Zasada konstytuująca nauki szczegółowe. Arystoteles czy Platon ?

• Autorzy: Janusz Jaskóła
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Współczesne nauki szczegółowe "czują się dobrze" w obrębie własnej metodologii i pozyskiwanego, kształtowanego na wytyczonym przez nią obszarze, przedmiotu. Nie jest w stanie tego "samopoczucia" naruszyć powracające - zresztą z coraz mniejszym natężeniem, z coraz mniejszą zdolnością przyciągania uwagi, z coraz mniejszą umiejętnością inspirującego sformułowania problemu i jego znaczącego dla rozumienia "rzeczywistości naukowej" rozwiązywania - dyskusje dotyczące porządku pierwotności relacji metoda-przedmiot, czy próby wykraczania poza obręb swojej specjalistycznej dziedziny poznania rzeczywistości ku szerszej nad nią refleksji. Szczególnie ten drugi rodzaj rozważań naukowcy lubią nazywać filozofią, a filozofowie, którzy zajmują się nauką, z taką ich klasyfikacją się zgadzają. Co więcej, filozofia współczesna (krytyczna) w ogóle oddała pewien obszar refleksji nad rzeczywistością, jako właściwy obszar realizacji fenomenu rozumności, tak zwanym naukom szczegółowym. Jest to swoiste pokłosie rozdziału przedmiotu poznania na właściwy naukom przyrodniczym i humanistycznym, wypracowania postawy "rozpraszającej" prawdę, obezwładniającego sukcesu techniki i społeczeństwa masowego, i wielu innych czynników. W konsekwencji m.in. otrzymujemy zwielokrotniony świat, a właściwie zwielokrotnione światy, które wystarczają sobie same - stanowią siebie i uzasadniają. Światy, które przez redukcję pozostałych do siebie lub przez postawę "bezrefleksyjnej oczywistości" radzą sobie z "naiwnym", ale przecież w tym wypadku dojmującym, postrzeganiem świata zastanego jako jedna, jako tego, co jest. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Filozofia; Historia filozofii

EN

Philosophy; History of philosophy

• Czasopismo: Prace Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Katowicach
• Rocznik: 2008
• Tom: Prawda i świat człowieka. Studia i szkice filozoficzne
• Strony: 83--101

Twórcy

autor

Janusz Jaskóła

• Uniwersytet Wrocławski

Bibliografia

• Heidegger M. : Bycie i czas. Warszawa 1994.