Plany rzeczowe i finansowe organów terenowych szczebla podstawowego

• Autorzy: Lucyna Wojtasiewicz
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedmiotem pracy jest analiza i ocena systemu planów rzeczowych i finansowych dotyczących gmin, miast oraz zespołów miejsko-gminnych. W szczególności chodzi w pracy o przedstawienie powiązań między planami rzeczowymi i planami finansowymi, a ponadto o określenie samodzielności i aktywności organów terenowych w procesie planowania. Analizowany system planów szczebla podstawowego nasuwa liczne uwagi krytyczne, jakakolwiek w ostatnich latach nastąpił pewien postęp w dziedzinie planowania. Postęp ten dotyczył jednak głównie planów rzeczowych, tj. rocznych i pięcioletnich planów społeczno-gospodarczych. W planowaniu finansowym (tj. w budżetach terenowych i w systemie funduszów parabudżetowych) nie wprowadzono wystarczających rozwiązań dla aktywizacji gospodarki terenowej. Planowanie organów terenowych szczebla podstawowego nie ma charakteru kompleksowego, ponieważ nie jest zapewniona pełna harmonia między rzeczową a finansową stroną planu. Osłabia to rolę planu jako instrumentu operatywnego kierowania gospodarką gminy lub miasta. Nie ma wystarczającej samodzielności planistycznej organów podstawowych: występuje duże ograniczenie planów gmin i miast przez plany wojewódzkie, stosowana jest nadmierna ilość odgórnych wskaźników i limitów. W rezultacie, podporządkowanie władzy terenowej niektórych spraw, nawet o znaczeniu lokalnym, ma często charakter formalny, niekiedy stosuje się zresztą niekonsekwentnie inne rozwiązania w planowaniu rzeczowym, a inne w planowaniu finansowym. Przeprowadzona analiza nasuwa wniosek, że potrzebne są dalsze działania usprawniające system planowania terenowego. Przede wszystkim należy dążyć do merytorycznego powiązania rzeczowej i finansowej strony planowania, poprzez integrację planów społeczno-gospodarczych i budżetów. Integracja taka powinna być zapewniona już na szczeblu podstawowym, bez nadmiernych i zbędnych ograniczeń ze strony szczebla wojewódzkiego. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

PL

Planowanie finansowe; Planowanie gospodarcze; Gospodarka regionalna; Planowanie społeczno-gospodarcze; Gospodarka planowa; System gospodarczy; Planowanie terytorialne; Gospodarka terytorialna

EN

Financial planning; Economic planning; Regional economy; Socio-economic planning; Planned economy; Economic system; Territorial planning; Territorial economy

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Seria 1 / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu
• Rocznik: 1980
• Numer: nr 87 Planowanie i finansowanie działalności organów terenowych
• Strony: 71--100

Twórcy

autor

Lucyna Wojtasiewicz

Bibliografia

• Denek E., Systematyka źródeł finansowania działalności organów terenowych szczebla podstawowego. Problem MR.III.16.5, temat 04, Poznań 1977, maszynopis (Instytut Finansów AE w Poznaniu).
• Denek E., Kompetencje organów gminnych oraz miasta i gminy w planowaniu i finansowaniu działalności socjalno-kulturalnej. Problem MR.III.16.5, temat 04, Poznań 1979, maszynopis (Instytut Finansów AE w Poznaniu).
• Janku Z., Charakter prawny i rola miejsko-gminnych rad narodowych, w: Gminne rady narodowe i naczelnicy gmin, red. F. Siemieński, PWN Poznań 1974.
• Janku Z., Gmina (miasto i gmina) jako jednostka podstawowa, Problemy Rad Narodowych 1978, nr 41.
• Kaleta J., Terenowe planowanie budżetowe w Polsce Ludowej, PWE Warszawa 1968.
• Komar A., Finanse gmin, PWE Warszawa 1977.
• Kruszczyński S., Planowanie gospodarki narodowej i elementy polityki ekonomicznej, PWE Warszawa 1974.
• Łączkowski W., Finansowe podstawy działalności gminnych rad narodowych, w: Gminne rady narodowe i naczelnicy gmin, red. F. Siemieński, PWN Poznań 1974.
• Madurowicz W., Wpływ zmian w systemie funkcjonowania gospodarki i państwa na stosunki między centralnymi i terenowymi organami administracji państwowej. Instytut Planowania, Warszawa 1976 (maszynopis powielony).
• Opałło M., Perspektywy rozwoju planowania terytorialnego. Materiały z konferencji nt. Rola szczebla regionalnego w budowie i realizacji NPSG, Instytut Planowania, Warszawa 1978 (maszynopis powielony).
• Rączka E., Społeczna i ustrojowa pozycja miast, Rada Narodowa - Gospodarka - Administracja 1975, nr 17.
• Sangajło R., Wojtasiewicz L., Plany i budżety terenowe szczebla wojewódzkiego. Problem MR.III.16.5, temat 04. Poznań 1978, maszynopis (Instytut Finansów AE w Poznaniu).
• Słojewski R., Doświadczenia z opracowania planów przestrzennego zagospodarowania gmin, Rada Narodowa - Gospodarka - Administracja 1978, nr 16.
• Służewski J. (red.), Terenowe organy administracji i rady narodowe po reformie, WP Warszawa 1977.
• Sobiech J., Rozwój systemu planowania i finansowania terenowej opieki zdrowotnej w Polsce w latach 1945-1976. Problem MR.III.16.5 temat 06 Poznań 1976, maszynopis (Instytut Finansów AE w Poznaniu).
• Weralski M., W sprawie źródeł dochodów budżetów terenowych, Gospodarka i Administracja Terenowa 1963, nr 1.
• Wierzbicki J., Budżety terenowe w Polsce Ludowej, PWN Poznań 1967.
• Wierzbicki J., Planowanie budżetowe a planowanie społeczno-gospodarcze w nowym systemie kierowania gospodarką terenową (referat na seminarium ogólnoproblemowym), Problemu MR.III.16, Poznań 1979, maszynopis (Instytut Funkcjonowania Gospodarki Narodowej SGPiS w Warszawie).
• Wierzejski J., Plany społeczno-gospodarcze gmin i miast w roku 1978, Rada Narodowa - Gospodarka - Administracja 1977, nr 23.
• Zawadzka B., Gmina jako jednostka podstawowa (niektóre problemy), Organizacja - Metody - Technika 1977, nr 9.
• Rozporządzenie Rady Min. z 21.7.1960 w sprawie funduszów dobrowolnych świadczeń społecznych, DU nr 39 poz. 233.
• Ustawa z 25.11.1970, prawo budżetowe, DU nr 29 poz. 244.
• Ustawa z 29.11.1972 o utworzeniu gminy i zmianie ustawy o radach narodowych, DU nr 49 poz. 312.
• Ustawa z 29.11.1972 o funduszu gminnym, DU nr 40 poz. 313.
• Ustawa budżetowa na rok 1974 z 15.12.1973, DU nr 50 poz. 286.
• Ustawa budżetowa na rok 1976 z 19.12.1975, DU nr 44 poz. 225.
• Uchwała Rady Min. z 9.7.1976 w sprawie zasad i trybu sporządzania, uzgadniania i zatwierdzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, MP nr 31 poz. 135.
• Ustawa budżetowa na rok 1977 z 18.12.1976, DU nr 39, poz. 225.
• Ustawa budżetowa na rok 1978 z 17.12.1977, DU nr 37 poz. 161.
• Ustawa budżetowa na rok 1979 z 21.12.1978, DU nr 30 poz. 129.