Problem podmiotowości prawnej spółki komandytowo-akcyjnej w organizacji

• Autorzy: Rafał Adamus

Warianty tytułu

The Problem of Legal Subjectivity of a Limited Joint-Stock Partnership in Organization

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Niniejszy artykuł jest krytyczną analizą - przyjmowanej przez większość doktryny - koncepcji braku podmiotowości prawnej przedspółki komandytowo-akcyjnej (spółki w organizacji). Koncepcja ta jest nieefektywna ekonomicznie, zwłaszcza w przypadku wnoszenia do takiej spółki "skomplikowanych" wkładów, co uzasadnia jej krytykę i poszukiwanie innego rozwiązania. Celem niniejszego opracowania jest zatem zaprezentowanie rozwiązania odpowiadającego ekonomicznej analizie prawa. W ramach podjętych badań w niniejszym opracowaniu wskazano na istotę spółki handlowej w organizacji, różnice pomiędzy spółkami kapitałowymi w organizacji a spółkami osobowymi w organizacji. Przedstawiono podmiotowość prawną w spółce kapitałowej w organizacji jako efekt pewnej potrzeby ewolucyjnej dla spółek kapitałowych. Podkreślono szczególny rodzaj spółki komandytowo-akcyjnej, w szczególności jej mieszany osobowo-kapitałowy charakter. Zwrócono uwagę na okoliczność wnoszenia wkładów do tej przedspółki, takich jak na przykład nieruchomości czy przedsiębiorstwo. Koncepcja podmiotowości prawnej przedspółki w organizacji, to najlepszy standard dla przyjmowania wkładów i administrowania nimi. Jeżeli spółka akcyjna w organizacji korzysta ze specjalnych ułatwień prawnych, to spółka komandytowo-akcyjna w organizacji, w podobny sposób przyjmująca wkłady na kapitał zakładowy, również powinna korzystać z tych szczególnych ułatwień. Standard prawny wkładów wnoszonych do obu wymienionych typów spółek jest taki sam. Prezentowana koncepcja nie oznacza postulatu otwarcia podmiotowości prawnej dla innych typów spółek osobowych w organizacji. Norma odsłaniająca z art 126 k.s.h. pozwala na odpowiednią interpretację, w wyniku której do spółki komandytowo-akcyjnej znajdzie zastosowanie przepis art. 11 k.s.h. Opracowanie zakończono sformułowaniem pewnych wniosków de lege ferenda. (abstrakt oryginalny)

EN

This article is a critical analysis of the concept of the lack of legal subjectivity of a pre-partnership limited joint-stock partnership (company in organization). It indicates the essence of a commercial company in organization, as well as the differences between capital companies in organization and partnerships in organization. Legal personality in a capital company in organization is presented as an effect of a certain evolutionary need for capital companies. A special type of limited joint-stock partnership is emphasized, in particular, its mixed personal and capital character. Attention is drawn to the fact that contributions are made to this pre-company, such as real estate or a company. The concept of legal personality of a pre-company in organization is the best standard for accepting contributions and administering them. If a joint-stock company in organization benefit from special legal facilitations, then a limited joint-stock partnership in organization that accepts contributions to the share capital in a similar way should also benefit from these special facilitations. The legal standard for contributions to both types of companies is the same. The presented concept does not imply a postulate of opening legal personality to other types of partnerships in organization. The revealing norm of Article 126 of the Polish Commercial Companies Code allows for an appropriate interpretation, as a result of which the provision of Article 11 of the Commercial Companies Code will apply to a limited joint-stock partnership. The study ends with the formulation of certain de lege ferenda conclusions. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Spółka komandytowo-akcyjna; Prawo spółek; Osoba prawna; Kapitał zakładowy

EN

Partnership limited by shares; Company law; Legal entity; Share capital

• Czasopismo: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Rocznik: 2024
• Numer: nr 2
• Strony: 137--154

