Oczywistość jako przeżycie prawdy w fenomenologii Edmunda Husserla

• Autorzy: Piotr Łaciak
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Rozpatrywanie problemu oczywistości ma rozstrzygające znaczenie dla właściwego rozumienia fenomenologii Husserla, ponieważ fenomenologiczną zasadę wszelkich zasad można rozumieć jako zasadę oczywistości. Jeżeli chodzi o zasadę wszelkich zasad fenomenologii, to głosi ona, że podstawą prawomocności wszelkich pojęć, wszelkich praw, wszelkich teorii, jednym słowem: wszelkiego poznania jest źródłowo prezentująca naoczność, którą można określić mianem oczywistości lub intuicji. W myśl zasady wszelkich zasad fenomenologii wszelkie poznanie czerpie swą prawomocność z pokładów źródłowej oczywistości, w której jawią się same rzeczy. Oczywistość jako wyróżniona odmiana świadomości jest przeżyciem samoprezentacji przedmiotu i jako takie przeżycie należy do strony aktów świadomości, do strony, którą Husserl nazywa noetyczną. W Medytacjach kartezjańskich znajdujemy następującą definicję oczywistości: "Oczywistość oznacza w najszerszym ze swych znaczeń ogólny fenomen życia intencjonalnego - w przeciwieństwie do wszelkiej innej świadomości, która może a priori przyjmować postać świadomości pustej, antycypują- co domniemującej, pośredniej (indirekt) czy niewłaściwej (uneigentlich), jest ona całkiem wyróżnioną odmianą świadomości, świadomością, w której rzecz, stan rzeczy, ogólność, wartość itd. przejawiają się i prezentują jako one same, w ostatecznym modus bycia tu oto we własnej osobie (selbst da), bycia danym w bezpośrednio naoczny sposób, originaliter". (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Filozofia; Filozofia człowieka; Historia filozofii; Fenomenologia

EN

Philosophy; Human philosophy; History of philosophy; Phenomenology

• Czasopismo: Prace Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Katowicach
• Rocznik: 2008
• Tom: Prawda i świat człowieka. Studia i szkice filozoficzne
• Strony: 33--46

Twórcy

autor

Piotr Łaciak

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

Bibliografia

• Husserl E. : Idee czystej fenomenologii I fenomenologicznej filozofii. Księga pierwsza. Warszawa 1975.
• Ströker E. : Phänomenologische Studien. Frankfurt am Main 1987.
• Husserl E. : Medytacje kartezjańskie z dodaniem uwag krytycznych Romana Ingardena. Warszawa 1982.
• Tugendhat E. : Der Wahrhetsbegriff bei Husserl und Heidegger. Berlin 1967.
• Husserl E. : Idea fenomenologii. Pięć wykładów. Warszawa 1990.
• Husserl E. : Badania logiczne. T. 2. Badania dotyczące fenomenologii i teorii poznania. Cz. 1. Warszawa 2000.
• Blaustein L. : Husserlowska nauka o akcie, treści i przedmiocie przedstawienia. "Archiwum Towarzystwa Naukowego we Lwowie", 1926, t. 4, z. 3.
• Stegmüller W. : Hauptströmungen der Gegenwartsphilosophie. Eine kritische Einführung. Bd. I. Stuttgart 1989.
• Czarkowski J. : Filozofia czystej świadomości. Redukcja, refleksja, czysta świadomość w fenomenologii transcendentalnej Edmunda Husserla. Toruń 1994.
• Husserl E. : Formale und transzendentale Logik. Versuch einer Kritik der logischen Vernunft. In : Husserliana - Edmund Husserl. Gesammelte Werke. BD. 17. Den Haag 1974.