Instytucja parku kulturowego - kompetencja organów gminy w perspektywie ustrojowej

• Autorzy: Grzegorz Dudek
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł analizuje instytucję parku kulturowego z ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z perspektywy różnych zasad ustrojowych wyznaczających zakres dopuszczalnej działalności prawotwórczej organów jednostek samorządu terytorialnego. Rozważania zmierzają do oceny, czy poszczególne elementy ustawowej regulacji tej formy ochrony krajobrazu kulturowego, w szczególności upoważnienie do wprowadzenia ograniczeń i zakazów w drodze uchwały rady gminy, są zgodne z konstytucyjnymi założeniami ustrojowymi dotyczącymi stanowienia aktów prawa miejscowego. Punktem odniesienia są w szczególności zasada subsydiarności (pomocniczości), zasada państwa unitarnego, zasada materii ustawowej i kwestia znaczenia demokratycznej legitymacji organów samorządu dla stanowienia prawa.

EN

The article analyses the institution of a cultural park settled in the Act on the Protection and Care of Monuments f rom the perspective of various constitutional principles def ining the scope of permissible legislative activity of the local self-government units' bodies. The purpose is to assess whether respective elements of the statutory regulation of this cultural landscape protection measure, in particular the authorisation to introduce restrictions and bans within resolutions of municipal councils, align with the constitutional foundations regarding the adoption of local enactments. The focus is on the principle of subsidiarity, the features of a unitary state, the matter of primary legislation, and the question of the democratic legitimacy of local government bodies for law-making.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ochrona zabytków; Subsydiarność; Samorząd terytorialny; Krajobraz kulturowy; Ochrona obszarów kulturowych

EN

Conservation; Subsidiarity; Local government; Cultural landscape; Protection of cultural areas

• Czasopismo: Młoda Palestra. Czasopismo Aplikantów Adwokackich
• Rocznik: 2024
• Numer: nr 1
• Strony: 118--138

Twórcy

autor

Grzegorz Dudek

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Bibliografia

• 1. Chmielnicki P., Efektywność prawnego determinowania relacji pomiędzy wojewódzkim konserwatorem zabytków a organami gminy. Wybrane zagadnienia (w:) Dziedzictwo, dobra kultury, zabytki, ochrona i opieka w prawie, red. P. Dobosz, K. Szepelak, W. Górny, Kraków 2015.
• 2. Chorążewska A., Restytucja samorządu terytorialnego polską drogą do demokracji - refleksje o znaczeniu idei samorządności dla budowy demokratycznych struktur administracji publicznej (w:)Administracja w demokratycznym państwie prawa. Księga jubileuszowa prof. Czesława Martysza, red. A. Matan, Warszawa 2022.
• 3. Dąbek D. (w:) I. Lipowicz, System Prawa Samorządu Terytorialnego. Tom I. Podstawowe pojęcia i podstawy prawne funkcjonowania, Warszawa 2022.
• 4. Dąbek D., Unitarny charakter państwa a prawo miejscowe (w:) Unitarny charakter państwa a samorząd terytorialny, red. K. Małysa-Sulińska, M. Stec, Warszawa 2019.
• 5. Doliwa A., Znaczenie konstytucjonalizacji osobowości prawnej, własności i innych praw majątkowych j.s.t. (w:) Konstytucyjne umocowanie samorządu terytorialnego, red. K. Małysa-Sulińska, M. Stec, Warszawa 2018.
• 6. Dolnicki B. (w:) I. Lipowicz, System Prawa Samorządu Terytorialnego. Tom II. Ustrój samorządu terytorialnego, Warszawa 2022.
• 7. Garlicki L., Sądy a Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, "Przegląd Sądowy" 2016.
• 8. Kornecki M., Krajobraz kulturowy, perspektywy badań i ochrony, "Ochrona Zabytków" 1991, nr 1.
• 9. Machelski Z., Struktury terytorialne państwa, Warszawa 2015.
• 10. Niżnik-Dobosz I., Partycypacja jako pojęcie i instytucja demokratycznego państwa prawnego i prawa administracyjnego (w:) B. Dolnicki, Partycypacja społeczna w samorządzie terytorialnym, Warszawa 2014.
• 11. Niżnik-Dobosz I., Zdolność do działania wspólnoty samorządowej i jej członków - wspólnota samorządowa w ustroju i poza ustrojem jednostki samorządu terytorialnego (w:) B. Dolnicki, Samorząd terytorialny jako forma upodmiotowienia społeczności lokalnych, Warszawa 2023.
• 12. Pruszyński J.P., Ochrona zabytków w Polsce. Geneza, organizacja, prawo, Warszawa 1989.
• 13. Romańska M., Cebera A., Firlus J.G., Between morality and discrimination by public administration: the case of so-called 'LGBT free zones' in Poland, "Pécs Journal of International and European Law" 2023/I-II.
• 14. Skrzydło-Niżnik I., Model ustroju samorządu terytorialnego w Polsce na tle zagadnień ustrojowego prawa administracyjnego, Kraków 2007.
• 15. Stec M. (w:) I. Lipowicz, System Prawa Samorządu Terytorialnego. Tom II. Ustrój samorządu terytorialnego, Warszawa 2022.
• 16. Świdrak M., Obowiązek uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru parku kulturowego (w:) Dziedzictwo, dobra kultury, zabytki, ochrona i opieka w prawie, red. P. Dobosz, K. Szepelak, W. Górny, Kraków 2015.
• 17. Tuleja P. (w:) Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. P. Tuleja, Warszawa 2023.
• 18. Tuleja P., Samorząd terytorialny jako podmiot sprawujący władzę publiczną (w:) Konstytucyjne umocowanie samorządu terytorialnego, red. K. Małysa-Sulińska, M. Stec, Warszawa 2018.
• 19. Wróbel A. (w:) I. Lipowicz, System Prawa Samorządu Terytorialnego. Tom I. Podstawowe pojęcia i podstawy prawne funkcjonowania, Warszawa 2022.
• 20. Zasady tworzenia Parku Kulturowego, zarządzania nim oraz sporządzania planu jego ochrony. Materiały instruktażowe dla gminnych samorządów terytorialnych, autorów planów ochrony, wojewódzkich i samorządowych konserwatorów zabytków, oprac. zespół pod kierunkiem Z. Myczkowskiego, Kraków 2005.
• 21. Zimmermann J., Alfabet prawa administracyjnego, Warszawa 2022.
• 22. Zimmermann J., Prawo administracyjne, Warszawa 2022.