Twórcy

autor

Rafał Adamus

• Uniwersytet Opolski

Bibliografia

• Bieniak, M. (2022). Komentarz do art. 11-13, 161, 30011, 323 k.s.h. W: J. Bieniak, M. Bieniak i G. Nita-Jagielski, Kodeks spółek handlowych. Komentarz (wyd. 8). C.H. Beck.
• Gładki, Ł. (2009). Wniesienie wkładów przez akcjonariusza do spółki komandytowo-akcyjnej przed rejestracją. Prawo Spółek, 9, 43-19.
• Goldiszewicz, A. (2021). Odpowiedzialność za zobowiązania spółki kapitałowej w organizacji na podstawie art. 13 § 1 Kodeksu spółek handlowych. Glosa częściowo krytyczna do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 10 września 2020 r. (V CSK 118/19, LEX nr 3080092). Studia Iuridica Lublinensia, 30(5), 633-641. https://doi.org/10.17951/sil.2021.30.5.633-641
• Gorczyński, G. (2009). Spółka jawna jako podmiot prawa. Wolters Kluwer.
• Herbet, A. (2004). Spółka komandytowa według kodeksu spółek handlowych. Komentarz. Towarzystwo Naukowe KUL.
• Jagodziński, M. (2010). Spółki handlowe przed wpisem do rejestru. Zagadnienia wybrane. Acta Universitatis Wratislaviensis no 3171, Przegląd Prawa i Administracji, 82, 303-323.
• Kamińska, K. (2013). Istota, ustrój oraz funkcjonowanie spółki z o.o. w organizacji. Nowy Przegląd Notarialny, 1(55), 25-38.
• Kappes, A. (1997). Odpowiedzialność komandytariusza za zobowiązania spółki. Zakamycze.
• Kidyba, A. (1998). Status prawny komandytariusza. Wydawnictwa Prawnicze PWN.
• Kidyba, A. (red.). (2019). Kodeks spółek handlowych: Tom 1. Komentarz do art. 1-300. Wolters Kluwer.
• Kidyba, A. (2022). Kodeks spółek handlowych: Tom 1. Komentarz do art. 1-300134 (wyd. 17). Wolters Kluwer.
• Kocot, W.J. (2015). Forma elektroniczna aktów założycielskich i niektórych czynności z zakresu stosunków wewnętrznych spółek handlowych - nowelizacja kodeksu spółek handlowych z 28.11.2014 r. Przegląd Prawa Handlowego, 2, 14-17.
• Kopaczyńska-Pieczniak, K. (2023). Rozdział IX. Spółka komandytowo-akcyjna. W: M. Romanowski (red.), System prawa prywatnego: Tom 16B. Prawo spółek osobowych (s. 675-827). C.H. Beck.
• Kupryjańczyk, D. (2023). Komentarz do art. 11-13, 161, 30011, 323. W: Z. Jara (red.), Kodeks spółek handlowych komentarz (wyd. 27). C.H. Beck.
• Lipińska, O. (2001). Spółka komandytowo akcyjna. Dom Wydawniczy "Ostoja".
• Litwińczuk, H. (2018). Czy spółka z o.o. w organizacji może uczestniczyć w wymianie udziałów? Uwagi na tle wyroku NSA z 28.4.2016 r., II FSK 648/14 oraz uwagi «de lege lata». Monitor Podatkowy, 10, 43-48.
• Litwińska-Werner, M. (2007). Kodeks spółek handlowych. Komentarz (wyd. 3). C.H. Beck.
• Marchaj, R. (2023). Komentarz do art. 11-13, 161, 30011, 323 k.s.h. W: Z. Jara (red.), Kodeks spółek handlowych. Komentarz (wyd. 27). C.H. Beck.
• Modzelewski, W., Siłuch, K., i Wadełek, K. (2021). Dopuszczalność uczestnictwa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji w transakcji wymiany udziałów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w świetle judykatury. Doradztwo Podatkowe - Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych, 2(294), 33-36. https://doi.org/10.5604/01.3001.0014.7761
• Naworski, J.P. (2011). Komentarz do art. 161. W: T. Siemiątkowski i R. Potrzeszcz (red.), Kodeks spółek handlowych. Komentarz (tom 1). LexisNexis.
• Nędza, K. (1996). Spółka komandytowa. W: S. Włodyka (red.), Prawo spółek. System prawa gospodarczego prywatnego (s. 341-366). Instytut Prawa Spółek i Inwestycji Zagranicznych.
• Pilarczyk, I. (2015). Rozwiązanie spółki z o.o. "w organizacji". Państwo i Społeczeństwo, 15(1), 21-36.
• Pinior, P. (2009). Charakter prawny spółek osobowych w stadium organizacji. Prawo Spółek, 7-8, 34-43.
