Rola crowdfundingu udziałowego w finansowaniu przedsiębiorstw w Polsce

• Autorzy: Katarzyna Kozioł-Nadolna

Warianty tytułu

The Role of Equity Crowdfunding in Enterprise Financing in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Dostęp do kapitału jest jednym z problemów, z jakim mają do czynienia właściciele przedsiębiorstw z sektora małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) w Polsce. Brak kapitału może przełożyć się na pogorszenie pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstwa. Crowdfunding udziałowy jest w miarę nowym źródłem finansowania dla przedsiębiorstw. Celem artykułu jest przedstawienie crowdfundingu w modelu udziałowym Polsce w okresie 2012-2022 i możliwości jego wykorzystania przez przedsiębiorstwa jako źródła finansowania. Badaniem objęto platformy crowdfundingowe w modelu udziałowym. W zarysie przedstawiono także rynek crowdfundingu donacyjnego. W artykule posłużono się analizą porównawczą na podstawie analizy literatury przedmiotu, wnioskowaniem indukcyjno-dedukcyjnym i analizą desk research. Na podstawie przeprowadzonych badań można stwierdzić, że w okresie 2012-2016 crowdfunding udziałowy nie był źródłem pozyskiwania kapitału dla przedsiębiorstw. Sytuacja zaczęła zmieniać się w kolejnych latach. Szybki wzrost crowfundingu udziałowego (więcej platform, więcej spółek, więcej emisji) zaobserwowano w latach 2019-2021. Zmieniły się także perspektywy rozwoju crowdfundingu udziałowego, weszły w życie przepisy prawne, które nadały crowdfundingowi ramy formalne i instytucjonalne, co ma przełożyć się w znacznym stopniu na jego rozwój. (abstrakt oryginalny)

EN

Access to capital is one of the problems faced by owners of small and medium-sized enterprises (SME) in Poland. Lack of capital may translate into a deterioration of the company's competitive position. Equity crowdfunding is a relatively new source of financing for enterprises. The article aims to present crowdfunding in the share model in Poland in the period 2012-2022 and the possibilities of its use by enterprises as a source of financing. The study covers crowdfunding platforms in the equity model. The donation crowdfunding market is also outlined. The article uses a comparative analysis based on the analysis of the literature on the subject, inductive-deductive reasoning and desk research analysis. Based on the conducted research, it can be concluded that in the period 2012-2016, equity crowdfunding was not a source of raising capital for enterprises. The situation began to change in the following years. The rapid growth of equity crowdfunding (more platforms, more companies, more issues) was observed in 2019-2021. The development prospects for equity crowdfunding have also changed: legal regulations have entered into force that have given crowdfunding a formal and institutional framework, which is expected to significantly translate into its development. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Finansowanie społecznościowe; Małe i średnie przedsiębiorstwa; Kapitał przedsiębiorstwa

EN

Crowdfunding; Small business; Business capital

• Czasopismo: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Rocznik: 2024
• Numer: nr 2
• Strony: 259--278

