Helion.
• Alesina, A., Harnoss, J., Rapoport, H. (2016). Birthplace diversity and economic prosperity. Journal of Economic Growth, 21, 101-138.
• Barnea, A., Cronquist, H., Siegel, S. (2010). Nature or nurture. What determines investor behavior? Journal of Financial Economics, 3(98), 583-604.
• Beauchamp, J.B., Cesarini, D., Johannesson, M., Christakis, N.A. (2011). Molecular Genetics and Economics. Journal of Economic Perspectives, 4, 57-82.
• Benjamin, D.J., Cesarini, D., Chabris, C.F., Glaeser, E.L., Lichtenstein, P. (2012). The Promises and Pitfalls of Genoeconomics. Annual Review of Economics, 4, 627-662.
• Benjamin, D.J., Cesarini, D., Chabris, C.F., Glaeser, E.L., Purcell, S. (2007). Genoeconomics. W: M. Weinnstein, J.W. Vaupel, K.W. Wachter (eds.), Biosocial Surveys (s. 304-335). Washington: The National Academies Press.
• Bourdieu, P. (1986). The Forms of Capital. W: J.G. Richardson (ed.), Handbook of Theory and Research for the Sociology of Education (s. 241-258). New York: Greenwood Press.
• Cesarini, D., Daves, Ch., Johannesson, M., Lichtenstein, P., Wallace, B. (2009). Genetic Variations in Preference for Giving and Risk-Taking. Quartely Journal of Economics, 2(124), 809-842.
• Cesarini, D., Johanesson, M., Lichtenstein, P., Sandewall, Ö., Wallace, B. (2010). Genetic Variation in Financial Decision-Making. Journal of Finance, 5(65), 1725-1754.
• Chełpa, S. (2005). Samorealizacja talentów - możliwości a ograniczenia intrapersonalne. W: S. Borkowska (red.), Zarządzanie talentami (s. 27-46). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Pracy i Spraw Socjalnych.
• Davidson, J.E. (2009). Contemporary Models of Giftedness. W: V.L. Shavinina (ed.), International Handbook on Giftedness, Part One (s. 81-98). Springer.
• Florida, Ch. (2011). Narodziny klasy kreatywnej. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury.
• Gallagher, A.M., Kaufman, J.C. (2005). Gender Differences in Mathematics: An Integrative Psychological Approach. Cambridge: Cambridge University Press.
• Kuhnen, C.M., Chiao, J.Y. (2009). Genetic determinants of financial risk taking. PLoS One, 4.
• Lindqvist, M.J., Sol, J., van Praag, M. (2012). Why Do Enterpreneurial Parents Have Enterpreneurial Children? Journal of Labor Economics, 2, 269-296.
• Loos van der, M.J.H.M, Koellinger, P.D., Groenen, P.J.F., Thurik, R.A. (2010). Genome-wide association studies and the genetics of entrepreneurship. European Journal of Epidemiology, 1(25), 180-188.
• Lynn, R. (2001). National IQ and economic development: A study of eighty-one nations. Mankind Quarterly, 4, 415-435.
• Lynn, R. (2009). In Italy, north-south differences in IQ predict differences in income, education, infant mortality, stature, and literacy. Intelligence, 38, 93-100.
• Lynn, R., Vanhanen, T. (2006). IQ and Global Inequality. Washington: Washington Summit Publishers.
• Malinowski, A. (2007). Rasy i rasizm w sporcie i na jego obrzeżach. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogiki i Administracji, 3, 53-61.
• Miś, A. (2016). Rozważania teoretyczne nad istotą talentu i ich konsekwencje dla zarządzania talentami. Zarządzanie i Finanse, 2(1), 237-248.
• Neinhart, M., Huan, V.S. (2009). Adolescent, Gifted. W: B. Kerr (ed.), Encyclopedia of Giftedness, Creativity and Talent (t. I, s. 25-28). Sage Publications Inc.
• Nicolaou, N., Shane, S., Cherkas, L. Hunkin, J., Spector, T.D. (2008). Is The Tendency to Engage in Entrepreneurship Genetic? Management Science, 54(1), 167-179.
• Niederle, M. (2015). Gender. W: J.H. Kagel, A.E. Roth (eds.), The Handbook of Experimental Economics (vol. 2, s. 481-514). New Jersey: Princeton University Press.
• Okołowicz, J. (2013). Talent czy dar? Kontrowersje teoretyczne i empiryczne wokół zjawiska talentu. W: J.K. Szmidt, M. Modrzejewska-Świgulska (red.), Zasoby twórcze człowieka. Wprowadzenie do pedagogiki pozytywnej (s. 149-183). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Podgórski, M. (2011). Sport - dyskretny (de)konstruktor (po)nowoczesnej opowieści "wszyscy ludzie są równi". W: M. Staniszewski (red.), Społeczne zmagania ze sportem (s. 51-61). Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM.
• Shavinina, V.L. (2009a). On Giftedness and Economy: The impact of Talented Individuals of the Global Economy. W: V.L. Shavinina (ed.), International Handbook on Giftedness, Part One (s. 925-947). Springer.
• Shavinina, V.L. (2009b). On Entrepreneurial Giftedness. W: V.L. Shavinina (ed.), International Handbook on Giftedness, Part One (s. 793-808). Springer.
• Taubman, P. (1976). The Determinants of Earnings: Genetics, Family and Other Environments. A Study of White Male Twins. American Economic Review, 5(66), 858-870.
• Uszyńska-Jarmoc J., Kunat B, Mantur J. (2015). Zdolny, ale jak? (Auto)diagnoza zdolności i uzdolnień uczniów. Białystok: Centrum Kształcenia Ustawicznego w Białymstoku.