Selected Natural Stimulants in Food and Their Effects on Human Health

• Autorzy: Natalia Jany , Tomasz Lesiów

Warianty tytułu

Wybrane naturalne substancje pobudzające w żywności i ich wpływ na zdrowie człowieka

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The paper discusses the various stimulants found in foods and the prevalence and public knowledge of their effects on health. The study aimed to identify the impact of consuming selected natural stimulants on human health. A survey was conducted online in 2023, based on the authors' questionnaire, among people of different ages and education. Stimulants were found to be commonly used by the survey respondents. A significant number of the respondents consumed stimulants even several times a day (41.1%), however they were aware of the adverse effects of consuming these substances and many expressed a desire to reduce their consumption (46.1%). A total of 84.1% indicated the need for more education on the subject, noting that the information they gained from the Internet regarding both the effects and safe doses of a substance was insufficient.(original abstract)

W pracy omówiono poszczególne substancje pobudzające występujące w żywności oraz powszechność i wiedzę społeczeństwa na temat ich wpływu na zdrowie. Celem pracy było zidentyfikowanie wpływu spożywania wybranych naturalnych substancji pobudzających na zdrowie człowieka. Badania ankietowe przeprowadzono online w 2023 roku, w oparciu o autorki kwestionariusz, wśród osób o różnym wieku i wykształceniu. Stwierdzono, że substancje pobudzające są powszechnie stosowane przez respondentów ankiety. Znaczna część ankietowanych spożywała substancje pobudzające nawet kilka razy dziennie (41,1%). Ankietowani zdawali sobie jednak sprawę z negatywnych skutków spożycia tych substancji i wyrazili chęć ograniczenia ich spożycia (46,1%). Aż 84.1% respondentów wskazało na konieczność większej edukacji na ten temat, zaznaczając, że informacje, które pozyskiwali z Internetu, dotyczące zarówno działania, jak i bezpiecznych dawek spożycia danej substancji, były daleko niewystarczające.(abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Food; Health

PL

Żywność; Zdrowie

• Czasopismo: Nauki Inżynierskie i Technologie / Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
• Rocznik: 2023
• Numer: nr 39
• Strony: 84--94