Twórcy

autor

Katarzyna Kozioł-Nadolna

• Uniwersytet Szczeciński

Bibliografia

• Agrawal, A., Catalini, Ch., i Golfarb, A. (2015). Crowdfunding: Geography, social networks, and the timing of investment decisions. Journal of Economics & Management Strategy, 24(2), 253-274. https://doi.org/10.1111/jems.12093
• Allison, T.H., Blakley, C.D., Short, J.C., i Webb, J.W. (2014). Crowdfunding in a prosocial microlending environment: Examining the role of intrinsic versus extrinsic cues. Entrepreneurship Theory and Practice, 39(1), 53-73. https://doi.org/10.1111/etap.12108
• Bańka, M., Boulangé, P., Kukurba, M., Miklaszewicz, S., Trzebiński, A.A., i Waszkiewicz, A. (2022). Crowdfunding: Research & practice. Difin.
• Belleflamme, P., Lambert, T., i Schwienbacher, A. (2013). Individual crowdfunding practices. Venture Capital, 15(4), 313-333. https://doi.org/10.1080/13691066.2013.785151
• Belleflamme, P., Lambert, T., i. Schwienbacher, A. (2014). Crowdfunding: Tapping the right crowd. Journal of Business Venturing, 29(5), 585-609. https://doi.org/10.1016/j.jbusvent.2013.07.003
• Bellon, M. (2019, 19 sierpnia). Historyczny wynik polskiego crowdfundingu udziałowego. Pomogła zbiórka Wisły Kraków. https://businessinsider.com.pl/poradnik-finansowy/inwestowanie/beesfund-30-mln-zl-zebranych-z-pomoca-crowdfundingu-udzialowego/g2ktkqt
• Borello, G., Crescenzo, V., i Pichler, F. (2019). Factors for success in European crowdinvesting. Journal of Economics and Business, 106(C). https://doi.org/10.1016/j.jeconbus.2019.05.002
• Brem, A., i Wassong, N. (2014). Wer investiert warum? Eine Analyse von Investmententscheidungen bei Crowdfunding-Projekten. Zeitschrift für KMU und Entrepreneurship, 62(1), 31-55. https://doi.org/10.3790/zfke.62.1.31
• Burkett, E. (2011). Crowdfunding exemption? Online investment crowdfunding and U.S. securities regulation transactions. The Tennessee Journal of Business Law, 13(1), 63-106. https://ir.law.utk.edu/transactions/vol13/iss1/4
• Cumming, D.J., Leboeuf, G., i Schwienbacher, A. (2020). Crowdfunding models: Keep-it-all vs. all-or-nothing. Financial Management, 49(2), 331-360. https://doi.org/10.1111/fima.12262
• Dziuba, D. (2012). Rozwój systemów crowdfundingu - modele, oczekiwania i uwarunkowania. Problemy Zarządzania, 3(38), 83-103. https://doi.org/10.7172/1644-9584.38.6
• Dziuba, D. (2015). Ekonomika crowdfundingu. Zarys problematyki badawczej. Difin.
• Gemra, K. (2019). Crowdfunding udziałowy, jako forma finansowania rozwoju przedsiębiorstwa. Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie, 52(3), 47-55. https://doi.org/10.5604/01.3001.0013.4789
• Gemra, K., i Hościłowicz, P. (2021). Świadomość funkcjonowania crowdfundingu. Gospodarka Narodowa, 2(306), 67-90. https://doi.org/10.33119/GN/134629
• Gerber, E., Hui, J., i Kuo, P.-Yi (2012). Crowdfunding: Why people are motivated to post and fund projects on crowdfunding platforms. Proceedings of the International Workshop on Design, Influence, and Social Technologies: Techniques, Impacts and Ethics, 2, 11, 1-10. https://www.researchgate.net/profile/Pei-Yi-patriciaKuo/publication/261359489_Crowdfunding_Why_People_are_Motivated_to_Post_and_Fund_Projects_on_Crowdfunding_Platforms/links/00463533f6db1c5c01000000/Crowdfunding-Why-People-are-Motivated-to-Post-and-Fund-Projects-on-Crowdfunding-Platforms.pdf
• Giudici, G., Nava, R., Rossi, C., i Verecondo, Ch. (2012). Crowdfunding: The new frontier for financing entrepreneurship? Social Science Research Network Scholarly Paper no. 2157429. https://ssrn.com/abstract=2157429 https://doi.org/10.2139/ssrn.2157429
• Gomulski, K. (2021). Crowdfunding udziałowy jako metoda finansowania inwestycji w branży piwowarstwa rzemieślniczego w Polsce. Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie, 60(3), 70-81. https://doi.org/10.33119/KNoP.2021.60.3.5
• Jasiuk, E., i Wosiek, R. (2022). Crowdfunding jako źródło finansowania przedsiębiorstw w Polsce - problemy ekonomiczne i prawne. Ius Novum, 1(16), 27-44. https://doi.org/10.24136/sepia.2022.009
