Oszacowanie zmian produktywności polskiego sektora przemysłowego

• Autorzy: Larysa Myrgorodska

Warianty tytułu

Estimation of Productivity Changes of the Polish Industry

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest oszacowanie zmian produktywności w przemysłach, w których podczas transformacji ustrojowej w Polsce nastąpiła likwidacja zakładów produkcyjnych w największej skali. Badanie opiera się na zastosowaniu metody dekompozycji czynnikowej wartości dodanej brutto oraz wykorzystaniu indeksu Tornqvista do opisu wzrostu produkcji i postępu w modernizacji przemysłu w latach 1995-2017. Badanie wykazało zmiany wzrostowe i relokacje czynników w wybranych przemysłach, a także potwierdziło tendencję do wzrostu polskiego sektora przemysłowego na poziomie zagregowanym w badanym okresie. Ograniczeniem analizy była koncentracja na przemysłach, w których likwidacja zakładów produkcyjnych osiągnęła najwyższy poziom. Aby przyznać, że nasze dociekania badawcze mają znaczenie z punktu widzenia potrzeb i wyzwań przyszłości, konieczne jest zbadanie zmian w innych branżach oraz porównanie wzorców wzrostu łącznej produktywności czynników produkcji TFP w innych krajach. Niniejsze badanie przyczynia się do zrozumienia zmian produktywności w wybranych przemysłach polskiej gospodarki i dostarcza cennych spostrzeżeń dotyczących nowoczesnego zakresu jej rozwoju. Wskazanie kompleksowych rozwiązań regulacyjnych podkreśla znaczenie inwestycji w kapitał fizyczny i ludzki, relokacji zasobów do bardziej produktywnych branż i przedsiębiorstw, w celu przyspieszenia postępu w innowacyjności polskiego przemysłu oraz wypracowania jak najlepszej pozycji rynkowej. (abstrakt oryginalny)

EN

This article aims to estimate productivity changes in industries where the liquidation of industrial facilities had occurred on a large scale during the period of systemic transformation in Poland. The research is based on the application of the factor decomposition method of gross value added and the use of the Tornqvist index to describe the production growth and the industrial modernisation between 1995 and 2017. The study revealed growth changes and factor relocations in selected industries and confirmed the trend for the Polish industry to grow at the aggregated level during the research period. The limitation of the analysis is the focus on industrial sectors where factory closures reached the highest level. To acknowledge the significance of the research findings in terms of future needs and challenges, we must examine more industries and compare TFP growth patterns in other countries. This study contributes to understanding productivity changes in selected industries within the Polish industry as a whole and provides valuable insights into the modern scope of its development. The identification of comprehensive regulatory solutions emphasises the importance of investing in physical and human capital, and reallocating resources to more productive industries and enterprises in order to accelerate the innovation progress within the Polish industry and achieve the best possible market position. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Produktywność przemysłowa; Modernizacja przemysłu; Innowacyjność przemysłu

EN

Industrial productivity; Modernization of industry; Industry innovation

• Czasopismo: Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
• Rocznik: 2024
• Numer: z. nr 77
• Strony: 75--94