Twórcy

autor

Natalia Jany

• Wroclaw University of Economics and Business

autor

Tomasz Lesiów

• Wroclaw University of Economics and Business, Poland

Bibliografia

• Adelusi, A. A., Ogunwolu, Q. A., Ugwu, C. A., Alli, M. A., Adesanya, K. A., Agboola-Adedoja, M. O., and Akinpelu, M. O. (2020). Kolanut Consumption, Its Benefits and Side Effects. World Journal of Advanced Research and Reviews, 8(3), 356-362. https://doi.org/10.30574/wjarr.2020.8.3.0483
• Babik, K. (2020). Kofeina - pomaga czy szkodzi? Journal of NutriLife, (4). Retrieved February 1, 2024 from http://www.Nutri-Life.pl/index.php?art=342
• Balawejder-Biśto, A., and Pyka-Pająk, A. (2022). Kofeina - substancja znana czy poznawana? Farmakognozja, Polska Platforma Medyczna, Repozytorium Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach.
• Baran, J., and Kubit, P. (2023). Kawa i jej prozdrowotne właściwości. Herbalism, 1(7), 19-30. https://doi.org/10.12775/HERB.2021.002
• Barczak, A. (2021). Rola kawy w zapobieganiu otępieniu. Psychiatria i Psychologia Kliniczna (Journal of Psychiatry & Clinical Psychology), 21(2), 10-15.
• Burns, C., and Kidron, A. (2020). Biochemistry, tyramine. Retrieved February 1, 2024 from https://europepmc.org/article/NBK/nbk563197
• Detlaff, G., Samaszko-Fiertek, J., Madaj, J., and Dmochowska, B. (2020). Kofeina: właściwości i przykłady wykorzystania. Wiadomości Chemiczne, 74(7-8), 527-543.
• Dziewiecka, H., Kasperska, A., and Zembroń-Łacny, A. (2010). Zastosowanie związków siarkowych w sporcie, biotyna, tyramina i tauryna. Medycyna Sportowa, 26, 1(6), 11-18.
• Evans, J., Richards, J. R., Amanda, S., and Battisti, A. S. (2023). Caffeine. In StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing, 2024 Jan. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK519490/
• Gambero, A., and Ribeiro, M. L. (2015). The Positive Effects of Yerba Maté (Ilex paraguariensis) in Obesity. Nutrients, 7(2), 730-750.
• Grodzka, A., Kużaj, W., Zielińska-Pisklak, M., Szeleszczuk, Ł., and Sobczak, M. (2021). Kofeina i inne substancje aktywne farmakologicznie zawarte w ziarnach kawowca. Prospects in Pharmaceutical Sciences, 19(1), 1-8. https://doi.org/10.56782/pps.11.
• Grudzińska, M. (2023). Tyramina - gdzie się znajduje, jak działa i kiedy szkodzi? Retrieved February 1, 2024 from https://portal.abczdrowie.pl/tyramina-gdzie-sie-znajduje-jak-dziala-i-kiedy-szkodzi
• Kumar, V., Kaur, J., Panghal, A., Kaur, S., and Handa, V. (2018). Caffeine: a Boon or Bane. Nutrition & Food Science, 48(1), 61-75. https://doi.org/10.1108/NFS-05-2017-0100
• Lipton, R. B., Diener, H. C., Robbins, M. S., Garas, S. Y., and Patel, K. (2017). Caffeine in the Management of Patients with Headaches. The Journal of Headache and Pain, 18(1), 1-11.
• Lutomski, P., Goździewska, M., and Florek-Łuszczki, M. (2020). Health Properties of Yerba Mate. Annals of Agricultural and Environmental Medicine, 19, 27(2), 310-313. https://doi.org/10.26444/aaem/119994
• Matysek-Nawrocka, M., and Cyrankiewicz, P. (2016). Substancje biologicznie aktywne pozyskiwane z herbaty, kawy i kakao oraz ich zastosowanie w kosmetykach. Postępy Fitoterapii, 17(2), 139-144.
• Pawlas, K., Hołojda, P., and Brust, K. (2017). Ocena spożycia napojów energetycznych oraz ich wpływu na zdrowie człowieka na podstawie badania wśród studentów wrocławskich uczelni. Medycyna Środowiskowa-Environmental Medicine, 2(20), 39-45.
• Piekarska-Radzik, L., and Klewicka, E. (2020). Wpływ preparatu z jagód acai (Euterpe oleracea) na właściwości powierzchniowe, autoagregację i tworzenie biofilmu przez bakterie z rodzaju Lactobacillus. Żywność Nauka Technologia Jakość, 27(1), 96-110. https://doi.org/10.15193/zntj/2020/122/325
• Qi, H., and Li, S. (2014). Dose-response Meta-analysis on Coffee, Tea and Caffeine Consumption with Risk of Parkinson's Disease. Geriatr Gerontol Int., 14(2), 430-439. https://doi.org/10.1111/ggi.12123
• Rodak, K., Kokot, I., and Kratz, E. M. (2021). Caffeine as a Factor Influencing the Functioning of the Human Body-Friend or Foe? Nutrients, 13(9), 3088. https://doi.org/10.3390/nu13093088.
• Rosa, N. (2022). Kofeina w ciąży. Czy jest bezpieczna i w jakich ilościach? Retrieved April 1, 2024 from https://dietetycy.org.pl/kofeina-w-ciazy/
• Sadowski, M. (2024). Kofeina - wszystko, co powinniście o niej wiedzieć. https://dietetycy.org.pl/kofeina/
• Schimpl, F. C., da Silva, J. F., de Carvalho Gonçalves, J. F., and Mazzafera, P. (2013). Guarana: Revisiting a Highly Caffeinated Plant from the Amazon. Journal of Ethnopharmacology, 150(1), 14-31.
• Scientific Opinion on the Safety of Caffeine. (2015). EFSA Journal, 13(5), 4102. https://doi.org/10.2903/j.efsa.2015.4102
• Sikorska, J. (2020). Kofeina a metabolizm. Retrieved February 1, 2024 fromhttps://www.herreria.pl/pl/n/15
• Siwek, R., Witkowska-Banaszczak, E., and Szamański, M. (2013). Kofeina w lekach i suplementach diety - znaczenie w lecznictwie. Farmacja Polska, 69(7), 541-549.
• Słowińska, M. (2019). Wykorzystanie testu chi-kwadrat w badaniach preferencji żywieniowych konsumentów. Nauki Inżynierskie i Technologie (Engineering Sciences and Technologies), 1(32), 24-38. https://doi.org/10.15611/nit.2019.1.02
• Stańczak, A., and Lewgowd, W. (2021). Środki wspierające poprawę funkcji poznawczych-co powinniśmy o nich wiedzieć. Uniwersytet Medyczny w Łodzi, 77(4), 201-219.
• Surma, S., Romańczyk, M., Fojcik, J., and Krzystanek, M. (2020). Kawa - lekarstwo, używka i narkotyk. Psychiatria, 17(4), 237-246. https://doi.org/10.5603/PSYCH.a2020.0031
• Walczyński, P. (2019). Kawa - wpływ na zdrowie i funkcje mentalne. Retrieved February 1, 2024 from https://www.solvelabs.eu/blog/31_kawa-wplyw-na-zdrowie-i-funkcje-mentalne.html
• Wanat, G., and Woźniak-Holecka, J. (2011). Ocena konsumpcji produktów zawierających kofeinę wśród młodzieży akademickiej i licealnej. Problemy Higieny i Epidemiologii, 92(3), 695-699.
• Wierzbicka, E., Brzozowska, A., and Dróżdż, K. (2013). Ocena ryzyka nadmiernego pobrania kofeiny z dietą w wybranej grupie młodzieży szkolnej. Problemy Higieny i Epidemiologii, 94(4), 820-824.
• Wierzbicka, E., Gałkowska, K., and Brzozowska, A. (2010). Ocena spożycia kofeiny z całodzienną racją pokarmową w wybranej grupie dorosłych kobiet. Problemy Higieny Epidemiologii, 91(4), 564-571.
• Wierzejska, R. (2012). Kofeina - powszechny składnik diety i jej wpływ na zdrowie. Roczniki Państwowego Zakładu Higieny, 63(2), 141-147.
• Wierzejska, R. (2020). Kawa i zielona herbata a karmienie piersią. Retrieved February 1, 2024 from https://ncez.pzh.gov.pl/ciaza-i-macierzynstwo/kawa-i-zielona-herbata-a-karmienie-piersia/
• Xiangyu Zhou, X., and Zhang, L. (2021). The Neuroprotective Effects of Moderate and Regular Caffeine Consumption in Alzheimer's Disease. Oxid Med Cell Longev.: 5568011. https://doi.org/10.1155/2021/5568011.

Identyfikatory

DOI

DOI: 10.15611/nit.2023.39.07