• Kędzierska-Szczepaniak, A. (2017). Perspektywy rozwoju crowdfundingu udziałowego w Polsce. Zarządzanie i Finanse, 15(4), 211-224. https://wzr.ug.edu.pl/.zif/6_13.pdf
• Klocek, P., i Motylska-Kuzma, A. (2022). The Polish market of equity crowdfunding - pre and during pandemic COVID-19 situation. W: N.T. Nguyen, R. Kowalczyk, J. Mercik i A. Motylska-Kuźma (red.), Transactions on computational collective intelligence XXXVII. Lecture Notes in Computer Science (s. 136-156). Springer. https://doi.org/10.1007/978-3-662-66597-8_8
• Kordela, D. (2016). Crowdfunding w Polsce - koncepcja finansowania społecznościowego. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Rachunkowość na rzecz zrównoważonego rozwoju. Gospodarka - etyka - środowisko, 436, 143-153.
• Kordela, D. (2018). Diagnoza rozwoju crowdfundingu udziałowego w Polsce. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu 531, 241-252. https://doi.org/10.15611/pn.2018.531.22
• Kordela, D. (2019). Crowdinvesting - a new category of high-risk investments: Polish perspective. Journal of International Economic Research, 5(1), 50-60. https://irissymposium.wixsite.com/website-1
• Kozioł-Nadolna, K. (2015). Crowdfunding jako źródło finansowania innowacyjnych projektów. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, 73, 671-683. https://wneiz.pl/nauka_wneiz/frfu/73-2015/FRFU-73-671.pdf
• Kozioł-Nadolna, K. (2016). Funding innovation in Poland through crowdfunding. Journal of Entrepreneurship, Management and Innovation, 12(3), 7-30. https://jemi.edu.pl/vol-12-issue-3-2016/funding-innovation-in-poland-through-crowdfunding https://doi.org/10.7341/20161231
• Kozioł-Nadolna, K. (2018). Wykorzystanie modelu otwartych innowacji na przykładzie współpracy ze start-upami. Studia i Prace WNEiZ US, 52(1), 67-76. https://doi.org/10.18276/sip.2018.52/1-06
• Kozioł-Nadolna, K. (2018a). Crowdfunding a model otwartej innowacji. W: A. Pluszyńska i A. Szopa (red.), Crowdfunding w Polsce (s. 91-107). Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Kozioł-Nadolna, K., i K. Beyer. (2021). Barriers to innovative activity in the sustainable development of public sector organizations. Procedia Computer Science, 192, 4376-4385. https://doi.org/10.1016/j.procs.2021.09.214
• Król, K. (2013). Crowdfunding. Od pomysłu do biznesu, dzięki społeczności. crowdfunding.pl
• Krupa, D., i Żołądkiewicz, A. (2017). Equity crowdfunding as a form of financing projects in Poland. Przedsiębiorczość i Zarządzanie, 18, 181-197. http://piz.san.edu.pl/docs/e-XVIII-1-1.pdf
• Kuppuswamy, V., i Bayus, B.L. (2013). Crowdfunding creative ideas: The dynamics of project backers in kickstarter. SSRN Electronic Journal, 5, 1-37. https://doi.org/10.2139/ssrn.2234765
• Kuppuswamy, V., i Bayus, B.L. (2018). A review of crowdfunding research and findings. W: P.N. Golder i D. Mitra (red.), Handbook of research on new product development (s. 361-374). Edward Elgar Publishing. https://doi.org/10.4337/9781784718152.00028
• Kwestarz, P. (2022, 9 lutego). Crowdfunding udziałowy w Polsce zamarł, bo stopy zwrotu z debiutów na NewConnect nie są imponujące. Tymczasem statystyki są lepsze niż z IPO w USA. Strefa inwestorów. https://strefainwestorow.pl/artykuly/crowdfunding/20220209/crowdfunding-udzialowy
• Łukowski, M., i Zygmanowski, P. (2019). The role of crowdfunding in reducing the equity gap in Poland. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 81(3), 185-201. https://doi.org/10.14746/rpeis.2019.81.3.12
• Majewski, P. (2020). Crowdfunding - cechy i typologia. Gospodarka Narodowa, 1, 139-152. https://doi.org/10.33119/GN/116618
• Makowska, M. (2013). Analiza danych zastanych. Przewodnik dla studentów. Scholar.
• Malinowski, B. (2016, 9 czerwca). Co warto wiedzieć o crowdfundingu udziałowym - nowej formie finansowania startupów? https://bfmalinowski.pl/blog/co-powinniscie-wiedziec-crowdfunding-udzialowy/
• Mitręga-Niestrój, K. (2013). Crowdfunding - doświadczenia światowe i polskie. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio H - Oeconomia, 47(4), 87-94. http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.ojs-doi-10_17951_h_2013_47_4_87?q