• Pinior, P. (2015). Komentarz do art. 11-13. W: J. Strzępka (red.), Kodeks spółek handlowych. Komentarz (wyd. 7). C.H. Beck.
• Podświadek, M.R. (2004). Spółka komandytowa w organizacji. Przegląd Prawa Handlowego, 9, 19-23.
• Popiołek, W. (2015). Czy koniec osiemdziesięcioletniej tradycji formy niektórych czynności prawa spółek? Przegląd Prawa Handlowego, 4, 48-54.
• Pyzioł, W. (2001). Komentarz do art. 109. W: K. Kruczalak (red.), Kodeks spółek handlowych. Komentarz. Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis.
• Rodzynkiewicz, M. (2009). Kodeks spółek handlowych. Komentarz. Wydawnictwo Prawnicze Lexis-Nexis.
• Romowicz, M. (2006). Europejska spółka akcyjna w organizacji - aspekt praktyczny. Prawo i Podatki Unii Europejskiej w Praktyce, 10, 14-17.
• Sołtysiński, S. (2005). Komentarz do art. 11-13. W: S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański i J. Szwaja, Kodeks spółek handlowych. Komentarz (wyd. 2, tom 1-4). C.H. Beck.
• Sołtysiński, S. (2012). Komentarz do art. 11-13. W: S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański i J. Szwaja, Kodeks spółek handlowych: Tom 1. Przepisy ogólne. Spółki osobowe. Komentarz do art. 1-150. C.H. Beck.
• Spyra, M. (2019). Rozdz. 11. Spółka komandytowo-akcyjna. W: A. Szumański (red.), System prawa handlowego: Tom 2A. Prawo spółek handlowych (wyd. 3, s. 667-748). C.H. Beck.
• Strzępka, J., i Zielińska, A. (2015). Komentarz do art. 11-13. W: J. Strzępka (red.), Kodeks spółek handlowych. Komentarz (wyd. 7). C.H. Beck.
• Suliński, G. (2022). Komentarz do art. 11-13. W: J. Bieniak, M. Bieniak i G. Nita-Jagielski, Kodeks spółek handlowych. Komentarz (wyd. 8). C.H. Beck.
• Szajkowski, A. (2001). Formy ustrojowe spółek handlowych. Państwo i Prawo, 56(8), s. 13-28.
• Szumański, A. (2019). Rozdz. 5. Spółka komandytowo-akcyjna. W: W. Pyzioł, A. Szumański i I. Weiss, Prawo spółek (s. 148-245). C.H. Beck.
• Szyszko, R. (2023). Komentarz do 134. W: R. Szyszko (red.), Spółka komandytowo-akcyjna. Komentarz. C.H. Beck.
• Tarska, M. (2001). Podmiotowość prawna spółki kapitałowej w organizacji. Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego, 5, 2-15.
• Tereszkiewicz, P. (2008). Odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki jawnej. Wolters Kluwer Polska - Oficyna.
• Ulikowska, D. (2004). Spółka jawna przed wpisem do Krajowego Rejestru Sądowego. Przegląd Prawa Handlowego, 11, 34-39.
• Weiss, I. (1996). Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. W: S. Włodyka (red.), Prawo spółek. System prawa gospodarczego prywatnego (s. 367-442). Instytut Prawa Spółek i Inwestycji Zagranicznych.
• Wiśniewski, T. (2016). Komentarz do art. 11-13. W: A. Opalski (red.), Kodeks spółek handlowych: Tom 3A. Spółka akcyjna. Komentarz do art. 301-392. C.H. Beck.
• Witosz, A.J. (2008). Odpowiedzialność wspólników spółek osobowych. Przypadki szczególne. Lexis-Nexis.
• Witosz, A.J. (2009). Subsydiarna odpowiedzialność wspólników spółek osobowych. Zasady naczelne. LexisNexis.
• Włodyka, S. (1996). Charakterystyka prawna procesu tworzenia spółki. W: S. Włodyka (red.), Prawo spółek. System prawa gospodarczego prywatnego (s. 161-200). Instytut Prawa Spółek i Inwestycji Zagranicznych.
• Włodyka, S. (2003). Problem osobowych spółek w organizacji. Rejent, 6, 262-281.
• Włodyka, S. (2019). Rozdz. 5. Tworzenie spółek handlowych. W: A. Szumański (red.), System prawa handlowego: Tom 2A. Prawo spółek handlowych (wyd. 3). C.H. Beck.

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.14746/rpeis.2024.86.2.07