Miary rezyliencji miejskiej i ich praktyczne zastosowanie

• Autorzy: Beata Wieteska-Rosiak

Warianty tytułu

Measures of Urban Resilience and their Practical Application

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest przedstawienie i opis prezentowanych w literaturze możliwości pomiaru odporności. Na potrzeby pracy wyodrębniono miary holistyczne, przedmiotowe i szczegółowe. Analiza literatury wskazuje, że można mierzyć poziom odporności miasta, regionu, państwa, społeczeństwa, gospodarki, środowiska, przedsiębiorstw, gospodarstw domowych, także dla poszczególnych zakłóceń. Z badań wynika, że miary różnią się między sobą celem i przedmiotem badania, liczbą i rodzajem zaproponowanych zmiennych. Z analizy wynika, że rezyliencja ma złożony charakter. Opisane w pracy miary są spójne ze sobą i proponują podobne zestawy zmiennych, które opisują rezyliencje. Możliwości pomiaru odporności polskich miast są w dużym stopniu zależne od dostępności danych statystycznych. W artykule zaproponowano wskaźniki, przy pomocy których możliwy jest pomiar rezyliencji. Odnoszą się łącznie do wymiaru społecznego, gospodarczego, środowiskowego i instytucjonalnego (podejście holistyczne). W pracy zaprezentowane zostały wyniki badania ujęte w postaci rankingu rezyliencji polskich miast na prawach powiatu. Dodatkowo utworzony został rankingu rezyliencji polskich regionów. W tym celu wykorzystano metodę Hellwiga. (abstrakt oryginalny)

EN

The aim of the article is to present the options of resistance measurement. Author identified holistic, objective and detailed measures. Literature analysis indicates that the level of resilience of the city, region, state, society, economy, environment, enterprises, households, disturbances can be measured. The measures differ in the purpose and subject of the study, the number and type of proposed variables. Resilience has a complex character. The measures are consistent and suggest similar sets of variables that describe resilience. Resistance measurement of Polish cities depends on the availability of statistical data. The article proposes indicators by which it is possible to measure Polish resilience. The social, economic, environmental and institutional dimensions were taken into account (holistic approach). The results of the study were presented. A ranking of resilience of Polish cities with poviat rights has been created. In addition, a resilience ranking of Polish regions was proposed. For this purpose, the Hellwig method was used. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rezyliencja miejska; Rozwój miasta; Odporność na zmiany

EN

Urban resilience; City development; Resistance to changes

• Czasopismo: Samorząd Terytorialny
• Rocznik: 2019
• Numer: nr 7-8
• Strony: 75--88

Twórcy

autor

Beata Wieteska-Rosiak

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• American Planning Association, Conceptualizing and Measuring Resilience, OREGON PLANNERS' JOURNAL, SEPTEMBER/OCTOBER 2012, s. 14, https://www.oregonapa.org/wp-content/uploads/2014/09/16261_3_2012Sept-Oct_OPJ.pdf s. 14, (dostęp: 20.07.2019 r.).
• Briguglio L., Cordina G., Bugeja S., Farrugia N., Conceptualizing and measuring economic resilience, https://pdfs.semanticscholar.org/ef42/ba732b9236f748740aba436e6efd474149c8.pdf (dostęp 2.07.2019 r.).
• City Resilience Index, The Rockefeller Foundation, https://www.arup.com/perspectives/publications/research/section/city-resilience-index (dostęp: 2.07.2019 r.).
• City Resilience Index, Research Report, t. 4, Measuring City Resilience, Rockefeller Foundation, https://www.dropbox.com/s/8yhle0rdu85fv0w/C16 - CRI Research Report Vol 4 - Measuring City Resilience.pdf?dl=0 (dostęp: 20.07.2019 r.).
• Community Based Resilience Analysis (CoBRA): Conceptual Framework and Methodology, http://www.undp.org/content/dam/undp/library/Environment and Energy/sustainable land management/CoBRA/CoBRRA_Conceptual_Framework.pdf (dostęp: 2.07.2019 r.).
• Cox E., Broadbridge A., Raikes L., Building economic resilience? An analysis of local enterprise partnerships' plans, Newcastle Upon Tyne 2014.
• Cutter S.L., Emrich Ch.T., Burton Ch.G., Baseline Indicators for Disaster Resilient Communities, Columbia 2013, http://www.resilientus.org/wp-content/uploads/2013/03/Susan_Cutter_1248296816.pdf (dostęp: 2.07.2019 r.).
• Gall M., From Social Vulnerability to Resilience: Measuring Progress toward Disaster Risk Reduction, "Inter-disciplinary Security Connections" 2013/13 Global Resilience Index 2017, http://www.supplychain247.com/paper/2017_resilience_index_annual_report/, s. 3-20, (dostęp: 20.07.2019 r.).
• Hill E., Clair T.St., Wial H., Wolman H., Atkins P., Blumenthal P., Ficenec S., Friedhoff A., Economic Shocks and Regional Economic Resilience. Building Resilient Regions, https://gwipp.gwu.edu/sites/g/files/zaxdzs2181/f/downloads/Working_Paper_040_Economic_Shocks.pdf (dostęp: 2.07.2019 r.).
• Index of Economic Resilience, https://docplayer.net/40145626-Index-of-economic-resilience-sheffield-city-region-report-reference.html, (dostęp: 20.07.2019 r.).
• Łogwiniuk K., Zastosowanie metod taksonomicznych w analizie porównawczej dostępu do infrastruktury ICT przez młodzież szkolną w Polsce, "Ekonomia i Zarządzanie" 2011/1.
• Renschler C.S., Frazier A.E., Arendt L.A., Cimellaro G.P., Reinhorn A.M., Bruneau M., A Framework for Defining and Measuring Resilience at the Community Scale: The PEOPLES Resilience Framework, http://peoplesresilience.org/wp-content/uploads/2013/07/2010_Renschler_PEOPLES_Resilience.pdf (dostęp: 20.07.2019 r.).
• Resilient Melbourne. Viable Sustainable Liveable Prosperous, Melbourne 2016, https://www.melbourne.vic.gov.au/SiteCollectionDocuments/resilient-melbourne-strategy.pdf (dostęp: 2.07.2019 r.).
• Röhn O., Sánchez A.C., Hermansen M., Rasmussen M., Economic resilience: A new set of vulnerability indicators for OECD countries, OECD Economics Department Working Papers No. 1249, http://www.oecd-ilibrary.org/docserver/download/5jrxhgjw54r8-en.pdf?expires=1505476835&id=id&accname=guest&checksum=683E3670237F24EEC6350255E242610D (dostęp 2.07.2019 r.)
• Summers J.K., Smith L.M., Harwell L.C., Buck K.D., Conceptualizing holistic community resilience to climate events: Foundation for a climate resilience screening index, "GeoHealth" 2017/1, http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/2016GH000047/pdf (dostęp: 2.07.2019 r.)
• Winderl T., Disaster resilience measurements, http://www.preventionweb.net/files/37916_disasterresilience-measurementsundpt.pdf (dostęp: 2.07.2019 r.).