• Mollick, E. (2014). The dynamics of crowdfunding: An exploratory study. Journal of Business Venturing, 29(1), 1-16. https://doi.org/10.1016/j.jbusvent.2013.06.005
• Moritz, A., i Block, J.H. (2016). Crowdfunding: A literature review and research directions. W: D. Brüntje i O. Gajda (red.), Crowdfunding in Europe: FGF studies in small business and entrepreneurship (s. 25-53). Springer. https://doi.org/10.1007/978-3-319-18017-5_3
• Motylska-Kuźma, A. (2018). Equity crowdfunding - doświadczenia polskie. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 530, 117-126. https://dbc.wroc.pl/dlibra/publication/102416/edition/59646 https://doi.org/10.15611/pn.2018.530.11
• Pluszyńska, A., i Szopa, A. (red.). (2018). Crowdfunding w Polsce. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Schwienbacher, A., i Larralde, B. (2010). Crowdfunding of small entrepreneurial ventures. W: Handbook of entrepreneurial finance. Oxford University Press. http://ssrn.com/abstract=1699183 https://doi.org/10.2139/ssrn.1699183
• Sieradzka, K. (2020). Crowdfunding as a source for start-up financing in Poland. Scientific Papers of Silesian University of Technology, Organization and Management series 147, 247-258. https://managementpapers.polsl.pl/wp-content/uploads/2020/09/147-Sieradzka.pdf
• Solvio, V. (2019). Sustainability in equity crowdfunding. Technological Forecasting & Social Change, 141(C), 98-106. https://doi.org/10.1016/j.techfore.2018.07.014
• Stemler, A.R. (2013). The JOBS Act and crowdfunding: Harnessing the power - and money - of the masses. Business Horizons, 56, 271-275. https://ssrn.com/abstract=2463488 https://doi.org/10.1016/j.bushor.2013.01.007
• Studenckie Koło Naukowe PROFIT. (2022, 21 marca). Rynek equity crowdfundingu w przededniu (r)ewolucji. Czy stanowi konkurencję dla rynku venture capital? FXMAG. https://www.fxmag.pl/artykul/rynek-equity-crowdfundingu-w-przededniu-rewolucji-czy-stanowi-konkurencje-dla-rynku-venture-capital
• Trzebiński, A. (2022a). Crowdfunding udziałowy 3.0. 2021. Związek Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce. https://zpf.pl/pliki/raporty/raport-crowdfunding-udzialowy_2022.pdf
• Trzebiński, A. (2022b). Jak zmniejszyć asymetrię informacji na rynku crowdfundingu udziałowego w Polsce? Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 84(3), 155-170. https://doi.org/10.14746/rpeis.2022.84.3.10
• Trzebiński, A. (2023). Crowdfunding donacyjny i sponsorski w Polsce 2022. Związek Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce. https://static.fintek.pl/uploads/2023/02/raport-crowdfunding-donacyjny_2022_20230206.pdf
• Uryniuk, G. (2023, 27 kwietnia) Trudny rok dla start-upów zakończony. Czas na poprawę. https://www.parkiet.com/crowdfunding/art38408151-trudny-rok-dla-start-upow-zakonczony-czas-na-poprawe
• Wielądek, P. (2023, 30 stycznia). To były trudne/dziwne 12 miesięcy - podsumowanie 2022 roku i perspektywa na 2023 oczami osób z branży. Crowdreview. https://crowdreview.pl/dla-inwestora/to-byly-trudne-dziwne-12-miesiecy-podsumowanie-2022-roku-i-perspektywa-na-2023-oczami-osob-z-branzy/
• Wilson, K.E., i Testoni, M. (2014). Improving the role of equity crowdfunding in Europe's capital markets. Bruegel Policy Contribution, 9, 1-14. https://www.bruegel.org/policy-brief/improving-role-equity-crowdfunding-europes-capital-markets https://doi.org/10.2139/ssrn.2502280
• Wirtualnemedia.pl. (2019, 16 lutego). Akcje Wisły Kraków kupowane emocjami, crowdfunding będzie się liczył w finansowaniu sportu. https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/akcje-wisly-krakow-kupowane-emocjami-crowdfunding-bedzie-sie-liczyl-w-finansowaniu-sportu
• Zespół Comparic.pl. (2022, 11 stycznia). Crowdway liderem na rynku - Crowdfunding udziałowy odnotował rekordowy 2021 r. https://comparic.pl/crowdway-liderem-na-rynku-crowdfunding-udzialowy-odnotowal-rekordowy-2021-r

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.14746/rpeis.2024.86.2.13