Twórcy

autor

Larysa Myrgorodska

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• Barro, R.J., Sala-I-Martin, X.I. (2004). Economic Growth (wyd. 2). Cambridge, Massachusetts, London, England: The MIT Press.
• BLS Handbook of Methods. (1997). Chapter 10. Productivity Measures: Business Sector and Major Subsectors (s. 89-99). Pobrane z: http://stats.bls.gov/hom/homch10.pdf (2021.09.05).
• Buliński, J. (2010). Przemysł samochodowy w Polsce. Warszawa: Polska Agencja Informacji i Inwestycji Zagranicznych S.A.
• Crawford, P., Vogl, B. (2006). Measuring productivity in the construction industry. Building Research and Information, 34(3), 208-219. DOI: 10.1080/09613210600590041.
• Dean, E., Harper, M., Sherwood, M. (1996). Productivity with Changing-Weight Indices of Outputs and Inputs. W: (b. d.) Industry Productivity: International Comparison and Measurement Issues (s. 183-215). Paris: Organization for Economic Cooperation and Development. Pobrane z: https://www.oecd.org/sti/ind/1825894.pdf (2021.09.05).
• Dykas, P., Misiak, T. (2018). Przestrzenne zróżnicowanie łącznej produktywności czynników produkcji w grupach powiatów. Studia Prawno-Ekonomiczne, t. CIX, 205-224. DOI: 10.26485/SPE/2018/109/13.
• Dykas, P., Tokarski, T. (2013). Podażowe czynniki wzrostu gospodarczego - podstawowe modele teoretyczne. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica, 294, 9-43.
• Ellen MacArthur Foundation. (2017). A new textiles economy: Redesigning fashion's future. Pobrane z: https://ellenmacarthurfoundation.org/a-new-textiles-economy (2021.09.01).
• EU KLEMS Growth and Productivity Accounts: Statistical Module, ESA 2010 and ISIC Rev. 4 industry classification. Pobrane z: https://web.archive.org/web/20211105161700/ http://euklems.net/ (2024.02.27).
• Firszt, D. (2012). Uwarunkowania dyfuzji innowacji w polskiej gospodarce (wyd. 1). Warszawa: CeDeWu Sp. z o.o.
• https://stat.gov.pl/statystyki-eksperymentalne/klems-rachunek-produktywnosci/ (2024.02.27).
• https://www.paih.gov.pl/dlaczego_polska/sektory/spozywczy/ (2024.02.27).
• Jones, Ch.I., Vollrath, D. (2013). Introduction to Economic Growth (wyd. 3). New York: W. W. Norton & Company Ltd.
• Jorgenson, D.W. (1990). Productivity and Economic Growth. W: E.R. Berndt, J.E. Triplett (red.), Fifty Years of Economic Measurement (s. 19-118). Chicago: University of Chicago Press.
• Karadimitropoulou, A., León-Ledesma, M. (2013). World, country, and sector factors in international business cycles. Journal of Economic Dynamics and Control, 37(12), 2913-2927. DOI: 10.1016/j.jedc.2013.09.002.
• Karpiński, A., Paradysz, S., Soroka, P., Żółtkowski, W. (2013). Jak powstawały i jak upadały zakłady przemysłowe w Polsce. Warszawa: Muza SA.
• Karpiński, A., Paradysz, S., Soroka, P., Żółtkowski, W. (2015). Od uprzemysłowienia w PRL do deindustrializacji kraju. Losy zakładów przemysłowych po 1945 roku. Warszawa: Muza SA.
• Komunikat Komisji Europejskiej do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów dotyczący Zamknięcia obiegu - plan działania UE dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym, wydany w Brukseli w dniu 2 grudnia 2015 r. COM(2015)614. Pobrane z: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A52015DC0614 (2022.01.23).
• Kotlewski, D. (2020). Biblioteka Wiadomości Statystycznych: T. 69. Rachunek produktywności KLEMS dla polskiej gospodarki. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
• KPMG. (2019). Rynek mody w Polsce. Wyzwania. Pobrane z: https://assets.kpmg/content/dam/kpmg/pl/pdf/2019/11/pl-raport-kpmg-w-polsce-pt-rynek-mody-w-polsce-2019.pdf (2022.01.23).
• Kussy, M.Y., Korolyov, O.L. (2020). Algorithm for Calculating the Törnqvist Index for Assessing Changes in Quantitative Indicators of Socio-Economic Systems and Processes (at the Macro and Meso Levels). CEUR Workshop Proceedings, 2914, 398-403.
• O'Mahony, M., Timmer, M. (2009). Output, Input and Productivity Measures at the Industry Level: The EU KLEMS Database. The Economic Journal, 119(538), F374-F403. DOI: 10.1111/j.1468-0297.2009.02280.x.
• Ostrowski, A. (2019). Przemysł elektrotechniczny w Polsce. elektrotechnik AUTOMATYK. Pobrane z: https://elektrotechnikautomatyk.pl/artykuly/przemysl-elektrotechniczny-w-polsce.
• Oulton, N. (2016). The Mystery of TFP. International Productivity Monitor, 31, 68-87. Pobrane z: http://www.csls.ca/ipm/ipm31.asp (2021.07.04).
• Pahl, S., Timmer, M.P. (2019). Do Global Value Chains Enhance Economic Upgrading? A Long View. The Journal of Development Studies, 56(9), 1683-1705. DOI: 10.1080/00220388.2019.1702159.
• PARP. (2020). Identyfikacja instrumentów wsparcia dla rozwoju sektora motoryzacyjnego. Pobrane z: https://www.parp.gov.pl/component/publications/publication/identyfikacja-instrumentow-wsparcia-dla-rozwoju-sektora-motoryzacyjnego (2022.07.10).
• PARP. (2021) Ocena zapotrzebowania na wsparcie przedsiębiorstw w zakresie gospodarki o obiegu zamkniętym (circular economy), Raport końcowy (2022.07.10).
• PIE. (2023). CEE Economic Monthly (2023, June). Polish Economic Institute. Pobrane z: https://pie.net.pl/en/cee-monthly/ (2023.08.04).
• Piotrowski, M., Thlon, Marciniak-Piotrowska, M. (2017). Identyfikacja i opis nowych obiecujących sektorów w Wielkopolsce pojawiających się w ramach KET, ICT oraz sektorów kreatywnych. Poznań: Departament Gospodarki Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu.
• Polska jako Cyfrowy Challenger i lider handlu cyfrowego (14 września 2022). Raport McKinsey & Company. Pobrane z: www.mckinsey.pl (2022.10.07).
• Rodrik, D. (2007). One Economics, Many Recipes: Globalization, Institutions, and Economic Growth. Princeton and Oxford: Princeton University Press.
• Rudnicka, A., Koszewska, M. (2020). Uszyte z klasą. Przemysł odzieżowy wobec wyzwań społecznych i środowiskowych. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Solow, R.M. (1956). A Contribution to the Theory of Economic Growth. The Quarterly Journal of Economics, 70(1), 65-70. DOI: 10.2307/1884513.
• S&P Global PMI. (2022). Polski Sektor Przemysłowy (1 lipca 2022). W czerwcu polski przemysł kurczy się w szybkim tempie. Pobrane z: https://www.pmi.spglobal.com/Public/Home/PressRelease/63fc4f5ebe81431a91ee7c054b3e3541 (2022.10.07).
• SpotData. (2018). Wielki awans przemysłowy. Jak rośnie rola przemysłu w polskiej gospodarce i globalnych łańcuchach dostaw. Pobrane z: https://raporty.spotdata.pl/przemysl (2021.09.05).
• Tokarski, T. (2010). Przestrzenne zróżnicowanie łącznej produkcyjności czynników produkcji w Polsce. Gospodarka Narodowa, 238(3), 23-39. DOI: 10.33119/GN/101149.

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.15584/nsawg.2024.1.4